I.
A fd ee l»
XXII.
H oofdstuk.
Grof
'Zandt
IX.
Anna
Sabulum,
Gruis-
Zand.
bruikt. Welke van de grove Zanden, door
den Heer B e r k h e v opgetekend, hier eigent*
lyk toe behoore (v) , weet ik niet. Ook vind
ik deeze eigenfte Soort niet in de nieuwe Uit-
gaave van W a l l e r i u s , die het mooglyk
niet van de volgende Soort onderfcheiden zal
hebben. Dat g e n e ,’t welk ik op den Mui-
derberg heb verzameld , fchynt hier toe te be*
hooren.
( 9 ) Zand dat ongelykßagtig is t van verfchil•
lende geftalte, gehoekt.
Dit. noemt men in ’t Franfch Gravier, in’t
Hoogduitfch Grus? Gravel in Engeland en Sah-
bione in Italië. Ket is by ons , zo wel als ’t
voorgaandei , bekend onder den naam van Sa-
vel of Grof Zand. Men zou dit van het andere
onderfcheiden kunnen door den naam van
Gruis ’ Zand) om dat het met veel Steengruis
gemengd en derhalve fcherp is op ’t gevoel.
Hier te Lande komt het veel voor aan de Monden
der Rivieren; zo het dat is , daar de Heer
B e r k i ï e y onder den naam van gemeen grof
Zand van fpreekt (w) . . Hetzelve, immers, betrekt
zyn Ed. ook tot het Zand met grovere on -
g e.
(v) Nat, Hiß. van Holt, als boven, bladz. y i f : alwaar
voor inaquabilis, men leezen moer , inaqualibus.
(9} Arena heterogenes difFonnis angulata. Syft, Nat. XIJ»
Tom. lil. Gen. 51. Sp. 9. Arena heterog. Saxofa e Mica,
Quart“
M e of oneffene deeltjes van den Heer W a l - V. ^
I e^r i u s , die dit thans Steenachtig, grof of
Gruis-Zand noemt. In ’t middeD van die on- Hoofe-
gemeen groote Vlakte van geelen Kley-Grond,sTUK.^
in ’c Land van Aftrakan , daar ik ftraks van '
zal fpreeken , is een Veld van dergelyk, doch
fyner Gruis-Zand, wel veertig Uuren gaans
lang en by de twintig breed , benoorden de
Kaspifche Zee en beooften de Wolga (a). D it
zal de bodem van een uitgedroogd Meir of
Moeras zyn; als waar van men meer voorbeelden
heeft in dat gedeelte van Moskovie
Cy)■
Het Gruis - Zand valt overal, op onvrugt-
baare Bergachtige en Rotzige plaatfen, zegt
onze Ridder. Het beftaat uit een mengzei
van de voorige Soort mét grof Poeijer van
Steenen , Spaath , Kwarts , Glimmer, Rotsle
en , in grootte, figuur en kleur, verfchillen-
de , altoos meer gehoekt en ongelyker. Zyn
Ed. merkt aan, dat men het op de Ry wegen
brengt en dat ’er de Kalk mede gemengd
worde tot Metzelwerk. Men heeft het, van
Kleur, w it , graauw of geelachtig, gelyk dat
tut
Quaitzo, Spatho. Sy/l. Nat. VUI. N, 7- Mus. T e i/ .iu -
Arena particulis disfimilaribus. C A B TH . Min. 10. Arena par-
liculis gtosfiotibus insqualibus. Wa l l . Min. 34. Arena Sa-
xofa Sab u lum .. WALL. Syji. Min. 1. p. 109.
(w ) A ls b o v en , b la d z , 7 1 7 -
( x ) Phil. Trans, fo r r ; < 7- V o L . L V I I . p» 517.
( y ) Stockh. Ferhand. X X X V . B an d .