De Mundi cum terrte in obfervatione tertia, T locum terree in obfervatione
YsiEMiiB ujtjma> & 2"y. Hneam reétam verfus principium arietis duftam.
Sumatur angulus T T V aequalis angulo r ^ F , hoc eli, squalis
longitudini cometae ubi terra verfatur in T. Jungatur a c, & pro-
ducatur ea ad g, ut fit a g ad a c ut A G ad A C, & èrit g locus
quem terra tempore obfervationis ultimae, motu in re ila ac uniformiter
continuato, attingerei. Ideoque fi ducatur gr ipfi TV parallela,
& capiatur angulus rg V angulo rQ G aequalis, erit hic
angulus rg V squalis longitudini cometae e loco g fpeéìati ; &
angulus T V g parallaxis erit, quae oritur a tranflatione terrae de
loco g in locum T: ac proinde V locus erit cometae in plano eclip-
ticae. Hic autem locus V orbe Jovis inferior effe folet.
Idem colligitur ex curvatura viae cometarum. Pergunt haec corpora
propemodum in circulis maximis quamdiu moventur celerius ;
at in fine curfus, ubi motus apparentis pars illa, quae a parallaxi ori-
tur, majorem habet proportionem ad motum totum apparentem, deflettere
folent ab his circulis, & quoties terra movetur in unam
partem, abire in partem contrariam. Oritur haec deflexio maxime
ex parallaxi, propterea quod refpondet motui terrae ; & infignis ejus
quantitas, meo computo, collocavit difparentes cometas fatis longe
infra
PRINCIPIA M A T H E M A T I C A . 4 8 1
infra jóvem. Unde confequens eli quod in perigsis & periheliis, TIEJ' iIFI* s.
ubi propius adfunt, defcendunt fspius infra orbes marus & ìnferiorum
planetarum. ■ '
Confirmatur etiam propinquitas cometarum ex luce capitum. Nam
corporis coeleitis a fole illuftrati & in regiones longinquas abeuntis,
diminuitur fplendor in quadruplicata ratione diitantiae : m duplicata
ratione videlicet ob autìam corporis diflantiam a fole, & in alia duplicata
ratione ob diminutam diametrum apparentem. Unde fi detur
& lucis quantitas & apparens diameter^comets, dabitur diftantia.,
dicendo quod diftantia fit ad diflantiam planets, in ratione diametri
ad diametrum direfte & ratione fubduplicata lucis ad lucem in-
verfe. Sic minima capillitii comets anni 1681 diameter, per tubum
opticum fexdecim pedum a Flamßedio obfervata & micrometro
menfurata, squabat ^/. o " ; nucleus autem feu ftella in medio capitis
vix decimam partem latitudinis hujus occupabat, ideoque lata
erat tantum 1 1 " vel ir " . Luce vero & claritate capitis fuperabat
j caput cornette anni 1680, ftellafque primae vel fecunds magnitudi
nis smulabatur. Ponamus faturnum cum annulo fuo quafi quadruplo
lucidiorem fuiffe.: & quoniam lux annuii propemodum squabat
lucem globi intermedii, & diameter apparens globi fit quafi 2.1",
ideoque lux globi & annuii conjunftim aequaret lucem globi, cujus
diameter effet 30" : erit diftantia cometae ad diflantiam faturni ut
1 ad V4 inverfe, & 12." ad 30" direfte, id eft, ut 14 ad 30 feu 4
ad 5. Rurfus cometa anni 1665- menfe aprili, ut aucftor eft He-
velius, claritate fua pene fixas omnes fuperabat, quinetiam ipfum
faturnum, ratione coloris videlicet longe vividioris. Quippe luci-
dior erat hic cometa altero ilio, qui in fine anni prscedentis appa-
ruerat, & cum ftellis prims magnitudinis conferabatur. Latitudo
capillitii erat quafi. 6', at nucleus cum planetis ope tubi optici col-
latus piane minor erat jove, & nunc minor corpore intermedio
faturni, nunc ipfi aequalis judicabatur. Porro cum diameter capillitii
cometarum raro fuperet 8' vel i i ' , diameter vero nuclei, feu
ftellae centralis fit quafi decima vel forte decima quinta pars diametri
capillitii, patet ftellas hafce ut plurimum ejufdem effe apparentis
magnitudinis cum planetis. Unde cum lux earum cum luce fa-
turni non raro conferri poffit, eamque aliquando fuperet ; mani-
Q q q feftum