¡finiti- inaequalitatem corrigunt Ailronomi, ut ex veriore tempore ffien-
Es' furent motus coeleites. Poflìbile eft, ut nullus fit motus aequabilis,
quo tempus accurate menfuretur. Accelerari & retardari poflunt
motus omnes, fed fluxus temporis abfoluti mutari nequit. Eadem
eli duratio feu perfeverantia exiilentiae rerum, five motus fint cele-
res, five tardi, live nulli : proinde haec a menfuris fuis fenfibilibus
merito dillinguitur, & ex iifdem colligitur per aequationem aitro-
nomicam. Hujus autem tequationis in determinandis phsenomenis
neceifitas, turn per experimentum horologii ofcillatorii, turn edam
per eclipfes fatellitum Jovis evincitur.
Ut ordo partium temporis eli immutabilis, fic edam ordo pardum
fpatii. Moveantur hae de locis fuis, & movebuntur (ut ita dicam)
de feipfis. Nam tempora & fpatia funt fui ipforum & rerum
omnium quafi loca. In tempore quoad ordinem fucceflìonis, in
ipatio quoad ordinem litus, locantur univerfa. De illorum eflentia
eli ut fint loca : & loca primaria moveri abfurdum eli. Hasc
funt igitur abfoluta loca; & folae tranilationes de his locis funt
abfoluti motus. .
Verum quoniam hte fpatii partes videri nequeunt, & ab ìnvi-
cem per fenfus noftros diitingui ; earum vice adhibemus menfuras
fenfibiles. E x pofitionibus enim & dillantiis rerum a corpore ali-
quo, quod fpeétamus ut immobile, definimus loca univerfa : deinde
etiam & omnes motus aeitimamus cum refpeftu ad prsediéta loca,
quatenus corpora ab iifdem transferri concipimus. Sic vice loco-
rum & motuum abfolutorum relativis utimur ; nec incommode in
rebus humanis : in philofophicis autem abitrahendum eli a fenfibus.
Fieri etenim potei!, ut nullum revera quiefcat corpus, ad quod
loca motufque referantur. . . . . . .
Diiiinguuntur autem quies & motus abfoluti & relativi ab ìnvi-
cem per proprietates fuas & caufas & effeftus. Quietis proprietas
eft quod corpora vere quiefcentia quieTcunt inter fe. Ideoque
cum poifibile fit, ut corpus aliquod in regionibus fixarum, aut
lonee ultra, quiefcat abfolute ; fciri autem non poffit ex lìtu cor*
poimm ad invicem in regionibus nollris, horumne aliquod ad lon-
ginquum illud datam pofitionem fervet necne ; quies vera ex ho-
rum fitu inter fe defìniri nequit.
Motus
Motus proprietas eli, quod partes, quæ datas fervant pöfitiones
ad tota, participant motus eorundem totorum. Nam gyrantium
partes omnes conantur recedere ab axe motus, & progredientium
impetus oritur ex comjunflo impetu partium fingularum; Motis
igffur corporibus ambientibus, moventur quæ in ambientibus rela- .
tive quiefcunt. Et propterea motus verus & abfolutus defìniri nequit
per tranflationem e vicinia corporum, quæ tanquam quiefcentia
fpeftantur. Debent enim corpora externa non folum tanquam
quiefcentia fpetìari, fed etiam vere quiefcere. Alioquin inclufa
omnia, præter tranflationem e vicinia ambientium, participabunt
etiam ambientium motus veros ; Se fublata illa tranflatione non
vere quiefeent, fed tanquam quiefcentia folummodo fpeélabuntur.
Sunt enim ambientia ad inclufa, ut totius pars exterior ad partem
interiorem, vel ut cortex ad nucleum. Moto autem cprtice,
nucleus-etiam, fine tranflatione de vicinia corticis, ceu pàrs totius,
rnovetur.
Præcedenti proprietati affinis eli, quod moto loco rnovetur una
locatum : ideoque corpus, quod de loco moto rnovetur, participât
etiam loci fui motum. Motus igitur omnes, qui de locis motis
fiunt, funt partes folummodo motuum integrorum & abfolutorum r
& motus omnis integer componitur ex motu corporis ’de loco fuo
primo, & motu loci hujus de loco fuo, & lie deinceps ; ufque dum
perveniatur ad locum immotum, ut in exemplo nautæ fupra memorato.
Unde motus integri & abfoluti non nifi per loca immota
defìniri poflfunt : & propterea hos ad loca immota, relativos ad mobilia
fupra retuli. Loca autem immota non funt, nifi quæ omnia
ab infinito in infinitum datas fervant pofitiones ad invicem ; atque
adeo femper manent immota, fpatiumque conflituunt quod immobile
appello.
Caufæ, quibus motus veri relativi diiiinguuntur ah invicem,
iunt vires in corpora impreflæ ad motum generandum. Motus
verus nec generatur nec mutatur, nifi per vires in ipfum corpus motum
impreflas : at motus relativus generali & mutari potei! fine
viribus impreflìs in hoc corpus. Sufficit enim ut imprimantur in
alia folum corpora ad quæ fit relatio, ut iis cedentibus mutetur
relatio illa, in qua hujus quies vel motus relativus confiilit. Rur-
fum motus verus a viribus in corpus motum impreflìs femper muta-
C tur \