I.
A fd e e l .
XXV.
Hoofd
STUK.
Aarde.
XII.
Humus
f ï f r ’ca.
Schieferswart,
C)()6 D e P l a h t a a r t i g e
aartige afkomst, wordt op de Bergen, door aan
Wind en Weder lang bloot gefteld te zyn ,
week en rood , tot dat zy eindelyk ontbinde
in een roode Aarde. In Sweeden noemt men
deeze Skifermylla, Zy kwam den Ridder in
Westgothland en Schonen aldus voor. Op Ys*
land v a lt, behalve de zwarte Teel* Aarde,
ook veel roode Aarde, die los is en ligt ver.
ftuifbaar, doch tot den teelt van Aardappelen
zeer bekwaam. Zy deugt niet tot Gras o f
Moeskruiden. By het booren tot twee en
dertig Voeten diepte in een Zwavelberg, werden
aldaar verfcbeide Laagen, van roode, gee*
le , blaauwe en andere Aarden o f Kleijen,aangetroffen
(y) ,
( 1 2 ) Aarde die Steenachtig is , van Ley ft
utyfbaary w a r t , befmettende.
Ondr den naam van Schief erzwart i s , in
Dult fehl and, eene Schilders Verw bekend, wel*
ke van Ley haare afkomst heeft. Deeze yer-
fchilt, van de Jwér voor befchreevene Verw*
Aarde, meeTin afkomst dan in hoedanigheid,
wordende van ’c Landvolk in Sweeden gebruikt
. fy) Olafs, und Povelsens Reiß durch Island, Kopptna«
and Leipz. 177J. u. Th. p, 163.
.. (ia ) Humus Lapidea Schifti , friabilis, atra inquinans*
&yß* Nar. XII« Tom. 111. Gen« Sp. 12, Humus uigu
Pi&oria, Wa l l . Min. 4. Humus colorata Bituminofa, vtl
nigra, vtl fusca, Wa l i , $yß, Min. I. p. is . Sp. 3 , 4..
o f S t d i f « A a i d e n . 6 9 7
bruikt om de Doodkisten zwart te verwen; 1. >
waar toe men hier in de Stad Zwartzel neemt,
dat eene Roetachtige Stoffe is. Het Zwarte j jOOFn^
K ry t , daar ik hier voor van fprak * , is doors^us.
zyne vastheid van dit Schieferzwart verfchillen- *Biadz,
d e , en dac, waar van vervolgens onder de Ley-
Soorten zal gefproken worden , heeft nog de
Bladerigheid van Ley. Deeze Stoffe is Poeije-
rig, gelyk ik dezelve uit Saxen heb , en dof
zwart, doch fyn en ligt als S to f, wordende
van de Schilders gebruikt. Van de Omber,
die men Planten-Momie tycelt f
fchyntze t z!e
bladz.601'
weinig dan in Kleur te verfchillen.
’ 13 ) Aarde die Steenachtig is en zwart, van
Schiefernier en.
XIII.
Humus
Lenticuia*
Kies«,
De Schiefernieren , die dikwils Kieshouden- Aarde,
de zyn 4-» verweeren door de Lugt en ver- ^ Zie
gruizen tot eene dergelyke zelfffandjgheid, ook Wads' iS7*
gemeenlyk zwart van Kleur. Op Oeiand heeft
onze Ridder zulks waargenomen, in de genen ,
die men Zwartballen noemt , eenig Rottekruid
bevattende. Zyn Ed. achtte het zeer by-
zonder, dat uit een Steen eene Aarde voortko. me (»}*
( t l ) Humus Lapidea Tophi Lenticularis, atra. Syß, Nat,
XII, Tom. III. Gen. 54. Sp. 13.
(z) Zie LïNN, Reize doer Oeiand, Dort* 17 7 0 , bladz.
Ï 23.
B i '&0Ê
i n
mèM
i l
i"MmË
w Æ ,
' ’4
l lmimi
Ji 1: aSsF
m r a f j â i
IILDssl«!!. Stuk«
X x 5
Wm
| B
!