Afdeel. GeI? k deeze zekere Koper- Kies Groeve*
XVIII. van Gaarbergen in Sweeden , aan de Wanden
Hoofd- als een Zwam uitgroeijende voorkomt, zo vindt
STÜS* menze ook op het Eiland Ascenfion, tmfchen
A.rika en Amerika , dat weieer door Vuur-
braaking fchynt geteisterd te zyn geweest. Hy
is rood , niet glanzig, zeer ligt en uitermaate
broofch.
z w * ^ PuimfteeD van Plantgewasfen , zwart en
Fuiigo* Zoutig*
Roet*
Deeze Stoffe, die dikwils ook tot harde
brokken famengroeit, is insgeJyks een Voort-
brengzel des Vuurs, als bekend is , en kan dus
gerekend worden onder de Natuurlyke Zaa-
ken. Men noemtze in ’t Hoogduitfch Rus
in ’t Engelfch Soot y in ’t Franfch Suie, en in
Italië Fuligine, naar ’t Latynfch woord Fuiigo,
B y ons is zy onder den naam van Schoorjle en.
Roet zeer bekend, en komt, door verbranding,
uit T u r f, Hout en andere Plantaartige Stoffen.
Doorgaans is zy zwart, bruin o f roodachtig,*
van een los Geweefzel en fterk afgeevende o f
befmettende ; Zoutig , bitter en walgelyk van
Smaak i onaangenaam van Reuk ; fmeltende
grootendeels zo wel in Water als. in Wyn-
geest, en geevende door Destillatie een Loog-
achtigen G e e st, ftinkend Water , een weinig
fcherp
(4) Tumx Vegetabiliën , atei Salinus. Sy/i. Nat, XII.
Tom. Hl. Gen. 47. sp. 4.
fcherp Zout, brandbaare Olie en een taame’yk j.
gedeelte Aarde 1 doch dit alles in verfchülende AmwiS
evenredigheden, naar dat het Roet door ver-
branding van deeze o f gene Stoffe komt. Dat stuk.
der Steenkolen is van een byzondere hoedanigheid
, en wordt zeer ge-estimeerd tot Verw-
ïtoffe: des men h e t, in Engeland , met vlyt
opzamelt: terwyl het gewoone Roet van T u rf
en Hout by ons weggefmeeten wordt. Men
heeft daar van echter, in de Geneeskunde,
fomtyds gebruik gemaakt (k).
( 5 ) Puimfteen ,
dig is.
die fy n als Stóf en Zah• J r * . ,
Pumex
Cinerarièli
Vuurberg-
Deeze is niets anders dan eene zèer fyh , Asciu
ó f als tot Zandkorrels , o f ook in grootere
Brokken* vergruisde Lava,welke van de Poüz-
olaan - Aarde, die nogthans meest uit fyn
gemaakte Puimfteen beftaat, weinig yerfchilt,
en door langheid des tyds , door Regenwater
of Koude, te famen gebakken, den zogenaam-
dcn Vulkanifchen Tuffteen maakt.
In Italië beftaan daar uit fommige kleine Bergjes,
die men Asch - Heuvels noemt, menigvuldig
ia ’t Napeifche, omftreeks Rome* en elders
in
(k) Vide BoerH. Chem, Pröc. 85.
($) Pumex pulvereus Arenaceus. Sy/i. Nat. XII. Toni*
lil. Gen. 47. Sp. j . scotias pulverulent* f, Cineres Vttlcane*
ifeiB. Anom. Min, 299,
P %