481 P H I L O S O P H I C , N A T U R A L I S
feftum eft, quod cometae omnes in periheliis vel infra faturnum col-
locandi fint, vel non longe fupra. Errant igitur toto coelo, qui co-
metas in regionem fixarum prope ablegant : qua certe ratione non
magis illuftrari deberent a fole noftro, quam planetae, qui hic funt,
illuftrantur a ftellis fixis.
Hsec difputavimus non confiderando obfcurationem cometarum
per fumum ilium maxime copiofum & craffum, quo caput circun-
datur, quafi per nubem obtufe femper lucens. Nam quanto obfcu-
rius redditur corpus per hunc futnum, tanto propius ad folem ac-
cedat neceffe eft, ut copia lucis a fe reflexs planetas e mule tur. Inde
verifimile fit cometas longe infra fphaeram faturni defcendere, uti
ex parallaxi probavimus. Idem vero quam maxime confirmatur ex
caudis. H e vel ex reflexione fumi fparfi per aethera, vel ex luce
capitis oriuntur. Priore cafu minuenda eft diftantia cometarum, ne
fumus a capite femper ortus per fpatia nimis ampia incredibili cum
velocitate & expanfione propagetur. In pofteriore referenda eft lux
omnis tarn caudae quam capillitii ad nucleum capitis. Igitur fi con-
cipiamus lucem hanc omnem congregari & intra difcum nuclei co-
arftari, nucleus ille jam certe, quoties caudam maximam & fulgen-
tiflimam emittit, jovem ipfum fplendore fuo multum fuperabit.
Minore igitur cum diametro apparente plus lucis emittens, multo
magis illuftrabitur a foie, ideoque erit foli multo propior. Quinetiam
capita fub fole delitefcentia, & caudas cum maximas turn fulgentif-
fimas inftar trabium ignitarum nonnunquam emittentia, eodeth ar-
gumento infra orbem veneris collocari debent. Nam lux ilia omnis
fi in ftellam congregari fupponatur, ipfam venerem ne dicam veneres
plures conjunftas quandoque fuperaret.
Idem denique colligitur ex luce capitum crefcenté in receflu cometarum
a terra folem verfus, ac decrefcente in eorum receflu a
foie verfus terrain. Sic enim cometa pofterior anni 1665 (obfer-
vante Hevelio) ex quo confpici coepit, remittebat femper de motu
fuo apparente, ideoque prsterierat perigseum ; fplendor vero capitis,
nihilominus indies crefcebat, ufque dum cometa radiis folaribus ob-
teéius defiit apparere. Cometa anni 1683 (obfervante eodem Hevelio)
in fine menfis julii, ubi primum confpeftus -eft, tardillime
movebatur, minuta prima 40 vel 45 circiter fingulis diebus in orbe
P R I N C I P I A M A T H E M A T I C A . 483
fuo conficiens. Ex eo tempore motus ejus diurnus perpetuo auge- T,
batur ufque ad H 4- quando evafit graduum quafi q ^ ^ ,
gitur toto hoc tempore cometa ad terrain appropinquabat. Id quod
ftiam ex diametro capitis micrometro menfurata colligitur : quippe
quam Hevelius reperir Aug. 6. effe tantum ||ff| 6b 5 " H coma at i e{fe o' M Caput igitur initio longe minus apparuit quam
H fine motus, at inido umen in vicinia folis longe lucidius extitit
quam circa finem, ut refert idem Heveltus. Proinde toto hoc tempore,
ob receffum ipfius a foie, quoad lumen decrevit, non obftante
acceffu ad terram. Cometa anni 1618 circa medium menfis T)e-
cembris, & ifte anni 1680 circa finem ejufdem menfis, celernm
movebantur, ideoque tunc erant in pengsis. Verum fplendor maxi-
mus capitum contigit ante duas fere feptimanas, ubi modo exierant
de radiis folaribus ; & fplendor maximus caudarum paulo ante, in
majore vicinitate folis. Caput comet® prions, juxta obfervationes
Cyfati, ‘Decernb. 1. majus videbatur ftellis prim® magnitudinis,
eDecemb. 16. (jam in perigaeo exiftens) magnitudine parum, fplendore
feu claritate luminis plurimum defecerat. Jan. 7. Keflerus de capite
inceitus finem fecit obfervandi. Die ix menfis ‘Decemb. con-
fpeflum & a Flamftedio obfervatum eft caput comet® pofterions
in diftantia novem graduum a foie ; id quod ftellE tertiE magnitudinis
vix conceffum fuiffet. Hecemb. & 17 apparuit idem ut ftella
tertiE magnitudinis, diminutum utique fplendore nubium juxta lo-
lem occidentem. ‘Decemb. 16. velociilime motus, inque perigEO
propemodum exiftens, cedebat ori pegafi, ft ell e tertiE magnitudinis.
Jan. 3. apparebat ut ftella quart®, Jan. 9. ut ftella quintE, Jan.
13. ob fplendorem lun® crefcentis difparuit. Jan. 15. vix ®quabat
Hellas magnitudinis feptimE. Si fumantur ®qualia a perig®o hinc
inde tempora, capita qu® temporibus illis in longinquis regionibus
pofita, ob ®quales a terra diftantias, ®qualiter lucere debuiffent, in
plaga folis maxime fplenduere, ex altera perig®i parte evanuere.
gitur ex magna lucis in utroque fitu differentia, concluditur magna
folis & cometE vicinitas in fitu priore. Nam lux cometarum 1 egu-
laris effe folet, & maxima apparere ubi capita velociilime moventur,
atque ideo funt in perigEis ; nifi quatenus ea major eft in vicinia
folis.
Q q q 1 Gorol.
IBER
R.TIUS.