1» Rhyn gelykt. Zo overvloedig is het aldaa%
^XxIL* omftreeks de Stad Trois Rivieres , dat men
Hoofd- ’er byna geen anderen Grond ziet, ter uitge.
stuk* ftrektheid van eenige üuren gaans (p).
Tzeraand. noe{n(; het Eifenfand in Duitfchland,
Jernfand in Sweeden, Ironfand in Engeland,
en in Vrankryk Sable noir, dat is Zwart Zand.
Die Kleur , nogthans, heeft het met de Tin*
zanden gemeen , waar van het op het Oog niet
wel te onderfcheiden is. Overvloedig is het
doorgaans onder de gewooöe Goudhoudende
Zanden gemengd, zo ik hier voor meldde. Men
kan den Zeilfteen niet alleen gebruiken, om het
daar van af te fcheiden , maar ook Sterk Water,
daar op gegooten, ontbindt het Yzer en
roert het Goud niet aan. Met Kwikzilver ,
insgelyks, kan men ’er dat edele Metaal uit
fchiften.
Dit is het zogenaamde Zeiljieen • Zand, waar
over men een Vertoog vindt van den Heer
L e h m a n , dat uit het Latyn, doch zeer vi-
tic as, vertaald , in de Verhandelingen van de
* Hollandfche Maatfchappy der Weetenfchappen
is geplaatst (q)- De Tophi noemt men Taf•
Jieenen, in plaats van Tuffteenen: de Saxifche
Yzerfteentjes Lux - SapMngen , in plaats van
Luchs-Saphieren; ’t Bitumen JBergwasch; doch
wel het allergroflte is , dat men Minera Ferri
La-
(p) JWim, d' l’Acai, R. rits Se. de 17 j *. p 2
( | j Heli Maatfchapp. XI. D. I. Stuk , bladz. 337.
tacujiris vertaald heeft Lacufterfche, in plaats I.
van Moeras - Yzer - E r t s , gelyk het moeite zyn.
! Dit is de Moeras* o f Modder-Erts, waar van.HooFo*
! ik hier voor fprak ( r ) , maakende een groot stuk*
deel van het Oehr onzer boven - Landen uir.
Dezelve komt ook in Sweeden en in Duitfch»
; land en elders, ja geheel op Java in Oosdndie
I voor, en deeze is ’t , waar van de Heer L e h man
n , met tweemaal zo veel Steenkolen en
driemaal zo veel vast Alkalifch Mineraal - Zout,
uit gemeen Zout bereid, te fathen gemengd ,
: in een Smeltkroes, door middel van een Wind-
Oven, een zwarte glinfterende Klomp kreeg,
.welke in RukkengeflooteD,afgewasfchen en gedroogd,
een zwart Zand gaf/, lui (lerende volkomen
naar den Zeilfteen.
Het Yzerzand beftaat uit deeltjes Yzer die
zeer zuiver zyn, en komt dus Oppervlakkig in
de Grond, nooit in de diepte der Bergen voor.
Dat geheel zwart i s , beftaande uit Korreltjes
■ van grootte als fyn Zand , "houdt veel Yzer \
■ kunnende hetzelve dikwils tot negentig Pond
. uit het Centner gefmolten worden. Zodanig
; zou mooglyk dat Yzerzand van de Kaap zyn,
/ ’t welk zig ongemeen fterk aanzet aan den
Zeilfteen, en maar weinige Korreltjes Kwarts-
Zand onder zig heeft, met eenige glinfterende
|i deeltjes. De Franfche Akademisc G e o f f r o y
be*
(r) 'Tophui Tuhtileuini, Zie blad*. 3*4,
H li
lil. Dkel.II. Stuk,