H O O F D S T U K XXI X .
Y E R D E R E B IJZO N D Ë RH ED EN OVER DE C H IN E E Z EN
E N H U N L EY EN SW IJZ E .
Wij zullen nog enkele bijzonderheden uit het leven der Chineezen de revue doen
passeeren. In de beschouwing van de gewoonten der Chineezen moeten wÿ ons
zeer beperken, omdat de eigenaardigheden, welke hun maatschappij kenmerken,
boekdeelen kunnen vullen. Daarom mögen wij niet meer dan enkele grepen doen,
teneinde de ons gestelde grenzen niet te veel te overschrijden.
Zoo komen wij bij de uitspanningen en genietingen der Chineezen. Gedeeltelijk
kunnen hun religieuse feesten ook hiertoe gerekend worden. Doch behalve deze
hebben zij ook genoegens, welke met die van West-Europa overeenkomen, echter
geschoeid op Chineesche leest.
Op het gebied der muziek levert Oost-Azië naar onze opvatting niet veel verheffends.
De Chineesche muziek bestaat .uit een vermenging van schel klinkende tonen zonder
veel afwisseling, voortgebracht door een groote menigte blaas- en snaar-instrumenten.
De schelpenhoom, die ook tot uitrusting der Buddhistische bedelmonniken dient, en
de gong of gonggong, twee klankbekkens, waarop met een groote houten klepel
wordt geslagen, ontbreken daarbij gewoonlÿk niet.
Yan de uitspanningen, die de Chineezen kunnen genieten, noemen wÿ in de eerste
plaats het tooneelspel. De Chineezen houden evenzeer van het tooneelspel als de
bewoners van West-Europa. Hun dramatische voorstellingen zijn dikwÿls met
religieuse oefeningen vereenigd, en dit gaat zelfs zoover, dat voor de belangrijkste
tempels vaste theaters staan, waarin op feestdagen gespeeld wordt. In elke groote
stad vindt men onderscheidene tooneelgezelschappen. Hoewel de tooneelspelers er
veel toe bijdragen, om het volk aangenaam bezig te houden, staan zij toch niet in
hoog aanzien, of liever, nemen zij een lagen rang in. Rinderen van tooneelspelers
mögen niet aan de wetenschappelijke examens deelnemen, evenmin als die van
gevangenbewaarders, beulen en prostituées. De eerst- en laatstgenoemde klassen
hebben, volgens de Chineezen, geen eergevoel; zulke menschen mögen later niet over
hun medemenschen regeeren. Het is waar, dat in China bijna uitsluitend vrouwen
met een siechten levenswandel zieh aan de tooneelspeelkunst wijden.
In China is schier alles anders dan bij ons. Goede tooneelspelers worden in China
niet met kransen en bloemen, maar met geschenken in geld, en eten, bijv. varkens-
vleesch enz. beloond, welke door een bediende op het tooneel gebracht worden, zonder
hierbij te denken aan verstoring der illusie. Heeft een kunstenaar een dergelijk
bewijs van achting en waardeering der kunst in varkenskarbonaden of iets dergelÿks
ontvangen, dan verschijnt hij weder op het tooneel, om in een godenkleeding te
bedanken.
De meest geliefde tooneelstukken zijn die, welke aan de geschiedenis zijn ontleend.
De dramatische auteurs in China streven er naar, het publiek tot aanhankelijkheid
aan den troon en tot eerbied voor de ouders op te wekken. De opvoeringen gaan
vergezeld van muziek; het orkest heeft zijn plaats op den achtergrond van het
tooneel. Een scherm is op het Chineesche tooneel onbekend, zoodat de verwisseling
van tooneel plaats heeft voor de oogen van het publiek.
De tooneelstukken in China zijn buitengewoon lang en duren niet zelden drie
darren Op de tooneelen van particulieren worden natuurhjk korter stukken opgevoerrt.
Verder zim marionettenspellen zeer geliefd. Deze speien gewoonlijk voor de tempels
der godinnen, om deze te vereeren. Tot de toeschouwers behooren meest dames,
doch niet uitsluitend. In de huizen der rijkeren worden dergehjke poppenspeien
uitgevoerd tot ontwikkeling der vrouwelijke huisgenooten.
De muzikale ontwikkeling in China Staat op zoo lagen trap, dat men bijna kan
zeggen, dat er geen eigenlijke concerten gegeven worden. Toch hebben op enkele
godsdienstige feestdagen muziekuitvoeringen te r eere der goden plaats. Van gezang
houden de Chineezen veel; zij körten daarmede des avonds den tijd. Zangeressen
gaan des avonds door de straten, geleid door oude vrouwen, om tegen eemge gelde-
liike vergoeding hun liederen ten beste te geven.
Van vuurwerk houden de Chineezen zeer, vooral van vlammende randjes, brandende
manen en fonkelende sterren. Het aantal goochelaars,' buiksprekers en dergehjke
kunstenaars is zeer groot in China. Dobbelspel
is buitengewoon geliefd, hazardspelen sleepen
de Chineezen mede. Overal vindt men speel-
holen, die van den vroegen morgen tot den laten
avond met spelers zijn gevuld, en waar niet
zelden alles ten offer wordt gebracht. Wel
wordt ook in China het hazardspel door de wet
verboden, maar de omkoopbare overheid duldt
het overal, waar zij een aandeel in de winsten
ontvangt; zelfs gaan de amhtenaren soms zoo
ver, dat zij een kamer in een regeeringsgebouw
daarvoor afstaan. Meestal vindt men de speel-
holen evenwel in de achterstraten.
Een eigenaardige zomersport in China zijn de
krekelgevechten. De toeschouwers gaanwedden-
schappen aan ten opzichte der overwinning. In
den winter heeft men kwartelgevechten en in
vele streken ook enkele hanengevechten. Ook
sommige andere vogelsoorten worden tot vechten
opgeleid.
Voor de jacht op vossen, hazen, vogels, enz.,
betoonen de Chineezen weinig liefhebherij. In
het noorden des lands is het vogelschieten nog
zeer geliefd in enkele kringen.
De lichaamsoefeningen worden door de Chineezen
hijna geheel verwaarloosd. Dat bootwed-
strijden soms plaats hebben, zeiden wij reeds. CHINEESCH MOND-OBGEL.
Wii moeten thans stilstaan bij een gewoonte, die in China dezelfde, zoo met nog
sterker nadeelige gevolgen heeft dan het misbruik van alkoholische dranken nnKgest-
Europa. Hiermede hedoelen wij het opiumgebruik. Zij, die hieraan verslaatd zyn,
gaan lichamelijk en geestelijk te gronde en het mag voor de goede hedoehng der
Chineesche regeering pleiten, toen zij in 1839 den invoer van dit heulsap verhood,
wat evenwel geen gevolgen had. „ , , .. . , , ,
De piip, die dient om opium te rooken, heeft hoegenaamd mets van onze tabaks-
piipen. De steel is ongeveer zoo lang als een gewone kantoor-limaal en heeft. bij
een van de uiteinden een gat, waarin de steel van den kop gestoken wordt. De kop
zelf is zoo groot als een pippeling en nagenoeg van dezelfde gedaante; hovenaan, in
het midden, bevindt zieh de kleine opening, waarm het opium geplaatst wordt.
Deze piipen worden van verschillende stoffen vervaardigd; sommige zijn van bamboe
en hout, terwijl bij andere de koppen van het fljnste porselem en de.stelen rijk
geemailleerd zijn. I , , , „ . ,
De wijze, waarop zij gebruikt wordt, is de volgende. De rooker heeft zieh een