Jijk pijnjgen. Doch deze onschuldigen zijn, na hunne smarten moedig doorge-
staan te hebben, yopr de Bidders am het.pulden VUes, hunne wgftige regters,
gebragt ,en ten voile vrijgesproken.
Karel FUS de .«erste Hollandsche Graaf, die het.werven van krijgsvolk en het
aanhoudead in dienst bezigen daaryan invoerde, lets hetwelk de burgers wel
eenigzins verschoonde van het uittrekken, dat ze gewopn waren, maar den Lande,
uit hoofde van de herhaaldezwaje schattingen (diezeongewoon waren), duur
te.staan kwam en bijzqnder yerarmde. Zulks .werd nog vergropt, nademaal
de ingezetenen in hunnen koophandel en scheepvaart belemmerd werden door
den oorlog, die in 1470 ontstond doordien de Engelsche Graaf Bichard vaii
Warwick den koning Eduard IV uit zijn Rijk verdreef, en de Nederlanders
de partij van den yerjaagdpn koning trokken.
In dat zelfde jaar deed.Karel ook den Duitschen Keizer den ppripg.am,upm
geene mdere reden, dan pm zekeren Paltz-Graaf, die de minste stemmen.had,
tot Bis&chop v.an Keulen door te drijven.
In 1472 ontstond er ook een, gejukkig niet lang .aanhpudendeoorlog met
Erankrijk, „die,.echter door het wegnemen van „yele .haringschepen^deHollanders
gevpglig benadeeldc.
.Toen.in het jolgende.jaar Aarnoud, Hertog van Gelder, die zijnen ,.puge-
haorzamen^qpn ontepd. had,„|jierf, f e ^ l^ z i h h S ^ ? van dat Hertogdom.
.Hij.was .de..-,eerste .Hpllaudsphe Graaf, die ^zie.^eeds bovpn) pnder voorgeven
yan de grenzen dpzer landen ,t,egen de in vallen .„der Pranschen te.beschermen,
yan, de Staten d ^ j i e t r f p ^ .ß Q Ö ^ m ^ t s i , die hij van
den eeneu,tpt,4en „apderpn,porlog gpbruikte . en dus . mipb'ruik maakte van het
in hem gestclde vcrtrpuwen.
Karel pvprtrof in zijne oyerdadige
hofhouding, niet alleen alle Köningen, maarj zelfs den Keizer. jlij trachtte,
.om.zijn aanzien te yergrooten. alle de pedrfauden Je .s zamen , te.voegen en er
een Koningrijk van te maken onder den naam van jtourgondic. Te dien einde
beloofde hij aan Keizer Frederik I I I (wiens toestemffling hij tot zijn plan
noodig had) zijne eenige dochter Maria voor deszelfs zoon Maximiliaan ten huwelijk.
M a i de Keizer, wien áe Kòning van Érankrijk dtídéí het oog had
gebragt, dat hij, de reeds te groóte magt van Karel ten nadeéìé der omliggende
Vorsten en Rijken niet grooter beÜooräe te.ináfcéñ, liad er geene ooren näar.
Dit plan van Karel, dòor sommìgen bètwijfeld, is ctóòr deh Blssehop van Trier,
welke hem in die stad zoude getrdond KebtS'eu, !Íjevei!£Ígd gewöfdhh ; redds waren
de Koninklijke sieraden gereed gemaakt.
De hooge schattingén, dóor fearél van zijnè werMlijke ohdéfdkhen gévor-
derd, liepen zoo in het onbetaalbare, dat hij besloot (en 'zulks òbk werkelijk
uitvoerde) om ook den. geestefij'ken scfeatiingen op le teggeh. Zulks was tot
nog toe. ongehoord en gaf aanìeiding tot Veli géinor én tegenstahd*, Waarin- de
geestefijken niet weinig door het Hof van Borne Ándeisteimd iverdèh.
Er ontstonden in veíe 'stedén ‘ónìusÈèn 'tégen de bhtVángSs; der schat'tingèn ;
te meer, omdat zij de munt weigerden aan te nem'dh tégen den hoógSn prijs,
waartoe dezé gerezen was. Het sfond"géscnapen 'äfft “alles in Holland in ver-
warring zohde rakén, toen eénskíap's de tijdíng KWÜin dat HértÓg Karélihet
eencgroot deel van zijn legér fe Naiicy ' doór de EWitáéís verálagen'én géshdu-
veld was. Er was een zeer'lange tíjd (Bij 'somSágén'^elfs^eíbn jaren) noodig,
alvörens een ieder zieh overtuigd hield dat de Hertog, wien men onverwinne-
lijk waande', wezenlijk dóO'd was ; zulks is óok een bewijs van de mindere deug-
délijkhéid der middelen van gemeenschap in die tijden, toen de posterijen en
vooral de eigenlijke brievéüpósterijen, nog niet bestonden, maar alie berigten door
opzettelijk afgezohdene bódén “inoesten worden ovérgebragt.
Karel’s ligchaam werd op den derden dág ña den slág, waafm hij gesñeuveld
was, met hét aangezigt aan hét"ijs vastgóvrbren en géheel ohtkléed, gevondeh.
Eene der loffelijkste deugden van Karel was zijne zucht tot regtváardighéid ;
driemaal ter week zat hij op de rol der geregtshoven bij de Itaadsheeren voor
en behartigde vooral dat ook den armen en geringen regt geschiedde. Gewoon-
lijk bèvond hij zieh ter bevordering dès regts in April in West-Vlaanderen, in
Mèi te Gend, in Julij te Brugge, in Augustus binnen Holland e n ’Zeeland.
Dit gedr’ag deed hein de genegenheid van duizendèn zoòzeer winifen, dat ze
eénigermate de zware- schaftingèn daardoor' vergatèn.
De munten van Karel, zijn, waarschijnlijk ten: gevólge Van’ zijn cmfüstigr,le-
57*