
■ Eph. j. m
I LHC.14.
' Mat th.zo.
Matth. 10
l.Tim.SD
z.Tim. 3.
Petri Plcjmßs Liter II.
Quod officialis afftClm,licit fit ftricttUfits.tmm
commendalilis eft tnterdum.
CEqa
C k P V T L V t I I .'
_jUitur officialis affedt!is-9qui licetadmittcndus fi?:
tjimcn periqulofe admitcitur.Dignum fiquidcra eft,&
confonum racioni, vt- viccm rependamus a manu ob le-
quenti offici 11 m ,gi a ti as 1 a rgie n ci. 111 u d ramen fummeca-
uendum eft,'nc ille&iis qbfg.qujoyyel muneripus delinir
tus in vitro faucas viriofp.l^sc^mji dc illjs f?rqiqcft,^ui
diligunc munera,fcquun tui rejrffiuriones,quiiuftiriam
venalem habentes non hominibus fed munpnbus fa-
ucnr.Deiis quiclem loquimur, quipriusamaueriinthQ-
mmem,quam munera eius j.non hominem proptermu-
nera,fed muqera propter hominem dilexef unt. Er hie tarnen
fulpicioni locuseft,nefit vitiiseius confpntaneus,
dum eius oblequiis timer efficingratuSvQimcirca.dil igeci
con(id?r^.tione perfpicicndus eft ftatus illius quidiligi-
tu^vtf^tantifitmeritijqiri dile&ionis affeófcautdignus,
tranfeat officialis afte<ftus in rationalem. Et quem op exhibita
diligebamus beneficia,mcipiamus diligereob yir-
tutem.Talienim’modo quo quandoq; diligebamus ra-
tionabilitcr,fednon dulciter hominem aufterum &gra-
uem,fi fe nobis exhibuerit munificum & benign urn; quix
prius placejbat, fed non (apiebat ytc velut in defiderium 1
noftrumfuauiafte&ione refundir. •
Quit modus debut effe in naturali affeftu. *
C A P V T LIX.
devis tunc amafti. Qui enim amac fe cun dum affe6him,v-
' tiq, od it, quia qui diligjt vcncrem, odit animam fuam
Qui vero odit fecundum affe&um., fecun dum ration cm
diligit.Ideo vero additur, in hoc mundo ,y t fiat maioraffe*
j (ftusexpreflio. Quicquid enim in hoc mundo eft j tefti-
! monio B. Ioannis, Aut concupifcentia carniseft,aut concupifcentia
oculoruthßtutfuper bu viu. Qui ergo fecundum affc-
ëtum amar animam ffiara,earn in hoc mundo vtiqj amat,
quiain concupifcentia carnis,vcl in concupifcentiaocu-
lorum ,aut fuperbia vitae, qu* omnia ex afteduprocédant.
De diuerßs cattßs aßeäuum.
, , J g A P V T LX.
QVis autem modus
n affeâu'natural? fèruandus fit
de c*tero profeqUami__
nui? Sicuthunc affedum non
rWd. admittercimpoffibilgeft, fiepurnnon fequi funitn*vir-
tutis eft.Domeftica fiquidem parentum aßediP refrena-
tur,düelcdus difcipulusà parentis fepultura retraduS;
ET nptandum, quod alius eft amor in Deo, alius propter
Dcum. Amatur quis propter fe, quando virtutes
ejusnoihinemexcitautadamandum, &ifte nec propter
Deum hec inDeo;diiigitiir. Si tamepamorifte drainam
bonitatc cxgratiarum adionerefpiciat, iam caufa huius
amoris eft non affeâus, fedratio. Et licet non diligatur
fpecialiter propter Deum , falubriter tarnen exercetur à
Deo. Inimicus autem, quern ratio & diuini præceptiau-
doritas fuggeritdiligendum,nPn mereturdiligi propter
fejfed diligitur propter Deum. Sic alios propter fe, vt iu-
ftos,alios in Deo vt amicos, alios propter Deum, vt ini-
micos, diligere,certa rationetenemur. Expedit ergo, vt
hie natu tabs affedus in omnibus 8c per omnia rationis
moderatione ducaturj-vcfi,prius mollis aulcifq; fit, ex fe
aliquantulum jndurefcat benefiçio rationis. Patriarcha
lofeph priusergafratres naturalem lachrymis.proteftat9
affedjum,vràprQditionis crimine purgarenrur, eisnora
explorationi^impofiiit.Saluatoretiam eiuitatemlerufa-
lempnusintimaeompaffioncdeplorauitj&poftimpen-
dium naturalisaftedusjcalamitates quasprofuisiniqui-
tatibusmertierat^fiiftiherepraedixit.Prpxjmositaqifalu-
briterafFedii„naturali cpmpledjrimur, fi honefti funtifi
auditàDominp.Dim\*umortuosfgpeliremortuos[upsytuau- \ vero labprard^iqüo yitib cpgnofcuturinftemus corretem
vade & annum ta r^«awD«.Naturalis affedionis quç-
dam portio eft amor (ui. Nem,o,equidetn leipfum odio
habuit,& tarnen qui renù<*dw/e(aitVeritas^ & non odit animant
fuam, nonpoteß meus ejfedtfçipulus. Et itcm.^KÎ venit ad
me,& non oditpatrem & matron : non poteß meus eße dtfiipulus.
Sedcum Apoftolus contrarium di.cerp yideacur, vt feil,
cenfeatur in fidelis fideiq; t ran fcr e flo r, qu,i fuorum&ma-
ximè domefticorû curam nop habcç.Qtÿd in tatitacon-
trarietatc dice mus. Sed inter il|ps-amqres’difti^uitür,vt
Jicet homo erga fe & fuos naturali moueatùr affié(3:u,hüc
modum tarnen ratipne’modefe^ur. Qupd.n.hicàÉfedus
ex ca^pe fit,perhibet Apoftolusdicens. Jßemo vnquam car-
nem ßf#m odio ü^wir.Hunc tarnen affedum c ir c le , ^ i r -
ca patentes & circa vitam propriäs ip qüib.fçïlëi e fï^ ro -
nior, Dominus ifite'rdîcit. Qui non odit, inqui t,pafrm &
ntdtrem,adbuc aut & animamfuam-.nonpoteß meus eße difeipu-
lus. Amoris.aüc modus fècundùm ratibnem Apoftolica
authoritate indicitur, quifuorum.& maxime.domeßicorum
euram non habet, fidem negiu.it, & eß infidèledeterior..Nam a-
mor ifte rationem feqmtur pocius qttam affedum, yt in
domeftico nafuta perifetu.rraucneceffitäs feuaeftimatio
meritorum. Quod aut afFedus ergafe, & erga parentes
motumilhcitiampris infinuet ; ex verbis Apoftoli colli-
gere pores,qui adTimothettmferîbensvS«ro(iiîquicJ^«i<t
in riouifstmU diebus inftabunt temporapericulofa,&erunt homi-
nesfeipßsamdnees,ckpidi,elatißne pacecriminatores, incotinen-
tes,tumidi dj-proterul, voluptatum amatores m agis quam Del.
Hi g enim affedus moliia fuggerit & fùauiffima, quod
délicat um, quod" tenerum &-iucu.ndum : quod vero arr
du um,quod afperitm, quo^ vtile,quod honeftum refu-
git,&abhorrer« Vtrumc^ amoris motum,fedjndumaf-
tedum‘,& fecundum tationem, faluatör breui fêrmone
difa'mgmt.Qmamat (inquit) animam fuam perdet eahi.Qui
odit animam fuamin hoc mundo invitant aternam cufiodit- earn.
Hicamoraffedioniseft, hpc odium racionis. Proptcrea
dioni,vcficutdiftinximus,inofficialiafFedu difçernitur
fubnliternealiquo confenfu alieni vieil maculetur.
Quod vnusaßeäus quandoïfc mut a m ist alterum.
C A P. V T LXI. . .
EVenir autem plerunq*,, quod vnus ^ffedus termina-
tur,aut muraturinalterum,&quii virtutecoepit p-
riginem,habet frequenter exi rum viciofum. Erat virgp in
parribus n oftris nominiRffima iu abftinen tiis, in pratio-
numjnftancia,in lachryiriis,in vigiliis,difciplinis? Ccepic
ea,m vir Sandus 4 iligpre yirtutis obtentu, & tantxopi-
nionis ob ten tu ,coe^i t earn vifitare nunciis, yenerari rau- :
neribus, recreate colloquiis,ccepitqj amormutqus inter
eos,riutuis feruere ob fequiis-.fic ampr cui præftabac cau-
fam honeftaSjCcepic ex mutua liberalitate vigere,fubi-
toq; in officialem affedum tranfiic qtü ex fola, prodierat
ratione. Deniq; hic affedus dura fefamiliariusad qitæ-
dam blandimencaporrexit, ecepit ex naturali & officials.
affedu carnalis ille, qui eseteris petniciofiorlift, lateneer'
pbrepere. Audiui mus qufjfdam, fu mmæ pèrfedioriis 8c
. probati flimæ opinionis , qui dum adolefcentes pudicos
& omnivirtute çonfpicupsin vlteriorem familiatitatem
virtutissmore & ratiqtiis.intuifü adnüia^nt. propter o f ficia,
cum fedülitatc circa PPS exhibita, ccepit rationa%
affedus degenerate in al ium, prius in officialem, poftea
in carnäl^m deprauatus affedum. Et qui prius fecundum
rationis arbitrium modü diledionis ordinäüerat captus
inoculisfuis,femperin huiufmodi afpeduiicet cafüaii
vel trafitorio motu illicico titillabar.Confultuisergofeft,
veinfpeda ætacevelfèxiï fin us propriæ mêrltisprpuibî
circülpedione claudat~,ne ad,verba familiaria,vel inania
blandimenrapuiittaturdefluere.Näin quantumlibet p-
fedis & fandis, ynusaffedus in alium iaeentér&.fiibico.-
dicit Sandus quidam. Si male amaueris tune odifii, fi bene 0-' infenfif iliter atqj tapernicipfe quâ prodigiofe mutatur.
________ ~ ‘ C 1 ^___________ ______________ ! : QUod
~De Chanrateproxirw. ppy
lemfetibipraebeatjCumapparueritgloriaeiu^,cumeum ^ ,
vidcris reuelara facie coronatum diademate patris fui,
quern nunc adoras in diadematefuaematris. Harceft fo-
brietas fobr.ia tamen.V nde Apoftplus.5 /a^ viuwm.fiut mo-
rimur Deofobrtjfumus. hare fola ebrietas vino caritatis effici-
tur, ficutlppnlits in cantico amoris infinuardicens. Come- jCant.f.
dite amici & bibite , &oppugnant.Alter ^ tnebnaniini. In vitaprarfenti la- \Gen.i.
Quod affedus fepe conturijfunt&fe oppugnant.
C A P. EXIL
TLlud Confiderare oportet, quodipfi affedusfrequen-
Aterinter fè alienantur, & inuicemlèoppuenant. Altci
alterum a corde hominiseliminarc/'hititur,vt homo varia fcrymarum panem in fudoreyultus fui comedit anima mi-
in vota diuifus&perplexus inter ambigua fluduet infe, 1 liransDeo,poftexicumiiuiiis vittenon pafeeturpanedo-
ignoiansdeduobuscontrarijs,quidpotiuseligacur.Sum- loris,quia iam non erit dolor,pec labor, quia prioratrafimaigiturcàutela
veendum eft , né ab inferiore affedu fu-
perior &excellcntior expellatur. A braham iuffus à Domino
filiùm immolate contra naturalem affedum nequa-
quam obduruit:fed cum naturalis ei mifèricordiam fug-
geret|nfilium, fpiritualiseum ado bedien da ni excitarat
in Deum. Duo illi affedus in fandi viri pedore compu-
gnabant.Ipfe tarnen Deum filio prastulic, & affedum naturalem
fpirituali pofthabuit.Optimus adoiefeens Iona-
thas, cuius animam anima Dauid radonalis affedusgbi-
tino charitads vnierac, non prodiditin iniuriam partis
confilium , quo Dauid mordaddixerat : fed rationalem
affedum naturalidiferete prapofuit. NeGmirandum,fi
amicigratiam paterna crudelirad prapofuit, qui propr^
ficutpublice putabatur iniuriam pro amico immucabili
virturecontempfit. Ipfe etiam Dauid cum de eius filio
parricida populus vidoriam reportaflet, profeflor naturalis
affedus,filij lugebat intericurp : fed correpcus à milite
affedum officialem natural! prapofuit, depofitoque
ludu, vidori populo qui pacem feceratin Ifrael.gratula-
bundusoccurrit. Ec Saluator affedus naturalis intuitu
quo nemo vnquam camera fuam odio habuic cum cla-
màftet ad patrem, vt calix mortis tranfiret ab eo, fifieri
poflec , 'euiidem fpirituali per quern patri eçatôbediens
pro fua gratia & prb rioftra falute fubra ifi t dicens.Verunta-
men,non ficut ego volo,fedficut tu. Proinde ratio hac generaliter
in hisaftedibusobferuetur, vt file quo mens huma-
na excitatùr in Deum eareris omnibuspraponatur. De-
inde rartonalis ofHciali, officialis naturali, nacuralifque
naturali. 0 0 ,.
0
Qupddeleftabilis & neeeßaritueft fruftus in exercitio ißo-
rumaßtctuum or dm at 0.
aipoc. :
C A P . L X III.
3 SE ergo in affedibus iftis prouida circumfjjedione ani-
maradonalisexerceatj&fcndatdeDominoinbonita-
te & fimplicitate cordis fui, feque cellam vinariani ignif-
\ que diuini receptaculum tanta vigilantiaftudeatexhibe-
re,vt in die bona Domini-, & in hora benëjbfacid eius, cü
audjerir vocemSpiritus,& velue fubilum aura tennis fan-
diumfufurrum, offerataffedionemjpuram, fidelemSfue
intelligentiam vt fpirituales frudus quafi de ligno vita
Coiligcremereatur. Suncaufemfrudus,tefte Apoftolo,
Charttafi,gaudium,pax,patientia ,loKgammitas, bonitas, bŸnigni-
tas,manfuetudo,fides,modefttai caftitas. Ofoelix anima,fibe-
neûoléhtiam eius^c infpiratipne m gratia ccelcftis fuamqj.
circateptafentirfhtibicertisliceatindiciisexperiri. Tanger
enim te qu<çdâ in ipfitis recordatione fuauitas,afHcie-
tis noua&inexperta,du|cedine, vt quafi abftrada &atc
prorfusaliena exultes quadamsumcenirate ccelcfti.Faciunt
autem ftatïm fua prafentia fidem,quod pm nes tui fenfus.
hilarefcunt,ferenaturintelligentia,"tuadefideriaincalef
cunts&afpirafinamplexus illius , quern tenere tefçntis,
&vereris, upelabatur, &ideo quotum potesomiiino :
quantum vis,ipfum quodam deledabili nexu intima caritatis
aftringis.Ifte eftô anima diledustuusinuifibilicer,
mifcricorditer,&dignanteraccedensfvrexcitette,vtfetibiihfpiretinfinutuiamoris,
ribifeinfinuet, vttuumaecendatdefiderium,
vt illuminer interioresoculos, vtinflammetaffedumjficutprimitias,
àmatoriopoculoreficietur& inebriabitur.Iuxta
illud, Et calix mtusinebrians quam praclarus eft. De hocetiam pyj,/ 2 I
. calice credo Ifaiam dixiflè. Ad te quoquefilta Edom venit calix r hr en. +.
&inebriaberit. Inebtiabitur ergo ab vbertate domus Dei
bibensvinummerum, & nouum in regno patris Chrifti.
Interim autem bibic vinumfuum cum'lacrymisinmen- Cant. 1.
fura , donee rex introducac earn in cellam .vinariam , vel
ipfamfibi cellam efficiar,& in eaordinet caritarem. Ilia fi- 1 p
quidemnunediligens, fed nondum dilcdionisfrudum ]
pefcipicns,& infolisaffcdibusfeexercens,nondicit,vtt/-
neratacaritateegofum. Sed ad angelos atq;animtsfando-|
rum,-loquiturdicens. Adiurovosfilulerufalemfimueneritis 1 ant,S‘
dileättm meuw.dicite illi, quia amove langui».
Quod car it as dum eft indefidcrio languor eft. '
C A P . LXIV.
M Irum tarnen eft quomodoQtmor fine caritas fit làn- .
guor Iponfievél ànimæ,cum caritas operiatmultitu-
dinem peccatorumi& enm Maria Magdalena:, quia mul-
tumdilexit ab infeftadone feptem dæmonum fepteni Mnrc.16.
criminajium Ianguore îanata fit.' Potro amor languor
eft,dum amans ex defiderii dilarione tor quecu r,dum
fponfi fufpiraturàmplexus. Sed qui fanat omnes infirmi-
tates tuas,anima mea,ruum languQrem ffuitionecurabir,
quandofetibiadhabendum.advidendum,adfruendum -
facie reuelata præftabit ; & nunquam de cætero fepa- q
rabefis ab oculo, vet ampléxu Sliùs. Gaudèbitéqûi-'i
dem fponfus fuper fpdnfam , &gaudebit fuperteDeus
ruus. Tunc languoris anguftiam fruéhis amoris excluder*,
languor enim excidet : fed non amor , quia
caritas nunquam excidet. Amor igitür nunc languor
eftjdumcruciaturdéfideriovtèndi. ' EritautemfaniraS
quando iucundabitur vfu defiderii. Vtendiênim defide-
rium tantum diffère ab vfu defiderii, quantum fames à fa-
tietate, quantum appetitus à plenirudine vori.Interim ergo
grauiter infirmatutv& languors conficirur,dunv®pem
rerat illi fuper le (ft um doloris eius. Vox aurem lan-
guentis eft , & plangenris , Stipate me malts , fühlte me Cant 2
floribus ,quia amove /^ « fö . Ihiriafiqiiidemvirtutum flores
fiiht,&frudus honoris &honeftaris. Mala veroma-
turiora;patienria:fiinrexercjria^;exempla. Stipaturira-
que mails anima, dum temporis prætcriti frueftus perci-
pic, conuertens in vriliratem propriâm Chrifti flagella,
opprobria , 8c dolorés &cærera qüié paffus eft vfque ad
ignominiam crucis,& härc omnia trahfierunc. Chriftus e-
nimi^mmoritur, frùétum tarnen cotidianum de ipfius
paffionecoiiigimusjfulcitur fponfa floribus quosnatur*
human* innouatio de Chrifti' refurredfione produxit.
Hyems enim tranfiic, imberabiic & rectifie, flores appa-
rucrunt in terra noftra.Ille nimirum qui dicir. Ego flos cam-
pi& litiumconuallium. terra carnis noftr* qu* fub maledi-
dlo veterifpinas& tribulosgerminsbac, furgensdmor- J
ruis reflorefeere feric, & in nou* regeneranonis infän-
tiam nos reduxit.His malis,& his floribus ftipanda,&ful-
ciendadl, vteäquam habet ad Deum non torpefcat'af-
feÇliô,donee recepta in arnplèxibùs fpohfi'^dfcat.I<eff« ei
fubcaptte meo & dexter a eïus amplexabitur /»r.Quicq ui d en i m
npnmo fponfiadueru de illius linifträ uuticrecipitc
nonadplenirudihéfuà I paratibnegloria,quam in amplexu dexreia fuiceprii
dulçedinisi.non adfatietatem, (èd ad deguftâtiohem tibi j eft modicum reputabit,ficut fcriprum eft. /nfiniftraemdi-
exhiber, vcqUalicunqueexperientiaprobes, quam dul- . uttia & gloria, & in dexter a eius longnurmtas viu.
Cem, quam fii a ue m,qu a mi ucu hd u m ,qiia m del edab ieiütjfcd
Blbltoth. Veter. Vatr. Tom.iz.Pars z. PPP De