1 . in Roest is ontbonden , maar, door andere
* Seheidvogten aangetast , kan het ook andere
Hoofd«' Kleuren uitleveren. Dus ziet men dat het Glas,
stuk. waar in Yzer gefmolten wordt, daar van een
Steenkky. blaauwe Kleur aanneemt, en dat hetzelve, mee
fameDtrekkende Plantaartige Vogtcn, een zwarte
Inktkleur maakt. Dit kan , derhalve, de
oirfprong der blaauwe en zwartachtige Kleyzyn,
hoedanige de Natuurlykfte is van deeze Soort,
Gebruik.' De Kley is in de Huishouding, Landbouw
en veelerley Handwerken, geheel on - ontbeer*
lyk* Op veele plaatfen maakt men, daar van,
Vloeren , Wanden en Daken , der Landwoo-
cingen. Geen vetter, vrugtbaarer, beftendi-
ger Bouwlanden , dan in Kleygronden: geen
zwaarder, vrugtbaarer Gewas , zo van Moes-
als Boomvrugten , dan in dezelven. Van on*
gemeene nuttigheid is zy dcor de eigenfehap,
van het Water tegen te honden, dat door dq
Zandgronden heen loopt, en dus tot het maa-
ken van Dammen of Dyken en Waterkommen
of Bakken , en om deze!ven digt te houden,
gelyk zulks blykt iD de Zoutkeeten, Zeepzie-
deryën en Suiker - Fabrieken. Van gelyken
dieDst is de Kley in de Smelt-Ovens der Ert*
fen , die in Kalkfteen of Kalkfpaath breeken.
Met poeijer van Steenkolen en Water wordt
zy geroerd tot een dunne Bry, de Haanen*
Pap genaamd, die, in de gereedmaaking van
het Yzerbhk, tusfehen de enkelde Bladen gedaan
wordt, om derzelver famenhechting door
de
de Hitte en het fmeeden voor te komen. De ï.
Smids maaken ook van Kley of Pot - Aarde, in Afdeel?
Duitfchland, en de Metzeïaars tot beftryking HoofdJ
der Teenen Wanden gebruik. Hier te Lan-sTUK.
de worden doorgaans de gemetzelde Regen- Steenkky.
bakken en Geuten van buiten daar mede bekleed
, om het doordringen van ’t Water uit
het Aardryk te verhoeden , en de Ovens der
Scheidkundigen dikwils daar mede gebouwd.
Met Kalk eD Zand, maakt men ’er een Deeg
van, tot het digc ftryken der Deftilleerglazen,
en om dezelven met een Steenharden Rok te
bekleeden, dat zy beltand zyn tegen ’t hevig-
fte Vuur. Het Muurwerk der Smelt-Ovens,
by zonder lyk dat in ’t Vuur moet ftaan, wordt
*er mede opgehaald , en de Vloer daar mede
beplakt. Ook maaken de Beeldhouwers van
Kley of Pot - Aarde hunne modellen, en de
Schilders plumuuren daar mede hun Doek.
De voornaamfte gebruiken van de gemeene steen- en
Kley, beflaan in het bakken , zogenaamd, van aakkety.
Steenen en Dakpannen. Tot de eigentlyke Steen-
bakkery wordt de gemeenfte Kley van ons Land ,
van den zelfden aart als de Teelkley, die week
zynde blaauw is, doch opdroogende hard en
witachtig wordt, gebezigd. In het Vuur der
Steen-Ovens worde dezelve graauwachtig en
bleeker of hooger Tegelrood, naar dat zy meer
of minder aan den gloed is bloot geftcld geweest.
Dit maakt dat ’er veelerley , ja wel
tot twintig Soorten van Bakfteenen, die hunne
UI.JDsel.II. Stuk.