%()% ffoannïs Gerforiii 293
d fotus Sum mus Pontifex legitime, 6c feme] per An- care tic eleétum ad Concilium : quod Concilium fi
num ante præfixum termiimm publicare, & intima* ultra Annum pendeatà die provocations hujufmodi
rcq-uti ad ipfum Concilium celebrandum prædibti intelligatur ad Annum, ut fuprà ipfo Jure terminus
poflintftatuto terminé convenire. Si verb, quod abfit, breviatüs , 6c nihilominùs teneatur eleétus ipfe fob
in futurum fehifma oriri- contingeret, ità qubd duo, poenis prædiétis, 6c Cardinales provocantes liibpoe-
vel plui es pro fümmis Pontifioibus fe gererent, à die na amiffionis Cardinalatûs, 6c omnium Beneficiorum
quo ipfi duo vel plûtes infignia Pontificatûs ‘publi- ruorum, quam ipfo faéto incurrant, infra Menfem à
cèafliimpferint, feu adminiitrare ceperint , intelli- die provocationis, Concilium ipfum , ut fuprà dici-
gatür ipfo jure terminus Concilii tune forte ultra An- tur, indicere', publicare, 6c quàm citiiis poterit,in-
nftm pendens, ad Annum proximum breviatüs , ad A timare5 Cardinales ipfi , ceterique electores ad lo-
qüos omnes Prælati 6c ceteri qui ad Concilium ire cumConcilii tempore convenienti perfonaliter fe transcenentur
fub poenis Juris 6c aliis per Concilium im-
poriendis ablque alia vocatione conveniant. Nec
non Imperator , ceterique Reges , 6c Principes,
perfonaliter, vel per folennes Nuncios, tanquamad
commune incendium extinguendum, per vifoera mi-
fericordia: Jelii Chrifti ex nunc exorati concurrant.
Et quilibet ipforum pro Romano Pontifice fe gerens,.
infra Menfem. a die qua feientiam habere potuit a-
lium, vel alios afliimpfille Papatus- infigna, vel in
Papatu adminiftrafle, teneatur fiib interminatione
maledibtionis asternas, 6c amiflionis juris, fi quod forte
fibi. eflet quasfitum a Papatu , quam ipfo fa£to in-
ciirrat, 6c ultra hoc ad quailibet dignitates abtive
6c paflive fit inhabilis, Concilium ipfum ad termi-
num Anni prasdibtum, locoprius.deputato celebranferre,
6c ufque ad finem caufas expeétare. Teneantur
quoque Prælati, 6c ceteri, ut fuprà, adconvo-
cationem Cardinalium tantiim , fi forte fic elebtus
eonvocare çeflàret, accedere. Qui- fic eledhis in
Concilio ipfo non præfideat, quinimmo fit à termi-
mo initiandi Concilii ipfo Jure ab omni adminiftratio-
nePapatûs fiifpenfus, nec fibi à quoquam, fubpeena
fautpris fchifinatis quomodolibet obediatur. Quod fi
infra Annum ante diem indibti Concilii contingantfu-
pradidti cafus , videlicet quod plures fe gerant pro
Papa, vel quod unus per metum, feu impreflionem
eligatur, cenfeantur ipfo Jure tarn gerentes fe pro Papa,
quàm elebtus per metum, feu impreflionem, 6c
Cardinales ad didfcum Concilium provocati 5 tenean--
tur que in ifk> Concilio comparere, perfonaliter caudum
indicere, 6c publicare, 6c per foas Litt eras con-B fain exponere,6c judicium Concilii cxpebtarc. Quod
fi, d-idtis cafibus occurrentibus contingat forte cafus
aliquis, quo neceflarium fit locum Concilii mutat
e , vel obfidionis, velguerras, velpeftis, velfimi-
lis, teneantur nihilominus tarn omnes fupradidti, quam
omnesPnelati, ceterique qui ad Concilium ire te-
nentur, ad locum proximiorem, ut prasmittitur, qui
fithabilis ad Concilium, convenire, poflitque major
pars Praslatorum, qui infra Menfem ad locum certum
declinaverint, ilium fibi, 6c aliis, pro loco Concilii
deputare, ad quern ceteri convenire teneantur, ac
fi a principio fuifletdeputatus. Concilium autem,ut
prasfertur, convocatum 6c congregatum, de hujufmodi
fchifmatis caufa cognofcens, 6c in contumaciam
elebtorum, feu gerentium fe pro Papa, vel Cardinalium,
fi forte venire- neglexerint,litem dirimat ,
caiifamque definiat, ac culpabiles in fchifmate pro-
curando, feu mitriendo, vel in adminiftrando , aut
petiton, vel competitoribus, ipfum, vel ipfos pro-
vociuido ad caulam, vel ceteris Prasiatis . ac Prin-
cipibus, quantum in eo fuerit, intimate, nec non ter-
mmo prasfixo, fub poenis praedidtis ad lpcum Concilii
perfonaliter fe transfeite,. nec inde difeedere, donee
per Concilium caufa fchifmatis plenarie fit Anita.
Hoc adjuncto, quod nullus eorum contenden-
tium de Papatu, in ipfo Concilio ut Papa pradideat.
Quinimmo ut tanto liberius, 6c citius Ecclefia uni-
cb 6c indubitato Paftore gaudeat, fiht ipfi omnes
de Papatu contendentes, pofiquam ipfum Concilium
incceptum fuerit Autoritate hujus fanbtas Synodi
ipfo Jure ab omni adminiflratione fufpenfi ; nec eis,
aut eorum alteri, donee caufa ipfa per Concilium
terminata fuerit, quomodolibet a quoquam, fub poena
fautoris fchifmatis, obediatur. Quod fi forte elebtio-
nem Romani Pontificis per metum, qui caderet in
conftantem virum,feu impreflionem, de ceterofieriq obediendo, vel adminiftrantibus favendo, feu con-
contingat, i'pfam nullius decernimus efficacias , V e l^ tra interdidtum fuperius eligendo, vel calumniofos in
.s&g.. <r-| allegando metum, etiam'ultra praedidks poenas cujufcumque
gradus, flatus, feu praeeminentise exiftant
Ecclefiaftica:, vel mundane,fic puniat ,ut vindictas
rigor trfinfeat ceteris in exemplum. Utautemmetus,
feu impreflionis moleftia, in eledtione Papa: eofor-
midolofius evitetur , quo toti Chriftianitati lamenta-
biliiis eorum incuflio, feu fadfcio perpetratur ultra pra*-
didta : fpecialiter duximus ftatuendum , quod, fi
quis hujufmodi metum , vel impreflionem , aut vfo-
lentiam eledtoribus ipfis, vel alicui eorum in eledtione
Papas intulerit, leu fecerit, aut fieri procurave-
rit, vel factum ratum habuerit, aut in hoc confilium
dederit, vel favorem, Facientemve feienter recepta- •
veritjvel defenfaverit, aut negligens in executione pce-
narum inferiiis memoratarum extiterit, cujufcumque
ftatus, gradus, vel praseminentias fuerit, etiamfi 1m-
periali, Regali , Pontificali, aut alia quavis Eccle-
fiaftica, aut feculari prse-fulgeat dignitate 5 illas pce-
nas ipfo fadto incurrat, qute in Conffitutione felicis
recordationis Bonifacii Page V I I I , quasineipit: Femomenti,
nec pofle per fequentein confenfom, etiam
metu prædicto ceflànte , ratificari , vel approbari.
Non tarnen liceat Cardinalibus ad aliam electioncm
procedere, nifi ille fie eledtus forte .renuntiet, vel
decedat, donec per generale Concilium de eledtione
illa fuerit judicatum, 6c fi procédant, nulla fit e-
lectio ipfo Jure j fintque fic fecundo eligentes, 6c e-
ledtus, fi fe Papatui ingeflit, omni dignitate , honore
, 6c ftatu , etiam Cardinalatûs , 6c Pontificali
ipfo Jure privati6c inhabiles de cetero ad eafdem,ac
etiam Papalem. ' Nec aliquis eidem fecundo eledto,
u t Papæ,fub poenafautorisfchifmatis.obediat quoquo
modo. Et eo cafu Concilium de eledtione-Papæ pro-
videat illa vice: fed liceat, immo 6c teneantur eledto-
res omnes, aut faltem major pars ipforum quàm cito
fine periculo perfonarum poflimt, etiamfi periculum
ömnium bonorum immineret,fetransferre ad locum
tutum, 6c metum prædidtum allegare coram Nota-
riis publicis 6c notabilibus peifonis , in multitudine
populi, in locoinfignij ità tarnen, quod allegantes
metum hujufmqdi habeant in ipfius metus allegatio-D/foù, continentur , illis effedtualiter puniatur. G
ne exprimere fpeciem, 6c qualitatem didti metus
6c jurare folemniter, quod metus taliter allegatus eft
verus, 6c quod credunt, fe ipfum pofle probate-, 6c
quod per malitiam , vel cajumniam hujufmodi metum
non proponunt. Nec ultra proximum-futurum
Concilium ullo modo poflit differri allegatio didti
metus. Teneantur infuper pofiquam fe tfanfiule-
rint, 6c metum allegavcrint, modoprasdidto provovitas
vero , etiamfi, quodabfic, UrbsRomanafuerit,
vel alia quævis Univerfitas, quæ talia facicnti confilium
, vel auxilium dederit, aut favorem, vel iotra
Menfem faltem, taliter delinqiientem, prout tanti fa-
cinoris.enormitas exegerit, 6c facultas ei affoerir,
non duxerit puniendum, eo ipfo fubjaceat Ecclefia-
ftico Interdidto. Et nihilominus præter didtam Ur-
bem, Pontificali, ut fuprà, eoipfo fitprivatadignitatp.
293 Artïculïgen. in materia Schifm. contra P. de Luna. 294,
täte, nonobftaqjibus Privilegiis quibufeunque. Vo- tor , 6c nutritorfchifmatis immo 6c Schifmaticus, fi
lumus infuper, qubd in fine cujullibet Concilii Ge- jungat pertinaciam, id eft, finonvelitcomgi : quam-
neralis ho c Decretum publicetur folemniter, nec non vis itaret, qubd ex hoc folo non eflet hæreticus, fifaquacumque,
6c ubicumque Romani Pontificis eledtio
imminebit facienda. ,* ante ingreflum Condavis lega-
tur, 6c publice intimetur.
J O A N N I S G E R S O N I I
DoEtoris & Cancellarii Parifenßs.
L I B E L L U S
A R T I C U L O R U M
T H E O L O G I C O R U M
Et fcholafticè compofitorum.
C O N T R A
P E T R U M DE L UNA .
Ad convincendum, eum fuiffe ér ejfe notorie
hoereticum, ér pertinaciter erraffe, ér err are
contra Catholicamér Evangelicam verita-
tern, fuper iPoteflate ér Autoritate Ecclefia.
Et continet duos Tradiatus. In primo ponun-
tur Generales Articuli. In fecundo Jpeciales,
ér fubfumpti fpecialiter ex generalibus.
Recognitus 6c emendatus ad MSS. Codd. Vidt. 6c
Navarrieum unum.
M O N I T U M .
ertinet ifleTractatusad Concilium Conflantienfe,
pofiquam Petrus de Luna citatus a Concilio, ad-
ejfe renuit, ac proinde poft 30. Sejfionem Con•
cilii habit am 29. M artii Anno 14,17.
‘Trimus ArticuluS.
E T primo confiât, quod ifteeft ArticulusFidei,
qubd efi 'Una, SanEta, Catholica, dr Apojhhca Ec-
Secmdus aArticulus : Item , qubd hæc unitas
Ecclefiæ non fie dependet à perfona Papæ eflentia-
liter , quin pollet manere una, ut ma net de fadto,
quando nullus eft Papa in Ecclefia. 1
T er tins Articulus. Item, quàmvis unitas Ecclefia-
ftica eflentialis fit ad primarium caput Chriftum -, ni-
hilominiis unitas altera accidentalis, vel fecundaria,
confiftit in obedientia ad unum Summum Pontificem,
qui eft caput fecundarium in Ecclefia cum Chrifto : fic
Videlicet, qubd quilibet Catholicus debet habere
promptitudinem feu præparationem animi, ab obe-
diendum uni Summo Pontifici, diim conftiterit fibi,
aut conftare debuerit, qubd fit Papa aliquis légitimé
eledtus. Et ultra fecundo requiritur, qubd non po.-
nat feienter impedimentum commiflivè, vel omilfi-
v è , ne præficiatur Ecclefiæ Dei unus Papa certus ,
6c legitime eledtus. Ideoenim condemnatus eft inter
ceteras caufas Joannes Hus, quia dicebat, qubd Ecclefia
Dei ufque ad confummationemfeculipoterat æquè
benè régi per Sacerdotes difperfos per mundum, abf-
queuno capite, ficut cum tali capite. Unde ficut diçunt -
Theologi, qubd Sacramentum Confirmationis eft Sa-'
cramentum ncceflitatis, non quidem fimplicirer ( cum
line illo ftaret Salus ) fed fic, quod obligatur quilibet ad
non contemnendum fulceptionem hujus Sacramenti
pro tempore, 6c loco oportunis : ità proportionabiliter
de unione vel adhæfione ad unicum Papam poteft in-
telligi : ficut etiam did folet apud Theologos, qubd
Præceptum affirmativum (quale eft de habendo Papam)
obligat ad fomper, non pro fomper. '
Quanus e.Articulus. Item, qubdculpabilisin priori
Articulo, primo modo, vel fecundo, verè dicitur fau*
Tomill. ‘Pars If.
ceret hoc non ex errore intellectus, fed ex depravatione
affectus: quamvis apud Ecclefiam habendus eflet ille
vel han eticus, vel de ha:refi vehementer fufpedtus.
Quintus Articulus. Item, qubd Ecclefia fic inftituta
eft a Chrifto perfedto Lcgiflatore, qubd poteft fe con-
\ tinuare, 6c de fadto continuabit in unitate ufque ad
conlummationem feculi, hoc intelligendo,, nedumde
primaria 6c eflentiali unione, quas eft ad Chriftum *
.fed de accidental!, 6c fecundaria, adSummumPontificem
j fic qubd poteft, 6c poterit fibi inftituere caput
unum fecundarium, quod dicitur Papa. Et quicun-
que impedit feienter, commiflive vel omiflive talem u-
nitatem Ecclefias, agit contra Articulumjam didtum,
Vnam SanElam Catholicam & c . etiam ubi videretur ftare
cum prima unitate ad Chriftum. Indepatet, qubd aliquis
exiftens Papa legitime eledtus, poteft effici fchif-
maticus, fi det impedimentum feienter, commiflive
vel omiflive, quod tota Ecclefia non obediat uni Summo
Pontifici:diim, exempli gratia,Papa non poteft rc-
ducere majorem partem Chriltianitatis ad obediendum
uni capiti, nifi ceflerit, 6c alter conftituatur; ipfe vei o
hoc pertinaciter renuit facere, aut in aliquo multiplici
cafu tali. Simile diceretur de obedientibus vero Papas,
quod poflunt efle ichifmatici: at alii qui non
> obediunt, fed parati funt obedire, modo prasdidto 6c
apponunt diligentiam fuam quod uniatur Ecclefia
funt immunes a fchifmate.
: Sextus aArticulus. Item, fi probetur de aliquo qubd
circa prasmifla fit h^reticus, hoc eft, juxta verba Au-
.guftini,quodfingatfibi novum errorem, vel antiquum
lequatur, glorias, five Principatus fui causa; probabitur
confequenter manifeftiflime, qubd tabs eft nedum fau-
yorfchifmatis, fedvere fchifmaticus. Etideofufficiat
in fequentibus Coardtare fermonem ad hxrefim, quo-
.niamex ifto fufficienter concludetur fehifma.
1Septimus Articulus. Item, qubd dum nullus eft Pa*
pa, vel diim lapfus eft in hasrelim manifeftam, 6c jam
aamnatam, vel dum confentire non poteft qubd Ec-
clefiacongregetur (quiafcilicet efledtuseft amens,6c
inlanus incur abiliter, vel incarceratus eft taliter quod
haberi non poteft acceflus ad eum, etiam fi neceflitas
vel evidens utilitas immineat) poteft fe congregare fine
Papa. Et idem dicendum eft, ubi Papa fufficienter
) fummatus, 6c requifitus pro congregando Ecclefiam
ad uniendum earn in Fide, 6c moribus; vel conftituen-
dum fibi Papam certum, nollet contumaciter earn con-
vocare. Ifte Articulus fequitur ex prioribus: 6cexne-
gatione ejus fequeretur, qubd Ecclefia non fuifl'et a
Chrifto perfedte inftituta pro fui confervatione 6c u-
nitate legitima in membrisfuis, in Fide, & moribus
6c ad unum caput fecundarium, verum, 6c certum-
quod apertiflime eft contra Apoftolum adEphef. 1V. 6c
alibi multislocis, 6c Ofec. i.
OElavus zArticulus. Item, Ecclefia dicitur Catholica
, id e ft , Univerlalis, 6c Apoftolica; quoniamom-
nis homo generaliter obligatur adhsrere firmiter illis
veritatibus quas eadem Ecclefia tenet, docet, 6cpr:e-
dicat : quas veritates font fufficienter infacra Scrip-
tura contents, pr^fertim in Evangelio, vel ex con-
tentis in ficra Scriptura fufficienter 6c clare deducun-
) tur; vel per Apoftolorum dodlrinam, fucceffivededu-
btas funt de generatione in generationem ufque ad nos,
per obfervationem legitimam. Unde dicitur Eccle*
lia Apoftolica, quoniam, in dobtrina Apoftcjorum fun-
data eft, tamverbis, quam foriptis.
‘Iponus Articulus. Item, diim eft data in Evangelio
per Chriftum aliqua regula generalis obfervan-
da , illa obligat omnem hominem habentem ufum
rationis , nifi de exceptione alicujus hominis conftiterit
per eandem Legem Evangelicam, 6cnonfolum
per humanam traditionem, vel exceptionem: quoniam
inferioris L ex derogare non poteft Superioris
autoritati. T z