op bezciek komt zit de vrouw in een kamer er naast; de deur tusschen beide
vertrekken is zelfs met geheel gesloten. Ook wordt de vrouw wel in het gesprek
betrokken, doch steeds moet een sluier haar gelaat bedekken. Dit gebod kan alleen
led°en betreff11 ü omstandigheden worden opgeheven, waar het o.a. familie-
De beperkmgen in het verkeer tusschen mannen en vrouwen hebben zieh waar-
schijnhjk ontwikkeld uit den lossen band van het huwelijk bij de Muzelmannen;
hierdoor zou gemakkehjk de huisvriend de plaats van den man kunnen innemen,
doch sluier en afscheidmg moeten nu de huwelijkstrouw handhaven.
Bij de lagere klassen bestaan wel dezelfde beperkingen in den omgang tusschen
de geslachten, maar wegens gemis aan huisruimte kunnen die niet zeer stipt worden
nagekomen en daaruit volgt noodzakelijk meer vrijheid.
% * *
. Het,u hr ellJk is ,?en fcelangrijk verschijnsel in het sociale leven, dat gevoelens en
gezmdheden der volken karakteriseert. Volgens de Mohammedaansche wetten is het
huwelijk een contract, zeiden we, dat berust op den wil van den man „idsehab”, en
contracten16' ü l W f T , " ,”kabu1” ' 1 Dlt Yerdrag verschilt daarin van alle andere
wwoerrddeenn , tSer wMijil dfe vsrleoouhwts ddiot orre ce,hetn ndieert bpeazritti.jen, nl. door den man, kan vernietigd
, De huwelijken worden meest tot stand gebracht door verwanten of door huwelijks-
bemiddelaars. Ongehuwde meisjes en' gescheiden vrouwen zijn de familie tot last,
als zp geen geld bezitten, en daarom wordt voor hen een echtgenoot gezöcht. Riike
ongehuwde vrouwen gaan met zeiden een echtverbintenis aan, om aan den invloed
der uitzuigende bloedverwanten onttrokken te worden. In zulke gevallen is de
huwehjksmakelaar het middel, om de partijen tot elkander te brengeil.
r E S Det tamelijk vrije verkeer, dat tusschen jongens en meisjes tot
het 8e ot 10e levensjaar .bestaat. Huwelijken, die werkelijk op liefde gegrondvest
zijn, worden met zeiden bij het speien voorbereid.- Ook als het gelaat van het meisje
door den sluier omhuld wordt, weet de jongen niet zeiden nog gelegenheid te vinden,
• J Z1J?. gevoelens in kennis te stellen door vertrouwde tusschenpersonen, en
emdelijk wordt de toestemming der wederzijdsche ouders gezöcht voor een huweliik
In de hooge standen te Mekka wordt niet zeiden door de wederzijdsche ouders
io -reen ■Ieu8dlg®?1 B& fW het huvvelijk tusschen hun kinderen gesloten, als de
familiebelangen hierby in het spei zijn.
De polygamie is geoorloofd, maar alleen de rijken maken slechts een enkele maal
gebruik van het recht, vier vrouwen tegelijkertijdHte hebben. De kosten dier weelde
regel°VemaakT ' Daardoor heeft de economie des levens monogamie tot
Niet de polygamie doch bovenal de losheid van den huwelijksband geeft aan het
Muzelmansche familieleven een eigenaardig karakter. De man kan zijn vrouw zonder
eenige reden verstooten, maar hij laat zieh daarvan niet zeiden terughouden, minder
uit medelijden met de vrouw zelf dan wel om haar bloedverwanten of om de
kosten van een meuw huwelijk. De scheiding gaat zelfs met minder moeite gepaard
dan tusschen den Europeaan en zijn maitresse.
Ook de vrouw kan van eenige wettelijke en vele buitenwettelijke middelen gebruik
maken, om van den man te scheiden. Voor den rechter kan de vrouw haar vrijheid
erugvragen wegens mishandeling door den man, wegens zijn onvermogen, om haar
voldoende woning, kleedmg en voedsel te verschaffen, of wegens impotentie of krank-
zmnigheid van den man. Doch gemakkelijker is het haar, den echtgenoot het leven
zoo onaangenaam te maken, dat hij gaarne zelf den huwelijksband wil verbreken.
Het tijdehjk karakter, dat de huwelijken in Mekka vaak bezitten, heeft ten gevolge
dat de pelgnms die hier eenigen tijd doorbrengen, en waarvan velen met goed
gevulden bmdel komen, een huwelijk in Mekka sluiten. Daarvoor zijn meestal aan-
biedmgen m overyloed en gewoonlijk künnen de vrouwen hiermede voordeelige zaken
doen. De bekoorhjkheid der vrouw wordt tegen hoogen prijs betaald. Doch ook
voor hen, die minder ruim met aardsche middelen bedeeld zijn, is er gewoonlijk
aanbod in overvloed, als zij de huwelijks-bemiddelaars te hulp vragen •
DE VROUWEN HUISDOKTERESSEN. BIJGELOOF. 51
Dat onder deze toestanden het echtelijk leven lijdt, dat de zuivere huwelijken voor
de Mekkaners bedorven worden, ligt in den aard der zaak; het huwelijk verkrijgt
te veel het karakter van een los concubinaat, wordt ook in werkelijkheid een contract,
waarbij de man zekere materieele verplichtingen (huwelijksgeld, levensonderhoud,
woning, kleeding enz.) ten opzichte der vrouw op zieh neemt, teneinde het sexueel
genot te kunnen gebieten. Een hoogere, edeler betrekking der echtgenooten tot
elkander is echter daardoor niet uitgesloten.
In dezen toestand zijn het over ’t geheel materieele inzichten, die het huwelijk
beheerschen. Man en vrouw hebben daarbij meestal tegenstrijdige materieele belangen
en staan in dat opzicht wantrouwend tegenover elkander. Het meeste huisraad
behoört de vrouw; de woning daarentegen is het eigendom van den man. De man
gaat des morgens zelf naar de markt en koopt de noodige eetwaren, voor zoover
zij niet in de spijskamer aanwezig zijn. De voornamen laten de regeling en bereiding
van den maaltijd aan de slavin in de keuken over; in de minder wel varende standen
koken de mannen zelf.
De mannen in Mekka hebben aan hun vrouwen veel levenservaring en menschen-
kennis te danken. In beide toch zijn de Mekkaansche vrouwen den mannen ver
voor. Daarenboven zijn de vrouwen huisdokteressen, wier raad men bij vele ziekten
het eerst inwint. 1) Gewoonlijk hebben zij een huisapotheek en altijd bezitten zij
kennis van de geneeskracht van enkele kruiden. Geneeskunst, toovenarij en bezwe-
ring behooren hier nog bij elkander, evenals ziekten, als: booze geesten, booze oog
enz. De geneeskunst leert men verder als ieder handwerk; de zoon, neef of helper
leert die kunst van vader, oom of meester, doch door vreemde woorden geeft hij zijn
kunst een zekere voornaamheid.
De Islam is de offieieele religie, die de verschallende bestanddeelen der steeds in
wording verkeerende Mekkaansche bevolking samenbrengt en verzamelt, en om^ekeerd
brengt die bevolking uit alle werelddeelen vooroordeelen en bijgeloof mede° welke
zieh in den Mekkaanschen Islam oplossen. Vooral de vrouwen werken ijverig daartoe
mede; hun levendige phantasie maakt hen daartoe ten zeerste geschikt, terwijl slechts
zeiden een betere kennis van den Koran een tegenwicht daarvan vormt. Zoo is een
belangrijke hoeveelheid bijgeloof langzamerhand gemeengoed der Mohammedaansche
wereld geworden.
In Mekka beschouwt men het Muzelmansche westen (Tunis, Algiers en Marokko)
als het stamland van grof-bijgeloovige vormen. De kunst, om zijn vijanden ten
prooi te doen worden aan ziekten en ongelukken van allerlei aard, zou vandaar
overgebracht zijn. De bewoners der Oost-Indische eilanden beschouwt men er als
bezitters van toovermiddelen tegen booze geesten. Misschien is dit wel het uitvloeisel
van het algemeen gerucht, dat het op die eilanden van booze geesten wemelt, zoodat
mea daar wel leerde er zieh tegen te wapenen.
Vooral de Afrikaansche slavinnen en de Indiers beschouwt men als importeurs van
bijgeloof m Mekka. Bijna ieder draagt dan ook amuletten, bezweringsformules
in allerlei vormen bij zieh, om tegen de schelmsche streken der dzjinn beschut te
zijn. ¿en kleine, wit metalen ring aan den pink beschut tegen de hier veel voor-
¿omende ziekte der hiemorrholden; komt de ziekte toch, dan tracht de vroutv in de
eerste plaats de geesten door het rooken van mastix of dergelijke welriekende stoffen
b p j f u ' JV<äi \ en verzuimt daarbiJ niet> -door allerlei beloften den profeet bij de
vrnm! f S I S ® te oen krÜSen- -Vis ook dit niet helpt, rieht men zieh tot eeb
xurnen öcneik, die, na een diagnose gemaakt te hebben, eenige letters of woorden
een stak papier sehrijft, om dit te verbranden; de zieke moet dan de ascR in
^ opgelost, gebruiken onder het uitspreken van gebeden en vrome uitroepinnen ■
dan. . . . „als Allah het wiL” zal hij genezen.
Een overvloed van bijgeloovi'ge gebruiken van allerlei aard, bij verschiffende gelegenvolk
bekend T “ ?!! ®h e ? _n0? s.” ^ m»mge lezer zeggen, die met de plattelandstoestanden b« ons
dmiee ooookk hbipi a. 1l1le« ' zi■ eki t. en ger&e0e°dls 0wha s dmorePt hzaaagre nr aawdij. een onde vronw, de „moeder van L.” buipiDgeennaaaammda,