3,14: B E S C H R Y V I N 0
L A fdeel, Melk', of op de gewoone wyze, of door bymeri.
XXXVI. ging van eenig Zuur, gelyk Limoenfap, Azyn
Hoofd- of Wynfteen, geformeerd wordt. Deeze Huy»
die in ’t Franfch petit Lait genoemd wordt,
iehynt bezwangerd te zyn met een vlug Salpe-
teragtig Zout, ’t welk eenigermaate den aart van
Armoniak-Zout heeft, en uit dien hoofde ver-
ftrekt de Huy, boven en behalve de verkoeling
en verdunning der Vogten , tot. een zagt Laxeermiddel
om de Darmen te zuiveren, niet ab
leen , maar ook ï veele Verftoppingen weg te
neemen van de Ingewanden, inzonderheid van
de Lever. Men kan ’er ook het Sap of Afkook-
zel byvoegen van Kruiden, die tot dit oogmerk.
byzonder dienftigzyn, en dan verkerkt de
Huy derzelver kragt en werking.
Zout of Al over lang is het bekend geweeft, dat men
Suiker van yjt de Melk een natuurlyk Zout kon haaien,
’t welk de zoetheid hadt van Suiker: doch de
regte manier, om hetzelve te bereiden, is voor
eenige Jaaren in Switzerland eerft tot volkomen-,
heid gebragt (*). Men kan dit Zout in alle Gevallen,
daar de Huy o f Melkwey dienftig is , gebruiken,
en fommige Geneesheeren beweeren
zelfs, dat ’er meer kragt in fteekt, dan in dezelve.
Het wordt tegen alle Ziekten, daar een
byzondere fcherpheid in de Vogten de overhand
heeft, aangepreezen, tot een of twee Dracht
men
(*) Zie een uitvoerig Vertoog tiaar over in de Uitgezog*
te Ftrbattdelingen. II. Deel, bladz. $42.
V A N D E K o E I J E N . 31 5
Uien ’s daags in te neemen, met een Aftrekzei j , Afdeel*
van Eerenprys, of zelfs maar inde Thee. Het XXXVI.
wordt ook in de Borftdranken , tot twee Hoofd-
pf drie Drachmen op de 'twaalf Qnpen, g e -8 ÜK*
mengd.
De Melk, eenige Uuren ftilftaande, wordt Boter,
met Room bedekt, die het Olieagtigfte bevat,
’t welk zig affcheidt van^de Waterige, Zoutige
en Weiagtige deelen. Uit deeze Room
komt, door fterke beweeging, Boter voort. In
Europa gefchiedt dit, mee ft a l, en bekwaam-
lykft, door middel van een Kamftok, die in
een geüooten Vat op en neder geftooten wordt,
’t zy met Menfchen Handen, of door een Rad,
waar in een zwaare Bulhond loopt, of anders.
Natiën , die zulke Werktuigen niet hebben,
.weeten door enkele fchommeling van de Melk
pf Room, in Lederen Zakken of genaaide Huiden
, hunne Boter te maaken. ’t Schynt dat
men zulks in Vrankryk doet met Houten dampers
, in Aarden P o tten d ie daar toe vervaardigd
zyn. De Boter is, in de middelde en,
Noordelykfte deelen van Europa en van Afia,
in algemeen gebruik tot Saus en tot bereiding
der Spyzen, waar toe men in de Zuidelyke
Landen veelal Olie neemt. Men kan niettwy-
felen, of zy is tot het temperen van veelerley
Scherpheden, zo in als uitwendig, bekwaam
Die in Metaalen werken, welker Dampen van
fchadelyken aart zyn, gelyk Spiesglas,*Koper
en Kwikzilver, kunnen rykelyk Boter gebrul