do , äccedat primus veneranda: memoria;, Carolus
Francorum R e x , qui in Libello proclamationis contra
Guemlonem Archi-Epifcopum Senonenfem, lo-
quens Generali Concilio in Suburbano Tullenfi,4i.
Epifcoporum, ita dixit : A Regrii fublimitate fupplan-
tari^velprojici anullodebueramßne fudicioEpifcoporum
8 1 1
pro virtutibus reputabitur : quia Sc divinam agnol-
cunt jullitiam, Sc fuam culpam intelligunt.
Cùm igitur, verfoblandientis fortunæ vultu, ad-
verfitatibus premamur, Sc perplexis præfentis Ich if-
matis anfra&ibus , fathana moliente , involvamur :
non idcirco credamus , aliénait à Chrifto talià paffos
fed magis nos ad fe, hac occafione emendatos, bel- ^ qui 7 hr oui Dei funt diiïi, in quibus Deusfcdet, & per
le reduci fperemus, dicente Amos Propheta : Tantummodo
vos congregavi >
cjuos fua decernit Judicia, quorum paternis correbliombus
& cafiigaioriis Jttdictis me fubjicerè fut par at us, & in
prafenti fum fubditus , Sec.
Sit hoc exemplum Regibus, & Principibus mole-
fti noftri temporis , Çonciliali determination! fe
fubmittendi, præcipuè in illis quæ tangunt, aut Fi-
dei pyfteria, aut Ecclefiaftici-flatus gubernacula, de
quibus eft quod nunc deflemus fchilma miferabile.
C A P . V.
£>e Regutti fiudio in eorrvô,candis ac diri-
gendis olim Coriciliis, pro Ecclejtoe
emendatione ac falute.
T> Ursiis in Præfatione Bracarenfis Concilii pfimi
fic legitur : „ Lucretius Metropolitanus dixit:
; omnibus natiônibus Terra. Ideo
'jifitabo fuper vos omnes iniquitat'es' veftas. Amos. ni. Z.
Quem emm diligit Dominus, corripit : Prov. ni. 12,. Flagellat
omnem filium , quem recipit. Heb. xil. 6. Et
iterum : Ego, quosamo 9corrigo& cafiigo. Apoc. ni. ip.
Qüofdam enim videns Deus nolle proprio voto
corrigi, adverfitatum tangit ftimulis. Quod trimo-
da ratione facere confuevit : cùm percutit ad dam-
nationem, reprobos, ad probationem quos errarevi-
det, elebtos, ad propagandam verb meritorum gloriam,
juftos.
Flagellum autem tune diluit culpam, cùmmuta-
verit vitam. Et cujus mores non mutât, iniquitates
non expiât. ^ r
Difcat igitur non murmuraré , qui tribulationes
patitur, etiamfi ignoret cur malis quatitur, per hoc
jullè le pati arbitrans Quia ab illo judicatur, cujus „ ,, Diu eft, Sanêtifiimi Patres, quod fee un dû in ftatuta
nunquam injuftajudicia funt. Etutleviiisportetquod ö „ venerabilium Canonum, & Décréta Cathdlicæ Sc
patitur, fua difeutiat mala, pro quibus fibi infertur
retributio jufta. Et tunc juftificatur, quod fe ipfum
accufat, Sc Dei juftitiam laudat.
C A P . I V .
Concilio Generali ilia diffidia eße tollenda.
T< la igitur Principes, Sc Prariati Chriftianorum, fi-
■ *-/mul in unum magni Sc pa rvi, SecularesSc R e guläres
, fummopere cavete, ne hodie fitis, quos Do-
minus per Prophetam arguens dixit: Fruftra percujfi
flios vefiros , dtfciplinam non receperunt. Jerem. n. 30.
Humiliamini fub potenti manu Dei} erudimini qui
judicatis Terram, convertimini ad Dominum, pceni-
tentiam agentes fuper iniquitate , quas caufa exiftit
fchifmatis hujus; Sc miferebiturnoftri Deus nofter, in-
coeptam ä populo fuo citius inejignationem averfurus.
Cujus quidem fchifmatioe iniquitatis , divine
, Apoftolicas difeiplinie , deliderabamus Sacerdota-
, ,lem inter nos fieri debere Conventum, non folum
,, Ecclefiafticis Regulis Sc Ordinibus oportunum} fed
,, etiam, qui ftabilem femper efficit charitatis fraternie
„concordiam. Dum congregati fimul in nomine Do-
,, mini Sacerdotes, ea inter fe, lalutifera collatione, re-
„ quirunt, quse fecund um dodtrinam Apoftolicam u-
,,nitatemfpiritus,in vinculo pacis, obtineant. Nunc
„ igitur,quum optatum nobis hujusCongregationis
,, diem, gloriofiflimus, atque Potentiffimus filiusno-
„ fter AriamirusRex, afpirante fibi Domino,utiliter
,, commodavit, prius de ftatu- Fidei conferamus, See. „
Et in geftis Concilii Toletani XII. legitur. „C um
„ ex gloriofo Eringii Regisjuflli,in unum fuiffemus ag-
„gregati Conventum, Sc in Bafilica SanStorum Apo-
,, ftolorum debitis in fedibus locaremur, affuit coram
„nobis idem Clementillimus Princeps , humilitatis
„ gratiaplenus, Sc claro pietatis cultu perfpicuus. Qui
gratiæ impeditivæ, cum fuo viperino germine dif- q ,,noftrofecoetuireclivemexhibens, acdevotum,
fblutionem, triplici humana via, in idem refpiciente.
fieri poffe arbitror.
Quarum prima, utquilibetpræmiflorum feelerum
fibi confcius perpetrator, ad cor redeat, Sc, reconciliante
poenitentiâ, Dominum placet.
Secunda eft, ut,pergyrum Univerfalis Ecclefîæ,
miferationis divinæ.jugis imploratio,in jejuniis , in
fletu, in orationibus publice fieri difponatur..
Tertia eft, ut his , ad largiendam Spiritus fanSli
gratiam, difpofitionibus præmiflîs , in nomine Jefu
Chrifti Concilium Generale convocerur,' Ecclefiam
fuam ab iniquitatibus Sc variis exorbitationibus, hoc
tempore nimioinfuctis purgaturum, atque ita, fub-
motiscaufis, præfentem exflirpaturum radicitùs con-
tradiSlionem in civitate, quæ fchifma peperit tetri-
ficum Sc monftrofum.
Ecce via pacis , via trita præcedentium Patrum ,
via falutis. Adquam fummo (ludio aflumendam Deo
placentem viam , Sc indilatæ executioni mandandam,
valdè movere debet Reges Sc Principes Chriftianos
modernorum dodlrix, veterum memoria hiftoriarum:
infinuans, Regum devotione , patrocinio Sc horta-
tu, olim in rctroaflis Ecclefiæneceflitatibus, Epifcoporum
Synodos Provinciales Sc Generales, fic pro-
vidente Domino, plerumque convocatas fuiffe , atque
fefuarumque litium caufas, Sc Leges corrigen-
das Sc emendandas facro Conciliorum luorum Judi-
cio devote fubmififfe : ut confcriptis Conciliorum
geftis darum, patulo intuitu.
E quibus, pauca de multis in medium pröponen-
„primis omnium fe committit prccibus adjuvandum.
„ Dein, grates Omnipqtenti Deo agit de conventu
„ totiusConcilii , quia juftionisfua:, utinunumad-
„eflent,impleviflent defiderium.,, Etpofl aliquafubjun-
x it : „Hoc generaliter obfecro, ut, quidquid in noflras
„glorias Legibus abfurdum, quicquid juftitias vide-
,,tur efle contrarium , humanitatis veftras Judicio
„ corrigatur.,, Hac ille.
Item in geftis Concilii Toletani iv. dcSyfenando
RegcHifpamas, cujns ftudio illud congiegatum fuit,
fic legitur: „ Hicquippe, cum in Bafilica fan&as Mar-
„ tyris Lcochadias, omnium noftrum pariter ccetus
„ adeftet, pro merito Fidei fins,cum nobiliflimis vi-
„ ris ingreffus ,primum coram Sacerdotibibus Dei hu-
„ rrii proftratus, cum lachrymis Scgemitu, pro fe inter-
„ veniendum Domino poftulavit. Dein, religiofa pro-
^„fecutione,Synodum exhortatus eft, utpaternorum
,, Deretorum memores, adconfirmanda in nobis Jura
,, Ecclefiaftica ftudium prasberemus, Sc ilia corrige-
„remus, quas, dumper negligcntiamin ufum vene-
„ lin t, contra Ecclefiafticos mores, licentiam fibi jam
,,de ufurpatione feceruut See.,,
Gloriofus quoque RecenfimicH'us Rex,ignito devo-
fionis fpiritu accenfus, magni Concilii Toletani Oda-
vi Patrum univerfalem Ccetum fic allocutus eft:„Con-
„ teftamur univerfitatem veftram, per Summa; divini-
„ tatis coasqualem Sc infeparabilem Trinitatem , atque
„ per Adventum Jefu Chrifti Domini noftri, quo peri-
„ mendi funt impii, glorificandi funt S andi, ut qua>
,, cunque negotia , de quorumlibet querela veftris
auditibus extiterint patefada, cumjuftitiæ rigore, fterosutiqueverecundum eildegenerare, Sc laudabi-
rnifericorditer, Sc cum temperamento mirerationis le falutis ftudium noilros non fatis moveat : faltem in-
5’ juftiflimè concorditer tradetis} in Legurn fenten- ftitutionis, Sc minifterii Regalis dignitatis confidera-
tiis, quæautdepravataconfiftunt,autexfuperfluo, tio compellat.
”, vel indebito conjeda videimir , raoftræ ferenit-atis Audiant illi,de hac dignitate,jam non Philofóphum.
accommodante conlenfu, fola quæad finceram ju-
non Prophetam, fed Regalis llatus féliciter memo-
J ftitiam Sc negotiorum convenientiam conveniant,
rem, Recenfanichum Regem præfatum. ,, In nomi-
ordinetis. Canonum obfeura quædam , Sc in du-
„ ne Domini, inqu i t , Flavius Recenfanichus Rex. E-
bium verfa $ in meridiem lucidæ intelligentiæ redu-
,,minentiæcelfitudo terrenæ} tuncfalubriùsfublimia
catis: omniumque negotiorum convenais ^ J
,,probatur appetere,cùm faluti proximorum piacer-
’ ’ numque ftatus, qui ih veftram extiterint devoluti A „nitur compaffione prodefle. Undefoletcontingere,
Po tentiam} ita Majorum regulis concordantes ju-
, ftifiimè, pièque ac temperanter conftituere ftudea-
tis , ut Sc mihi, qui ad ftudiorum frudus anhelo,
} pars adveniat beatorum} Sc vos, qui adimplentes vo-
, luntatem D e i, me non fpernitis imperantem, regio
beatitudinis æternæ fufeipiat, Sc vifîo dëledatio-
nis Dei fibi perenniteradhærere concédât.,,
C A P . V I .
Adhortatio ad Reges ac ‘principes, qui
imitenturMajores, in convocando Concilio
Generali ,pro morwm emendatione,
ac dijfidiis componendis.
Liquet e rg o ,ex his Sc fimilibus Regum geftis,
non folùm Seculares PoteftateSj pro viribus opi- g
tulari, pro congregando Generali Concilio debere}
quinimo Regum memoratorum devotionis exemplo
falutari,etiam noftri Reges Sc Principes, variis guerris
Sc diflënfionibus laborantcs, congregatum Concilium
devotè , Sc acclivi humilitate pro generali feedere
pacis debere accedere, omnium fè Prælatorum fla-
gitantes confiliis Sc precibus adjuvandos ,ScJudiciis
dirigendos, atque ut digniftîmæ memoriæ Eringius
R e x , utfupra, Patrum fic alloqui ccetum : „N o n
,, dubium, inq uit, Sandiftîmi Patres, achonoi-abi-
,, les coeleftium myfteriorum difpenfatores, quod op-
,,tima Conciliorum adjutoria ruenti mundo fubve-
, , niant, fi officiofis , quæ comgenda fu n t , ftudiis
,,peragantur. Et ideo,quibus plagis proeventudie-
, , rum f'uccedentium feriamur,Paternitativeftræno,n
j, reor efle incognitum. Obindè, quia certum apud
„ nos gerimus,quod per contemptum divinörum Præ-
,, ut plus commodi de aliéna fàlute Rex conquirat,
,, quàm de propria utilitate quifquam proficiat. In
,,mukisenim,quia multorum falusattenditur,majo-
,, ris lucrifumma perficitur. H inc Sc ilia Poteftas, re-
„gendarum tantummodo falus fit plebium} quæ. non
,, fuos fines privatâ voluntate concludit, fed ilia,quæ u-
„ niverfitatis limites,communi pietatis Lege,défendit.
„C ùm igitur præcedentium fèrietemporum, im-
,, moderatior aviditas Principum fefepronadiffunde-
„ ret in fpolia populorum , Sc augeret proprietatis
„cenfum ærumnaflebilis fùbjeclorum : tandem, fe-
,, renæ refpirationis afflatu, nobis eft divinitùsinfpira-
,, tum, u t , qui fubjeélis Leges reverentiæ dederamus,
„Principum quoque excefîibus retinaculum tempe-
,, rantiæ poneremus. Quofdam namqueconfpeximus
,, R eges, poftquam fuerunt Regni gloriam confecuti,
„extenuacis viribus populorum, rei propriæconge-
„ rere lucrum} infpeximus fubditorum itatum, non
, , ex ordine vegetari Redtoris, fed dejici ex gravedi-
,, ne Poteftatis. Nec moeftos animos lpes fovcbat ex
„munere, fedtolerantiavexabatinfunere. Et oblitij
,,quod regere funt vocati, defenfionem in vaftatio-
„nemconvertunt, Sc vaftationem defenfione pellere
,,refugiunt } colligentesinjurispropriiantro, quod
„•utilitatis,populi obtentu, acquifitum efle confiât, at-
,, que in proprietatis ilia conantur redigere finum,
„ quæ pro folo confiât illos Imperii percepifle fafli-
„ gio. Et quia omnia torius plebis membra fubjeéla
,,ad principale caput relevant attentum debitævifio-
,, nis obtuitum, ab illo negotiorum profpeéfcant re-
„ medium, cui modo gratum, modo debitum irrogant
„ -cenfum.,,
„Regalis proinde orthodoxia hæc cnnéla fibide-
,bcn convincit, ex quo fe regere cunéla cognofcit.
, , ceptorum terra perniciem fuftineat preflurainm, C »Q.uæ 1 honori debentur, honori defèrviant. Et
-~ ^ — . . „ quæ Reges accumulant, Regno relinquant: u t, quia
, dicente per Prophetam Domino:,, ‘Propter hoc lu-
gebit terra , & infirmabitur omnis qui habitat in ea :
Ozee. vi. 3. „ Quare oportet, qui Sa'lvatoris noftri Sc
„ Domini verbo, fill terrae comprobamini: ut Sc per
„ vos falvationis öbtineat lucrum , per quos regna-
„tionis accepit Sammentum } Sc ut diligentia, di-
„gnatiouis veftra:, ab omni mundata contagione, Sc
,,ab infirmitatis pefte fit libera, Sc bonorum omnium
„ fit proventibus gratiofa. Et ideo , quia fecund um
,, Evangelicam promiflionem, Si duo ex vobis confen-
, pferint fuper terra , de omni re, quodcunque petierint fiet
,, Hits d Patre veflro , quiefiinccelis: Matth.xvin. ip.
,,O b hoc venerabilem Paternitatis Ccetum cum la-
„ crymarum effufione convenio, ut zelo veftri regi-
,, minis purgetur Terra contagione pravitatis.Exfur-
gitequxlo, exfurgite, culpatorum fo’lvite nodos,
’ minlgr'dlorum moves corrigire inhoudlos, excita- D »ro & conlcicntia bom plcniffime habere,veraciter fei-
,,te zc li difeiplinam in'perfidos, fervorum mordaci-
, , tares obtundite, opprefloribus re'fiflite, oppreflis
„fubvenite. Et quod plus omnibus eft , præfentis
„vertiginofi fchifmatis peftem, quæ innovant iëm-
„ per ree rude Ici t infamam, exftirpate.
„eo s Regni gloria décorât, ipfi quoque gloriam Re-
,,gni non exterminent, fed exornent.,,
„ Habeant deinceps,Jure conditi Reges, in regendo
,, Judioia jufta, in parcendope£tora promta, incon-
„quirendo ftudia parca, in confervando vota fincera.
„ U t tanto gloriam Regni cum felicitate retentent,
,, quanto Jura regiminis,Sc manfuetudine confervarint,
,, & æquitate direxerint, Sc communi omnium faluti
„providerint. Tune verum f i t , quod regçndorum
,, membrorum caufa valetudinis falus efl capitis : Sc félic
i ta s populorum, non nifimanfuetudo efl Pnn-
,,cipum.„
Porro, idem ad Patres Toletani Concilii VI I I .
„ Nofle vos non ambigo, me OiThodoxæ Fidei vc-
feientiam, atque nnceram regulam,de corde pu-
c A P. V I I .
Majcftatis Regia fus ejje,publicam, ope
Concdii, emenaationem procurare.
E
Ij' T fi forte, quod ab fit, fervens ad Chrifti Religionen!
devotio Regum præcedentium, à qua po- ,, rcSc firmiflimè retinere Sec. Hanc cum fidelibus fer.
„vans,ad hancfalvandos fidèles invitans, inhaefub-
,, je£los populos regens, hanc propriis gentibus tenen-
,, dam infinuanSjhanc populis alienis annuncians, ut in
„illaglonficans Dominum,Sc inter mortales à me fum-
,, mæ divinitatis félicitas affequatur, Sc in terra viven-
„ tium hereditas à me gloriæ capiatur. J ara nunc ma-
5j gnoperè arbrtror mihi elfe oportunum , ad id , quo
„ tendimus, focietati ejufdem veræ Fidei ftudia fan£tæ:
„ operationisinneSlcre, ne hanc, aut fine operibus
„mortuiam habeamus,aut ne siplcnitudinisluædig-
„n ita te pcrlpicua décidât, per inhonefta} dùm, Scrip-
,, cura