Haftenus phenomena caelorum & maris nofiri per vim gravitai®
expofui, fed caufam gravitatis nondum affigliavi. Oritur utique haec.
vis a caufa aliqua, quae penetrai ad ufque centra foils & planetarum,.
fine virtutis diminutione ; quaeque agit non pro quantitate fuperfi-
cìerum particularism, in quas agit ( ut folent caufae mechanicae) fed'
pro quantitate materiae filid a ; & cujus aftio in immenfas diflantias.
undique extenditur, decrefcendo femper in duplicata ratione diflan-
tiarum. Gravitas in folem componitur ex gravitatibus in Angulas
folis partículas, & recedendo a fole decrefcit accurate in duplicata»
ratione diflantiarum ad ufque orbem faturni, ut ex quiete aphelio-
rum planetarum manifeilum eft, & ad ufque ultima cometarum. a-
phelia, fi modo aphelia illa quiefcant. Rationem vero harum gravitatis
proprietatum ex phasnomenis nondum potui deducere, &
hypothefes non fingo. Quicquid enim ex phaenomenis non dedu-
citur, bypothefis vocanda efl ; & hypothefes feu metaphyficae, fé®
phyficae, feu qualitatum occultarum, feu mechanicae, in philofophia
experimentali locum non habent. In hae philofophia propofitiones-
deducuntur ex phaenomenis, & redduntur generales per induótio-'
nem. Sic impenetrabilitas,, mobilitas, & impetus corporum & leges
motuum & gravitatis innotuerunt. Et fatis eli quod gravitas
revera exiflat, & agat fecundum leges a nobis expofitas, & ad corporum
casleftium & maris noitri motus omnes fufficiat.
Adjicere jam Iiceret nonnulla de fpiritu quodam fubtiliffimo corpora
crafla pervadente, & in iifdem latente; cujus vi & adionibus
partículas corporum ad minimas diflantias fe mutuo attrahunt, 8c
eontiguae faélae coherent;. & corpora eletìrica agunt ad diflantias
majores, tam repellendo quam attrahendo corpufcula vicina; & lux
emittitur, refleiìitur, refringitur, infleflitur, & corpora calefacit ;
& fenfatio omnis excitatur, & membra animalium ad voluntatem
moventur, vibrationibus fcilicet hujus fpiritus per folida nervorum,
eapillamenta ab externis fenfuum organis ad cerebrum & a cerebro
in mufculos propagatis. Sed haec paucis exponi non poflunt ; ñeque
adeft fufificiens copia experimentorum, quibus leges ailionum.
hujus fpiritus accurate determinati & monftrari debent.
F I N I S .
I N D E X
I N D E X R E R UM
A L P H A B E T I C U S .
N .B . Citatìones falda funt ad normam ßquentis exempli. Ili, io : 484, 16: 514,- 6
defignant libri tertii propofitionem decimarti: pagina 484" linearti i6 ‘” : pagina
5 14' lineam 6 " ,
A .
Quinod iorum prceceffio
caufee hujus motus indicantur I I I , z i .
quantitas motus ex caufis computatur
i l i , 39-
A è r is
denlìtas ad quamlibet altitudinem colligitùr ex
prop. 22,. lib. II. quanta fit ad altitudinem
unius femidiametri terreftris oftenditur 5 12 ,
.24.
«lattica vis quali caufae tribùi poffit II, 23.
gra vitas cum aquae gravitate collata 5 1 2 , 17..
refiftentia quanta fit, per experimenta pendulo-
rum colligitùr 3 10^ 6, per experimenta corporum
cadentium & theoriam accuratius ip-
venitur 35$, 13.
A n g u li contadus non funt omnes ejufdem generis,
fed alii aliis infinite minores 36; 23.
Apfidum motus expenditur I, fe d . 9. p. 12 9 .
Areae, quas corpora in gyro s ad a , radiis ad centrum
virium dud is, r' ffcribunf, conferuntur cum temporibus
defcriptionum I, 1 , 2 , 3, 58, 65:.
A t t ra d io corporum univerforum demonftratur III,
7 ; qualis fit hujus demonftrationis certitudo o-
ftenditur 388, 30.’1 5
Attrad ion is càufam vel modum a u d o r nufquam
definii 6, 2 : 16 0 , 18 : 88, 12 : 530, 2.
c.
Cceli
refiftentia fenfibili deftituuntur I I I , 1 0 : 484, 1 6 :
5 1 4 , 6 ; & propterea fluido fe re omnì corporeo
356, 19.
tranfitum Juci* praebént fine ulla re frad ion e
510 , 2.
Calore virga ferrea comperta eft augeri longitudine
420, 25.
Calor folis quantus fit in diverfis a fole diftantiis
508, 25.
quantus apud mercurium 406, r.
quantus apud cometam anni 1680 in perihelio
verfantem 508, 27.
Centrum commune gravitatis corporum, plurium,
ab adionibus corporum inter fe , non mutat ftatum
fuum vel motus vel quietls p. 19.'
Centrum commune gravitatis terrae, folis & planetarum
omnium quiefcere I I I , 1 1 ; confirmatur
ex cor. 2. prop. 1 4 .' lib. III.
Centrum commune gravitatis terrae & Iunae mota
annuo percutrit orbem magnum 410 , 16,
quibus intervallis diftat a terra & luna 469, 6.
Centrum v irium, quibus corpora revolventia in or^'
bibus retinentur,
quali arearum indicio in v en itu r4 3 , 2tk
qua ratione ex datis revolventium velocitatibùs
invenitur I, 5.
Circuli circumferentia, q u a lege vis c en tr ip e ta ten-
dentis ad pundum quodcunque datum defcribi
poteft a corpore revolvente I , 4 , 7 , B.
Cometae
genus funt planetarum, non m eteororum 484, 2,0*
• 508, 20. !
luna fuperiores funt, & in regione planetarum
verfantur p. 478.
diftantia eorum qua ratione per obfervationefi
colligi poteft quamproxime 47B, penult,
plures obfervati funt in hemifphaerio folem v e r -
fus, quam in hemifphaerio o p p o fito ; & unde
hoc fiat 484, -2,
fplendent.luceTolis a fe reflexa 484, i ; lux il-«
la quanta effe folet 4 8 1 , 4'.
cinguntur atmofphaeris ingentibus 48^., 6 : 484V
m r
qui ad folem propius accedunt ut plurimum
minores effe exiftimantur 5 1 7 , 33.
quo fine non comprehendantur zod iaco (more
planetarum) fed in omnes ccelorum regiones varie
feruntur 525, 14.
poffunt aliquando in folem incidere & novum
illi alimentum ignis praebere 52 5 , 21.
ufus eorum fuggeritur 5 1 5 , 1 9 : 25.
moventur in fedionibus conicis umbilicos in centro
folis habentibus, & radiis ad folem dud ia
defcribunt areas temporibus proportionales. E t
quidem in ellipfibus moventur, fi in orbem re-
deunt, hae tarnen ,parabolis erunt maxime d -
nitimae I I I , 40.
Y y y i tra je^ o r ia