Afdèet ^>or^e^ n daar toe bezigd worde; ’twelk
XXIII. n*et onwaarfchynlyk is , wanneer men aan-
H oofd, merkt, dat dergelyke ook in Saxen gefchiedt (a).
stuk. in *£ korte, de geheeie Konstgreep, om echt
Porfelein te maaken, beftaat daar in , dat men
een zuivere Bergftoffe , welke op zig zelf ligt
tot Glas fmelt, met eene andere verbinde, die
op zig zelf of geheel niet, of zeer moeielyk
in deezen toeftand overgaat; of dat men eene
Bergftoffe, die in een,zagt Vuur metondoor-
fchynendheid verhardt, en in een [fterk Vuur
tot Glas fmelt, als in een middeltrap des Vuurs
houde (y). Hier uit blykt, insgelyks, dat men
niet volftrekt aan eene zelfde Stoffe tot Porfelein
verbonden is; gelyk men ook uit dergelyke
Kley, andere Vaten, die een fterk Vuur
moeten uitftaan , zo ten dienfie van de Huishouding,
als van de Chymisten en Esfaijeurs,
kan vervaardigen.
«• fa ) Kley die witachtig en fc h ra a l, eeniger*
TorceUanßt ™aate Meelig is en glinfterende*
Porfdein-
Aaidc. De Heer L i n n^ us bedoelt hier de Stoffe,
uit welke het Chineefche Porfe'ein gemaakt
wordt.
( * ) Volgens den Nieuwen Reiziger van Abt. dë la PORTE.
Zie Algmeem Pad. Letttroeff. I ïl. D. 1781. bl. ïo j.
(y) Dit is la demi -vitrificaiion of halve Glasmaaking
waar van de beroemde Reaumijr fpreekt. Mem. de l'Acad.
Jt. des Se. de 172 7.
(*) Argtlla albida, arida, fubfarinacea, Au-tnis nitidis
S'jß.
wordt. Deeze hadt de Heer Walleriüs K
bevoorens tot de Mergels t’huis gcbragt, maar xxill.
thans heeft hy ze ondergefchikt aan de Vuur-hoofd-
behendige Kley , of tot dezelve betrokken ,?TÜK*
roemende haar Porfelein-Kley, die Meelachtig
is en glinfterende.
Meer dan anderhalve Eeuw geleeden, kwam
een Bericht in druk van de NederlaDdfche Gezanten
, van Batavia naar den Keizer van China
gezonden, waar in verzekerd werdt, dar
de Aarde, daar men het ‘regte Porfelein van
maakt , gehaald werde van den Berg Hoang;
dat dezelve mager ware en fyn, glinfterende
als Zand; dat men ’er mede te werk ging, als
tot het maaken dier fraaije Aarden Vaten van
Faventia in Italië , naar welken nog het Aardewerk
, in Vrankryk, den naam van Fayance
voort; en , eindelyk , dat zy vyftïen Dagen
lang gebakken werden in een heete Oven.
In ’c jaar 1717 kwam een Brief in ’t licht van
een Jefuiet, die Zendeling was geweest ia
China, en lang zyn verblyf gehouden hadt in
de Stad Kimtchim , daar het meefte en beste
Porfelein gemaakt werdt. De manier van bewerking
was aldaar door hem naauwkeurig
waargenomen, komende ten naaften by met
die
Sy/i. Nat. XII. Tom. III. Gen. $1. Sp. j . Argilla Porcel-
lana. Voo. Min. 33. Marga Potcellatia. Wa l l . Min. 23*
Areilla Potcellana Faiinacea rnicans. Wall. Syfl. Min. I .
p. J4> Sp. 9. Liet. d.