I. Afdeel
XXXX.
Hoofd
STUK.
Oude Viflchery
op Spits,
bergen.
land, dat nhby de 80 Graaden Breedte legt en
welks Baaijen zeer Vifchryk waren. Aldaar werden
dan, door de Engelfchen, Nederlanders ,
en andere Natiën, een menigte Traankookeryën
opgeregt, waar van de overblyfzelen, aan de
vervallen Muuragiën eü Walvifchbeenderen, in
’t voorfte deeze Eeuw nog kenbaar zyn ge-
weeft. Zekere Vlakte , genaamd Smeer enburg,
aan de Hollandfche Baay, was de voornaamfie
Plaats en als de Stapel van deThraan. In ’tjaar
16 17 kreeg deeze Kompagnie verlanging van
haar Oktrooy voor vier en in ’t jaar 1622 wederom
voor twaalf Jaaren*, wordende JanMai-
/en-Eiland , daar men ook een Traankookery
opregtte, toen insgelyks in het Oktrooy be-
greepen en de Zeeuwen kreegen ’er mede dee'
in, gelyk de Vriezen insgelyks, by de vernieuwing
van her Oktrooy, in denjaare 16 3 3 , voor
den tyd van agt Jaaren, een Portie van drie in
de zeven-en-twintig gegeven werdt.
De Viflchery hadt, diestyds, een geheel an .
dere gedaante dan tegenwoordig. De Nederlanders
zeilden, met elkander, naarde Hol-
' landfche Baay op Spitsbergen, alwaar de helft
van ’t Volk zig aan Land begaf om ’t Spek te
fnyden en Thraan daar van te kooken. Terwyl
de Schepen daar als in een veHige Haven lagen,
met Touwen aan de Wal vertuid, zondeD zy
hunne Sloepen op den Vangft af, die met weinig
moeite en gevaar verrigt werdt. Hetfchync
dat de WalviflTchen, daar komende om te Aa-
W A L V I S S C H E N. 6,61
Zen , door hun betrapt werden, en in zeer { afdefi*
groote overvloed gevangen; want men ver- XXXX.
grootte van Jaar tot Jaar het getal der Thraan- H o o f d -
kookeryën en Pakhuizen aan de Kullen van die STU
Baay, en de veelheid van Thraan, welke daar
gekookt werdt, was zo groot, dat men jaar-
lyks eenige Noordsvaarders, of groote Schepen
, afhuuren moeit, om het overfchot in te
laaden en ’t huis te brengen. Om kort te gaan,
Smeerenburg geleek haar een Dorp of Vlek,
daar het in 't Saizoen der Viflchery zeer levendig
was en vol van drukte. De Schepen zeilden
, tegen dat het Ys open ging, derwaards,
%n vertrokken vroeg genoeg om niet bezet te
raaken, laatende hunne Ketels en Gereedfchap-
pen Haan.
De voordeeligheid, ondertuflchen , Van dee- DeNed«--
zc Viflchery , bragt haar een zwaare Wonde toe, ^Q^cp^ nie
én deedtze kwynen. Alle Provinciën en Steden raakt te
byna van de Nederlanden, begeerden deel te niet-
hebben in de Winften, die zy zagen dat ’er
hunne Landsgenooten van trokken, en derhalve
werdt door de Staaten Generaal het Oktrooy
niet verlangd, zo dat de Viflchery, met den
jaare 16 4 1 , voor een ieder open ftondt. Inmiddels
waren de WalviflTchen, die men Eiland-
fche Viflchen noemt, door de fterke voortzetting
van den Vanglt grootelyks in getal afgenomen
en de overigen fchuuw geworden; zo dat
de Kompagnie , doordien de Vangft allengs
verminderde, ’er zeer flegterekening by maakte.
I. Deei. III Stuk. D e
mm
iB
g|§
ÊËjp
jfJ
l•Ä1
Ii
•rfc
Sf
ms!
s
Ë
§
f t IIII