lp mandie, als ook by Presnits in Boheme, by
AXXEm.’ Stenthorp in Westgothland en omftreeks Ve-
Hoof o* rona, aan de Noordelyke zyde van't Geberg-
stuk. te gaido , aantreft, Deeze zou, als Metaal-
s,lM' houdende zynde, ook onder de Okers geteld
kunnen worden. Behalve ’ t Koper, dat er
de Kleur aan geeft, bevat zy eenig Yzer en
Kalkachtige Stoffe. In Italië wordt zy veel
tot Verwen en Schilderen gebruikt, Mooglyk
behoort die groene Siberifche en anderen,
waar van ik onder de Kleijen gefproken heb,
hier t’huis. Sommigen betrekken de Veronee-
fche tot de Kryten. Aan den uitloop van de
Rivier der Amazoonen graaft men een groene
Kley , die zodanig verhardt, dat menze tot
Zaagen , om Steenen te klooven, gebruiken
kan (w ) . De Groene Aarde van Kanada en
Louifiana, daar de Wilden hun Aangezigt
mede befchilderen , fchynt ook Koperhouden-
de en van dergelyken aart te zyn (*). Hier
behoeft men te minder aan te twyfelen, aam
gezien boven dé Kopermynen dikwils een foort
van Kley , die met helder groene Vlakjes ge-
fprenkeld is, als een Kenteken van zulke My-
nen , gevonden wordt.
Bisauwe Even zo is *c met de blaauwe Bolusfen, die
i*iusfen» men Blaauwe Aarde noemt of Stolbergfe Aarde,
als
(w) Buuckm. Epift. Itin. Cent. Ilt. p. s3*
(x) Mem. de tMad. R. des Se. de 17». p> »*3,
(y) f/iii. Turnt. Vol, LV, p. ao.
P o t - A a r d e i t . 58I
als overvloedig by Stolberg in Sweeden gegra- £ _
ven wordende. Deeze is in 't Gebergte kneed* x x iij£
baar, maar trekt het Water niet in, en houdtHochd*
in ’t Centner veertig Ponden Y z e r ; ja , alsSTUK-
menze in geflooten Vaten in ’t Vuur brengt, Boius'
zet zig ’t Yzer in de gedaante van Kryftallen
op de oppervlakte. Daar is derhalve geen twy-
fel aan, of derzelver blaauwe Kleur, zo wel
als die van veele Kleijen, ontftaat uit Yzer,
welk, door famenfmelten, een blaauwe Kleur
geeft aan Glas ( y ) . Ook is die Kleur graauw-
achtig, donker, en niet hoog blaauw,gelykin
die Aarde, welke Natuurlyk Berlyns Blaauw
geheten wordt, in zekere Pyriet -M yn , binnen
een Kley-Ader , niet verre vaD Eikers*
Berg in Thuringen gegraven wordende: wier
Kleur zekerlyk afkcmftig is van Koper, dat
door loogzouten een blaauwe Ver we geeft.
Deeze Bolus , hoedanige men ook by Eiben-
Roek in Saxen vindt,is eerst uitgegraven wie,
en wordt in de Lugc blaauw (z> Die welke
men in Veenachtige Gronden, gelyk by ons
te Veghel, in de Meijery van ’s Hercogenbos-
fche,g raaft, zynde in Groningen ook gevonden
(a ) , voorheen reeds oDder de Kleijen ge-
dagt, heeft als een middelflagtige Kleur, hoewel
fomtyds voor 'c Oog bevallig en zo vroly
k ,
(z) Bruckm. n»fitpra. p. 7$,
ia') Zie Bell. Maatfch. XVI. DssFx , II. Stuk, biada,
369.
Oo $
III. Deel. II, Stuk,