i^4rnu IphiEpifiopt Lexouienfis
1 4*4
iS ïm iTiodis d cfh cto vicem amicki* mdicorependen-
datn» vt primo fciïicct,pijs apud Deiim intsrceffiorobus
adiuuetunfecundó hi qiiosipfcdii«cracdtka.one I K
ria düigantur.indeeft quod amorhofter ab illo m teqnafi
iüódam bïreditatiïlucceffiónisiote transfafuseft. vt
tam te n ortfeplic i, fed doplicato coittple<äa£afeau.
TibiitiimpKecJttetishxc ettdefefendafuccemovqucm
diept*cïteris ddigebats tlbiquceam quaflquqdamtedaméntofpetialtsamicitisptaetBgatiua^
ónfignat, '^aere
ieirarfuumamicki*morcni;:cerris.qLie.clateIcat indicijs
ipfattl nouas vires de noóa7duplicatiobe ttaïifle. Setibe
Mtem interim aliqaid, winalterius vttittfqiie «<W«
fufcêpifl'eïeïmonejhE-tniüngéqnod'tis.vtinalteroTOlT
qnevidoar obliquiumpr*ftitiffie: vifitanos, vepoiutn'
vttiufqüe %erfonam in altera cbntemplati. Setibe, mquam,
quia(ifaipfeiM,ht.cipfutp tibi ftudippoteot augerê
matetiam, nee ptopofiti opetis ptoueaum impedict
autprouentum. Iniangealiquid.vtaliquaamicmapetfencrantis
argntnénta procedïnt,*qnia èam emcacius
comprobat petendi fiducia, qudm bbetaliras-pttctendi.
Vlfita nos quia te,,cutn defidermtn noftrum, tum loei
pfbpihbuitas, tum erom lolemnitas inuitat, Dominos
quoqne VVÜlermusde Vetex pramiflionetenetot'rt,
veniat, vobisquè inuice.ro fola.tiafï pote.Eitis,& npbis fan--
d x folemnitacis gaudia duplicare. Valéte.
AdDominum Papam Alexandrumdepro-
| nmmefua.
EnedïótüsDeus & Pater Domini noftri Iefu Chrifti,
qui Ecclefiam fuärn iminacularam fcilicet fponlam
diitàrfilij fui mirabili fempér benignitate diligit & concernât.
Licet enim tpfam aliquibus quandoque vexari pa-
tiathr irïiurijs , facit tarnen curó tentatione prbuehtum >
vt pöffic fuftinete, nëcvnquamportasinfariadóetruseam
prxualerepërtaittit.. Neque enim expedkvt continu*
ptorpèriiatis'fh.rus eaminrolentemreddat,velötipficas
negligedterri', föd hüroi litàtétfvçonfcruct a ftlidio, 6c yexadotribüalintelle^
unvEteiquidemomniaCQoperantur
in bönüm, düm ipfatanquam aurum in forttace pro-
inhomine, neque càrneni ponebat brachium iuum, fed
potiùs confidebac in Domino » &eratDominus fiducia
bàtur : 6c ad augmentùm coton* cühda pf óficiunt,
dum earn vis aduetfi tatisfortiorém reddit, & malign,itai-
tis infèftatiq cautiorem. Ipfè verb mifefatpr & miferi-
cors Domifnisad temporatribulationis virps virfqtis &
confilj prouidet&præformatyqüi tem.eritatis^udaciam
repellerçyaleant, & tpaïignitatis aftutiam nöuerint deel
i nare. Quod in fandst & glôribfeVecoVdaâotys In-
nocentioÇapa (atis euidenter appatuit j qui extollentem
fè aduerfus orone qiiod'dïcitür aut quqd ci^tu.r» Dçtis,
deieçit hxreticub »
tiâirum cumulus,'quero peceatrrxfeloqiveniia ,,qüempru-
ddntia fx c ü la n s ,^
fâùorpubliçusattolleban Raeiialuit in acMeta Dei ve^
tfiafcfalfit'atiVScKüm|lfcaii-robuftx;fùpei;ba eeffit ambi-
tii), Sï'dc ïh'ipö itaié iuiÏÏtiatriüinpbauit. ''Vidfmtófiqyr
démi pfp m ’éxaïtatcirn &ë1éÖ'atiim , ‘ficut cédros Lîb'a'hi, :
ïg trarfnuirivüs,‘i& etcè non erat : qü^iïüimus, 6c non eft
inuentus iodus eins,J quia’ neè intët rfiottÜOa tümulum
nequé titu 1 tim meïuit fepultür*. ■ Dominus autèm ftib- ,
limauit 'cornd1 Ühlifti fi&vt i rtéoVn i tas Ectléfi* reför-
mari poflèf, Ócfegnum ipfius omnibus dötnihafi. Memi-
liiegö, nëc ida veftrâ rcorexpidiiÏë memorfaj quanta âd
i^andati éMs friheipés rëuérèntia inouerferttür, qudm
fiiblimiS ex^iterit» quaöt^i; maieftaté refuirerlt Ëcclefla»
dùafituni mdiebus èius reirgi/o münda&; immaëiilata
prolecetit, adeb vt plÜréS hodie religidforpm defétta
contineant, quàm ferarumjdlim habueriht beftiarum.
Arbitrabatuf ille ad régendos homihei vtendum poli
(bbtiæ feueritatis difcijdinâ j quâm rernifl*mife-
licôrdiælcnitàte* Deopdtiùè' qüam hominibus placere
dedderaris,nedbgraciam,Hb corâmDeopoiTet
adüerramàioienituïf, nec'tanr’a poftmodum pipfpéritâ-
tiseiüsinfignia élaruetïnt, quantapr*cçdéptis aduerftta-
r isadliucmagnalia celebrantur.Nequeinim confide’bat
Porro fchifmatah*cin Ecclefia Ro,mana frequen-
tiùs accidiilè, etiam Lateraneniîs Palatij piôturae demon-
ftranr,vbi Catholicorum patrum pedibus, pro fcabello
fchi (inatici præfamptores adfcripti lunt.vbi fuperborô 6c
fublimium colla fapientia propria virtu te concetic &con- J
içulcate- Qubdfanè éaratione faóliim, vt fanâis patri-
bus cédât adgloriam viéfcojiæ teftis aferiptio, in qua pr*-
fumptores illr vet comprefiîonis poenam fuftinent, vel
præiumptionis veniam deprecantur.Vride 6c fanâi Àpo-
ftolatusveftri cathedra fine fcabello eflè non debuit, fed |
nobiliore fcabello debuit illuftrari. Neque enim incerta
vobiseft,aut loftginqua vi&oria, fed humilitas verecun-
di* véfitæpunitur ad tempus, qil* congregatis inSpiritu
lanóto patribus diftulit obedire. Patri etenim culpæ te-
neturobnoxius, qui vocatioaem Domini præuenit, vel
recufatoblàtam.Redibittàmen in proximo» Deovolen-
te, ferenitas, & modica hæc ad radios veri Solis nebula
diflblùerùr, redincegratavnitare Cathdlicaàb omni parte
pedibus veftris vniuerfitas fidelis occurret. Intérim au-
tem quxcunque cæcerosfiudiaremOrentur, quibiifcun-
que defiderijs prophana trahatur ambitio,quantacunque
tementatedeteftabilis erumpat inuidia, ego'minorlicët
omnibus, non minore tamèn gaûdiOquàm cæteri, gloriâ
lveftræpropotionisample.dtor, & vos. Apoftolum Chtî-
fti, Pétri Vicarium, paftorem & Epifcopum omnium qui
Chriflianô nomine cenfènturagnofcö, ôc^vobifcum ca-
tholicani profiteor vnitatem* Gaudeo icaqûe quoniam
defideratus dies, dies fcilicet exultatibni^illuxit, quo reuera
relt it u tam credimus virrutibus gratiam, virgam vi-
tijs, terrorem principibus, Ecclefiæ libertatem. Gaudeo,
inquam, quia ex hoc nunç fermo Dei non erit alligatus,
fed verbum eiüs quod in ore véftro yeium eft , quod jm-
polfibile credebatur, faali confiimmabic cfFedu.Prope-
raflèm igicur iam ad pedes veftrç beatitudinis ampleóleri-
dos, vt ariditatem mëam, quafi copiolîor de proximo be-
nedidionis veftr* rigaretvbertas, nifimezelus vtili tat is
iveftrx maxime renuiffer. Ex quo etenim promotiouis ve-
ftræ auribus nbftriS veriràs, & oppofit-æ præfumptionis
errorinnotuit, feftinaui ad noftri notitiam Principis id
perferré, vt vâcantemariimurfi'éuisfauoré‘vèftró,quibiis |
debebam perfuafionibus occuparem,ne hos qualibet oc- !
cafione rnalipnitatisaftutiapr*iienirët:faciliùs etenim eft 1
ammosoccuparevacantes,quam îplosa çonceptis arre-
dibiis reuocàre. Hæfitille alfquànaiû , fed ftatim ope-
ranteSpiritusfandigrâtiaconftrmatusCnuuumïëaliüm
quàmyos fùfcepturum hiliricdbft^uiiai'conftantique fi-
mu'1 b « afitateprômifi t.ïn quo cùtripiroxi me dé difterè n-
da veftra fùfpeptione Frtipéràtods îitéras accëpiuét, cui
difciirrentibusinuicemliteris Sctegtftis, plu rima videtür
charitatecóniundusj' ti ep re cesé i us fpreui fie ,& in pr * -
iudtciùmeiusfeftinaftè videretur, générale quidem fup-
preflicedidum, fed nequaquam manus aut linguam à li- I
cerarum nominisque veftriveneratione conrinuiû,neque ’
quenquam noftrum voluit contineré. Arbitratus eft fi- !
.quidem minus valituram pro vobis edidi iadantiam,
quàm öperis’veritatém.Eirma apud eu m eft & indubitata
veftri Apoftolatus audoriras, atq; in quâcunq; parte cor ’
prçdidiPrincipi|fueritihclinatü,ift:e pro culdubio no fê-
quëtûr errante.Mei aute itudijerit omnescircaéum qua-
fi vigiliasobferuare,neoraloquentiûiniqnaconualeant,
fëd ipfé in veftra,ficut fètnel incepit, obedientia perfaue- .
re.t.;^Feltcem enim me, inquam, fi vnquam in hoc vel in
alib beneficenti* vëftrxgtatus inueniar, vt deuotionis
me* faltem in ter cæteros aliquando veli t veftra dignacio ■
reminifei. Veftrum quoque eft,quotiesrefulgétoccafio, ’
ptouinciâs omhei frequentibus vifitare mandatis, vt
âbomni p^rtenominfveftro ÓC obedienti* paritér
aftuefçant j quia non èrit qui vel literas npn
recipere, vel mandatis au-
deatobuiare.
Refcriptum
EptftoU. 4 6 s
Refcriptum Domini P apt Alexandre.
A Lexander Epifcopus feruus feruorum D ei, venera-
x \b ilif r a t r i Arnulpho Lexouienfi Epifcopo falutem,
& Apoftolicam benedidionem. Liccerasà tua nobis
prudentia dellinatas tanto hilarioti mente fùfcepimus,
q ianco de vberiori pinguedine charitaris, & ampliori
feruore deuotionis easnouimusprocefliflè. Quas& nos
ipfi attenté fatisac diligenter infpeximus, & vt concept*
diledionisintegntas& probat*Edet certitude in tene-
bris non laterec» fèdfieretignorantibusmanifcfta, easin
hatrum noftrorum auditorio publicè fècimus recitari.
Ipl*profédo& deuotiflimicoutinebant puritatem ani-
ini, ncc minus luculentam profundi pedoris eloquen-
ciam redolebant. Nouimus autem & immemores non
exiftimus, qualiter.ficut&ipfa tua feripta plenariè con-
tinebant, fand±acieuerena*memon* Innocent. Pap.
antecefibri noftro, fçhifmaticus ille, qui & generofita-
ce natur*, rcrum copiaterrenarum, prudentiafæculari,
&gratialabiorum, mira æftimatione reddebatur infi
gpis, nefaria temeritate fuccreuit & innocentem noxiüs,
Fortis debilem, armatusinermem, fchifmaticus catho-
licum. impugnabat. .Càeterùm ad quem finera res ipfa i
Deomiferance,peruenerit,deuoti& fideles Ecclefi* fi-
üj, pergloriani meritorum \ mali verb, perfupplidorum
grauamina cognöuerunt. Quid etiam de alijs fi milia'
præfumentibus antea fæpenumerb contigiflèi^ tu tarn
fccundè, quàm eleganter in illis eifdem literis expref-
fifth Tempöribusque noftris optimus Deus voluithx-
refes fixfeitare, vt qui probari funt, manifefti fiant, & vt
pernoftcum&a,liorum catholicorum ftudium 6c labo-
remgranis à palcis in area Domini fegregatis fchifmata
& hxrefeS cotiterantur. Credimus fiquidem, & de
gntriä diuina confidimus, quod in proximo fedatis flu-
dibus procellarum, & ventorum turbine propulfato,
dies nobis ferenus 6c fulgidus arridebit. Etcalcatisini-
micis Ecclefi* cranquilla in porru Petri natifCula refide-
bit. Perfoluimusaùtenigratiasomnium cönditori, lau-
dum pr*conia rererentes, qubdmagnificum illum& fe-
ranifiimum orbis Principem Henricum Regem Anglo-
rumaudimusfirmum & ftabilem in Catholic* vnirate
Ecclefi* petmanere, &quod per tuam pnefeitim indu-
dionem idem-in.fandç propofiro animum folidauit.
Rogamus fané v,r ira Vigil femper circa eum & follicitus
perfeueres, ne per frequentes vexationës Impèratoris &
hunciorum fuorum, à deuotione Ecclefi* & noftra-,
quod abfit, velit modo quolibet declinare. Volümus
quidem tc apudeundem Regem & Épifcopos atqüe adjacentes
perforfas, qg^fi quendam Apoftolum & nun-
tium vericatisiniliispartibus, experiri. Circumpofitos
quoque &vicinosEpifcopos , 6c tarn Etclefiafticas quanv
fæculares pedonas, nobilespræcipuèacpotentes, ad hoc
ipfumefficaci ftudio & omni diligentia exhorreris. Nos
|Cnim pedbnam tuam quàm fincera charitate in Domino
dihgamus,atque ad honorém& exalrationem tuam
quam prompto animo defideremus intendere, per illfim
diledionisferüotem, quem circa te & ante promotio-
jnem noftramhabuimus, diferetioriis tu* prudentiam
non credimus rgnorare. Pricerea qualiter Fridericus
Romanorum Imperator, auorum fuorum fceleracifli-
ma yeftigfa fubfecutus, circa facro-fandantEcclefiam
,Romanamin præfencrfèhabeat, &oJimKabuëric, &
qualem circa eam animum gerat, qui vtique fpecialis
éius patronus deberer6c defen(brexifteie , multis rérum,
indicias a longis rytro' tempqiibus, äd noticiam ruam
anïbigimüs perueniflê. A tempore fiquidem ante-
Ceflbris noftri pixrecordationis AdrianiPap*, &ab ex-
ordio digniransfir*coepitfandam Romanam Ecclefiam
fanquam tÿiannus, oppritnére & non inedibcritér in-
reftare : Archiepifcopö’s namque & Èpifcopos.à fede
Apoftolica, redéuntés, in' ignominiàm & detrimentum
Ecclefiæ plerunquecapi turpiter & inhbneftè prjècepic, !
poique fecit carceris euftodi* manCipari. Nos quoqùe
m_minod officiocohftiçufps, qui cum verterabili fiacre
noftro B. nunç Porcuenfi Epifcopo, adeuinfuimusde-
legati,qualiterapud Bifuntium iplè tradaueritv^c quàm
indigne recepenc, non opus eft; nos ip præfènti referre,
quia credimus re id ipfum plenariè cognouiftè. Venien-
teetiam pr*dido anteceftore noftro, patrimonium bea-
ti Pétri violenter inùafit, &c eandem Romanam Eccle*
fiam nifus eft piodis omnibus condilcare, ita qubd à
pluribus dicebatur, & quafi fama communis habçbat,
quoniameo fùperftite Ö d. qui femper fuit domefticus
Ecclefi*inimicus, ordinäre Apoftolicum, immoÂpo-
ftaticum, fioportunitatémacciperet,intendebat. Quia
verôillo viuente omnipotens Deus non permifit eum
conceptam vefaniam exercere, poft mortemcius bpof-
tunitateconceptaprædidum O d . fchifinaticum, fimo-
niacam, & manféftifîimum inuaforem, qui cüm tribus
tantum maliciæ fu*complicibus, ficut totuspenèraun-
dusagnouit, poftcànonicam&vnanimem eledionem
noftram man tum arripuir, & ita fe damnabili pr*fum-
ptione intrufit, in tanta iniquitate modis omnibus manu
tenuit, &quidquid ille fecit , folofauore, potentia, &
audoritate ipfius, & nunciorum fuorum, qui in vrbe
p r* (en tes extiterant, eum fecifle abfq; ambiguitate tene-
mus. Vndeadconfirraationemipfius,immovtomnem
videretur in Ecclefia Dei audoritatem habere, Ai'chi-
epifopos, Epifcopos, & alios Ecçlefiarum Prælatos,apud
Papiam, contra facroruminftituta Canonum, proue ei
plaçait, conuocauir. Ille autem, ficut homo qui nec
in D e o , nec in imticiaconfidcbat, in ipfius Impèratoris
præfentia per aliquot dies, velut pro certo acccpimus,
infignia Pontificatus abiecit, ficut etiam in noftro &
fratrum noftrorum confpedu, dum Rom* olim. nos
teneret inclufos, fuam malitiam recognofcens, faccre
voluit, ea quidem condicione fèruata, vt nos ei poft-
modum reddere deberemus. Çum^ue nos ea recipere
fub hac conditione nollemus, ipfe in fua pertinacia 6c
damnabili praefumptione permanfît, Cæterùm vtprx-
diduslmperator Ecclefiam Dei fu* vidcrëtùr fubiugare
& fupponere ditioni, & earn in fupremam redigere fer-
uirutem, memorato apofiatico, ficut diiàum'ëft, Ponti-
ficaliainfighia reddièit, & eum de Papacq, qiiod eft i fx-
culis inauditum, perannulum, prout dicitpr, ihuefti-
ùit. Qiiofdam etiam Epifcopos, alijsdiferetioribus 6C
honéftioiribus occulté de illo conciliabulo fùgientibusi
& reuerentiam exhibere laicali violcntia tÿrannica op-
preffione coëgic. Sic enim Reges & Principes diueriahim
partium fibi intendit,tum fpiricuali.tum materïaligladib
lubiugare » fi in hac parte, quod abfïc, neèndiflimum
eius propofitum præualeret. Ad hæc, iuxta prudentiîfc
ru*con(ilium, RQthomagenfi Arch’fepifçopo eiusque
fuffraganeis, & alijs per Normaniam conftitutis , exhor-
tationis literas deftinamus, De extero memoratum Frc-
dericum Imperatorem, proéoquod O d . fchifmatîcurii
recepit, & çipertinaciter adhxrerc prxfumit, cüm èo-
demÖd. & cum alijs principalibus fautoribus fuis, nos
de communi fràtrum noftrorum confilio, incoena Do^
minipublicè acfolemniterexco'ramünicaftè cognbfcàs.
Data Anagn. Kal. Aprilis.
Àd Aïchieptfcopot & Epifcopos Anglia!
Q Vanta tempéftate laborer Ecclefia. atque in qüan-
to vidéatur përjeulo Conftituta, veftra quos hic dolor
tangitprudentia non ignorar.Et ëlij quidem Babylo-
fiis pfofpicmnt & éditant,, qui quafi cérfumaufpican-
' tes deprocéirarum quantitate nâufràgium, ad diripicn-
das farcinas & /pfa nauigij tabulatà concurrunt. No bis'
aufém feçurftatem prxftàt diuina pfomiftio, qua portas
inferiaduerfiis cam præualerenolinit,fedvexationis in-
furias vid'ori* eerritudo çômpenfat. Neqüeénim defpe-
rationi locus eft, vbi caufarrefedicudo ebmendat, 6c vir-
tütcm pariénti* firmat intérim confciéhtiâ ventatisV
Çauïé fiquidem noftr* nec igno'ta veritas eft, ncè inbértà
iû'ftitia,;fèdrës ldcë clàrioi: & prauitàtis nube nègotïum
purgàt j 6c omniiudicium abfoltift errore. Si entra për.-
f b n a per (o n g co m paretur,.noftra mperfedi o fcièntiæ, 1
omnium. î