P H I L O S O P H IÆ N A T U R A L I S
De Mondi Theoria vero lun® primo in fyzygiis, deinde in quadraturis, &
i Em a t e u j t j m o j n oftantibus per phenomena examinari & ilabiliri debet.
Et opus hocce aggreffurus motus medios folis & lun® ad tempus
meridianum in obfervatorio regio Grenovìcenf, die ultimo menfis
Eece-mbris anni .1700. it. vet. non incommode fequentes adhibebit ;
nempe motum medium folis w 10^- 43'. 40", & apogæi ejus ss ytu
44'. 30", & motum medium lun® ss ijs'- z i'. o<§", & apogæi ejus
x 8sr- zo'. 00", & nodi afcendentis .& 17s'- 14'. no" ; & differenti-
am meridianórum obfervatorii hujus & obfervatorii regii Tarif,
enfìs o""- 9“ “ ’ zofec- motus antera medii lun® & apogæi ejus non-
dum fatis accurate habcntur.
P R O P O S I T I ! ) X X X V I. P R O B L E M A XVIL
Invertire vim folis. ad mare movendum..
Solis vis ML feu ET, in quadraturis lunaribus, -ad perturbandòs
motus lunares erat (per Prop. xxv. hujus) ad vim gravitatis apud
nos, ut I ad 638091,6. Et vis TM—L M feu 1 T K in fyzygiis
lunaribus eft duplo major. H® autem. vires, fi defcendatur ad fu-
perficiem terr®, diminuuntur in ratione dìftantiarum a centro terr®,
id eft, in. ratione 60.4 ad i ; ideoque vis prior in fuperftcie terr®
eft ad vim gravitatis ut 1 ad 38604600. Hac vi mare deprimitur
in locis, qu® 9.0 gradibus diftant a fole. V i altera, fiuæ duplo major
,eft, mare elevatur & fub fole & in regione foli oppofita. Summa
-virium eft ad vim gravitatis ut 1 ad 11868100. Et quoniam vis ea-
,dem eundem ciet motum, live ea déprimât aquam in regionibus qu®
90
no gradibus diftant a fole, five elevet eandem in regionibus fub fole
& foli oppofitis, hæc fumma erit tota folis vis ad mare agxtandum ;
& eundem habebit effeftum, ac fi tota in regionibus fub fole & foli
oppofitis mare elevarci, in regionibus autem quæ 90 gradibus diftant
a fole nil ageret. . .
Hæc eft vis folis ad mare ciendum in loco quovis dato, ubi loi
tam in vertice loci verfatur quam in mediocri fua diftantia a terra.
In aliis folis pofitionibus vis ad mare attollendum eft ut finus vertus
duplæ altitudinis folis fupra horizontem loci directe & cubus dittant
i ® folis a terra inverfe.
Corol. Cum vis centrifuga partium terr® a diurno terr® motu o-
riunda, qu® eft ad vim gravitatis ut g ad 189, efficiat ut altitudo
aquæ fub æquatore fuperet ejus altitudinem fub polis menfura pedum
T a r i f en f ium 87471, ut fupra in prop, x ix; vis folaris de qua egimus,
cum lit ad vim gravitatis ut 1 ad 11868100, atque ideo ad vim illam
centrifugam ut 189 ad 11868100 feu 1 ad 44717, efficiet ut altitudo
aqu® in regionibus fub fole & foli oppofitis fuperet altitudinem ejus
in locis, qu® 90 gradibus diftant a fole, menfura tantum pedis unius
T a r i f enfis & digitorum undecim cum tricefima parte digiti. Eft enim
h®c menfura ad menfuram pedum 87471 ut 1 ad 44717.
P R O P O S I T I O X X X V I I . P R O B L E M A X V I I I .
Invenir e vim lunæ ad mare movendum.
Vis lunæ ad mare movendum colligenda eft ex ejus prpportìooe ad
vim folis, & hæc proportio colligenda eft ex proportione motuum maris,
qui ab his viribus oriuntur. Ante oftium fluvii Avona ad lapidem
tertiutn infra Briftolìum, tempore verno & autumnali totus aquae
afcenfus in conjuntìione & oppofitione luminarium, obfervante Sa.
muele Stur mio, eft pedum plus minus 47, in quadraturis autem eft
pedum tantum 17. Altitudo prior ex fumma virium, pofterior ex
earundem differentia oritur. Solis igitur & lunæ in æquatore ver-
fantium & mediocriter a terra diftantium funto vires S & L , & erit
L-j-S ad L — S ut 47 ad 17, feu 9 ad 7.
O o o In