Filips stierf ten jare 1467 in tweeenzeventigjarigen ouderdom, en maakte
plaats voor zijnen heersch- en oorlogzuchtigen zoon Karel, voor wien hij reeds
te lang had geleefd.
Zijne munten, zoo gouden als zilveren, waren voorheen, uit hoofde van zijne
langdurige regering, tamelijk overvlöedig; thans zijn ze meer schaarsch geworden.
Men vindt op eenige derzelve de teekenen of zinnebeelden van de Gulden
Vliesorde, door hem in den jare 1430 ingesteld, bij gelegenheid van zijn derde
huweiijk met Isabella, dochter van Jan, Koning van Portugal, en wel op zijne
bruiloft te Brugge. Aanvankelijk waren er buiten het hoofd slechts 24 Ridders
dier orde; naderhand is het getal bij verschillende plegtige vergaderingen ver-
meerderd geworden. Deze orde was de aanzienlijkste in de Huizen van Bourgondie
en Oostenrijk.
Beschouwen wij thans de Munt wetten, die onder dezen Vorst uitgevaardigd
zijn geworden. De eerste is van 23 Januarij 1433 en luidt als volgt:
Philips etc. Doen condt alien luyden, alsoo ons onlancx aangecomen sijn van onser liever
ende geminder zuster Jacob by der graetien Goidts Hertoginne in Beijeren, van Hollandt,
Gravinne van Oestervant, by tractaitte tusschen hoir ende ons gemaeckt, die lande ende
heerlycheden van Hollandt, van Zeelandt ende van Yryeslandt, om welke redenen wy mögen
ende ons toebehoordt, tot allen tijden als ons dat gennecht, te doen wercken ende
slaen binnen den selven landen mnnte van goude ende van silvere om te onderhouden onse
voirscr. heerlycheyt, Ende om dat wy aensiende die groote schaeden ende verlies ons selfs
onser goeder Steden, ondersaeten ende luyden gemeynlyck der selver lande, die wy ende
sy eenigen langen tijt genomen hebben, overmits alrehande vreemde munten, beyde van
goude ende van silvere, die jn den selven onsen landen seere hoge boven hoerre waerde
gegaen hebben, met den welcken’t gout ende silver uit den voirscr. landen seere getogen
ende die coopmanscip ende neringe seere gemindert ende gekrenckt hebben gbeweest ende
noch meer commer, schaede ende verlies hier aff waeren geschepen te coomen, — waert
saecke dat wy geen verhoet in tijts daer toe om deden, soo hebben wy om te schuwen die
voirscr. schaden ende dat .die vreemde munten niet meer loop en hebben binnen onsen
voirscr. landen ende om den gemeynen oorbaer, nutschap ende profijt, die ons ende den
selven daer aen sijn gelegen, bij grooten ende, rijpen Raede geordineert ende ordineren een
boet van munte, van goude ende van silvere te doen slaen ende munten binnen den selven
onsen landen. Te weten een gulden penninck geheten Philippus, die ganck hebben sal
tstuck voir 4 schellingen grooten. item eenen anderen guldine penninck geheten hal/oe
Philippus, die ganck hebben sal voir 2 schellingen grooten tstuck, Item eenen silveren
penninck geheten ddbbel groote, die ’t stuck ganck hebben sal voor i j grooten, Item eenen
anderen silveren penninck geheten groote, die ganck hebben sail voor 1 grooten *t stuck,
Item eenen silveren penninck die ganck hebben sal voor eenen hohen groote, Item eenen
silveren penninck daer aff die viere ganck hebben sullen voor eenen grooten, Ende dat die
penningen soo van goude, soo van silvere gemaeckt ende geslaegen sullen sijn met onsen
naem ende wapene, ende ten selven ghewichte, prijse ende aloye als int lange verclaert is
in eene instruotie daer op gemaeckt ende gesent in onse Camere van onsen registre van
Hollant, ende sullen van den selven penningen in die basse gedaen sijn, ende de assayen
gemaeckt alsoo dat behoordt, ende op die penen daer toe staende, pm welcke. munten te
doen wercken ende slaen, mits den goeden aenbrengen ons gedaen by eenigen van onsen
Raede vander habelheyt, bescheyt ende rechtveerdicheyt van onsen gheminden Jacob Tack
ende Jacob Pieters zoon wy den selven hebben bevoolen ende beveelen met desen brieve te
wercken de voirscr. munten van goude ende van silvere alsoo lange als ons genoegen sali,
die welcke die aengenomen hebben op die manieren, voirwaerden ende penen, die daer toe
behooren ende onse, muntmeesters van Vlaenderen in gelijcke aengenomen hebben, die
welcke Jacob Tacke ende Jacob Pieters zoon belooft hebben die selve munte te doen slaen
ende wercken nae der vorme ende jnhout vander instructie by ons daer op gemaeckt als
voirscr. i s , Ende le betaelen die cooplude wael ende getrouwelijck, ende terstont seecker te
setten (1) van 2000 noblen, ende oock den eedt te doen, die daer toe dient, Ende des
sijn die voirscr. Jacob Tack ende Jacob Pieters aff gegaen van alle vrijheden, poorteren,
ende anderen saecken, soo dat sy daer mede hem (sic) niet eri sullen mögen behelpen off
eenichsints doen afgaen tegens dat voirscr. is alsoo veer alst van onse voirscr. munte roerende
is, van welcker jnstructie wy hebben doen geven die gelijcke den Voirscr. Jacob
Tacke ende Jacob Pieterszoon, ombieden hierom ende beveelen onsen Wairdain van der
voirscr. munten dat hy die penningen van goude ende van silvere boven verclaert doe
wercken elck van deiiselven proeven ende inder busse steecken, ende de delivrantie maecken
inder manieren als in sulcken saecken gewoonlijck is, ende nae inhout der voirscr. instruc-
tie, 'daer aff wy deck willen dat hem copie gegeven sy by onsen getrouwen de Gecommit-
teerde te hoeren' die reeckeninge van onse Officiers der-voorschr. lande, Ende beveelen oock
allen onsen Rentmeesters, Baluuwen, Schouten, Dijckgraven, ende andere officieren, die-
naeren ende .ondersaeten onser voirscr. lande dat sy de voirscr. munte nemen ende ontfaen
(I) Wij zo.uden thans aeggea: p&atie te stellen.