öaer of heeft, Soe hebben wy Willem onsen Dyener ende Munte Meester voirnt ende einen
Gesellen een of meer die hi nu ter tijt heeft of naemaels hebben sai ende höre Dyeneren
ende huysghesinde hoir, lijf ende hoir goet genomen ende nemen in onser beschermenisse,
Ende gheven den selven Munte-Meester sinen Gesellen ende Gesinde een goet vry vast ende
seecker geleide te woonen, te meerren, te varen ende te keren overalin onsen Lande ende
Steden voirsc., Ende ombieden ende bevelen allen onsen Bailjuwen/ Soouten, Bechteren,
Burgbe-Meesteren, Schepenen ende Amptlnden die nn sijn of naemaels wesen sullen, dat
sy onse Munte-Meester, sinen Gesellen, Dyeneren ende Huysgesinde, vorderlick, gunstich,
bistanaich ende gehulpich sijn ende geleiden ende doen geleiden, soe waer sijs
begeeren sollen tot aire tijt als sy des van him laden vermaent sollen worden, dit sal
gedneren alsoe lange als Willem voirn* onse Munte Meester wesen sal, ten waer, dat Godt
verbieden moet, dat Willem voirn» jegens onse brief ende bevelinghe, die hi van ons
heeft, misdede. in orconde &c. gegeven tot Medenblio omirent den eersten Dach in
Junio anno XCIX.
Verder lezen wij ten jare 1400 van eene //boete van tien pont Hollants// (bl.
716), en van «36 pond grote jaerlyxse renten, elk pond grote voor vier Engelse
nobelen, goed van goude ende swaer genoeg van gewigte« (bl. 717), en
weder, op bl. 721, van »Hollands scilde, sulker als wy lest bebben doen slaen.»
In dat zelfde jaar beloofde de Koning van Engeland aan Jan, Heer van Bre-
derode, die zijn leenman geworden was, eene wedde van »centum librarum,
sive trescentorum (sic) nobiliüm monetae Anglicanae» (bl. 722). Eene-bl. verder
lezen wij in eene verpachting aan de stad Haarlem van »400 pont, enen
Vrancricschen seilt gerekent voir aebtien scillingen», en verder van // ruim 4009
Vrancricsche scilden ende 8 soillinge.«
Ten aanzien van bet getal der in de Hollandsch-Zeeuwsche Munt te Dordrecht
gebezigde munters en derzelver hoofdiieden, kan dienen bet volgende stuk, dat
wij aantroffen bij v. m i b k i s t. a. p. bl. 729:
In ’t jair ons Heren M. ende vierhondert, opten negheijtienden dach in Novembri, ge-
loefden, ende dederi willecoer voer Scepen, als Heinric Otten zoen van Malbnrch ende
Jan van Naerssen, Heinricx zoen, dese nagenoemde munteren, ende weroluden voer bim
selven, voer hoer maghen, ende voer hoer naoomelingen, dat ’s te weten Jan Strooproc,
Jan Coninxloo, Coenraedt Blanckert, Jan Tino, Trane van den Boel, Janszoon, Tranke
van Bilande, Gholy Bnbben, Bondyn van Eversberge, Heinric van Walem, Willem van
Walen, Wouter Gholy, Heinric die Coelnaer, Ameryc van Achei, Colyns Bays, ende Jan
die'Cóelnàer , Heinricx zoen, èie op sijn lijf nymmermeer te missdoen, noch te doen miss-
doen Willem Tonssus, Muntemeister mijns liefs Heren van Hollant, sinen maghe, ende
naoomelingenj ende alle sijn gesinde nu is, of namaels sijn gesinde wesen sai, daer hi
voren spreken wille sonder argelist, an lyven noch aen goede, om enichs gescils wille, dat
sy onderlinge gehadfc hebben, of dat sy namaels crigen mochten tot ewigen dagen, roerende
van der munten, ende versekerde hem hoers lijfs na den recht van der stede. Ende vielt,
des God verhoeden inoetydat sy dair in brokich worden, ende men dat betngen mochten
met drien wittachtigen personen, man, of wijf, soe hadden sy hoer lijf verbuert, dat ’s te
wetèn, die gheney die -t dadey ende d’ ander niet.
Yoirt hebben die voirsz. Munteren ende werclude geloift, ende gesekert bi höre trouwen
ènde'sekerheit, ende lyflic gesworen ten Heiligen Willem Tonsus, als Muntemeister, tot
ons liefs Heren behoif van Hollant, dat sy altois ewelic duerende bérèet sullen wesen te
wercken, ende, te munten tot allen tiden, als sys van den Muntemeister ende Waerdein,
die bi tiden wesen sullen, of sijn, of van hören Knechten vermaent worden, grote, of
cleyne penningen te maken, ende die cleyne gelijc den groten, mare, mare ghelijek, zonder
fante of vóer ghewichte te gheven, om sulke huer, alsmen geeft, of gheven sai in Yranc-
ryc, in Brabant, of in Ylaenderen, dair men dan naist werckende of snydende is. Ende
wie van bem dair in -overhorich-, of brokich wórde, die en soude daerentenden niet wercken
noch munteny eer hi dat bi .den .Muntemeister, bi den Waerdeyn, ende bi die twee Gesworen
gebetert haddè, ende, däir of wel voldaen sonder argelist.
Yoirt . hebben sy geloift nemmermeer ordinancien, correctien, koren of eendrachten te
maken, of te doen, die standich wesen sullen, of van eniger woerden, buten weten, of
toedoen dez Muntemeisters, dez Waerdeyns, ende der twee Gesworen, ten verbände van
höre werken, ende munten te laten ter tijt toe dat dat gebetert sy , soe voirscreVen staet,
dats altois die brokich worde, ende d’ ander niet.
Yoert geloefden sy, dat nyement ziltfer, of platen ontfaen en sai, hi en sai eerst alle
geloeften, vorbonde, ende willekoren doen voer Scepen, soe sy voren, ende nu gescreven
staen, ende dat Aernt Mondyn, ende Jan van der Nat nymmermeer wercken, noch munten
en sullen in ons liefs Heren munte van Hollant, ende van Zeelant, ten sy bi ons liefs Heren
wille , endò dat sy dair of syn opene brieve brengen. Ende waert dat dese voorseide personen
yet deden jegens enich der geloeften voirscreven, soe waren sy bekent trouweloes,
eerloes, wetteloes, ende menedich, ende hebben oic geloift niet te misdoen, noch te doen
misdoen den gesellen van Hasselt (1).
(1) Dit is ons niet duidelijk. Te Hasselt waren werkzaam de Monters van den Utrechtschen Bisschop Frederik