in 1213 Koudekerk, Leiderdorp, Leitherdorp, Hensbroek, Heynsbroek, Ob-
dam; in 1222 Boskoop, Buckescop, en Pijnakker; in 1224 Gorinchem; in
1225 Diemen en Raaphorst; in 1226 Duivenvoorde; in 1230 Giessendam, Gi-
sendam, Groet, Grothem, Katwijk binnen; 1233 Ammers; 1237 Blokland;
1242 ^sGravenhage, Haga; 1248 Albrantswaard, Oostvoorn; 1249 Moordrecht,
Matenes, Pernis, Schoonderloo; 1252 Kudelstaart; 1253 Heenvliet, Sparen-
dam; 1257 Brielle; in 1259 vinden wij het ons reeds herhaaldelijk voorgeko-
mene Hillegom gespeld Hillinghem; in 1260 komt voor Goudriaan; in 1264
Schiedam; 1265 Leerdam en Schelluinen, Scalunen; 1266 Ameide enMeerkerk;
1268 Waveren; 1269 Heukelom, Hokelhem, Hillegersberg, Hildegerherge, Oos-
terwijk; 1272 Vianen; 1274 Bloemendaal, Aalbrechtsberg, Wateringen, We-
teringhe; 1275 Amsterdam, Dirksland, Biederiksland, Vriezekoop; 1276 Krimpen
op den IJssel; 1277 Langerak, Liesveld, Merwede, Slingeland, Waarder,
Werder, en Midlie, Middella; 1280 Benthuizen, Waddingsveen, Hazerswoude,
Haeswaerdwoude, Oudewater, Schoonhoven, Strijen en Strijenmonde; 1281
Bleiswijk en Leksmond; 1282 Zouteveen; 1283 Giessenmonde; 1285 Mijnden;
1288 Barsingerhom, Broek op Langedijk, Hoogwoude, Hoechoutwoude, Niedorp
en Nieuwe Niedorp, Oudkarspel, Seharwoude, Warmenhuizen, Wermerhm,
Westerblokker, Westerblocwere, 1290 Kortenhoef, Cortenhove; 1291 Kromme-
nie, Ridderkerk, Mederkercke? 1293 Noordelqos; 1296 Muiderberg; 1298 Rotterdam;
1299 Ruibroek.
In de 14e eeuw treffen wij voor het eerst aan: in 1306 Aarlanderveen, Noot-
dorp en Rewijk; 1308 Binkhorst; 1309 Langendijk en Spijkenes; 1310 Dub-
beldam, Dibbeldamme; 1311 Heinenoord, Heynekensorde, Poortugaal, Porte-
ghale; 1312 Roon, Boeden; 1314 Werkendam (1); in 1319, bij uitsluiting
in Nooid-Holland, Avenhorn, Bovenkarspel, Eertswoude, Edaertswoude, Enk-
huizen, Enghusen, Geestmanambacht, Heer Huigenwaard, ’s Heren Hughen-
coegh, Hoorn (?), Lutjebroek, Luteke broeke, Oosterblokker, Schelüokhout,
Zaandam, Zagherdam? Zwaag, Suaech, en een aantal andere plaatsen; 1320
(1) Indien dit het vroegere Werkmemvmde is, komt het echter reeds in 1064 voor; zie
boven bl. 33.
Brandwijk, Hypolitushoef, Ypolskme, Molenaarsgraaf, Monnikendam, Noord-
wijkerhout, Nmrtich in den houte; 1321 Barendrecht, Naarden, Nerden, Ouds-
hoorn; 1323 Koedijk, Stolwijk; 1325 Gijbeland, Ghibenlant; 1328 Jisp,
Ghispe; 1330 Hagestein, Papswoude, Poepswoude; 1331 Nieuwkoop; 1332
Goeree, Goederreede, Zwartewaal; 1333 Tetrode of Overveen; 1334 Valkoog,
Valkenoghe; 1338 (?) Grootebroek, Hem, Hoogkarspel, de Kaag, Lambertschagen,
Midwoude, Ouddorp, Sijbekarspel, Zijboudkerspel, Twisk, Twist;
1340 Rijsoort, Ilendrik-Ido-ambacht, Henne Idenambacht; 1341 Edam, Ye-
damme; 1342 Bleskensgraaf, Lekkerkerk, Ouderkerlc aan den IJssel; 1345
Sommelsdijk; 1350 Gapelle op den IJssel en Nieuwerkerk aan den IJssel; 1252
Helsdingen; 1358 Zuiderwoude; 1359 Stad aan het Haringvliet; 1364 Nieuw-
veen, Sluipwijk, Slwpijc, Hodenpijl, Kalslagen; 1365 Lekkerland, Nieuwpoort,
Elshout; 1366 Otteland; 1367 Maassluis, Maselandersluse, Helvoet; 1370 Gou-
derak, Hoogmade, Scheveningen, Sceveninghe; 1371 Ransdorp, Schellingwou-
de; 1376 Hekelingen; 1377 Krabbendam; 1379 Berkoude; 1382 Rietwijk;
1385 Hilversum, Hilverssm; 1386 Amstelveen, Ouderkerk aan den Amstel;
1388 Katwijk aan Zee; 1391 Hofwegen, ZevenhoVen; 1398 Wijk aan Zee;
ook komt Zandvoort, zonder bepaalde aanwijzing van jaar, het eerst in de 14e
eeuw voor. Zouden alle onze zeedorpen, behalve Petten, zoo laat ont-
staan zijn?
Wij gaan, volgens ons bestek, over tot Zeeland.
In de 12® eeuw vinden wij daar, behalve eenige reeds vroeger opgegevene
plaatsen (waaronder Wolfaartsdijk, Wolfgersdike, in 1105, alsmede in 1108
Axel en Hulst), in 1183 Biervliet; 1187 Krabbendijke; 1188 Middelburg;
1198 Koudekerke en Souburg; beide op Walcheren.
In de 13e eeuw treffen wij aan: 1201 Aardenburg, vroeger llodanburch;
1204 Bommenede, Bomna; 1206 Dreischor, Dreeskiere, Scherpenisse, Scarpe-
nisse, Stavenisse; 1207 Oostkappel; 1209 Gats, Sinoutskerke en Welle; 1213
Kruiningen; 1214 Brigdamme; 1217 Arnemuiden; 1223 Domburg, Westkap-
• pel; 1230 Wissekerke; 1238 Roemerswaal, Romerswale; 1240 Meliskerke, Mei-
loskerke; 1241 St. Anna ter Muiden; 1242 Zaamslag; 1246 Bieselingen, Maal-
stede, Vlake; 1247 Biggenkerke, Boudinskerke, Ecclesia Baldwini, Eversdijk,