:S
j6 6 S. Petri P ener abdis t^fbb.Clun. î X.
crö vocatus cft. Talen» huius fumam cum Iudad acccpif- rtipcralinam3&pull um filium ah na: ? Sed quid totiens
?ent,ftatim in fpem animos crcxcfunt: jfcptures ex ipfis replico qua: clan'(Tima fiinc ? Non eftmirum, Iudjeolo-
rcscWillumfuum.qucmdiper afihumdfcenfurum Pro- quör, furdoloquöir , (axeoloquof. AütigitutSlu-
pncciiamdillusp^dixerat, vertïfle diXerunt. Quida- dae inuem nuhifr.egeni paupercm . inueni rriK;
gis 6 IudjEcjNonne erubcfips ? nonnetioufundéns hiec ; donfinantëm a mari vlque ad mare » &, ègeftate
aid:a atuis ? Tabs eft (bes tuorum.tam Vana,tamfl:ulta, mia afceridchtèm (tiper afinam & pullumfiliumafinf»
dmridicidbfacxpcdatiöiudaidium. Qkisdignepotte- ! qüodnonpo_tes:aucfuïcipeCliriftumnoftrumregcm, &
: perdicorum hominum inlaniam deridère ? dominanten» amari yfqyad mare , quia Dcus ornnipo-
i i _ tcn^l^patipcrcm&al^ndêntcin/iu^
liirn afiti£e,quia verus homócft,quod fplum potcs. Qui
cum ciTet Deus^rfoti tan tu rn hbin b pf opterhomin es,fed
propter eofdeni,pauper homo fallus eft.Hoc,quomödo
afinam afcenderit>quomodo (edens fuper eam vel pullü
ei us, a d filiain S ion ,ho c è fi, v e ft ra m tune Hicruialem in
proximo paflurus vencritjlëgc Èuahgclium noftruïn, &
per i 11 ud a bfqj inu olucris probare poteris, veridicurh
fuiflè Prophetani tuuriï. ,>;•
Sed fórtempre tpo lucem fugiens, tenebras quaerens,
veritate.ekplicariab erróre nöleiis,falfitate implicari dig*,
momcq^quo agèris,inffiailti eljgcns,dices. Quid me fit-
p er rege & afina vrgere vis ? Quid niihi règejp &pullnih
afirix 9bijcis?Nonnefnulti poténtesinonne.multi dilutes,
afinis'vel afinabus,afinarum vel afinarum pullis vc-
(SlMeguntur?Nönnc 11b(C£, Zudicü refért Iahir Galaadité,
quiiudicauicjfrael yigjnti & d u o sa n nos, Ha b ui flet rigin-
ta filios fededtes fuper tiigihtapuirosafinaljmNonnc ex
corundc Iudieü num^ro%egiturAbdonfilius^£lel Pha-
Iratonites, habuiflè quadragïnta filios, & trigintaex e is1
ne^ores,afcendentes fuper yö.jjullos afinarü: Neepbtes
negare filfös yel nepotes tantörüludieum,qui dciöro Ifiaelispopuloiudieabant,
ciqjantereges, regum vice,
pnricipabantur,diuites fuiflè, necïiiopia coipgelleritte,
ad iter agendum afinarurh pullis vfos hiiflè. Hoe fi vé-
rum e ft, n on v al ét o bi e llioc ua', qua contra nqsaëis: non
poffe ex verbis propheycis quemliber terrenum accipi
'xccrandierrorishonu'nemjdolofumjCrudelcmVnonali
quöiftm'hominumtantunl j fedmultorum populofum
occiforcm:regem ihanfuettam.rcgemmitem | regem be-
niénum,IiidîçiinDèrpretâdfurit. Æur faltem rtonattéhdcrunt,
quodriecde terra,nccdetegno,quod quondam
fuérat IudæÔrum,nèc de ipfa falcem vltirna fiirpè procefhuiufmÖdi
homineS^facicl)ei^ qui nulloeuiullibctla-
bore,quæ ve'rafiint,qui tam léuibrfequuntur, qurefaua'
funt.Ecquoniamcafolumdccauia’', vtprodidqfosho^
m ihes b fie nç ui fa cérc m|ho c inft rui,fu cCcd ä c fe qucn tia.
ï^am,hts omnibus exclùfis,çou.ftat aenùllo horü à Deo
per Prophetam diHum filia: Ston,hoc eftdudieis. Eccerex
tnusvemtubi niAnfue^iftin^j^trdßiam» Quem vero re-
gera hi cpr o m i ffiim aCcipis^vd accipere pötcs, hifi Chri-
ftdrn ? : Nam iamd iIHs regibus exclüfis, nullus älter rex
fupcreftjde quoiftäPropheräm dixiffe poifitprobari,nifi
‘èhvifius. Vnde necefle eftinuidæveritante cedèrc', &
non de qüölibet alio rege,{èd de Chrifto , filiæ Sidn di-
Hum éfle. Eue rex tuas venit tibi manfueitis-. Sed vt fiipra
prannilfnm efi,regem vis Chrifthm carnälem, temporalem,
more m agn o ru m regu m^in fublimilblio refidente :
purpura,gemrniSjaurdqj renicenteiTTrdiuicijs exuberanttmdîott<
is fibi armis & viuibns fubijcicncem, latins çun-
llisludæorum^vclgentium gentibirsiraperancern. Sed
ßbnMtirexChnftüs,rtOntälcdProphetädicitur reghû
'Chrifti.Hocquomodo ? Audi. Mox eninpvtPropheta |
'nràtmiCixiEccerextuus venii'tibi manfuetus 3z ^ i à i t , Ipfe fauler
><& àfeenderis fuper afinaû,&fuperputtumfiîium afin*. At-
tende Iüdie,expergifcerc , intellige Prophetam tuumj
C^ddicitHpfepauper.&àfçendensfuper a fin a, & fuper puüit
filiUmSt*.Q}ÿs eftiftc,& rex,& pauper’Qùis tftifte, &
rèx>dca^:endehs fuperafinâm?Quise(lifte,&rex, &af-
ceridens fiiper pullumafinie regr,& paupertati ?
Qujd regi,&afinaî? Expon’c^quômodo rex fecitndumte
di tiffi mu s,p a up e r a P rop Hèt â dieatur:quomodo nonTü-
pcr fiiper.bum,&fputneum ècpium, (cd fiiper afinyn &
püllumfiKirm afinç,afccnfurus fcribaturîNarri ^|ü|pvel
falcem nïülabusjvel buïdonibus yehi, regumaepotentû
eftïàfims y el afi nabn s, pauper u m &cgentiü cfir.Dicergo,
loqiiercjiunge iuxta in tcilelkii tuü,regcm ôcpaupCTié.a-
bundaiü-iam &p'eniuiam-,fiibli:micaccm & vihcacc. Sed
non:potes;Procedeergo,ôilegefequcntia.Dijÿ^4Wt/«<t-|
irigarii exEphrdmy&equum de Hïerufalem>&
eus b m . ^ ^ s e ft ifte Réx tarii pauper,vt paupertate mulca
cogatüt afeen dèfè friper âfî nam Scpullum afinaé?tam pa-
ciftcu‘s,vt in adiaeotti fdôâifp.erdàt qùàdrigârh'éx Ephfa-
«m , &équumdeHiertifalem , ôcdiflîpet arciim béllil
Quem Kegeihadeo in regrio moflorenteto, &fecuriim
inue ni repo reris,Vt multà'pacis fecüridateqpadri^as, &
cfyiqs abijciat>& arcuih belli j h ocefi, omflia’belliea inftrümcntaeoptcmnatîNonïft
hæc,non efiHæc pàx alicuius
Régis,, vel regni terre ni,. Relege ipfipS Salomonis
Regem,aefimul fuper pujlum âfin,æ afeeadentern. Ad
quod ego.Nolo,inquam,eonqueri, te fuj^Wiis à me yr-
geri.Vr^ep.vrgeo platie,immo SC perurgeo, y t aduertas
proculelfe àfenfu prophecico'iititèllellum tuùm, quo Si
regem temporalem qu^risJ& dum fuperafiham vçlpul-
lum eius aicenfuçûm non diffiteris. Nec tibi fuffragari
potcruntcenturhyqubscnumcraftijfilijVelnepotesIùdicum
Ifrael,quosad hob adduxiftj, vt & diuites fuifle o-
;{icdeics,& qfiiapullis afinarum quo Lbuit deuedi funti
nonefleverum, quod de rege nolho probare inténdi-
muSjComprobares.,. Et nolii equidem, nçc adeo irhmç-
mor fuihiacræ fçripturæ,vei vfus hurnani,multos potenteste,
diuitesvedbs efle, vel vehi potuifle afinabiis^V vel
pullis car um. Recofdor ccr,te magni patris tui Àbrahæ,
qui & dmesfuifl'e 1 egitur,& afitiuni fibi flrauifie; Quod
diues m erit, habemus teflêni Dämafcum jeruum eiusv
cuius erat cognomen Eliczeh Verba ems funt loqncntis
ad Labari,&ad reliquos conianguineos generis Abrahç.
SefüusfinquityAbrabawfum, & Dominus btnedixit domino
meo valdeMagnificaftify efl^deditei ones <& boues, argentum
&tauruiH, feruos & anc(Hai.,camlos&afim. Hæc,inquam,
quæ prolata funt,oftendunr, quod diues fuerit. Quod
veroafinura fibiftrauérir,audi &deeodem, de qüoifta
fuht, Gencfls Hbro.-Nam quafido à De’o immolatione fi-
lijfiiicsèius tentatacftjJcgitur.I^hMr^ini/^f« de noäe con-
fur g&s, ftrauitafimmfimm, ducensfecmn duos iuuenes, &
tcmöora,&;inuenieScüm notl foluçnquadtigas, cquoà,I ifaacfiliumfuuni. Noiicram hkeantequam dè liis çeeunr^
àrmabelliéa-,quæ reperit, d^Hierufalcm vellfraèl nohjludæejagcrem.Noûeram^Axam filiam Calcph diuitis
abiccifle3fcdpotius in immehfummodü aux 1 fie.’ Q^odjh om iniSj z fi no infidentem fu/pirafle^f aedixiflepapri,
ergo atam pacifico Rege , ,in cam pacato rcgftieius ïenfifyïerramdufiralpm &arentem dedijlimilli, iungeç? irriguant.
pore fajàum noneft , aliqnâitdoab aliqiip rege terrenb j Sed heoiila,qiiæ à ré obielba in ire , nec ilia quæ obieltio-
pofle fieri eredcndurrieftiSed proféquerc. Etloqttefur pa- ni cucèdmëadiunlla funt in aliqiio,fal|efnin modico ti-
çe»ïgetitibus^potefiaf eiusk marivfyad mdrejàfiûthïnib. vfy fii,fu®aga,ntiifr. Obqcjs filids Tudicum diuites fuiflè, Sc
rfrfJî«w/errÆ.Quid&l^çdjces;Compararùifumfarh dtdfci tàmenafinabus infédific. Àddo & ego vel ut pro parte
regispaùpèrtatem?&liahcquamlegis ipfiqsporeftarem., tuaagenSÂbraham^iùitemafinum fibiftrauifle, diuitis
vfifeudfines terra. Et quteeft tam monftniofa paupertas, pofîtis tcaliqiiidi'enluiquoconfonanseffccifl'e.De nul-
quodifte paupcrdicitiife, qui dominatur a mari vfqj ad |lo ènim fibrü legitiir, de nullo feribitur, qubdrcx fuprir,
marc?Qua: ifta tam proaïgiolâpotèftàs , vt dominant à[ quod papper extiterit : q> paupertatc multa fuper afin; m
mariviq^dmareadeopaupctfityVt cdgaturajcendëre vel pu,Uum eius afcehderé ad iter agendum, compulfus
WÉ-, ■ " fuerir.
pttlit. i.
Cùntra iUâxoi Traffatm.
fu eric. Atiüd e ft, a 1 iu d p 1 a n e eft ^amiquprum^iuitui|^.
q u i fqua miVel yfii te m p o r i s,vel fo rtu i co m ót u ani nii 3 qü i
vclüfcex adipe diuitiarum prpdiens,femïliaris eflè.duiiti'*’.
busfolèrjaunóinterduni.aucfiepevehivoluit.Aliud.v-
t.tüm<^llbecantiquoilim>èlinód«rhorum:rêk'fimul&,
pahper,CQgehrejVt dillumeftjpauperraccj.talibusyehi-
tiilis Vfiisihcelligi pólfit.Qu.ocunq5èrgocecbnuèrccris,
hpn pare t exi tiisA uren i m fa r éberis fège m , & rëmoüe-
bisp^üperem:aütfi paupéremdixèrifi-regem nominarè
inpn poceris.Qufid vtritmq; jVt veraciter Hreripoflis | aè
'cosl'èftisfciiptin'£efenfuicöhfpnare,abijceIpdaiciimarii-
niuthjbbftrueos blafphemtïm t -èialuithpto Chriftiaho
intelièlfcUjGhriftiiqiregeipaètémumcxDeicatcypaupe-
tem hominem ex a.ffumpta pro hominibus huihanitatc,
& ebrde credé ad iuflitiam,s& örercöhntere ad falütem.
^»edfiarnihcfurfiihvtrahficusadËtaiam.Audi qüidfi-
mi I è, &i p fedi car. Bfre, in q ül t; iii teUigiijerüus m eü s^& exa l -
tabïtür,&_éleuabitur, '&fiiblimisexït v a la e ..^C^Sylöqiiirur
pci'Pionhetam?vtiqrDeus,Èccé4 itvj'ipt?ü^t firuu sm tüs.:
Sed muitifiiht ferui eiós.Ajb illistaiii'eh hunc diftingnir5, l
cum d c i t .E x a l i a b i t ü r e l e u h b i t u r , & fubUnïis ctït vulde.
Sed multii Deb ëxalcati fii _nc &e 1 e uaSr& fubli ni es fadi,
qubmpdb ergo amultiMliis ieiuius iilcDci Cecërherui v
Pioc ede .S.ïcüt obfiupufruntfuper te m u ïu ,fic in g lo n m e r i t in -
.ter v 0 sd fife ftu s cm ,& J ir n i a e i iis irifer filios h ominum. C^idi'
tantoPrQpIièt^refpohdêbis, ludxe K Menfjacem eum
1 hc c aüdesiCpgitare. yeru|n e ft c i gö, qüo a dicitXRefpó tir-1
des.Velumplanef Q^seftigiturfeioüsilteDei,exalta-|
tus,eleuatus,& fublini^ valde. Cuiüs econcrario afpe-|
llus in tér y iros inglorius efl: • ciiiiis forma fi n^ glöria in-
tér fihós hominum eft?, Quxi'edabbrajdicfi quidpotesl
Lege tameh'adh ucj? ifieajpergetgentes multas. Super ipfum
'conimebuhtregesosfuum. Quis eït hic rurfum, quidicitur
alpergete genres multas, & liiper quern dicuntur reges
toncinere^^bs^fiiiim?Ceice. ijle idem, quidiltus cftexal
1$7
tem autem crucis. Super ipfum continent reges os fiiuiii', j
qniafummlReges vel Principesorbis, bràâdfiléndum |
claudenres,aürès ad audiendum apefientes, audiunc eö !
v t P ri o cipe m Prirteip um,ob te in peran te i, v tR e g i, Re - !
gum,óbiequuntur éi, vt Dómiiio Dominórurn. Vnde
quiade nuflö mbrtâlïum ifiadici, quia iti nullo hbmi^
num tam contraria reperiri pófluht : ChriAurh noftrum
in verbis iftis necefle eft re (entire,agnofcere, fufcipëre'.
Nec illud quod fortaflè óbfjcere pofles , præterïre noà
pótiut,rriulrös Regum yel Priocipuni, priusmagnds & |
fubli mes fuiflè; acpofttnodùm àPrincipatùsporcnt.iai
vel regni glotiavdiüerfîs^câfibùs excidifle.Sed rcçoidare,
quia (èrmo de Ghriftq^fti quèm tùiiûnquàth miferuni,
fedfclicem,nunquamfubdicum,feddbmihantcm,nun-
quam inglórium,fedglbriófiinifUtüium elfe cohtendis.
Qhpdvtexcludatiit, vtinCKriftb tion temporale reg-
niim,fedæternumintëlligatür,vc.nônhumaha,feddïui-
na gloria in eb aduéctatür,ifta propofita funt^ Nâ credo
te nonâdeoinfanirc,vth*cprbphetiCayerba y abipfiusl
P rcipherç tempore.fü per aliqub regu m Iuda,yeJ.Ciiiu(li-
bét geiiïis rege cbneris expbnerè. Sed fortaffis haec vel
regiMaiiaflèjfilio Ëzéchiæ Captiuatb j acpoftmodumiù
regniim ieftitutbivël Iofiæàb Æg^ptijsjnterfèliq vel-
Iöachirt , fiue Sedechiæ in Babylonem duâ:is j Iudâica
y erfutia coaptatè conaberis; Hi enimfoli dé règibus Iu-
rda:pöft tempore h ic prædieentis Pr.bpheti, a regni gib*
riavidenturexcidifle.Sedfruftraidconabens. Nmiquid
enimManàflesrcXi;mpiUs,fèruiiSDeidicirur ? Nani hoe
prærrtifliim eft.’; EcUinteÜigetferuUs metis. Nunqtiid idd- 4 .^ ; f f
lolatrâ,n^nquidprophanuS,n,unqiiid ille q u i, vt lègi-
tur,multönimisfanguinëinnoxio impleuitHieriifalèm
Lvfqiiead.Ös,fcruüsBcidicÏtUr ? Et vocatiir qmdem alio
inldcoNabuchodonofórrexpeflimds reraus Öei j non
quia bonus fuit,fed qui* vólimtati Dei» licet- ndii lafidâ •
da voldntate, contra genrés iihpiâsdimicàris* deféi;iiiuit.
tatus,&el^atus,&rubhmis fa.Hus. Et quisifte tatltus, LSedManafle,hcetpcEmtucrit,ieruuDeiferipturaDci rib
yam^otm,tain.;'thagii-a'S-.i;. Vc &r gentes mulcas afpcigat, I nominat , rieequodaliqiiidniilicansexeicicij.Deo ira-
& !'fup'er ipfum contineanc Reges bs (uum ? Plane pendenc,narrac. NonigicurManafles(eruusl>ei diclus
rion ibl.ii ny magn us.., fed ’iiiaxmius , hon . foliirh | eft.lnde apparbi,qubd feripeura h ie de ipfo prolaci nbn
poiens, (edpotehtimnids : rctiius magnicudinemreges eft.Sedneciph,neclbfiac, necreliquis verba tamfiibli-
paiientesiCUius pbccnciam adhiirantes•, .cotitinenf Ora, mia, tarn fillemniter prp{ata," tbti,enTquc repetita con-
loqui
nen'cveldtdbminaiVi^imperium.Hict(menillee(l, cu- jNamlicec'regesfuerinc,fifperanttamen verbaprophei:!''
ius'afpeltuS iilcfer virosinglbrius’dititur.cuius forma in- I ea ebrurn magnicudinem,fuperaht fublimitateiri.Necil-
rci filios hominum abiella jirsdicatur. Quarris fbi talfe hid etiam aliCui eoriim cqimenit quod fequirur. Sicut
quid re(porideas,&qiialicer mchtiri, Sicd^efle oraculu objh m te r tint fupe r tc multi. Qtfjs enimobftiipefcerei, regc
in pertierfuni ihtei pretaiipolfis, laboras.!|Sed nuiquani! quolibeteXalmtQ,ac poft fi li mili a to: eleuaco, & He ie£lp:
partr tibi adi citsangufiias euadendi,iicqj liixccelellis/E- I fuBHmlaro,&de fiiblimitace depofirb: Hoc enim vfita-
gypribrtim tenebris ojiiindi.vel fuicari pored. Dequo e-j turn eft,liocde regib us & pdtencibiis cbnfueiiim. Non
ni.m Regdiiijde quo Principiim j^ Hie tam diuerfa, tam | aummdercfolicaobftnpcre homin'es folent.Rem igitur
ifaUAti
fcontratia i n cerpretai'ipöcens?Quiseftex omriibusiqüosl
fingere'yälesjexaltätus Si iiiglörius , eleuatus Sl ihglqrl
riüs , fublimis valde,&ingfdrius ? Q^iscft hic rancus,
finiqi rremendus, vr cöram ipforeges loqui npn aude-
änt , cuiuscamehformäm'filij hominümcöhtemrtant?;|
Et quia noui te nihil fuper his (acris v e rblsq üo ' ferjfuiii
iltumrätionäbilit^rpcriietTerevartas,mnenritrüm:cö-l
pelleris vitationiSadnosfeaire, &^ih^ifte’fic t de quo
tarn epri crartafcnbüntur,inquircfe.Merico,fic:iri&: in cer
hceeprophetica vtrba fcribitqt y nauki fiiper h'unc, de
quo'täm vaiiä ,diöuntur,öbftupüerunt | oifmes,
ficuctUjincredulipermänferuht.öbftupuerurft quidem
rhiraeulum h 11 giilare,!ed ipfo flüporc fub , npn dmhcs
quidem^fcdmulqconüerfifuhtadChr]ftum,Dcifiiü'm-
que falutare. Hunc qu ipp e, noiia li U m ;h u n cpl a h eG h ri
ftum hbflrhm^h'oti ä'l tirum^ht^llclletunt e^ ta thm 11
leuatüm faltüm:& rurfüm äfpeÖdii
j eiusinteryiros ingloiiiim,&fbrmamcius coiuemp’tibi-
!lieipinter-fi}ios;)io9imühY:ExäIt^tum,etedätu^:,'> (fi'blf4“
j mcm'väldefaikum)qiiia> vr aic Äpbfl:blus nofler y Detis Itn hotrtine ^üemafiumpßrdtyeumexältduit, & dedii illi npttjin
Uïâm,fupbêquâ'obftupuifle liiultfd Pibphèta dicuritd11
:fingiiiaiem,mtiabilem.inilfitäcam efle,neccfle efl. Hoc
fi veium éftjhccdè captiiiatis,nëcde óccifis,hècdè qiib-
hbè tinfdrtuhioaffelfciiregibiis.vel cuiuîiîbèr dignitaris;
Ihominibds,liöcdilbixm eit. Sed&illaquislion vidèae,1
necifiis, neCaliqiiibüs Iiidæorum Rcgibiis cdnuehiie, I ifieafiiergeigehtèsmultas &ßpefipfiw continebunt règes os
/M«m;Ëtncilla, quà1 Clara ffifit i frequencircpl^
iqbTcdrenreÜ^breuiker.di^o^dènùHo^regumvIflàei.,:^
Iuila.fidenüllopjdrmsIudæônini,qui vici; ad,fiâèc hb^
lh-â c.èm|)orâ fù c r n n ^ n p tu ^ ppteft: time
denUllbalib,hifidcGhriftod Prophècisprædi^o,açci-
.pi,poteft. .
Reftat'gitiir ji.vt h^prophètj'cæ voces déChrifto çantu
attipiâtui\'NectamcaeGhriftbâvbbisfairàciter^
■ta, ledde Chrifto ànobis veraciter incelielto. Non fie
Chriftptëpqralirèr dominahtc, feddeGhiifto æterflali-
re.rimpcrantè.Nó Ciiriftorcgnante morerégu jn ter
quodeßfuper omrienömenwt tn nomine IffuomnegettufleBahtr,
ioekßium,tenefiritim, &inferriorürifl Afpellum ci'us inglö’-;
,riii m, & fo im am cbntemp’tibilim in tcr filios _h biilin um
{quia, vt i dem p rgmifi t ,fdätts efl obediehs vfcfedd mortem,mor
Çfi^ô^môwDèipriTidèhlèyniuerfij quæ in'
tctiiMuhc,&ihcóêIu.Qiii &ferùtis D*i a PÎophcra fai-
bifur,quiacxinaniuicfemcrqsp,forma(eiumccipiehs;&
fub lim is va ! de, óm n i èi èa t u ræ præfi d cs, de in gl bri us, ig-
haminiofæ pàflîbnf (è fpqiue fubmictés.Qui afpçrgir gé-
tesnmlräSj'quasVbiqjbäpcizanfacrabaptifinatis.vndW
præcipif.Supèr ipsu con eine t reges os-fiiümV^iavbïcjyci