1 0 8 3
eftDominus Regni F ranc is, neque illorum qui Hint
ill illo Regno: capitc, Per venerabilem. fhtifiliifunt
legiti'ni , Rex Franci« in temporalibus nullum rc-
gnolcit Superiorem. Hanc Propofitionem ponit de
Mironis, inTrafilatu quern edidit de re Ecclefiafli-
e a , 6c deducitur in prooemio Pragmatical San&ionis.
Apparentia eft : multi Reges qui nullum recogno-
verunt Superiorem in temporalibus , fuerunt optido
: eodem modo dièendum de quolibet R c g e , 6c
fuo Regno. Unde filia, in Regno Franciæ, fucccdit
in rebus mobilibus 3 led quantum ad immobilia ad
Regnum fpeftantia, ur Regnum ipfum, 6c cete-
ras urbes quæ funt Regno annexæ , numquam fuc-
cedit : ratio e ft , quia numquam fuerunt Patri Regi
appropriata, quia numquam potuiflet pro libito dif>
ponere , neque. u ti, imb quantum ad rçs mobiles,
............7 ut fan&us Ludovicus , 6c non habet proprietatem propric propriam 3 fimiliterquaneft
veriiimile quod ii habuiflent Superiores in tem-A tum ad res immobiles qu« non funtde annexis, vel
propriis Regni. ^ 0
His didlis , reftat folvere authoritatem , 1. R egum
V i i . Hoc erit Jus Regis, &c. filios & vineas toilet i
öcc. Quantum ad hoc , dicit Occam quod ibi Jus
non notat Dominium proprietatis , fed Jurifdi&io-
nisj nam iftud Jus, fcilieet fumere filios 6c agros,
erit folum Jus ilia aflumendi in utilitatem publicam:
nam R e x , pro utilitate 6c confervatione Reipubli-
c« , occurrente neceffitate , poteft accipere homi-*
nes ad hoc , 6c cujufcumque hominis bona licitd
fumere, ad tuitionem Reipublic« 6c Regni. Et ideo
hoc erit Jus R egis , hoc eft, hanc habebit Potefta-
tem, ut pro utilitate, cum fuerit opportunum, Elmar
6c filios, 6c vineas, 6c agros 3 fed ex illo textu non
poralibus , quod non recognoviflent illos: Igitur.
Et ifta eft Propofitio Do6toris, quam credo veram,
videlicet quod Imperator, quantum ad ea qum flint
in Regno Francis;, nullam habet Poteftatem Jurif-
di&ionis*
U trum E c c l e ß a f t i c iß u r e d iv in o,ß n t exemp
t ! a Ju r ifd iH to n e C iv t l i .
C Ecundb. Imperator non habet Poteftatem in vi-
ros Ecclefiafticos, pnecipue in Sacerdotes 5 imo
funt exempei,Jure divino, uediötum eftpriiis, aJu-
rifdidtione laica. Hoc exprelle habet Innocentius, in
cap. Soliu. De majoritate & obedien. 6c ciun dicitur, non ß inrelligitur quod R ex illis utatur pro utilitate privata
fine caufagladinm portat,K.om.y.m.t\..hdccCcintelligen- 6c propria, fed publica,
dum, quod folüm in eos gladio utitur, id eft, Ju-
rifdiötione temporali, qui funt illi fubjeöti , putä in
laxcos. Hujus opinionis eft Innocentius 1 1 1 . quod
Sacerdotes, 6cEccleliaftici nullomodbPoteftati, id
d i , jurifdithioni_imperial! i'unt fubjefti. Et hoc di- I n quo r e c ita n tu r tr e s O p in io n e s v a r ia
cit Panormitan. in cap. So lit a. Ergo, fecunda pro- _______i\ r . • /*, 1 ~ I
pofitio \ era, quod Imperator non habet Dominium tfUOmodo Im p e r ium /I t d p d p d .
j unifdiötionis in fingulis hominibus, 6c rebus mundi.
Confequenter apud Doötorem dicitur, quod in rebus
mobilibus appropriatis Imperio , habet Dominium
proprietatis. Patet f ic : Ille habet Dominium
proprietatis in aliqua re , qui poteft illam qualiter-
cumque, 6c ad libitum exponere, quamvis aliquando
C A P . IV,
quomod'o Imperium ß t d papa.
Abitum eft de düabus opinionibus. Prima
erat: Imperator habet proprietatem a Deo immediate,
H
peccet exponendo, qui tarnen non tenetur ad refti-p Doótoris
tnfinnpm • fpft Tmnmrnr nnnliffM-rnmniu» fynntvir0 Prima
pnefuppofito aliquo humano, id e f t,
eleötione. Secunda , quöd habet ä Papa 3 6c ifta
dividitur in tres opiniones , ut patet in 4. capitulo
tutionem :fed Imperator qualitercumque exponat
proventus Imperii 6c fruötus , id eft , res mobiles,
ut frudlus urbium , 6cc. nullomodb tenetur ad re-
ftitutionem, quocumque modo exponat 3 hoc eftcer-
tiflimum: ergo quantum ad iftas res mobiles Impe-
ratcxr habet Dominium proprietatis. Eodem modo
dicitur de Ecelefiafticis , quod in rebus mobilibus,
id eft, in frubtibus Beneficiorum qui proveniunt ex
rebus , hoc e ft , ex agris 6c poffeffionibus annexis
Beneficio, habent proprietatem 3 6c qualitercumque
exponant illos frubtus , non tenentur ad reftitutio-
nem, ut dicit Dominus de Gerlbnio. Similiter Imperator
,- quantum ad res mobiles fibi provenientes
ratione dignitatis Imperials , habet in illis proprietatem
proprie propriam. Sed quantum ad res immobiles
, dicit Occam , in loco pr«allegato : fi alie-
natio illarum rerum immobilium non fit in detri-
mentum Imperii , tunc Imperator poteft donare 6c
alienare 3 ut qu«dam caftra, quofdam agros non no-
tabiles 3 fed fi alienatio illarum rerum fit in maximum
detrimentum Imperii, nullomodb poteft alienare ,
Prima, quod Papa habet plenitudinem Poteftatis
omnimodam in rebus temporalibus, ita quod poteft ,
abfque peccato, unumquemque Dominum temporalem
removere: fed hoc fuit impugnatum.
Secunda , dicit quod Imperator habet illam Poteftatem
ä Papa , qüia Petro commiff« funt claves
6c terreni, 6c lpiritualis Regni 3 nam Dati funt Petro’
duo gladii , fcilieet temporalis & fpiritualis I fed cum
aliquis. eft inftitutus in ilia Poteftate, non poteft
Summus Pontifex eum removere: ideo ifta fecunda.
opinio d ic it , quod Poteftas Imperialis eft a Papa,
6c ipfe Imperator elebcus nihil habet Poteftatis ,
quoufque confirmetur ä Papa , 6c Papa dat ei fum-
mam Poteftatem in temporalibus : fed ipfo confir-
mato , non poteft Papa ipfum deftituere, ni-fi propter
duas caufas. Prima, pro delibto, fieut privantur
vaflalli Feudo, pro delicto admiffo in Dominos fuos*
Secunda, propter neceffitatem 6c utilitatem Reipu-
blicse , • putä fi talis efficeretur omninb inidoneus ad
imperandum. In illis cafibus poteft Imperator de-
ftitui ä Papa. Habet ergo fccundiim hanc opinio'-
pro libito, imb ft tentet alienare, alienatio eft nul- j^nern, Poteftatem Imperator a Papa , ficut Curatus
1- Qr- *- ab Epifcopo. Et quemadmodiim Epifcopus, poftquam
inftituit aliquem Curatum in Beneficio , non
poteft ilium private Beneficio, ni-fi pro certa caufaj
ita etiam Papa non poteft Imperatorem , poftquam
eft inftitutus, deponere.
Tertia Opinio eft , quod Imperator fumit Poteftatem
a Papa, non Jure divino, fed Jure humanoy
ita quod tempore Conftantini Magni, ex confenfu
Romanorum, convocavit ipfe Conftantinus fuos Sa-
trapas 6c Nobiles , 6c inito confenfu communi ,
tranllatum eft Jus Imperii Occidentalis ad Papain.
Dicit ergo tertia opinio , quod Imperator ha-
bet Poteftatem Jurifdibtionis a Papa , fed non eft
Jure
la , 6c tenetur reftituere.
Refolutio. Imperator, five R e x , non habet Dominium
proprietatis in fingulis rebus Regni, vel Imperii.
Secundo, non habet Dominium Jurifdibtio-
11 is in fingulis rebus , nec in fingulis perfonis 5 fed
quantum ad res mobiles annexas Imperio , habet
proprietatem 6c Dominium proprietatis, ad libitum
l’uum difponendo. Qiiantum verb ad immobiles ,
ut eft Imperium ipfum, Urbes, Caftra , Jura Im-
perialia, Ducatus, quorum alienatio diet in detrimentum
Imperii, non habet Dominium proprietatis,
quia ut dictum eft , non poteft pro libito alienare,
vel donando, vel vendendo, vel commutandivino,
puta quod Chriftus contulerit Papas
Poteftatem conftituendi Imperatorem 5 fed Jure humano,
inquantum ipfe Imperator, ex confenfu R o manorum,
tranftulit Jus Imperii in Summum Ponti-
ficem.
Et fic refolutio eft ifta. Prima opinio dicit, quod
Imperialis Poteftas eft immediate aChrifto. Secunda,
quod eft immediate a Papa, 6c ifta fecunda dividitur
in tres modos dicendi. Primus, quod Papa
dicendum quod immediate habeatur ä Deo, nifiper
revelationem , vel per Scripturam facram habeatur
notum öcconftet. Sed bona Imperatorispoffuntha-
beri ab hominibus. Patet ; Deus fecit humanum
genus Dominum cundtarum rerum , Genef. 1 . Ergo
humanum genus poteft in alterum tranfferre ali-
quarum rerum Dominium j ergo ilia qua; habet Imperator
poflimt humanitus , vel ab hominibus ac-
quiri, oc non conftat quod habeantur immediate ä
Deo, neque per revelationem, neque per Scriptu-
poteft, pro libito, difponere 6cdeponere. Secundus, neit ^ . . . . . . .
quod Papa, Jure divino, poteft difponere 6c inftitue-A ram facram -, nam Deus numquam revelavit alicui
: Imperatorem j fed ipfo inftituto, non poteft deponere,
fine caufa. Tertius, quod talis Poteftas eft
immediatè a Papa , fed folum Jure pofitivo , puta
poft collationcm a Conftantino: 6c illi tres modi dicendi
, ponuntur in 4. capitulo Doótoris.
C A P. V .
Imperator habeat Jibi appropriata
immediatè d Papa, vel d Deo.
V lfum eft in precedentibus, de duabus opinionibus
, 6c de fubdivifione fecund« , in tres
modos dicendi: vifum eft etiam quomodo Imperator
eft Dominus , aut quantum ad proprietatem
, aut quantum ad Jurifdictionem,de rebus datisß vaftällus alicujus.
Imperio $ putä de immobilibus, non habet Domi- ratione Impel
nium pinguiffimum j quia illas non poteft alienare,
quod eft proprietas Dominii pinguiftimi , in Can.
Eos 1. ejuafi. 1. Qui poteft alienare cum vult, habet
Dominium pinguiffimum 5 fed quantum ad fructus
perceptos , 6c res mobiles, habet Dominium pinguiffimum.
Eodem modo dicendum eft de Ecde-
fiaflicisj nam Epifcopus non habet Dominium pinguiffimum
in rebus immobiLibus conceffisEpilcopa-
tu i, fcilieet in villis , agris, cafcellis: ilia enim alienare
non poteft. Sed in frudibus perceptis de illis
rebus immobilibus, opinio communior eft, quod
habet Dominium pinguiffimum, 6c quamvis peccet,
male utendo illis fru6tibusd non tenetur tarnen reftituere,
6c poteft illos donare cuicumque voluerit,
6c donatio tenet , licet aliquando peccet .donando.
Alii dicunt quod eft folum dilpenfator.
Confequenter , in ifto Capite ponitur teitia opinio
, quam credo folam veram inter ceteras , quse Q
dicit, quod Imperator non habet proprietatem fibi,
vel non habet ea dona quas funt appropriata fibi immediate,
ä D eo , nec ä Papa, .primo., velfecundo
modo habendi > fed habet immediate ä D e o , tertio
modo habendi: nam, ut vifum eft, habere immediate
ä D eo , pvimo modo, eft fic habere ä D eo ,
•quöd ä nyllo alio habeatur,, nec etiam aliquid pra>
vium prgefupponitur, ut illud habeatur ä D eo , ficut
habuit Moyfes ducatum filiorum Ifrael immediate
ä Deo. Sed habere inimediaie ä D eo , fecuir-
:do modo, eft habere afolo D eo , aliquo tarnen pr«-
Siippofitri. Veriim, habere, tertio modo,immediate
ä D eo , eft illud in principio habere ex donatione hominis
5 fed poftquam donatum e f t , non tenet quod
•eft donatum, nifi ä D e o , ita quöd in poffidendo illo
, -poflefior nullum recognofcat Superiorem, pr«-
vel aliquibus, quöd in aliquem tranftulerit Imperium
, faltem in ilium qui nunc eft ; ncc habetur
per Scripturam ergo non eft dicendum quöd immediate
fit ä Deo. Dices per illud habetur , Red-
dite cjutz funt Cafaris, Cafiiri: Matth, xxn. 21. Dico
quöd per ilia verba, non habetur quöd Deus dede-
rit aliqua O e fa ii, quia Imperator $ fed habetur Co-
lum quöd qu« dediftis prius , 6c ad quae reddenda
eflis prius obligati, ex veflroconfenfu, reddite; 6c
fic, ex ilia authoritate, non poteft haberi quöd Imperium
fit immediate ä Deo. Secundum dictum :
illud eft immediate ä Deo tertio modo ( nam poftquam
Sortes faöbus eft Imperator, quae funt data
Imperio non funt data intuitu fuse perfön«) in quo
non recognofcit Superiorem pr«ter Deufn 3 ergo
port illam donationem, habet ilia immediate ä Deo,
tertio modo habendi, fcilieet ä Deo , 6c non eft
Ideo quantum ad ea qu«habet,
tenet ilia immediate ä lblo Deo 3
ideö bene dicit Dc6tor , factum .eft quöd Imperator
habeat Poteftatem in illis, 6c ad regendum Com-
munitatem indiget bonis. Jdeo funt affignata qu«-
dam , qu« funt adjuncta dignitati Imperial , 6C
ho.c ab hominibus, licet poll adjunctionem non recognofcat
Imperator ftlos homines Superiores qui
taiia dederunt, fed folum in iftis habet Depm pr^j
Superiore, quiä amplius nullum r-ecognpfcit Superiorem.
Sed quantum ad donationem, tenet immediate
ä Congi egarione populi, vel generis humani.
Et ilia opinio eft facillima 6c verior, videlicet, quöd
Imperator non tenet immediate Imperium , nec ä
Papa, nec ä D e o , primo vel fecundo modo tenen-
d i, feu habendi5 fed .tenet immediate ä Deo , tertio
modo habendi.
Imperator non habet Imperium d
Papa.
Jtitu-r jam folvere Argumenta in oppofitum ,
- pro fecunda ppinione , qu« d ic it , quöd immediate
Imperator habet Imperium ä Papa 3 nam
.dieft Nicolaus Papa , quöd Deus Petra teirtni & cat-
leßis Imperii claves conttdit , five -commifit. Ergo ,
ficut Petro eft commiffa Fpiritualis Poteftas , ita 6c
terreiia 3 ergo Jmperator tenet illam ä Papa. Unde
Nicolaus, 6c Innocentius, maxime loquuti funt
pro poteftate Pap«. Unde committere claves cce-
leftis Regni , eft dare Poteftatem fpiritualem 3 6c
terreni, eft dai;e Poteftatem laicam. Quantum ad
•hoc., fane exponenda funt yerba Nicolai Pap«, np
videantur fapere h«refim : unde dicit Nicolaus, ip
iter Deum. Tunc dico quöd Imperator non habet D eodem Caoone , quöd Chriftus immediatefundayft
.la qu« habet, immediate ä D e o , primo vel fe-
cundo mod is 3 fed tertio modo. Patet, quantum-ad
'primum 3 nam ilia qu« habet,.ratione Imperii, non
eft dicendum quöd ilia habeat immediate ä Deo,
nifi conftet vel per revelationem, vel per Scriptu-
-ram: fed non conftat neque revelatione, neque Scip-
tura fecra , Imperatorem ilia qu« habet, habere
immediate ä Deo ; ergo non habet immediate ä
D eo , primo, vel fecundo mod-is habendi. Unde
quando aliquid poteft haberi ab hominibus, noneft
Ecclefiam Romanam , 6c fupra Petram Fidei na-
fcentis erexit 3 hoe nifi faoè.intelligatnr , ,eft contra
decurfum £aor« Scriptur«. Nam Chriftus nop
erexit immediatè fuper Fidefn pafeentem Eccïe-
fiam Romanam. Patet 3 quia Ecelefia Hierolöly-
mitam 6c Antiochena eiant priüs ere«9 « , quam
Romana. .Ergo illa verba, feeuodum rigorem ver-
borum , fapiunt h«refim manifeflam. Eodern mp-
do ifta duo verba, quod Beate Petro -claves R egni
cipleftvs 6c terreoi pomaritjit , 6cc. nifi expo^
naxH