XXXVÏ.
Hoofd- X X X V I. H O O F D S T U K .
STUK.
Befcbryving van 't Geflagt der K o e ijen ; haare
Eigenfcbappen ,. Voeizel, Voortteeling, enz.
Het Snyden der Bullen. De Vetweiding der
OlTen. Ziekten der Runderen. Waarneemin.
gen van de Vee-Peft in'vroeger Eeuwen. Haare
Doodelykbeid in deeze tyd. De Oorzaak en
Kentekenen onderzogt. Middelen ’er tegen gebruikt.
De Uitflag van de In-Enting derzel-
ve. Verjcbeidenheden onder ’t Rundvee. Zwaa-
re Deenfche, Hollandfcbe en Engelfche; kleine
Laplandfcbe en Noorfche Koeijen ; halfflagtige
in Barbarie en Italië. Geflalte, Kleur; Tanden,
Hoornen, enz. Melk, Boter, Kaas,
Hleefch, Smeer, Huiden en andere Vrugten
deezer Beejlen. De Buffels en andere Soorten
van uitbeemfche wilde Stieren.
Naam. Geflagt heeft geen mindere Verfcheidenheid
van Naamen dan dat der Schaapen.
De algemeene Naam is in ’t Latyn Boves, in’t
Franfch Bmufs, gelyk in ’t Hoogduitfch Rind
en in ’t Neerduitfch Rundvee of Runderen. In
’t byzonder wordt het Mannetje in ’t Latyn
Taurus geheten, welke Naam uit de Oofterfche
Taaien afkomftig fchynt te zyn ; dewyl men de
Stier of Bul in ’t Arabifch Taur noemt, in ’t
Chaldeeufch Tor, in ’t Hebreeufch Schar. De
Franfchen hebben ’er hun Taur eau, de Italiaanen
nen en Spanjaarden hun Toró, zekerlyk van af- L afdf.eu
geleid: de Duitfchers noemen hem Stier, de XXXVI.
Engelfchen Buil. Een gefneeden Stier heet ei- Hoofd-
gentlyk Bos, van ’t Griekfche Bous, in ’t STÜK*
Franfch Boeuf, in ’t Spaanfch Buey , in ’t Ita-
liaanfch Bue. De Engelfchen volgen den Hoog-
duitfehen naam Ochs, mèt hun Ox, en wy noemen
hem Os. Vacca, Vache, Vaca, is de
Naam van de Koe in ’t Latyn , Franfch en
Spaanfch, die in ’t Hebreeufch Bakar heette,
en in ’t Hoogduitfch Kuh genoemd wordt, in ’t
Engelfch Kow. Het Kalf wordt Vitulus in ’t
Latyn geheten, Veau in ’t Franfch, en in ’t
Italiaanfch Vitello: de Hokkelingen voerden dert
Naam van Junix, en de Vaarfen of jonge Koeijen
van Juvenca in ’t Latyn, in ’t Franfch Ge-
nijje ; de jonge Osfen werden Juvencus genoemd,
in ’t Engelfch Heifer, in ’t Franfch Bouvillon.
De Kenmerken zyn , behalve de algemeene Kenmer-
van het Vee, naamelyk die de Tanden en Hoe-ken*
ven betreffen; dat de Hoornen hol zyn,
naar vooren gekeerd , halfmaanswyze en glad
van oppervlakte. De Heer Brisson zegt dat zy
zydewaards gekeerd zyn; doch dit fchynt my
niet te paffen op alle Soorten van dit Geflagt.
Hy begrypt ’er, behalve de tamme en wilde Soorten>
Osfen, ook de Buffels, benevens de Afrikaan-
fche en Amerikaanfche Dieren, die Bonafus en
Bifon genoemd worden, in; doch hy maakt nog
eenige onderfcheidingen; zo dat hy agt SoorL
De ei. III Stik. ten