hem niet gelden en wouden als voirss. is, So hebben wy den selven onsen Steden ende
elken bysonder gemachticht ende mächtigen mit desen brieve, dat sy die overhorige corri-
gieren en brengen mögen, dat sy mit hem gelden sullen als voirgeroert staet, Ende so
wes sy dan dairin doen sullen, dat houden wy hem volcomelic gewairt, En wairt dat sy
onser hulpe of brieve dair toe te doen hadden, die sullen wy hem altijt doen als sijs bege-
rende sijn, ende wijs van hem vermaent worden, Voirt so sijn wy mit onsen Rade by goet-
duncken van onsen Steden voirn* overdragen, alse wairt sake dat die selve onse Steden tot
eeniger tijt bynnen desen vijf jaren 'voirn* bevinden conden dat onse of eenige ander
Heeren gelt, dat wy en sy geset hebben als voirss. staet, gelicht of verändert wäre, of dat
eeniger Heeren gelt wäre, dat wy of sy niet geset. en hebben ende onsen voirss. Steden goet
dochte datmen dat settede, So sullen sy daer een dachvaert of mögen ramen tot wat tijden
ende steden hem dat genuechte en dan gemeenlick dat selve gelt setten, hogen en lagen bi
hören Wairdein voirn* by hoirs selfs goetduncken also dick en menichwerven als hem nut
duncke sonder jegens ons yet dair an te misdoen, Ende het sljn oeck voirwaerde als die
tijt van den vijf jaren voirn* omme gecomen is, wairt dat wy dan in onser ,munten deden
wercken silveren penningen die onder onsen gemeynten gaen sullen voir acht denier, dat
wy die selve penningen van onsen renten ende forfeyten nemen sullen voir ses denier ende
alle ander payment dair nae, En hebben geloeft en geloven onsen goeden Steden ende
Landen voir nt alle dese voirss. punten den termijn van den vijf jaren voirss. volcomelic te
houden ende doen houden onverbroken sonder argelist. In oirconde &c. Gegeven in den
Hage in ’t jaer ons Heeren duysent vierhondert ende vierthien, opten vierden Dach in Augusto.
Hierop volgt in het voornoemde Deel des MemoriaeU eene verdeeling van
hetgeen in een gedeelte des lands de ingezetenen te betalen hadden voor het
genot van de weldaad van in den handel, zoo met het binnen- als het buiten-
land, bruikbare geldspecien; en welke opbrengst, gelijk wij vroeger herhaalde
malen zagen, moest dienen om den Vorst schadeloos te stellen voor het gemis
van de inkomsten, die hij anders uit den opbrengst der Munt te Dordrecht trok.
Zoo vinden wij dan Alcmaer aangeslagen op lx croonen, Scagen op xxv,
Barsingerhorn op x, Oudenidorp öp xv, Nuwenydorp op xv, Winckel op v iu ,
Harinckhuysen op i iu , Langedijck Kerspel, Noortscherwoude, Suytscherwoude
Broec en Veenhuysen op xxv, Outorp (sic), Coedijck en Oterleeck op xv, Texel
op xl, Wieringerlant op xxv, Die Bailjuwscip van Beverwijck mit hören toebe-
hooren op ic, Die Casteleinscip van Medenblick, te weten Hoern op ic croonen,
t;
Medenblick op xl, Enchuysen op xlv, Grootebroeck xlv, Scellinghout x x v i i j ,
Westwoude x x x i j , Veenhuysen xx, Hoochtwoude x x v j , Spanbroeck xxvi, Wog-
nem xx, Abbenkerck x v j , Sibekerspel xu .
Uit deze verdeeling kan men het betrekkelijk vermögen der vermelde steden
en dorpen in de eerste helft der 15® eeuw met zekere juistheid nagaan.
Op den 7 Augustus daaraanvolgende werd Frank van Byland, met beraad
van den Graaf, door de Steden tot algemeen Waardijn der munten aangesteld,
blijkens het volgende stuk:
Willem enz. doen condt allen luden, dat wy mit onsen getrouwen Rade ende gemeynen
Steden overdragen s'ijn, alse dat onse gemeyn Steden ende Landen van Hollant ons geven
sullen voir onsen sleyscat jairlix een zeker somme gelts, vijf jair lang1 duerende, overmits
dat wy selve geenrehanden payment munten en sullen, anders dan payment van goude;
mar onse steden sullen die selve onse goude penningen, ende alle onse ende ander Vorsten
ende Heeren payment setten ende hebben geset na sijnre wairde, by enen geswoeren Wair-
deyn, dair toegekoren. Ende want sy gemeenlic by onsen Rade daer toe genomen ende
geeedt hebben Vrancken van Bylande, ende die selve onse goede Steden hem daerom toe
geseit hebben ende geven sullen hondert gouden Vrancry^e cronen tsjaers, so hebben wy
van onser wegen den voirsz. Vrancken mede bevolen Waerdeyn te wesen van allen payment,
dat in onsen landen gegenget sal worden binnen der tijt van den vijf jaren voimoemt, ende
alle payment van goude ende van sulyer te proeven ende te assayeren om ons ende onsen
goeden Steden die wairde.daer of an te brengen, sonder des om yemants wille te laten, wie
hy sy. Ende omdat wi willen dat Vranck voimoemt ymmer voldaen worde van den hondert
cronen voimoemt, also dat hem geen noot en sal sijn aen allen onsen steden daer om te
vervolgen, so hebben wy hem die selve C. cronen bewijst ende bewysen mit desen brieve
voir onser gemeynen steden voimoemt op te bueren ende te ontfaen van sulken gelde, als
onse getrouwe stede van Delf ons jairlix geloeft hebben, ende sculdich sijn van onsen
sleyscat, die een helft dair of te Kerssavont naestcomende, ende d’ander helft tot Sinte
Jans misse te Midsomer dair naestvolgende, ende also voert van jare te jaren, duerende
den tijt van den vijf jaeren voirgenoemt. Ombieden dairomme, enz. Ghegeven in den
Hage vn dage in Augusto anno XIIIIo XIIII.
Op den 8 October 1415 was er al weder eene nieuwe Muntordonnantie noodig.
Zij luidt in het Memoriael, boven aangehaald, op het Rijks-Archief voorhan-
den, B. A. Cas. R. fol. i°lxxxv en vi, aldus: