Quarta Confideratio.
M a præfens non impcdit veram poenitennes
funt hi, qui Obitus,& Servitia multainEcclefta
pollicentur, 6eea vel non exolvunt, vel imperfe6b6
ac negligenter, exolvunt.
......^ . Tertium v a , traduci poteft.appropriate ad Ecclefiaf-
S tiam, immo magis ad eamdem faciendam animat
6cinducit, tanquam ad primum antidotum, 6c me- ticos quasrentes promotionem alicujus adftatumEc-
dium pro portu falutis attingendo. Scio tamennonnul- clefiafticum, vel contra eos qui affebbu carnali vel
loshincindcpofle inquietati afcrupulis,6cqiiseftionibus alio, faciunt eum perveriis exemplis , 6c moribus
pluribus, fuper cafibus refervatis, 6c fuper poteftate duplofiliumgehema^ Matth.xxm. i y. quam futurus erat
* ium, 6c aliis perplexitatum nodis, quibus fchifraa A in ftatu feculari.
præfens refperfum eft, Scio nihilominiis refponfum
factum die Antonio, quodfola humilitas omnesdia-
boli laqueos iecura præterfugit. Humiliât us [um & liber
avit me (inquit Propheta Pfal. cxiv. 6. ) Nulli
verb abfque pcenitentia datur poft peccatum talis humilitas
, quae rursus exaltet. Soli igitur benè poeniten-
tes fecuri funt : quamobrem pcemtemini ergo. ^
Hæc fortafîis fufficere potuerant de neceffitate poe-
nitentiæ noftræ , nifi reverentia Evangelii hodierni ,
cm credi oportet, 6c quod appropriate de Ecclefia-
fticis loquitur, cogeret nos lua. ma je It ate ut aliquid
diceremus, nec ipfiim noftro filentio indigno tranfi-
remus. ltaque Evangelicus fermo xxm. cap. Matth.
undè Evangelium hodiernum conlcriptum eft , lo-
quens in perfona Chrilti adPharifæos, 6c Scribasfui
temporis, notât in fpeciali fub reprehenfionibus quatuor,
6c ocbo maledi£tiombus, à quibus debent Ecclefiaftici
præcavere; utincrepatiomalorum, bono- jßprasfumunt.
rum-fit inftrudio , 6c ut fuper malo cognito'poeni- Sept.
tentia falubrior fiat.
Prima reprthenßo e f t, d.icere bona, 6c non facere3
hoc enim quid aliud e f t , quàm fe propria voce dam-
nare, 6c talem, cui merito dicat Dominus : De ore
tuo te judico, ferve ne quam ? Luc. XIX. 2.2,. Videteau-
tem, Patres6cFratres, quanto amplius eftdelidtum,
nequedicerebona, neque facere, immo dicentibus,
atque facientibus modis omnibus ferio, 6cjoco, clam,
6c palam contrariare.
Secunda reprehenfio eft , onerare fubditos. duris 6c
multiplicatis ponderibus præceptorum, 6c pcenarum y
dioito autem .fuo nolle ea movere. Quo in loco cul-
pantur illi Ecclefiaftici, qui Excommunicationum, 6c
vexalium, 6c maledi&ionum Sententias, accumulant
fiiprà mérita, quo fine, ipfividerint, 6c quàm■ con*-
fonè ad Evangelicam libertatem.
Tertia reprehenfio eft hypocrifis, 6c fuperftitiofa in
’ ' " s quibus fan £bi tarera aut religionem præ-
ferunt, qualia intiis horrent 6c fugiunt ipfi taliter
induti, qualiter induimur nos Ecclefiaftici omnes,
divifi à populo, præcipuè dum in Ecclefia miniftra-
mus. Sed fæpè mentiuntur hæ veftes, diim aliud
monftrant extra, aliud tegunt intua, exteriusfanbti-
tatem, interiusvilitatem.
jQuarta reprehenfio eft, ambire vanam gloriaminlo-
eorum eminentia, 6c alto recubitu, in cenis, in fa-
lutationibus popularibus, atque forenfibus, intitulis
6c appellationibus, nomine Magiftri, autPatris,aut
Domini in quibus omnibus corrupta affedbio, magis
quàm ipfa actio quæ dégénéré bona eft, 6c benè fieri,
poteft, inculpatur. Poteft enim aliquis omnia ifta quæ-
rere, fi ftatus fuus, 6c vocatio exigant pro utilitate
Reipublicæ, 6c Ecclefiafticohonore, non profingu-
lari ambitione. • Aliquis.enim ex Ecclefiafticis cur non
fas habet alte federe, 6c falutari populariter, 6c appel-
lari vel Mater, vel Pater, vel Dominus, fi non iftis D
delecbetur? Hoc eft, fi non nomina tantiim, 6c fa-
mam} fed res, 6copera, 6cofficia, per nomina de-
fignata, quserit, 6cimpletnon ad fiiam, fed ad D'ei
laudem, magnificentiam, 6c gloriam.
Sequuntur octo væ. Va primum eft, claudere
viam cceli perverfis moribus , 6c exemplis. Hoc
fit dum imperiti, 6c fimplices ex populo arguunt
fibi licere ea quæ vident Patres, 6c Paftores fuos
facientes. . .
Secundum v a , fub prætextu longarum orationum vi-
duas, 6c fimpliciores, fpoliare. A quo væ non immu-.
Q u a r tum v a contra malos interprétés Mandatorum
Chrifti, 6c fpecialiter juramentorum , 6c votorum
in quibus fàlluntur , 6c falltjnt ex Sacerdotum ordi-
ne in Confeflïonibus. audiendis.
Q u in tum v a , contra eos qui Décimas , ufque ad
minimum elle folvendas decreverunt, 6cgraviora ipfi
derelinquunt, judicium fcilicct,mifericordiam6cFidein
ficut apud quofdam in Ecclefia plus puniretur tranf-
greffio unius ceremoniæ, 6c traditionis humanæ
quàm blafphemia in Deum , aut fuorum pfævarica-
tio Mandatorum.
S extum VA , mundare diligenter id quod foris eft
in vafibus quibus Deo miniftratur, ut eft calix j 6c
confcientiam dimittere rapinis , 6c immunditia ple-
nifîimam : ut fàciunt qui in confcientia peceati mor-
talis , 6c in continuo propofito non relinquendi pec-
cata fua, neque occafiones peccatorum , miniftrare
contra hypocrifim eorum qui fànc-
titatem fingunt extrinfecis fignis , in-tus autem finit
pleni hypocrifi, 6c iniquitate, comparati merito fè-
pulchris dealbatis. Quod fi culpantur hi qui mali finit j
quo vituperio digni videntur, qui peccata fua predicant,
gloriantes cum malefecerint, 6c exultantes inre-
bus pejjimis, Prov. il. 14. in perniciem 6c contagjonem,
6c fcandala certa pufillorum ? Cuidam improperium
dixit alius. Abi, hypocrita: cui acuta mordacitate re-
fpondit injuriatus : T u talis es, ut nec hypocrita di-
ci poffis : ita palàm, 6c in publico perverfus e s , ut
nullus fiótioni locus reliétus fit.
O 'äavum va, eft in eos qui San&is reverentes efie videntur,
colentes eorum fepulchra, memorias, atque
Reliquiasjipfi tarnen eos nequaquàm imitantur in fanc-
titate, immo præfentibus i.nimicantur, 6c infidiantur
qui Sandforum vitam atque mores quæfierint imitari.
, . . . . Ad quæ ómilia væ fiibjuiigitür horreiida conclufio:£cc<r
habitibus fandtitarem , Q relinquetur vobis d om u sv e fira defirta. Matth.xxm 28
r ------ îifivs hniTpnr 6? fiiainnt mfi tahfer Domushæc domus erat Synagogæ, cui fuccedit domus
Ecclefiæ, quam jam pené defertioni vicinam in-
tuemur, ut olim Synagogam. Avertat hoc pius Ecclefiæ
fponfus Jefiis Chriftus, avertetautem, fifuerimus
poenitentes, fi nos benignè intuitus fuerit 6c convertet
ad fe, 6c tandem reponet in firmiffimo habitaculo fuo.
Ad quod nos perducere dignetur, qui fine fine pcrma-
net in fæcula fæculorum. Amen.
J O A N N I S GERSONI I
Vooîoris &. Cancellarii Tarißenßs,
A L I U S S E R M O
IN C E N A D O M IN I .
A D
E C C L E S I A S T I C OR ü M
Cautelam & Eruditionem.
Colkt. ad MSS. Codd. Vidb. 2p8. 6c Na:varricum
unuin.
T R A D I D I T (fefum fu d a s Simónis - Ifiariot^
Or-iginaliter in fêntencia Jdan. xi fi;. i . / finde
fumptum eft EWgélium pfæfèntialiter
recitatum, de proditore Jiidii,- de obftinato,: 6c incorrimbili.
Quo utar nomine, Clerico, vel Prædi- cet in ftatu , ut quia Apoftolus e-jus fuit > in
catori, vel Apoftolo* vel Sacerdoti locuturus. T o - geftu , ut quià ofculum ei deditj in affatu, ut quià
tus in meditations, mea contremui, totus liorrore con- eum Rabbi nominavit. Ædificemus ( fi placet ).
cufius fum, recogitans, quam terribilis in confiliis Deus fuper hanc bafim triplicem duos noftræ collationis
fuper fiUos hominum. Pf. l x v . 7. Videns infuper cum parietes principales, traducendo Judæ proditionem ad
Ecclefiafte opera Dei mirabilia valdè , quod nemo.p^ Ecclefiafticorum omnium cautelam, 6c eruditionem.
po(fit corrigere quern ille defpexerit. Eccle. v n . 14. Si
:laudit, quis aperiet ? Si mittit cryftallum obdura-
tiotiis , a fa c ie frigoris. ejus quis fufiinebit . ? P f
cXLVii. 17. Sidiabolus cor fubintret, nonne ficut mal-
leatorum incudem indurat illud, ita ut rideat vibran-
tcm damnationis haftam , vertuntur fibi in ftipulam
lapides fundte, nec acquiefcit cujufquam precibus. Ju-
das in exemplo eft, quem nec efficaciffima prcedicatio,
nec maledidtionis sterna: infinuatio per Chriftum fac-
ta deterrere potuit a pr^concepto parricidio, nec confideratio
tuas dignitatis, 6 Virgo beata, 6 Mater pie-
tatis emollefcere potuit, ut mifericordiiis ageret er-
ga te , 6c Filium tuum benedidtum. »jMaledictus f u ror
ta lis, quia pertinax, & Amulatio, quia d u ra , Gen.
xu x . 7. dum tradidit Jefum Judas Simonis Ifcariotae.
Nunc autem, 6 Virgaferena , ne fit in aliquo nof
* ! ' R A D ID I T itaque fifum fiudas Simonis Ifcario-
d ta. Primum , quia amicitiam obfequiofam
prætendebat in ftatu, quam longe projecerat ab
affeéhi. De geftu autem , 6c affatu , fimiliter in
altera parte videbimus. Porro ftatus Judæ quadru-
plici titulo fuerat infignitus. Erat quippe Judas
Clericus, hoc eft, iniortem Domini ele&us, tanquam
domefticus ejus , 6c heres. Ad quid ? Ut
Dominus fua pars fuaque eilet hereditas. Geros
enim Græcè , eft fors Latine. Erat prætereà Judas
civis Sandborum , afcriptus de civitate Jerufk-
lem,.tanquàm domefticus, commènfalis, 6c Canonicus
Regularis fub Abbate Chrifto. Erat rurstis Prædica-
tor, 6c Apoftolus, Domino coopérante , & fermonem confirmante
fequentibus fignis. Marc. xvi. 2.0. Sibi quippe
trûm tale cor incredulum , 6c durum , cor àjatana B^ata ei*at poteftas luper omnem virtutem inimici,
. . j — 1 : communicata fimuLeloquia divina, 6c fecreta coeleftia.
Erat deniquc Sacerdos Dei Altiffimi, infti-
tutus à Chrifto, fecutidùm ordinemMelchifedech. In
primo filius Jefu, 6c heres.In fecundo frater, 6c conci-
vis, 6c Religiofus.In tertio amicus, immo Mater, propter
fpiritualem propagationem in aliorummordibus.
In quarto focitis, 6c comminifter. Agnofcitis, qualia
, 6c quot in ftatu fuo, 6c quàm magnifica dilec-
tionis pignora Judas fufceperat. A t verb quid pro
his omnibus rétribuent 3 fcitis. Tradidit quippe
Jefum , Patrem fuum , Fratrem fuum , domefti-
eum fuum, 6c Abbatem, amicum, 6c Pontificem,
6c fbcium dignantiffimum. Sed ad hæc audita quis
ex nobis non indigne ferat ? Quis non exhorreat
tam inexpiabile piaculum ? Quis non fceleratiffi-
mum, perditiffimumque Judam damnatum pronun-
ciet ? Veruntamen infpiciamus nosmetipfos, Cha-
riffimi, qui vel C le r ic i, vel Ecclefiaftici dicimur,
qui Prædicatores, qui Præsbyteri 3 non nos falla-
mus adulatione propria, non terga vertamus luci-
dæ veritati 3 fortaffe videbimus , quod hæc de no-
bis fieri poteft narratio. Qualis narratio? Utique
quod inter nos fit qui tradiderit Jefum exemplo
Judæ Ifcariotæ. Tradidit, inquies, 6cquomodo poteft
hoc fieri? Nonne Chrifiusrefurgensex mortuis,jam non
moritur, Rom. v 1.9. Apoftolo dicente, quod non mori-
tur, neque ad mortem traditur ? Audi vero alio loco
Apoftolum tu, ô homo, qui Apoftolum appellaibi.
Rursus, inquit, crucifigentes in fe Filium Dei, & ofien,
tui hab.ent.es 3 Hebr. v 1. <5. fi crucifigentes, cur non
pari more loquendi morti tradentes ? Crucifigitur in
membris fuis ? Crucifigitur, quantum in nobis eft,
dum caufâ fuæ crucifixionis pecçatum iteratur. Pro-
ditur autem, dura fimulatoriècolitur, ftatu, geftu,
vel effatu. Inhonoratur verb pravo cordis affeébu.
E fto , dieet aliquis de Clero , crucifigam Chriftum
occupatum, Cor ad diviuas monitiones, vel increpa-
tiones claufum, adimus cum fiducia thronum gratis
tiue, fuppliciter exorantes , ut irroratione ejufdem
grati® percepta quse cor emolliat, ut abjeóba omni
nequitia diabolic;e fraudis, ne cor induret, inve-
niatur nemo noftrum proditor Filii tui fpernens Legis
fire monita falubria. Quod ut impetremus, prïefèn-
tamus tibi illud Evangelicum : nMve gratia plena,
Sec.
TR A D I D I T fiefum fiudas Simonis IfcariotA. Joan.
xii i .2,.6cc. Memini, meminerunt 6c przefentium (ut
opinor ) aliqui, quemadmodiim hoe eodem vefpere,
duébo femel in circulos fuos annuales fble, tradbavi-
mus literaliter thema przefehs, incipientes ab hoc ver-
bo : Cum jam diabolus mififfet in cor fiuda Joan. xiii.
z. 6cc. Quam particulam ex induftria dimittimus,
circa quam pr^cipuè motie flint tune quasftiuncul^
plures, quaü ex perfona Studiofitatis fpeculatme, qua-
rum diflblutio vel ad Scholalticum exercitium, vel ad
tempus alterum linquebatur 3 quas etiam mine vel repe-
tere, vel diflblvere, nequaquam eft animus. Satis adeft
materias plangere potius, 6c plangendo Clerum noftri
temporis,ne proditor Chrifti fit, admonere libet,utCle-
rus qui in ApoftolicoOrdine inde fucceftorinvenitur,
niillo padbo fiat ejufdem imitator in crimine: quali cri-
mine? Nimirum in eo, quod narrat Evangelicus fer-
ïno, comprehenfus in verbis thematis.-
Tradidit Joan. xin. 2. 6cc. Hiec totius noftras in-
tentionis fumma, hic cardo circa quem dicendorum
omnium volvetur oratio. Nam illos commonere,
qui vel foris flint in alio Ordine , vel abfentes quid
ad nos? Studeamus igitur oftenderemodosquibus,
6c quot Judas tradidit Jefum 3 6c ex ejus damnatiftï-
mis proditoria; fraudis operibus fciamus nos de Clero
, nosdióbi per antonomafiam Ecclefiaftici, aquf-
bus, 6c qualiter, abftinere debeamus , ne , fi fimiles
fuerimus in execrando fiicinore, par nos invol- D modo quo loqueris : efto prodam eum 3 attamen
vat horrenda damnatio. Jaóbamus in primis hoc pro
dicendis fundamentum, quód proditio eft fraudulen-
ta Ufio alicujus fub amicitia , vel ojficii fimulatione.
Et ita proditio, duplex eft iniquitas, quiä 6c odium
Gft ) 6c fimulatio. Proditor eft , qui fimulat officium
, 6c affert detrimentum. V el proditor eft fa-
miliaris inimicus, eo pern.iciofior, quo cfficacioreft,
& inevitabilior ad nocendum. De tali Prov. Cap.
XI . 9. Simulator ore decipit amicum fuum. Con-
tingit autem fieri fimulatiönem amicitia; , vel ob-
Cequii, tripliciter 3 in ftatu , 6c profeifione : in gc~
ftu, 6c operarionc : in affatu, feu locutione. Hanc
triplicem benevolentia; fimulatiönem fi quterimus,
111 Juda reperimus ergä Jefum , ficut his tribus modi?
ingerere finxit fe Judas fibi.benevolum , • fcililongè
eft peccatum nieuma fceleratiffimo facinoreju-
d^ proditoris, qui miraculateftatiffima Chrifti vidit:
non ego. Jefum prsedicantem, commonentem , de-
terrentemque audivit: non ego.Confbrs Apoftolorum
fuit : non ego. Defpcrando fe fufpendit: gratia Dei
non ego. Appello te , homo, qui fic loqueris, prx
Juda te juftificans. Credifhe Judam vidiflè , 6c au-
diviffe, qiice dicis ? Si nequaquam, tu vanè crimen
Jud e per hoe exaggerandum pronuncias? Si credis 3
jam igitur miracula confiteris qua; vidit Judas, tu
poenam proditoribus xternaliter infligendam agnof-
cis. Ampliüs verp tu multitudinem teftimoniorum,
6c fcripturarum per fucceffionem tanti temporis
hujus , poft occubitum Judas plus agnofcere de-
buifti. Quod fi tam certiffimis hiftoriis fidem
O o 5 de