4 4 3 Joannis
hierarchiæ, ubi infima reducuntur adDeum per media
: propter quod appeUatur Ecclefia frequenter in
Evangelio Regnum coelorum, quam ideo Joannes ,
dixit fè vidiflè defeendentem de coelo. Apoc. xxi. Û Pro-
ptereàrursùs in figura jufllt Dominus Moyfi omnia fit-
cere fècundùm Exemplar oftenfum in monte prorsiis.
Exod. xxv. 40. Porro adversùs hune ordinem qui in débita
prælatione fiibjedtioneque confiftit nemini morta-
lium,nec Angelds de coelo poteftas data eft 3 quia nihil
pojfumus^ contra veritatem, 2. Cor. xiu. 8. nec in deftru-
dtionem fed ædificationem, f . 10. ficut ait, Apoftolus
ille qui reftitit Petro in facie, Galat. 11.11. audensei di-
cere. Cüritafàcis: huicinnitunturfundamentodiceii-
tes, Papam immutare ftatum Univerfalis Ecclefiæ nün-
quam poflè. Hæc nos attendentes, fimul St Profeflîbnis
noftræ memores, quæ doétrinis variis St peregrinis ob-
viare debet Separata femper eflè, reddere rationem de ea
qua in nobis Fide St Spe, 1. Pet. ni. 1 f . contra quam, di-
Cente Apoftolo, oportet harefis fieri , ut qui prob at i funt
manifefii fiant, 1. Cor.xi. ip. reddimus nunc ad in-
llantiam almæ Matris noflræ UniverfitatisParifienfis,
teftimoniurn veritati, quam poll examinationem dili-
gentiffimam fèntimus fûper copia cujufdam Bullæ pet
aliquos Fratrum Mendicantium, fùbreptitiè vel aliter
infeiis Reverendifiimis Patribus Dominis Cardinalibus,
ut fertur extoitæ, quæ incipit, Regnans in Excelfis.
Finitur: datum Pißs quarto Idus OBobris Pontificates no-
firi Anno primo. Dicimus ergo flib omni reverentia
San&æ Sedis Apoftolicæ, St fedentis in ea Summi
Pontificis ac totius Ecclefiæ, quod tenor illius copiæ
videtur nobis primùm intolerabilisj dehinc totius Ec-
clefiaftici flatus turbativus : St ita demum dicimus
adverfùs taies abufus, provifioneceleri St falubriopus
eflè. Videtur quidem intolerabilis ex tnodo condem-
nationis undecim Articulorum illic numeratorum, cum
fùlminatione poenarum horrendarum , St adjeétione
quod non obftant Statuta Apoflolica, neque illud fàlu-
berrimum St celebertimum omnisutriufiquefexus : editum
in Concilio generali, cui Statute derogare, quid nifi pa-
lam deviare efl? Dicit itaquefpars una condemnatid-
nis hoc modo : V dentes quod ß qui s deinceps pradiBos
Articulos ajferere , aut in Jcholisi aut alibi glojfare , de-
fendere^feu tenere ^ aut pradicareprafumpfirit, tanquam
hæretieus fit cenfendus & Excommunieationis Sententiam^
ipfi faüo incurrat3 à quâ, nifi per Summum Pontificem Stc.
additur, quodperinvocationemBrachii fæcularis, f i opus
efi talis coërceatur, prdut ex tenore ejufdem Bullæ po-
flerius inferiptæ , plane patet. Confiât verb nobis
juxtà proprios Theologicæ doclrinæ terminos, quod
in Articulis undecim illic jam damnatis, implicantur
multa quæ poflünt gloflàri 3 nedum abfque peri-
culo hærefis St anathematis, fed cum veritate Stme-
fito 3 præfèrtim per illos quibus ex officio hierar-
chico competit interprétai! St gloflàre Scripturas tàm
dodlrinaliter qüàm autoritative 5 quemadmodùm flint
Doélores St Paflores , quibus hoc officium tollere,
quid aliud e f l, Domine Deus , quàm obflare ne de-
claratio fermonum tuorum illuminet, St intelleélutn
det parvidis ? Quid aliud prætereà , quam veritati
viam claudere St erroribus aperire ? Ecce quod in præ-
didlis Articulis offert fè multiplicitas términonim St
amphibologia propofitionum tàm de vi fèrmonis,
fccundiim diverios fenfus, compofitum St divifum, u-
nivbrfalem St indefinitum, quam exvarioufu. Nunc
ibi per Do&ores, ut exempli gratia, eflilleterminus
complexus proprii Sacerdot is, St ifle : licentia generalis^
St ifla propofitio : fianteStatuto Omnis utrthfque fexus :
Papam nonpojfcfiüQ. St ifla ConfeJfiofaBa fratribus incerta
efl. Quæ propofitio, ' ficut St aliæ plures, illic pofi-
tæ , fi capiantur indefinite, prout jacent, veritatem
habent in multis Cäfibus, nec affertor earum velglöf-
Særeticus e.^ ^enlcndus vel anäthematizandus 3
unde St fi acceptio hujus termini ƒ rojt>m Sacerdotistx-
tendatur ad Papam St ad Epifcopum Sc ad Guratum
Gerfoniï 444
Parochialem, quemadmodum plurimi fumuntexDo-
étoribus pto lal vando Conflitutionem ^o^^/xxn.quæ
incipit, Vas èlefltônis, confiât qtrod' fcxtiis ArticüluS
inter oftonovos, cujuis affertor condemnatur hïc, tanquam
hæretieus fit cenïêndus Sc anathematifatus Sc
cocrcendüs per mulSlationem Bi'achii fæcularis, el! ve-
riffimus pro fécünda parte > nam dé veritate pri'mæ partis
Fratres Mendîçantesnondubitant: fiautemfiat.re-
Aflnélior acceptio hiijus termini Pfopni Sacerdotis pró
Curato Patoehiali ) videant ipfi Fratres, quomodo
Conflitutionem prædiSlam, Vas Êle&ionis, concovda-
re non extbrtè nec pi*æ judicialiter potuerint cum Statute
generally Concilii omnis utriufque fexus. Efl au-
tem Articulus ifle fextus in hac forma : Quamvis, fratres
admijfi habeant autoritatem abfilvendi & audiendi
ConfeJJiones y populus fitbjeBtis non babet potefiatem acce-
dendi ad Mendkahtès admiffos , fine licentia proprii Sacerdotis
: hæC enim fëeitnda pars vera eft, appellandd
Sacerdotem quemlibct horum trium , feilicet Papam,
Epifcopum, St Curatum, ficut Fratres exponunt ;
nefeimus prætereà, quo commento primus Articulus
inter oéto dicatur fuifîê damnatus per Jciàlinem vige-
fimum fecundum j qtioniam in Conflitutione Vas e-
lettionis nullus in forma talis Artictilus Cohtinetur, fei-
licet : quod confeffus Fratri admijfo in forma dudüm, tenea-■
ter eadem pkccata in numero iter dm Curato confiteri.
Multa ponit in huiic modum Bullæ copia illius, quæ
vel reprehenfibiliaflint, velgloffis quæ prohibentuf ,
B egentia, cbm textus non diflinguat. ,Qiiid rursiis ,
quod Articuli undecim fie damnati velut hærefés, milita
implicant , quorum veritas aut falfitas impertinens
efl penitùs ad ea quæ funt Fidefj quorum perindè af-
fertiovelnegatio, quantominbs gloflàtio, nullopadtô
reddit hominem tanquàih fit hereficus cenfèndus St
anathemate terribili fèrienduS St per invocationeiil
Brachii fæfcularis coërcendus , præfûppofîto ex do-
dtrina Theologica, fecundùm quam nos ad cértam rc-
gulam lôqui fàs e fl, quod nemo cenfèndus efl hære-
ticus, nifi depravatus fit pet errorem contra Fidem
in intélleétu , St per obflinationem vel pertinaciam,
non per folam præfùmptionem , in affeàu. Errare
potero, inquit Auguflinus, hareticus non erà. Qualiè
autem efièt ilia æquitas, præfèrtim in Lege manliie-
tudinis, fi plagarum modus excederet delidti qualita-
tem ? Si non hæretieus ut hæretieus pleélerctur ? Si
vitam ætei-nam habituri, quia per gloflàs fâpientiam
'-"élucidant, ipfi anathemate , St tali anathemate feri-
rentur? Efl igitui* intollerabilis damnatio talis. Adje-
cimus eam eflè totius Ecclefiaflici flatus ttirbativam,
quod exiflimamus patere, turn ex præmiffis, turn ex
infpeélione ftatuumfingulorum in Ecclefia, Prælato-*
rum feilicet, St Dominorum fæcularium, St Cleri, St
populi, St ipforum Religioforum. Turbat itaque primo
flatum ipforum Fratrum Mendicantium, St con-
venienter alterum quemîibetindilponit. Quare ? quia
certè datur inftrumentura, vel ocCafio multis ex Fratribus,
ne ioqnamur dé ipfis omnibus j ut ipfi , qui
vacate debuerant vel propriæpaffeélioni acquirendæ,
vel pueritiæ St adolefcentiæ, à quaintroeunt, corfi-
geridæ, vel juventuti edomandæ, Vel veritati, .dura
deferbuerint vitia, Contetnplandæ : præfumant è contrario
flatim fùpremæ perfedlionis operationem cXerce-
re, quæ eflprædicatio, feaindbm Apoflolum y præfumant
infiiper alios non qualéfeumque, fèdPrælatos
^ S t Dominos fûos corrigere , ne dicamus corrodere
præfumant. Prætereà fe lautècurare, divitiasacqui-
rere, fe pericuKs omnibus impudicitiæ St gulæ St adu-
laf ionis horis omnibus exponere , nunc penctrando-
domos, nunciîib obtentu Confeffionis captivas ducendo.
mulierculas onuflaspeccatisj 2. Tim. m. 6 . inter quæ peri-
cülafortiffimos etiatn quoique dejedlos Sapiens aflèritj
Ipfis denique, quos dignum erat veifari cum omni pau-
pertate Stfubjeèb'one 5 adomnes maximèPrælatos Ê c -
clefiæ, tàm majores Apoftcrlorum fucccflores, quos
? dici-
44 ƒ De Arte audiendi. Confejfiones. 446
dicimus Fpifcopos, quslm minores Difcipulorum fuc-
ceflores, quos Curatos nominamiisj non verebuntur
fe adversus eos contumaciter erigere, impudenter in-
gerere , calumniofas accufationes per hanc Bullam
ltruere, quos oportuerat per ipfos Fratres, fi vocaren-
tur fedulo coadjuvari in mefle Dominica, quos iti-
dem apud populum fubditum reverendos, colendos,
amandofque reddere omnibus modissequumerat > ipfi
eos ex adverfo fpernendos, deferendos, odiendos, fe
fequendos palam affirmabunt, St hoc impune, quod
Bulla, fi fuperfit, cujus copiam acccpimus, qualemque
non crcd.mus de confcientia Domini noftri Papas tam
exercitati in Sacris Litteris , neque ex deliberationc
Sacri Collegii Dominorum Cardinalium proceffiflè 5
primo tanquam intolerabilis, deinde velut totius E c clefiaflici
flatus turbativa abradenda e f l , caflanda,
St anullanda perpetuo , in confufionem illorumqui
talia vel excogitare , vel fuggerere j vel extorquere
moliti funt. Ad laudem verb bonorum addimus ad
extremum, quod provifio cautiffima per Prsdatos St
iniquiffimum omnium efl : nam fi quis aliorum fla- A Doblores , per Dominos infuper temporales 9 per
tuum obmutare, fi quis obviare fliis aufibus improbis
tentaverit, afferetur protinùs in medium Bulla ifla,
damnans tot Articulos, tamque horrende fulminans,
St intonans. Hæc tanquàm laqueus magnus, perpetuus
St inextricabilis , nonne contradiélores fuos mox in-
volvet? namillico, quicontradixerit, hæretieus, a-
nathematicus, imo intei-ficiendus igne vel gladio per
auxilium Brachii fæcularis accufàbitur , evocabitur,
convincetur , condemnabitur. Experti loquimur :
nam fi in viridi hoc faciuot, id e fl, Parifiis, ubi fe-
des Regia, ubi Ccetus tot Prælatorum, tot D06I0-
rum in utroque Jure St aliorum refidet, in arido quid
indent, id efl apud fubditos idiotasStfimplices? Pu-
tamus, imb certefcimus,FratresMendicantesnonfic
inllitutos perBeatos Dominicum St Francifcum, qui
nihil agendum invitis Dominis fuis, ita enim Epifco-
pos St Curatos appellabant, nihil in eorum præjudi-
cium attentandum dixerunt St juflènmt. Juflè qui-
demjalioquin non coadjutores humiles Prælatorum,
St plebisj fed fures St latrones , aliunde quam per o-
flium in ovile Dominicum induxiflènt 3 neque enim
tantummodo furtum efl in auro vel argento, eft St in
ufurpatione dignitatis, juris, officii, vel honoris alieni.
Quis autem tolerare, quis admirari fuffecerit, homines
ultrb mendicare panem à populis, St à Superiori-
bus auferre veram fuarum proeeminentiarum dignitatem
: cum etiam Decretalis Dudum, quam tantoperè
Fratres jablant, déterminât eligendas eflè perfonas tàm
merito probatas, quam nunc certas, fecundum exi-
gentiam Cleri St populi. Reblè prorsùs 3 nam per
multitudinem intempei'atam St incertain talium, gra-
vantur fùprà modùm ficut Sacerdotes, fie populi 3
fimul in unum dives St pauper : Immeritos autem ,
quis proficere St non graviter officere, vel publice ju-
dicaret ? Jubet ergo Decretalis perfonas eligendas eflè
inter eos fufficientes, idoneas, vita probatas St dif-^
cretas, modeftas, atque peritas, quales utique nos non
repellendos3 fed cvocandos, fovendos , remuneran-
dos'infrà finum prælationis judicamus : : neque enim
propter malos abjicimus bonos, ficut nec Apoftolos
Chriftus propter Judami ejecit. A t verb longé eftèt
modellorum St bonorum vita, ab ilia qualem deferi-
pfimus infufficientium, ineptomm, reproborum, in-
diferetorum, fine modeftia^ fine peritia-3 omnia per
arrogantem intrufionem, nihil per licentiam agerc
conantium, St qui fè fuprà numerum multiplicant:
quibus fi non obviatum fuerit , quid reliquum
eft , jufte D eus , nifi ut abdublis plebibus ab E-
pifeopis St Curatis, ipfi Prælati St Curati nudi, in-
fipientes , .St abjebli fub illis Fratribus , quo-
dam nomine Mendicantibus, fèd re ipfa honora- -,
tis , opulentis St elevatis, St pro arbitrio cunbla vol-
ventibus mifeiam agant vitam Supereft, ut fertur,
rei hujus Italia teftis : prohibeat détériora Deus, nec
in novarum feblarum excogitationem ,v ut ohm, ex
Evangelio æterno corruat coetus aliquisGhriftianus;
Ceterum Corepifcopi cur dudum abrafi funt ab Ecclefia,
nifi quod altcrum Ordinem à Prælatis majoribus
St minorious addere, St per accidentalia qua^dam offi-
cia, Chrifti inftitutis derogare videbantur ? ;!
Concludentes igitur dicimus,propter hæc Stalia quæ
brevitati St modeftiæ ftudentes praâterimus, quia nec'‘ad
fingularia defeendere propofitum eft 9 quod prædibla
Clerum Sc Populum ex omni parte Chriftianitatis
quxrenda erit St obtinenda in Sacro Concilio proxi-
me celebrando , fi non ante fieri potuerit, quod ma-
neat imperturbatus Hierarchicus Ordo St eflentialis
Ecclefiae,Pr£elatorum StCuratorum quorum potiffi-
me Papa defenfor , non deftitutor efle debet, nec
flibintroeant vineam Dominicam vulpeculas parvulte
demolientes eam, latitantes fubPrivilegiorum variorum
quafi foliorum aut fovearum velamine tenebro-
fo , ne prasterea dicant fe aliqui Coadjutores Prselato-
rum St complantatores 3 re autem ipfa fupplantatores
inveniantur , certantes ut fint tutores invitis , nec
erogatores , fed derogatores. Itaque prodeant in lu-
cem omnia, quatenus appareat Chriftianitati, quis ve-
re fuus eft an adverfariorum , quia nullum quam in
falfis fratribus periculum majus. Hsec fentimus
" pro teftimonio veritatis 3 hsec hortamur pro tollen-
dis fcandalis 3 h^c apud omnes Chriftianos maxime
Praslatos St Doclores fieri poftulamus , optantes eis
gratiam, Pacera , St Gloriam. Amen.
J O A N N I S GERSONII
Docioris dr Cancellarii Parifienfis
T R A C T A T U S
ART E AUDI ENDI
CONFESSIONES.
A d Cofid. MSS. ViSl. Navarricum
unum..
T s i virtus quam afluefaSlio gignit, certius
quam ars .operetur , nonnihil tamen pro-
deft arris ..traditio apud eos, qui nondum
perfedli funt in virtute. Hoc in arte qualibetperfpi-
cuuin eft. Et quoniam ars artium eft regimen ani-
marum, prtefertim in Confeflionibus audiendis, ftu-
dui quafdam generales confiderationcstraderebreviter
St diftinélè, quas eflè proficuas experientia dodlrinx
cognovi. Induxit hoc agere mé non mediocriter,
quod paucos haólenus reperi, qui perfeélè unquam
St integre confeffi fuerint, caufa exiftente.in multis
vel negligentia vel ignorantia Confeflorum.
Conjideratio Prima.
T> R o v r d e Aft ante omnia Confeflbr purus eflè,
A quia purgandis animabus invigilat. Spem quoque
fiii laboris St proficiendi circa aliös non in propria,
fed divina virtute reponat. Meminei'it jugiter, quoniam
neque qui plantar neque qui rigat eft aliquid, fèd qui
increfnentum dat Chriftus. 1,Cor.111.7. St quod nifi Spiritus'fandlus
cordi aflit audientis , in vanum laborat
lingua: loquentis vel Confeflionem audientis.Oret igitur
crébró (proüt Sapiens de corporali Medico cbn-
fu iitj quatenus dirigatur opus flium a D eo , ut ejuf-
deiU virtute roretur S t crefcat.
Con