ànimarum f articukritcr, à ftatu Apoftölico, ad quem
fpeélat regimen 8c ordinatio totius Ecclciîægencia-
liter. Et juxta hanc ien tcn tiam{licit Archid. 2,1.
dtß. can. fucrofantta , quod Papa le débet inter Cardinales
annumerare, rations flatus. Apofloliciinquo
unit, condividendo eum a poftdrali itatu , licet e-
tiam Apoftoli fuerunt Paftores; fed flatus in fe funt
diverii, 8c- prill« fuerunt in flatu Apoftolico per
Chriftum inllituti , quàm in pailorali per Petrum,
quia ante Paffionêm, omnes duodecim fuerunt A-
poftoli, fed poft Paffionem, inllitutus eft Petrus à i
Chrifto omnium Paftor : &C tunc flatus paftoralisor-
dinatus, cum Apoltolicus flatus ante fuilfet. Petrus
ergo, 8c fui fuceeffdres retinuerunt utrumque fta-
tum, fed Cardinales Apoftolicum duntaxat : 8c ifla
eft diverlitas inter nunc vocatos Cardinales, Arehie-
pifeopos, 8cEpilcopos, qui inftatu Apoftolicovario
modo fuccedunt Apoflolis. Nota inglofla primæ ad
Cor. ill. z i . fuper illud diöum fidelibus. Omnia vc-
firafant, five Paulas, five Apollo , fine Cephas, Namut
gloflà dicit: Paulus erat A poftolds Corinthiorum, A-
poilo erat Archicpifcopus connu ; Cephas, ideft
Petrus, omnibus major crat. Undeulterius fequitur,
quod ad ftatum Cardinâlium, tanquam ad ftatum A-
ppftqlicuui, primo pertinet, unà cum Papa , regimen
8c ordinatio cotius Ecçlefiæ. Nam ficut perfe-
ftio Epifcopalis fta'tus, in hoc coufiftit, fecundùm
Thomam .i.i.qubd quisexdivinaele6lione, fe obligat
ad hoc , quod curam proximorum gerat, &falu-
ti eorum infillat, videlicet eorumqui luoEpifçopa-
li regimini fpecialiter funt commiffi : ita perfeélio
flatus Cardinalatûs,. in hoe confiftit, quod ex cha-
ritate fe obligat, ut eum capite fuo Chrifti Vicario, generaliter
Fidem 8c Chi iftianitatem, ufque ad fanguinis
effufionem deffendant, in cujus fignum , capellum
rubeum povtarpdieuntur.' Ex quibus fequitur, quod
Cardinales funt in flatu perfe&ionis altioris , quàm
fit generaliterflatus pafloralis , quia inferiores Paftores
tenentur.ie exponere pro gregé particulari : fed
Cardinales.tenentur fê exponere pro univetfali Ec-
clefia, quod ellperfeâiùs, quiabonum quanto com-
munius , tanto dignius , ut dicit Philofophus. E x
eodem fundamento patet, quod ad Sedem Apofloli-
cam, id eft ad Papam, 8t Cardinales, præ cætelis
Sedibus paiticularibus, pertinet declaratioveritatum
neceflariarium, aut utilium adfalutem , five quantum
ad Fidem , five quantum ad utile regimen Ecclefiæ
militantis : quia in hoc fuccedunt lJetro 8c csteris
Apoftolis, quantum ad ftatum Apoftolicum primiti-
vum, dcquo dictum cii prills. Ennfes docete omnes
gentes. Ex quo ulterius fequitur, quod ubi neceffi-
tas, aut militas imminet, pro confervanda Fide,vel bo-
no regimine EçcÙGse ; ad Papam , vel, it\ ejus de-
feélu ad Cardinales pertinet Generale Concilium
convolute, 8c hoc eis convenit, nofi tain Humana
quàm diviua inftitutione, vice 8c nomine totius Uni-
verfalis Ecclefiæ ; quiaipfi Cardinales fuccedentes A-
poftolis inminilleriogeneraliverbiD e i, 8c deputati
ex flatu fuo ad inftruendum generaliter fideles, de bis
quæ pertinent ad falutem , licet in hoc officio fint
inllituti à Papa , v^e tarnen Chrifti, veritates ne-
ceflàrias Orbi docere tenentur: 8c in ilia paritate,
in qua à lànélis Doâoribus Paulus dicitur fiiifle par
Petro, p:ædicationis officio, fcilicet Legis Evangelien:
, fuccedunt Paulo; 8c exemple ipfius, ad Çal.z.
fuccdlbri Petri, manifeftè in præjüdicium Religio-
nis Chriftianæ oberranti, poflunt refiftere: quia licet
fit Vicarius generalis Chrifti, 8c officio 8c au-
thoritate praiationis maximus, tarnen in minifte-
rio prædicationis, 8c doctrinæ Chriftianæ , connu-
mcrarc fedebet aliis Epifcopis, ut notat Archid. ubi
fuprà. Ex prædictis omnibus, patet, quôd fi atten-
datür adcouditionem flatus, in quo Cardinales ex
Chrifti ordinatione inftituti funt, valdè magna
çongruentia e i l , ut ad eos pertinent eleffio Papæ
Chrifti Vicarii} quia videlicet in hoc fuccedunt A-
poflolis Chrifti: hoc tarnen Jus, principaliter 8c o-
riginaliter pertinet ad Univerlalem Eccleliam,{euGe-
nerale Concilium ipi'am reprarientans j ficut taöum
eft in fine nona; eonclufionis. Pro cujus materias
declaratione^ fcieodüm eft , quöd licet Papale officium
fit ex Chrifti inftitutione j tarnen modum ip-
fum per eledtionem obtinendi, Chriftus non doeuit
explicite & expreise: licet autem Chriftus Leges obtinendi
Ecclefiaftica officia, * leu dignitates non 6x-
, prefse docuerit, tarnen videtur quöd eas luo Vicario
inftituendas reliquerit, vel immediate per feipfum,
vel mediate per alios, juxta Ecelefiafticas Sanötio-
nes fubordinatos.
Sed de Papatu, qualiter & quomodö dabeatquis
fubrogari, eft fpecialisdifficultas. Circa hoc verb eft
multiplex opinio : una eft , quöd quando Chriftus
pra;fecit Beatum Petrum omnibus Chriftianis , dans
libi potefta-tem, ut ubi vellet federe , Sedem elige-
ret, ita ut eilet quodammodö proprius illorum £ -
pifcopus: nonprivavit illos Jure illo naturali, large
l'umpto, quod omnibus competit, quibus eft aliqua
praefieiendi- poteftas, five fecularis live Ecclefiafti-
ca, videlicet eligendi fibi reölorem , nifi per illos
quibus eft prasficienda hujufmodi poteftas, vel per
eorüm Superiorem j contrarium ordinetur: ergo, cum
beams Petrus elegerit Sedem Romas j fequitur quöd
BRomani habent Jus eligendi fucceflbrem beati Petti,
qui eis prasficiendus eft in fpiritualibus, 6c habent R o mani,
exjure naturali large fumpto,ut fupra taötum eft,-
6c per cönfequens, ex Jure divino, extendendo Jus divinum
adquodeumque Jus naturale, ex eo fcilicet-,
quia tale Jus eft äDeo conditore natyr^.
Alia opinio e ft, quöd pari, vel majori ratione, ficut
ad univerfitatem .Romanorum pertinet Jure naturali
vel divino ele&iö Papas, tanquam Romani
Pontificis} fic ad univerfitatem fidelium., •fimili Jure
naturali 6c divino, pertinet eleötio*Papse ^ tanquam
Summi Pontificis Univerfalis Ecclefiae, vejad G enerale
Concilium ipfam reprsefentans: quiaEcclefia
Univerfalis, vel congregatio earn reprasfentansorigi-
naliter öc’principaliter, habet Jus eligendi fibi caput,
Cfeu reötorem, cujus tarnen capitis authoritas, feu po-^
teftas, non ab Ecclefia dependet,feda Chrifto immediate
} 6c hasc opinio verior reputatur: ex qua
fequitur, quöd fi univerfitas Romanorum, naturali,
aut divino jure habeat poteftatem in eleöbione Summi
Pontificis ,< hoc eft vice 6c nomine Univerfalis
Ecclefias, cujus Summus Pontifex eft particularis
Romanse Ecclefias Epifcopus, 6c quia univerfitas
Romanorum, vel aliqui, ejus authoritate, faciliüs 6c
commodiiis poflunt congregari, quajn tota Ecclefia,
vel Concilium Generale, pro quo fecit, ty.diß.
can. fi forte. 6c ibi cap. z. de tem. or di. f i Archtefpifco-
pus. 6c a 3- äifi. can. in nomine Domini. Sc 79. difi. edi
1. 6c ca.ficjuis 6cc. Unde ulterius fequitur , quöd
Papa illam poteftatem quam habet fnper ordinatione
6c eleaione füi fuccefloris, habet vice 6c nomine
Univerfalis Ecclefias, cujus ipfe eft caput, 6c
earn aliquo modo reprsefentat:6c ideö modus inftituen-
^ di Papam, non eft datus per authoritatem E c clefia,
exclufe fed inclufa authoritate Papali, in Conciliis
fcilicet generalibus : quare neeper authoritatem Pa-
palem, fine authoritate Ecclefias poteft deftitui j quia
cujus eft inftituere, ejus eftdeftituere: 6c in ejusrei
fignum, Decreta, feu Jura quse funt de modo eligendi
Papam, fuerunt per Summos Pontifices in Conciliis
Generalibus ordinata , ut ca. in nomine Domini. 23.
di. 6c ca. fiepuis. 89. di. 6c capit. licet, de eleSl. in an-
tiejuis. 6c ca. ubimajus. lib. 6. 6c ca. ne Romani, lib. 7.
cum fuis concordantiis. Ex quibus infertur , quöd
Sede vacante, fi ad eleöbionem Summi Pontificis
fuerit procedendum , illa eleötio non erit facienda y
exclufis Cardinalibus: quia, ut ex praemiflis patet, ad
93 7 DeEccleßse,Concil.Gen.Rom< Pont & c. Authoritate. 938
eos multiplicité!- pertinet eleftio Summi Pontificis;
nec iftud Jus fufficienter abolitum eft , aut aboJeri
poflè videtur, ut quidam dicunt, fine fiipefiori authoritate
Papæ , qui caput eft Ecclefiæ : alioquin
poflent fine eo talia fieri /fine neceflària 8c evidenti
caufe. Eadem ratione, poiïet Ecclefisl feu Generale
Concilium, in omnia quæ funt Papalis Officii* quod
fecundùm aliquos eft abfurdum: led hæc gratia b re-
vitatis omitto , de his remittens ad ea quæ notavit
Petrus Bertrandi, in Cap,Vbi majns, de EleSl. lib. 6.
Hic tamen pro fpeciali hujus materiæ declaratione,
dico quod licèt ad folos Cardinales pertineat regu-
lariter Papæ ele&iô , tamen hæc régula incertoca-
fu , 6c ex ratiônabili caufe, exceptionem feu difpen-
fationem habère poteft, ut ta£bum eft in nonacon-
clufione prineipali primi capituli : 6c hoc fpecialiter
locum habere videtur in cafu præfentîs fehifmatis, fu-
per quo funt aliqua confideranda.
Primo. Cuidam non videtur expediens -, ftantë
hoc-facroConcilio, folùm facrum Collegium Cardi-
nalium, futurum Summum Pontificem eligere : nam
attenta conditione fehifmatis præfentis , 6c confi-
derato præfenti ftatu Ecclefiæ , apparet conveniens,
quod in hac eledtione hujus Concili concur-
rat authoritas, 6c ad hoc fpeciales rationes poflent
induci; •
Secundo. Non videtur expediens per hoc facrum
Concilium , diâum Collegium Cardinâlium
ab hac eleétione totaliter excludere , quia hoc e f fet
verifîmiliter dare occafionem novo fehifmati,
quia non. eft clarum quomodo poflent hoc Jure
privari, ut ftatim tantum eft. E t fuppofito quod
in aliquo cafu Cardinales eflent privati Jure eligendi
, remaneret dubium , ad quos devolveretur Jus;
five poteftas hujufmodi, cùm aliqui magni Doéto-
res teneant, quod rediret ad Romanos > quæ opinio*
licèt non effet vera, nec tenenda, tamen pof-
fet verifîmiliter efle occafio gener’andi novum fehif-
ma, de qua opinione taètum eft fupra, innovacon-
clufione primi Capituli , 6c fèquentibus , 6c in no-
na, 6c décima Propofitionibus, in hoc Capitulo præ-
miflis.
Tertio. Non videtur expediens quod Cônciliuüi
(non confentiente didoCardinâlium Collegio) fta-
tuat vel determinet nova Jura, contra Jura antiqua (
de eledione Papæ , condita in Generalibus Concis
liis, præfidente Papa, 6c in pace 6c unitate Ecclefiæ
congregatis , 8c hoc clarè patet ex fupra didis :
nam circa eledionem Summi Pontificis , nova Jura
concedere, novo fehifmati poffet occafionem verifi-
militer græbere.
Quarto. Ex præmiflîs concluditur , quôd om-
ninô expediens eft in ifta materia , facrum Concilium
, cum fecrorum Dominorum Collegio unanimi-
ter concordare, ad obviandum omnibus dubiis , 6c
imminentibus inde periculis 6c fcandalis , ut omnia
in pace fiant, 6c excludantur viæ malignandi tur-
batoribus unionis : quôd utique f ie t , avifando aliquos
rtiodos rationabiles 6c juridicos , 6c antiquis
Juribus non contrarios , 6c ex illis eligendo con-
corditer modum convenie’ntiorem in futura eledio-
ne confervandum ftatuant* 6c ad hoc confentien- _
dum tenetur didum facrum Collegium de Jure na- ^
turali 6c divino j attenta conditione præfentis fehif-
matis, non obftantibus quibufeumque Juribus po-
fitivis, fi quæ videntur in contrarium militare : fed
de hac materia particulariùs diccre, non eft præfentis
Operis.
C A P I T U L U M . IV .
f R I M Æ P A R T I S .
De Romartæ Ecclejiæ Privilegiis, quatems CoU
legium Cardinâlium comple-Ùitur.
EX his quæ in præcedentibus Ca;pitulis dida
funt, reftat oftendere , quôd licèt authoritas
Concilii Generalis meritô extollenda fit 6c ma-
gnificanda , adeô quôd Romana Ecclefia particularis
Ecclefia, ejus Judicio fubeft, in capite 6c in mem-
bris * didæ tamen Ecclefiæ Romanæ authoritas 6c
præeminentia, non eft in hoc fecro Concilie depri-
menda atque parvipendenda : ad quôd declarandum
ponuntur decem Conclufiones infra feripræ, multo-
rum 6c magnorum Prælâtorum atque Dodorum examine
corredæ 6c approbatæ.
Prima Conclujïo eft.
Omana Ecclefia, fecundùm Canonicas Sandiô-
v nes Chrifti traditioni conformes , omnium Ec-
B clefiarum Mater eft 6c Magiftra,fic quôd earum caput
meritô dici poteft, 6c oppofîtum di'cere, eft hærefis
implicita.
Secunda Conclujïo.
D OmanaEcclefia, ficutomniumEcclefiarumMa-
■ ^giftra eft, fic earum etiani Gaput meritô dici poteft.
Tertia Conclujïo.
T> Omana Ecclefia , ficut ratione fui Pontificis
Summi, omnium Ecclefiarum caput dicitur * fie
fecundùm aliquos, poteft dici caputConcilii Generalis
, imô Univerfalis Ecclefiæ , quæ ex omnibus
particularibus'Ecclefiis iùtegratür.
Cjuarta Conclujïo.
Z "D Omana Ecclefia , præmiflâm capitis 6c authd-
-^ r itâ tis præeminentiam obtinet, non tàm huma-
ria traditione, quàm d?vina, 8c hoc ratione Petri
Apoftoli Chrifti V ica rii, 6c cujuflibet fui legitimi
fucCeflbris, qui ex Chrifti inftitutione, fubeo, tanquam
fub principale capite , tàm Romanæ, quant
Univerfalis Ecclefiæ caput fuifle, vel efle dignofei-
tur. Unde ex hoc patet , quôd authoritas Papæ
feu Rdmanæ Ecclefiæ 6c Concilii Generalis, imme-
diatè éft a Deo principaliter, licèt fit ab homine,
feu dependeat ab humaûa poteftate minifterialiter :
nam Papa fit per Cardinâlium eledionem * 6c Cardinales
per Papæ authoricatem 3 6c Générale Concilium
, per Papæ, aut alterius légitimas poteftatis
convocationem.
Suinta Conclujïo.
* O Omana Ecclefia, quæ in Papa 6c Cardinalibus
principaliter repræfentatur, pars principalis, five
membrum eft Concilii Generiïis , in quo Papa
vel fuus Vicarius , ipfo abfente, præfidere debet,
nifl caufe manifefta, 6c in Jure divino fundata ob-
fiftéret.
Sexta Conclujïo.
T l Omana Ecclefia, Univerfelem Ecclefiam repræ-
■ *-V fentat, quod nulli alteri Ecclefiæ particulari,
nifi Univerfali Concilio competit.