K^îrnuiphi Eptfiopï Lexoüienßs
1 4 7 * ■ . . . _ _ ........_ — I
gno &corruptibiliTanguinecoinpieHIarunt* Quid enim? §tertiumi etiam coelum iniiénitorà Paulo. Thronus autem
Nunquid fanguinem Chrifti in caufarri noftræ redetri- 1 niciucolumna.eft, quiaficurcplutnna atdua & fu,btilis
ptionisëxpènaimus.vt i^fum ei intempore retributidhis, ; efi^fîcaidua & anguftavia quæducit .ad vitam * vita veto
fciljcetcdm’ipferçquifîtrif i foluererdus? MwuatüsëfL ChVift-us. G^tèrùmquôdthrqhusiltëeonftitdhis.in nu-,
m ÉÉmI U h ' be dicitur , diligehnusattendehdum èft. Nunquid enim ,
peccator, & non foluet: nos iuterxl, Domino miferance,
foluemus, qui con fire raUrno$ non ardficio'ciuili, fed
re ipfa ittterueniencenaturaliter obligates. Vtinam, bone
Iefu jdetiir & mihi tecumpro fpiritualibus tuis tempo-
ralia meacommutate. Vdnatti fanguinem meum dhi pro
tuo recipere placeatin fdlutumi vcl quia crediti & debi-
ti fanguinis, fcilicet tui & mei , ’;inuicem sftimatio non
concurrit, faltem beniggiffima accepbladone liberates
abfoluar, qua'fcilieet confueuifti iuftitiam accepto ferre
fine opetibus,&premia fine meritis,pro gratia fcili&t bo-
n® adionis graiiafiiretributidnisjnferre.
' Sermo'tn Sjnoitr.
quem confti-
vt dec illis pif
ipfe ihhablràc luèem înaccèffîbile'm ? Nuhquid ipfè eft
liïx yera, quæilluminatbmnenvjtominem venientem in
hune thundum ? Lux fc-ilicer perpétua, quælucebitïah-
dlis Dei, qiiià fulgebunt fient Sol in regno pat ris eitis. Sëd
&thronüseins,licut Sol in confpeôlb pa tr is. Réveralux
èft, & lùcëm ifihabitat. Sed inter nos & lucem il la mi ad
præfensnubes interpofiraeft, quæ non permittit noseam
perfecte his quos modb habemus oculis intuerî, iimno
nobis nubes, &caligoin ciraVite etiis. Vidcmus tarnen
aliquatenus, fed. per fpeculum, fedin ænigmate,fedihter-
pofitis corporalibusinftrntnentis. Vifibiliaenim quæ ab
ipfocreata funt, quafi fpecnlum, quafiinftrumenra nobis
funt, per quæ quodammodo poflîmus ipfius inuifîbilia
conremplari. Inuifîbilia fiquidem eius perea quæ faâa
funt,abeoconfpiciuntur. Videbimus autem, D eo yo-
lente, perfedtiùsin futuro, quando videbimus eum ïîc-
uti eft , quando cognofcemusficut 8c cogniti fa mus,
quando fcilicetRegem'in décoré fuo videbiint oculi no-
ftri, quando tiansformabimur à claritate in elaritatem,
ficut i Domini fpiritu. Quod mihi videtür defiderafle
Propheta, cum diceretf Quando veniam,& apparebo ante
fadem Domini? quaffdiceret, Video aliquantulum j
fed obiedfaeft mihi aubes, interpofitum velum , non video
nïfifjnterpofitis corporalibus inftrumentis. Vellem
haie om nia remoueri,vt vîdéretb fàcie ad façiero, & appa-
feret mihi Chriftus vita mea, &egoappâretom cum ipfb
in gloria. Item, dilecta dicitur, quia diligit & ipfa,neque
enim diligerétur, nifidiligeret, ipfeenim nifi diligentes
Ce nondiligit Ego, inquit »diligentes mediligo. Prætfe-
nit tarnen diligendo, quoniam ipfè prior diléxit nos § fed
ad hoc diligit, vtfaciat diligentes. Nifi enim qui dili-
gitur mutua ei diledtione rcfpondeat , diuinæ reuo-
cacur diledtionis affeétus. Verùm quanta inter ipfum
8c diligenrem Ce difcurratalternæ charitatis affedtio, difficile
nobis 9 immoimpoffibile eft explicare , quoniam
necipfiusSalomOnis fapientiaid perfecte nobis enarrare
potuit, licet diligentiffimè fuerit profècurùë inrèrêos
modo complexus 8c ofcula, modoaromata & vnguenta3
modo languorum fpiritus, modo animæ defedtum. mo-
doferuentem curiofææmularioniszelum, mododelica-
tum teneræ corn paffioni^ aftedtuif».^ Quæ o m nia mihi fa-
tiseftbreuiteratrigifie, quia religio veftra hæc intravof-
metipfbs plenius per ipfa fpirkualiter expérimenta co-
gnouit. Tertiu m nonien eft quod pofuimus,quod f pon-
fa dicitur. NulLo alio nomine manifeftins exprimi potuit
intereos facramentum vnkatis, 8c finceræ perféctip
charitatis. Quæenim verior ynitas 8c cbaritasreft quam
duo in carné vnafieri, 8Cipfos vno eodemque Ipiritu végétait
.?'• Quoniam iple ab eain vnitatem eiufdem carnis,
HV IS^putas fidelisiêruus & prudens
tuit Dominùs fuperfainiliam fuam
bum in tempore 1 Beatus ills feruuS , qùëmÇùm vene-
rttdominus,ihuëneritvigilantefti. Eeclefia, ficiitnoftis
fracreschariffimi, cÖngregatiq fidelium dicitur. Fideles
rautëm funt, qui cenleßtür nomine Chriftiano, quifcili-
cerdeagnitibnefidei catholicæ Chriftiarii nbminis con-
trahUhtdigniiätem. Fidesënirn ifta de Chriftp &d'Chri-
ftbbft, idëoque Chriftiana de nbmine prqprij nuncupä-
türaudlbris: catholi ca verb id èft co Wmünis, tam propter
præcepta generaliumregulàrüm , quàm propter vnifor-
mémin omnes æternèretriburionts éuëntum. ' Nequè è-
nim fides iftàTam vel certis eft confignara pérfonis y viel
quibusliber locotum coardtatur anguftijs, fedabouibus
quæ perierant donius Ifiaelîn orhnesgentes veritatisdo-
dtina transfufaeft , poftqüam fcilicet in omnemterram
fonus Apoftolicæprædicacibnis exiuitl Per hanc ergofi-
dem putgatjsignorantiætenebtis, 8c veterum deterla ca-
ligine figurarum ; mileriebrs &. roilêràror Dominus Eç-
clefiam fuam fie noritia veriraris illuftràt, vt operibus ni-
hilominus charitatis informer, quatenus pîrocedèntegra-
. tia ei fe ad cptiiplexandutpiindulgear, 8c exhibeât ad vi-
dendum. Ad'hoceamdetènëbrisvo'cauit in aidmirabi-
:1e lumenfuurn , adhoçearn fecumafiunipfirin eiufdem
corporis vnitatem. Ad hoc eam de fètuitute corruptio-
nis, proprij qiioque fanguinis impendio liberauit. Ipfie-
nim precium (ànguinis eius eft retributio paffionis , glo-
riamaieftatis. Quod enim aftècutio hæreditatis iftius ei
! cédât adglbriam manifeftè,dé ipfius congratulatiorië fii-
I feepimus: quiain fufeeptione ipfius à pâtre eam ftudiofius
i com men dar, & etiam lætàbundus exultât. Funes,inquit,
ceciderunt rôihî inpfæclarisCetenim hæreditas mea præ-
clara eft mihi. Præclaraelt, quoniam’ pulchra & decora
eft. Pulchra, quoniain tptâpulchra eft", non Habens maculamheque
rugam. Cuius claritätis & pulchritudinis 8c ipfàab eo in vnitatem eiufdem fpirirus eû aftumpra. É-
quantusipfe zelator fit, ipfàetiam nominum multitudo, runt itaquè duo iri carne vnàf iProfedô Chriftus & Ec-
quibus eam frequenter appellat , euidenter oftendit. clefia. Nempevërbum cardfiidlumeft.Séd &totùmëor-
Nempe multitudine nominum multitudo charitaçjs:ex- pus Eccfefiæ fpiritu Chrifti vegetatur Ôcregitur. Pruden-
primitur. Nequè enim vno nomine cbnténtus elfe po- ter negociata eft Ècclefia, camera de^if,^racci|ieretfpi-
tuit, vt in eadiuerfitâteîn yirtfttura diftingueret-, &in Ce ritum, &ip{eanimâtum corpus aftumens, largitù's eft ibbcitcaeam
totum diledlionis apdrireraffeiftum. Modbita-
qiie earn fledfcam, modo dilediam, modo fpon fam nomi-
nat,aut reginam , mulrifque alijs nominibus qua fpiritualibus
funt plena myftetijs, &c facris fignificationibus il-
luftfata. Ego tameh ad priefenspaijcisefiecontentus de-
Ct$ui, quia fapientibus loquor, qui bus plenius quam riji-
hiiniioruerunt nomina & nominum (acramenta. Eledla
dicitur. Veni, inquit, eldifta mea , &ponam in te thro-
num meum. Eledla dicitur, propter yirturum eqiinen-
tiatn, quapracellit. Thronus aut?m iftequi in ea cqnfti-
tuendusdicitur, Altifilthi thronus eft, quinon poteftni-
(iineminenciacollocati, quiaipfeeft qui in altis habitat,
iuimoetiamin altiffimis : Ego, inquir,in altiflimis habi-1
to«6f thronus meusin columna.nubis. In altiffimis habibisfuam
deitatem. Foedus hoc in perfona ÇhVifti cele-
bratumeft , quando"fcilicet cum humanitäre djuinicas,
8c cum diuinitare conuenir hu manitas. Spbnialia hæci-
btdem, audloritate patris 8c fandli Spiritus bburobratib-
ne firmata funt. Nec ehimadhiic liifi fp on f alia fu n t’,fi orfi
dum célebflratæ funt nuptræ.nondura ma trimonium con-
‘dummatum. Porrb complebuntur omnia in futuro, cum
fponfusaduenerit, 8c intrabunt, qui parati iriüënti fùé-
rintcum ipfb àd nuptias, imparati forlbtis exCtad(entiir.
Qui yéibaaafgni nuptias fûerint introdudli, tbi èpuia-
bnnturin confpediu eius, ibi déledtabunturin lætitia, i-
biinebriabuntur ab vbertate donius eius, ibitoriente vo-
luptatis potabit eos.Ibi qui tbodo vaeüi funt replçbuntur
in bonis domus eius, & qui inanes fatiabuntur, quobiani
f, qdoftia'm çceliccelorum fèdes 8c habitatio eius. Supra | apparebir gloria eins. lb>i fponfa coronâ accipier, qiiam ei
Domi-
BpifioU.
4 t 9
Donfinuspræparauicin'æternum. Vndeeuamreginavo-^ fibieletftuseledtam, diledtnsdile&am,fponfuTfponfarn
caridignaeft. Iurëidquidem, quoniam fponfa eft regis;] rex rjrginam» Chriftus Ecclefiâm fidéi veltri crëdidir*
Chriftus enim rex eft, cuius ipfa îppnfaeft, &rex& hlius | prudentiæcommendauit, vt fcilicet ad curam 8c eufto-
regir. No»hâbetregnumforçuitum, fed hæreditarium-,] :diameius,cumtimofe;noroiniseius,oronèm diligentiàm;
qqiadepatre:Deus,inquit,iudicium tuùm régi da,&iufti-. onvnemfollicitudinem impendatis,qUarenus omne opus
tiamtuamfilioregis. Adpatreraloquirur;Deus,inquiri| eiusftudioveftro, quantum vobis poflibilé'fiièrit, diri-
pâterdategi.id eft Chriftofiliotui regis fcilicet qui rex es, | gaturin bonum i & îpfa intégra & illæfa-fub'veftrà d’efe n-
mdicium&iuftitiam, potentiam fcilicet & feientiam iu-j iione,&Chrifti prbreélioneconfiftar. Ad lioc fiquidem
dicandi. Iuftitiaeninj&iudicium, præparatio fedisëius. j^fides &prudentia procuratorisinquiiitur, vt per fidem
In hisEquidem duobus confiftit tora Regiæ maieftatisj fuadotbino ferueturvtilitâs, perprudentiamingruentes
audtoritas", quiaiudiçium perfeueritatem porentiæ vin- à familiamoleftiædepellantur, fundatumeft veftrotem-
dicar, quæ male commiffa funtSoércet, neiterumcom- pore non fbluetur. Sbluiautemnecefîeeft, fîinexperto
mittantur.Punitfiquidemexceflus.&refrænat audaciam.: regulamrégula conferuanda mandatur, fi irnperiro agri-
Iuftitia verbperdifcretionemfcientiædirigic&informar.j colæcredaturnouaplantatio, fidcniquecuiquamâlicu-
Informatadvirtutëm,dirigitadfalutem. Pateritaquerex] iusreimagifterium credatur, cuiusille non attigir difei-
eft.&filiusrexeft: Pater rex ab æterno , filius nihilomi-i plinam. Perniciosè fiquidem vinea propaganda commic-
nus fecundum diùinicatem rèxabæternb.Vriiuseiufdém- . titurei, cuius eft ftudium, potiusextirpare. Vridefetiam fi
que regni non duoreges , fed vnus rex. Chrfftus autem eum , de quo agitur, Girardum aliqua eléiftibnis forrtia
l’fecundum humanitatem rex fiétus eft ex tempore,8c Ecj- j defenderet, quia pro Ecclefijs Jiberras eleélionutn intro-
clefiaeiufdem regni regina conftitutaéft cum ipfo; Afti-j duétaeft , liquetquiaquodearum faüore cdmparatüm
tit,inquit, reginaàdextris tuis. Chriftus ad dexteram Dei eft,hoç ad earitm læfionem retorqueri noil debèr. Retor-
pacris, in potioribus fcilicet bonis gloriæ eius federe dici-j quebitur autem, fi eleètionis fauorvfquè in dettimèh-
tur? propter requie tq confum matæ gloriæ quam accepit, | turn principalis caufæproCefrerir,fînonquis,velad quid-
j Ecclefia à dextris Chriftiftare dicitur, non federe- * quia] fed qualiter eleâusfit, atrendatur; nec finis aut vtilitas o-*
femper eftin procin&uconftituta. Aftitit regina àdextris] pet is, fed fola negotij fériés exquiratur. At verb qubd hic
tuis. Inhocverbovideturmihi Propheta cripliçem fta- eleètio nulla præceftèrit & verum eft , &omnis Eçclefià
tum Ecelefiæprofpexille. Vidëtur mihi primo earn con-1 conteftaturprætër paucos , qüod ad oprandam fæciilà-
fideraréftantem ad dexergm crucifixt,ybifibi profluetitia ] rèm perfonam amor & defiderium fæculariràtis aBduxit.
infalùtem, delarereeiusfacramentafufeipit& obferuat. \ Quorumpriipusadolefcens& fratereft, feenoduséx fa-1
Eranc,inquit,iuxtacrucem Iefu mater eius & foror matris u-niliari neophitus, tertius nefeio qua fanguinis cognatio-
eius Maria Glcoph£&Maria Magdalene. Stabât&dif- necbniun«ftus, quartusclauftralidifciplinæ mancipàrüS
cipulusquemdiligebac Iefus. StabatPetrus, &âhj for- Jàpuero,in}berbisadhuc, &nihilfîtienspenitusnifi muri-
taflè fideles à longé profequentes.vt vidèrent finem. Sra» dum. Quos ille per furtiuas literas ftudio fratris, perfua-
bat&Centurio, manifeftêproteftaqs quiaverèfiliusDei fionibus &promiflisilleâ:osad hocfchifmaprotraxir,ra-
eratifte. In ea paucitare tune remporis cota fërè vniuer- tus fecurèqüidlibetaduerfus paupertatem Ecclefiæ præfitas
Ecclefix confiftebat. Porro vnus ex militibus lancea
latus eius aperuit, &continub exiuit fanguis&aqua :fan-
guis fcilicet redemprionis, &aquaregene‘rationis. In his
duobus omnium facramencorum virtus Sc efficaciacredi-
turemanaffe. In fide erenim pafiionis, &baptilmacisab-
lutione faluamur. Qui enim crediderit &c baptizatus hie-
rit, faluuserit. Sanguis enim Chrifti emundat confeien-;
tias noftras ab operibüs mortuis, ad feruiendum Deo vi-
uenti. Sed &aqua q us vifa eft egredi de templo corpo-
ris Chrifti , a latere dextro, faluauit omnes ad quofeun-i
queperuenit. Tresigitur teftimonium dant in terra, fpiritus
, aqua, & fanguis. Spiritus fiquidem tèftimoniunr
perhibet de Chrifto, quoniam Spiritus eft qui teftificatur,
quoniam Chriftus eft veritas. Nobis autem aqua 8c fao^
guis reddunt teftimonium ad falutem. Secundus autem
ltatusEcclefiasefta tempore refiirredionis Chrifti vfque
ad fieculi confummationem,quo tempore fcilicet ipfa pe-
regrinaturin terris , atque interim bona ifta temporalid
fobfiè fibi inyfus honeftzneceflitaris aflumir. Tbta ta-
menfpiritualiterin agnitione facramentorum , in virtu-
tum execudone, in cadeftium contempladone confiftir,
atque ideo quodammodo ftare videcur etiam inprjefenti^
quoniam fpiricualiafunthzc , 8c de benefipo ei diuina:
bonicatisindulta , vtei de perceprione prrefentium mu-
nerum firma fit expeétatip fucurorum. Pori b terdus Ee-
clefijE ftatus confummatis omnibus complebitur in futu>.
roi quando fcilicet dextra ipfius amplexabitur eam, Scx-
ternse beatitudinis plenitudo eonfóuebir. Aftitir, inquit,
reginaadextnstuis. InhQC verbo regnorum pluralica-
tem Chrifto 8c Ecclefiasnolumus aftignare.quia vnum &
fimplex regnum eft, quod patri & filio fecundum diuini-
tatem firmac deicads aeternitas , & quod filio virginis 8c
Hcclefiasgratia communicauicex tempore.Nullaergoin-'
uidiaeftyEcclefiamreginam, &caelorumetiam reginam
appellari,cum Pfalmifta filios eius Deos & Dei filios con«
fidenterappellet. Ego, inquit, dixi, Di’ieftis, & filij Ex-:
celfi omnes. Ita,domini & patres mei,ficuc diximus,mul^
titudine nominum multirudo charitatis exprimicur, & i-:
pforum diuerfitate facramentorum quoque diuerfitas af-.
hgnatur. Hanc igiturtam prxclaram, ram acceptabilemfumendum.
Sperabacënim âduerfusrëliquos ombiapof-
fèrrium aut quatuor huiufmqdi teftium dëpofîdbne prb-
bàri, quoniam negandsfaâmn perrerum naturam nul-
la eftprobado, aiftori autem o n u spr o b a ti o nfsin c u m b i r.
Sic opus illud primo quidem de ambitione coriceptum
eft, exinde veto temerarialeuitatepromotum , vc ad ex-
tfetnum pofîèt periurijs confummari. Accefîit etiam poft
möduiT>proptériniuriam quam pafius eft ex ihcommo-
ditate fiducia, ad quam tamen fi eumineohfulra protraxit
ambicio, necinnocentibus imputandum eft* necin derri-
mentum Ecclefiæ conttertendum. Porrb id ambrés f céleris
fèueritatis Apoftolicæ vindiâa procédât, perfonæ
vero quæ læfa eft, falua tamen indemnitàte Ecclcfiæjeon-1
fùlatur,vc reis poena,læfis remedium, fua religiofii iùftitia
conferuecur. Cæcerùm de eo quod faëlum eft, innocen-
tiam fuam raultis Cornes excufâc, adëb vt audiores ipfos,'
licetipfius feputauerintgradam prômereri, Ecelefîafticb
petmiferitarbitrio puniendos; Neve aduerfuslibercarem
Bcelefiælaborare credatur , vniuërfâm Ècclefiæ difpbfi-
tionem Archiepifèopi noftroque fcilièet Epifcoporum
confiliorelaxauit; Ecee domine in vbluntatetuàvniuer-
fa fùntpofita, nec eft qui poflît ttiæ refiftere vdlunfadY
eftoofhcijtuifedulusexecutbr , ne perfonatum vel'eau-'
fæ mérita confundanrur : vt reos'fciiicec éaftigà'ciq digna5
coerceat, læfos pia mifèrado con fol eru r, reg^laris altKem
conuencus accipiac pacrem regu 1 ar i i n fti c u t io në for m a-
tum, ne ftatuæaureæcaputæneucn tuo, quod abfir, opi-
ficio dicaturaffixum, &c vbi ex priuilegio prædecéflbrum
j tuorutn Archidiaconos fæculares efte non licet,-
fèneenria tua créer Epifcopum fæcularem.
-Valeat in Chrifto fàndiiras
veftra;
Im m Ê à •
Ad R tear