//
a » \ 7 « . sequilihrio, ut ita dicam, fufpendetur, & quiefcet. Pars autem extrema
H K I toto fuo pondere incumbet in partem mediam, &
urgebit illam in partem alteram extremam
E G F ; ideoque vis qua partium H K I &
E G K H fumma E G I tendit verfus partem /
tertiam E G F, asqualis eft ponderi partis /
H K I , id eft ponderi partis terdse E G F .
Et propterea pondera partium duarum EG1,
E G F in fe mutuo funt aequalia, uti volui
oftendere. Et nili pondera ilia sequalia eftent,
terra tota in libero aethere fluitans ponderi majori cede ret, & ab
eo fugiendo abiret in infinitum.
Ut corpora in concurfu & reflexione idem pollent, quorum ve-
locitates funt reciproce ut vires infitse: fic in movendis inftrumen-
tis mechanicis agenda idem pollent & conatibus contrariis fe mutuo
fuftinent, quorum velocitates fecundum determinationem viri-
um aellimatffi, funt reciproce ut vires. Sic pondera aequipollent
ad movenda brachia librae, quae ofcillante libra funt reciproce ut
eorum velocitates furfum & deorfum: hoc eft, pondera, fi refta
afcendunt & defcendunt, aequipollent, quae funt reciproce ut pun-
ftorum a quibus fufpenduntur diftantiae ab axe librae ; fin planis
obliquis aliifve admotis obftaculis impedita afcendunt vel defcendunt
oblique, aequipollent, quae funt reciproce ut afcenfus & defcen-
fus, quatenus fafti fecundum perpendiculum : idque ob determinationem
gravitatis deorfum. Similiter in trochlea feu polyfpafto
vis manus funem direfte trahentis, quae fit ad pondus vel direfte
vel oblique afcendens ut velocitas afcenfus perpendicularis ad ve-
locitatem manus funem trahentis, fuftinebit pondus. In horolo-
giis & fimilibus inftrumentis, quae ex rotulis commiilis conftrufta
funt, vires contrariae ad motum rotularum promovendum & impe-
diendum, fi funt reciproce ut velocitates partium rotularum in quas
imprimuntur, fuftinebunt fe mutuo. Vis cochleae ad premendum
corpus eft ad vim manus manubrium circumagentis, ut circularis
velocitas manubrii ea in parfe ubi a manu urgetur, ad velocitatem
progreftivam cochleae verfus corpus prefium. Vires quibus Cu-
neus urget partes duas Iigni fiffi funt ad vim mallei in cuneum, ut
progreflus cunei fecundum determinationem vis a malleo in ipfum
impreftae,
impreffae, ad velocitatem qua partes ligni cedunt cuneo, fecundum
lineas faciebus cunei perpendiculares. Et par e.ft ratio machinarum
omnium.
Harum efficacia & ufus in eo folo confiftit, ut diminuendo velocitatem
augeamus vim, & contra : Unde folvitur in omni aptorum
inftrumentorum genere problema, Hat um pondus data vi movendi,
aliamve datam refiftentiam vi data fuperandi. Nam fi machinae
ita formentur, ut velocitates agentis & refiffentis fini reciproce
ut vires ; agens refiftentiam fuftinebit : & majori cum velocitatum
difparitate eandem vincet. Certe fi tanta fit velocitatum difpa-
ritas, ut vincatur etìam refiftentia omnis, quse tam ex contigu-
orum & inter fe labentium corporum attritione, quam ex conti-
nuorum & ab in vicem feparandorum cohaefione & elevandorum
ponderibus oriri folet ; fuperata omni ea refiftentia, vis redundans
accelerationem motus fibi proportionalem, partim in partibus ma-
chince, partim in corpore refiftente producet, Caeterum mecha-
nicam traftare non eft hujus inftituti. Hifce volui tantum oftendere,
quam late pateat quamque certa fit lex tertia motus.
Nam fi aettimetur agentis aftio ex. ejus vi & velocitate conjunSim ;
& fimiliter refiftentis reaéiio tellimetur conjunftim ex- ejus partium
fingularum velocitatibus & viribuS refiftendi ab earum attritiofìe,
cohtefione, pondere, & accel'eratione oriundis ; erurit aftio & re-"
aftio, in omni inftrumentorum ufu, fibi invicem femper aequales.
Et quatenus aftio propagatùr per inftrumentum & ultimo impri-
mitur in corpus otnne refiften's, ejus ultima' determinatìo determi-
nationi reaftionis femper erit contraria.
Leges
Mo t vs.