?nes.NITI nHul ut in coelos abiret, & motu abeundi pergeret in infinitum. Et
eadem ratione, qua projeftile vi gravitatis in orbem flefti poflet &
terram totam circuire, poteft& luna vel vi gravitatis, fi modo gravis fit,
vel alia quacunque vi, qua in terram urgeatur, retrahi femper a curfu
reftilineo terram verfus, & in orbem fuum flefti : & fine
tali vi luna in orbe fuo retineri non poteit. Haec vis, fi juito minor
eiTet, non fatis flefteret lunam de curfu reftilineo : fi juito
major, plus fatis flefteret, ac de orbe terram verfus deduceret. Requintar
quippe, ut fit juflae magnitadinjs : 8c Mathematicorum eft
invenire vim, qua corpus in dato quovis orbe data cum velocitate
accurate retineri pofljt ; & viciffim invenire viam curvilineam, in
quam corpus e dato quovis loco data cum velocitate egreftum a
data vi fleftatur. Eft autem vis hujus centripetse quantitas trium
generum, abfoluta, acceleratrix, & motrix.
D E F I N I T I O V I .
V is centripeta quantitas abfoluta eB menfura ejufdem major
vel minor pro efficacia caufa earn propagantis a centro- per
regiones in circuitu.
Ut vis magnetica pro mole magnetis vel intenfione virtutis major
in uno magnete, minor in alio.
D E F I N I T I O VII.
V is centripeta quantitas acceleratrix eft ipfius menfura velocitati
proportionalis, quam dato tempore generate
U ti virtus magnetis ejufdem major in minori diftantia , minor
in rnajori : vel vis gravitans major in vallibus, minor in cacumini-
bus altorum montium, atque adhuc minor ( ut pofthac patebit )
in majoribus diftantiis a- globo terrse ; in aequalibus autem diftan-
tiis eadem undique, propterea quod corpora omnia cadentia (gravia
an levia, magna an parva) fublata aeris refiftentia, sequaliter accelerai.
D E F IN E
D e f i n i t i -
D E F I N I T I O VIII. 0NiS‘ I
• *
Vis centripeta quantitas motrix efl ipfius menfura propor-
tionaüs motui, quem dato tempore generai.
Uti pondus majus in majore corpore, minus in minore ; & in
corpore eodem majus prope terram, minus in coelis. Haec quantitas
eft corporis totius centripetentia feu propendo in centrum, & (ut ita
dicam) pondus ; & innotefcit femper per vim ipfi contrariam & ae-
qualem, qua defcenfus corporis impediri poteft.
Hafce virium quantitates brevitatis gratia nominare licet vires
motrices, acceleratrices, & abfolutas ; & diftinftionis gratia referre
ad corpora centrum petentia, ad corporum loca, & ad centrum
virium « nimirum vim motricem ad corpus, tanquam conatum
totius in centrum ex conatibus omnium partium compofitum ; & vim
acceleratricem ad locum corporis, tanquam efficaciam quandäm,
de centro per loca fingula in circuitu diffufam, ad movenda corpora
quae in ipfis funt ; vim autem abfolutam ad centrum , tanquam
caufa aliqua praeditum, fine qua vires motrices non propa-
gantur per regiones in circuitu; five caufa ilia fit corpus aliquod
centrale ( quale eft magnes in centro vis magneticae, vel terra in
centro vis gravitantis) five alia aliqua quae non apparet. Mathe-
maticus duntaxat eft hie conceptus : Nam virium caufas & fedes
phyficas jam non expendo.
Eft igitur vis acceleratrix ad vim motricem ut celeritas ad motum.
Oritur, enim quantitas motus ex. celeritate & ex quantitate mate-
riae, & vis motrix e x vi accelerai rice & ex quantitate ejufdem
materiae conj.unftim. Nam fumma aftionum vis acceleratricis in fin-
gulas corporis particulas eft vis motrix totius. Unde juxta fuper-
ficiem terrae, ubi gravitas acceleratrix feu vis gravitans in cor-
poribus univerfis eadem eft, gravitas motrix feu pondus, eft ut
corpus: at ft in regiones afeendatur ubi gravitas acceleratrix fit
minor, pondus pariter minuetur, eritque femper ut corpus &
gravitas acceleratrix conjunftim. Sic in regionibus ubi gravitas
acceleratrix duplo minor eft, pondus corporis duplo vel triplo
minoris erit quadruplo vel fextuplo minus.
Porro