!• Men graaft, zo my berigt wordt, in *t Ge-
♦ S f b e » . van dat EiJand , Kuilen tot by de veer-
Hoofb* tig Voeten diep en van eene Trechterswyze
stuk. figuur, wegens de losheid van den Grond. Dan
T " * * "d ‘k onu men aan het Tinzand, k welk in zekere
Bakken door ftroomend Water afgelpoeld,
en dus van *t*eigdntïyke Zand gezuiverd, ver-
volgens gefmolten en tot blokjes van by de
zeventig o f tagn'g Pond gegooten wordt.
Ik heb «ook Tinzand, dat Zilver -ryk is ,
uit Saxen, en een ander eenigszins met Goud
bezwangerd. Ook ontdek ik , dat zeker zwart
Zand met fyne Keitjes , van den Oever by
Edgecombe in Engeland vergaderd , ’t welk
voor Yzerzand gehouden was, niets anders dan
Tinzand zy. Geenszins is dat te verwonderen
, alzo de Berg van dien naatn in dat Tin-
ryke Cornwall legt, daar men de zogenaamde
Stroomwerken heeft, om de Tinfteentjes, hoe.
danigen ik van daar, byna als die Oostindi-
fchen, heb , uit het Zand van de Rivieren te
verzamelen. Deeze Steentjes, echter, zyn zeer
met Kwarts gemengd. In Gelderland zou ook
een Zand gegraven zyn , dat zeer goed Tin
uitleverde (m}»
'xvi. ( 16 ) Zand dat Tzerhoudendeisenzwart.
Arena T
Ferrea. iö
ï zeisand.
(m) Nat. Hist. van Bolland., ir. D. II. STUK. bladz. 74°.
(16) Arena Fetri atra. Syjl. Nat. XII. Tom. III. Gen.
Jl> Sp. 1 1 . Mus. Tesf. i i 2,. Feriuin Arena: ixiineralizatum.
WAJ.L. Min, 2 f t . Ferm ai Glareofum atium Magnetem fequens.
In de Noordeiyke deelen van Europa is dit L ^
Zand taamelyk overvloedig; gelyk in Groen-
land, op Ysland, en in de Monden der Lap-HooFD‘w
landfche Rivieren,als ook in Finnland en Swee-sTus.
<3en. Of het zelve daar overal van de uitwer- Tserzand,
king der Vuurbraakende Bergen oirfpronglyk
z y , gelyk in Italië , alwaar men ’ t meest op
zodanige plaatfen aantreft , daar die zyn of te
vooren geweest hebben, is onzeker. Daar komen
op verfcheide andere plaatfen in Europa,
gelyk in Vrankryk , in de Elzas, als ook in
onze Provinciën, Yzerhoudende Zanden voor,
zo wel als op Jamaika in de Westindiën, aan
de Kaap , op Ceylon en elders in Oostindie*
Het vak op Ambon , als ook op Ternate en
andere Eilanden der Molilkkes, zynde na een
zwaare Aardbeeving in groote veelheid voor
den dag gekomen ( ra). Men heeft het overvloedig
iin Virginie , alwaar, nu twintig Jaar
geleeden , de manier uitgevonden is , om ’er
Yzer en Staal van te maaken , zeer goed ten
gebruike (o} . Ook komt een Yzer • Zand in Ka*
nada voor, dat, buiten de Gouddeeltjes, groo-
telyks naar het bovengemelde Zand van den
Rhyn
quens. WoLT, Min. 31. Arena Ferrea. VOG. Min. 80. Arena
Metallica. Carth- Min. 10. Ferrum mineralizatum, in for-
mam Arena: colle&um, Arena Ferrea. Wal l , Syß. Min,
Mi p.
(n) Rumph. Amb. Rar. XVI. Hocrfdd. bladz. z*S,
(fi) Phil. 'Trant, Vol. LIII. p. 48.