P A R S S E C U N D A
H U J U S
; R A c T A T U S.
Abhontt ifttU à dottrinn Gerfonii.
R E L I G J Ö S O R V M 'jk&Ui dicit Sinäus
Thomas. ! , z. x^jy^.iejfferfeäomm , ficut &
Epifcoporum. Probatur autoritate Salvatoris
Matt.xix. z i . St visferfeüitseße ^vendeomnia, Stc. Et
Luc. x. 4z. Maria optimumpai'te/n liegst. Adyitam
ieternam ingredi volentibus, necefläria füllt Pratcepta;
ad pcrfectionem Confilia. Hoc idem dieit Dionyfius
in f . &. ö; c. Ceeleßis Hierarchie: Monachos velThera-
peutas, id eft, Deo famulantes, perfeäos vocans.
Confürmiter etiam Paulus Got. ni. 14*. Super omnia
charitatem kabele , qua eß vinculumperfeäionis.^ Unum-
quodque enim pcrfectum eft, cum fuo jungitur fini,
quantum poffibile e f t ; . hoc autem eft per charitatem
! Joan.IV. 16. Quimanet in charitate in Deo manet,
&i)eHs ineo. Et Dionyfius : De divinis nominihm,
Extafim eß faciem divims atnor , tranfponens maliter
amantemin amatum : fand tarnen intelligendum; totum ----------------- - .................
enim 8c perfeaum totalitate diligibile non diligitur13 ron: In terra eorum nihil poßdebi,
nifi ä feipfo Deus totalitate diligentis animas, nifi ä tpwl fint Vnn 1>arc & heredit
beads : hoc eft toto affe&u Temper in Deum tendere,
.Ted bene totalitateviatoris, qui inaffeftu nihil habet,
non folum repugnans charitati, quod eft peccatum,
quoniam hoc etiam incipientibus 6c proficientibus con-
venit > Ted etiam impeditivum ejus -, ut Tunt follicitu-
do, cura temporalium, pofleffiones, ^divitiae, propria
voluntas , conjugium 6c hujufmodi, quae abjiciun-
tur Religionis voto. Nam teile Auguftino venenum
charitatis eft cupiditas. Hinc in Collationibus Patrum,
inquit Abbas Moyfes: fejuma, vigilia, meditatio S cri-
pturarum, nuditas , & privatiofacultatum , nonperfettio$
fed perfettionis inftrumenta funt -, nee in ipfis confiftit difei-
plina finis, fed per ilia devenitur adfinem, quia non omni
s Religiofus perfettus efl , fed tarnen perfettum habet
ftatum.
Prsecepta removent quae charitati funt contraria >
Confilia autem impedimenta a6tus ejusDicitAuguftinus
in Enchiridio, Quacunque mandat Deus, quorum unum
eft , non mcechaberis, & quacunque nonjubet, fed admo-
net potiüs Confdio, quorum Unum eft , bonum hominimu-
lierem non tangere, tune rette fiunt cum ad charitatem or-
dinantur, quia mox unitur quis Deo , i.T im .i . f . Finis
Pracepti Charitas. Pr£ecepta (ut ait Hieronymus ad
Demetriadem virginem) & prohibitions, de ne cejfitate
funt falutisj ut, colere Deum & fabbatum, non occide-
re, non moechari, &c. quia mala prohibentur, & pra-
cipiuntur bona pro illa. Sed Confilia, de conceßis funt
& licitis, ut eft libertas voluntatis, ufus carnis inconju-
gio, poffejfiones & divitia. i . Cor.vii. i f . De virgini-
bus Praceptum Domini non habeo , Confilium autem do.
Ad horum abftinentiam voto le aftringit Religionis
perfe&io, quo perfe£tius vacetur Deo adaugmentum
meritorum, vidtoriam tentationum , 6c maiorem u-
nionem cum Deo. Hinc Ifidorus de fummo bono. Re-
cedere, inquit, bonum eft corpore, fed, longe melius voés
& divitia, & carnis voluptates licita fecularibus\ &
prohibita Religiofis : quatenus per abftinentiam horum pro-
mljfam, operam dent charitati perfetta. Confirmatur
idipfum à fanóto Thoma, ubi fuprà. Status, inquit,
Religionis, eïl quoddam èxercitium, CT difciplincr, qua
ad perfettum itur charitatis. Ad hoe autem neceflà-
rium eft , amore mundalium afte6lum divertere, ut
patet per Auguftinum Libro x. Confeffiomm. Minus te a-
Amat, inquit, Domine Deus, quicunque prater téaliquid
amat. E t Matt.VI. 24. Nonpoteftts Deo fervire, &
Mammona. Et Joannes in Canonica : Fratres nolite
diligere mnndum, 5cc. Quoniam qui diligit mundum.
non efl charitas Dei in eo. Et Gregorius in homilia : Tan-
to, inquit, quijque minus fupèrius diligit, quantamagis
inferius delettatur. Amor ergo , five concupifcentia
carnis 6c oculorum 6c fuperbia vitæ, præpediunt per-
feólionem Charitatis Dei 6c proximi, trahuntque hominem
inferius. Sed pcroppofitum, paupertatis votum,
caftitatis quoque 6c obedientiæ , tendit Tursùm
in Deum, veluti nihil inferius habens quöd dele-
dlet.
Paupertatem commendavitChriftus caput Ecclefiæ
nafcendo. Luc. 11. quoniam à paupereMatre Virgine
nafcitur in ftabulo , pannis involvitur , 6c reclinatur
in prælêpio : in otnni denique vita lua relucet paupertas.
Nihil polfidere in proprio commendat V etus
Teftamentum. Num.xvin. zo. dixit Dominus ad Aa-
hec habebitispartem
infer eos. Ego pars 0“ hereditas tua' in medio filio-
rum Ifiael, Nimis avarus eft (dicit Auguftinus) cui
non fufiftcit Deus. E t Hieronymus. Dominus cum iftis
infimis pars fieri dedignatur. Et Ambrofius : Hi apti
funt ad Regnum coelorum , qui nullis cupiditatibus occupante,
fid ad futura feftinant promijfa vita coeleftts. E t .
Gregorius : lllic cupit animus ajfiftere, ubi f i Jperat f ine
fine gaudere : & ad magna premia perveniri non po-
teft , nifi per magnos labores. Si propter te Dottiinus fiiæ
renuntiat Matri , cum dicit: Qua eft Mater mea, &
qui Juntfratres mei ? Matt.x11.48. Cur tu Domino tuo
cupisanteferri? Undè juveni quærenti, quopaélo vi-
tam haberet æternam, relpondit veritas, Si vis (inquit
Matth. xix. 17. ad vitam ingredi , firva Mandata.
Riirsùs , dicente juvene. Hac omnia feci à juventu-
te'y ir. zo. adjecit : Si visperfettus effe, vade&vende
omnia qua habes", & da pauperibus , & fiquere me.
fi. z i . Hoc fummoperè Clauftralibus notandum.
Non enim ait Dominus, manduca, quielce, dormi,
fruere delitiis, 6c honoribus mundi, thefaviros habe-
^ t o , valâ argentea, jocalia,6cc. fed dicit, vende c...
nia-, nonpartem, ficutAnanias6cSaphira> fedomnia
tua, Hippiequæhabes jufto titulo: necait, daproxi-
mis -, fed pauperibus. N ec attendendum dicit Augufti -
nus, quibus Monafteriis aut indigentibus hocfeceris,
quoniam omnium Chriftianorum res una publica eft.
Audiantpauperes 6c lætentur, quæ fit pars hereditatis
eorum. Beati ( inquit Chriftus, Matth.v . 3.) paupe-
rès , quoniam ipfirum eft Regnum coelorum. E contra
Paulus 1 .Tim. v I . Ib. Radix, inquit, omnium malo-
rum eft cupiditas. Hac cupiditate plus habendi quàm
opus eft lècundùm gloflàm Magiftri, 6c diab'olus ce-
cidit de Coelo in Infernum , 6c Parentes noftri primi
de Paradifo in exilium. In Græco autem habetur -,
radix omniummalorumphilargyria, ideft, amorpecu-
niæ. Scribitur etiam : Avaro . nihil eft feeleftius.
luntate. E t Anfelmus in Libro De fimilitudinibus , po- j ) Eccle. x. 9. E t Apoftolus ubi fuprà. Quant quidam.
nit de homine ulceribus 6c arenulis pleno, qui fe liga-
' ri fàcit ut fccetur 8c fanetur. Et Gregorius fuperE-
zechielem : Sicut holocauftum est perfettius L egis facrifi-
cium, quia totum inçenditur -, fie qui nihil refirvant, fed
finfum , linguam , atque fubftantiam Omnipotent immolant
filemni voto , ut Deo totaliter fie mancipent, per.-
fettiorem habent ttatum , cujufmodi efl Religio. Finis fi-
qui de m Religionis perfettio charitatis, cujus funt impedimenta
tria, qua abjiciuntur voto-, libertas fui , pojfeffio*
inquit, appetenteserraveruntomninóa Fide, Chriftum
deferentes, quia in duobus locis non poteft affedtus no-
fter partiri defiderium Ilium. Brcviter, diverfis in locis
lacra Scriptura laudat 6c approbat voluntariam paupertatem.
In Religiane ergo, quae eft domus Dei,
abjicienda eft omnis negotiatio, 6cproprietatispofleP-
fio. Non fit (inquit Hieronymus) in domoOrationis,
negotiatio , non pojfefponum amor , non cupiditas , ne
jngrediatur Refits trat us Jpelunaam latronum , | & menfam.
fata fubvertat vendentium in hora npvijfima
Multi ( inquit Origenes ) funt in domo D e i , qua eft
Ecclefia , non Jpiritualiter, ut promiferunt, vivent es j
fed carnaliter j magis vendentes & ementes, qui rarius
Orationi débita vacant, facularibus intenti, & dediti in
negotiis. ,
TTA£lenùs proprietas collifa lapidibus làcræ Scriptu-
A A ræ : fiipereft earn per Canones lacros impugnare,
. extollendo voluntariam paupertatem.
Clemens I V . 1 1. q. 1. can. QulciJJimis, 8cc. dicit
: Communis vita omnibus necejfaria eft , Fratres.
maxime his qui Deo irreprehenfibiliter cupiunt militare.
& vitam Apoftolorum imitari. Communis enim ufus omnium
qua in mundo funt omnibus effe debuit, fid per
iniquitatem alius dixit hoc effe fuum , alius iftud , & fit
inter mortales orta efl dijfenfio. Denique Gracorum qui-
dam fapientiffimus , omnia communia efle amicorum
dixit : Et ficut aer
tefl aut mediari 5
qua data funt omnibus ex natura. Propter quod Dominus
ait per Prophetam-, Ecce quam bonum, 6c quam
jocundum habitare Fratres in unum. Pfal. cxxxn. 1,.
Et Apoftoli, communem in unum duxerunt vitam: quoniam
ut in eorum Attibus dicitur j Multitudinis creden-
tium erat cor unum 6c anima una > nee quifquam aliquid
dicebat fuum, nec erat egens inter eos. Omnes qui
domos velfgrospoflidebant, venditis illis,offerebant
pracipimus obfirvari. Abbas autem ^jui diligenter tfta 7
caverit, Officiifuijatturdm rtoverit f i incur furum.: Confe-
quenter Clemens III. paulo poftjfuper quodam Canoni-
co Regulari, qui in articulo mortis agens, licèt à Priori
luo monitus, proprium quod çontrà Regulam laten-
ter habuerat nolyit refignarc , 6c fic diem claufit,
6c fuit inter Fratres traditus fepulturæ. Et infra.
Inquifitioni tua refpondemus, quod ille Canonicus non tantum
fuerat Chriftiana fipulturaprivàndus j verumetiam,
g jlfin e maxima fiandalo fieri poiuit , de ipfa projici digft
Ecclefia., Item ibidem Innocentius I I I . Ab*
bati 6c Conventui Sublatenfi , Cum ad Monafterium
6cc. Fir miter inhibemus, ne quis de cetera Monacho-
rum lineis camifiis utatur : Prohibemus diftrittè fub atté-
ftatione divini fudicii, ne quis Monachorum proprium a-
liquid poffideat j fed f i quis aliquid proprium habet, totum
incontinenti refignet. Et infra. Si Proprietas &c.
apud quenquam inventa fuerit in morte, ipfa cum eo in
lux fblis , dividi non po- fignum perditionis extra Monafterium in fterquilinio fub*
cetera quacunque communia terretur , ficundum quod Beatus Gregorius in Dialogis
f i narrat feciffe. ZJndè f i quicquam alicui fuerit defli-
natum, non prafumat illud accipere j fed Abbati, aut
Priori, aut Cellario affignetur. Sequiturin fine: Nec
aftimet Abbas , quod fisper proprietate poffet cum aliquo
Monacho diffenfare , . quia abdicatio proprietatis , ficut
& cuftodia caftitatis adeb funt annexa Régula Mona•
chali, la circa earn nec fummus Pontifex pojjit licentiam
.indulçere. Quod autem votum filemne Religionis indipretium
ante pedes Apoftolorum, jA6l. iv. 31. ficut qui- „ fpenfabite f it , patet Levitici ultimo, ubi dicitur : Quod
dam veftrum cognoverunt & viderunt nobifeum. Ananias fimel fanttificatum eft Domino , non poteft in alios ufus
autem vir aufterus& Saphir à uxor ej'us, quia mentitifunt, commutari. Nec facere poteft Pralatus, quin Deo con-
nobts prafintibus corruerunt. Sequitur. Quapropter vobis ficratus per votum Religionis obligetur ad hoc. quod vocavenda
mandamus, & vobis obedire pracipimus dottri-
nis Apoftolorum & exemplis , ut ab Apoffolicis Regulis
non difeedatis, fed communem vitam ducentes adimplere
fatagatis. Ibidem ftatim allegatur poll Hieronymus
ad Nepotianum $ Clericus interpretetur vocabulum fuum,
& effe nitatur quod dicitur, cferos, Grace ,fbrs eft, Latine-,
quia Dominus pars ejus, & de forte Domini funt. Tails
ergo effe de bet, ut poffideatur d Domino, & poffideat
ipfie Dominum: quod f i quippiam prater Dominum poffideat,
pars ejus non erit '•Dominus. Ver.bi gratia-, f i au-
rum, f i fupellqfiilem , cum iftis non dignatur Dominus
fieri pärs ejus. Hinc Levita non accepit-partem in terra,
ficut cetera Tribus. Ambrofius confequenter De
fuga fdculi, hoc in loco inducitur. Cui, a i t , portio
eft Deus, nihil curare debet nifi Deum, ne altern
cejfitate 0“ fillicitudine impediatur. Auguftinus in <
loco, •Nolo. 8cc. Dua res in vobis poliere debent, confident
ia fcilicet, & fama. Corifcientia eft necejfaria tibi,
famaproximo tuo. Sequitur paulo poll: Nullilicet
in focietate noftra aliquid habere proprium, & f i qui
habuerint, faciunt quod non ucet. Sequitur 5 Qui habent
proprium vel habere volunt, aut. de proprio vivere
contra praceptum, non mecum manebunt in Jbcialem vitam:
Malo habere claudos, quamplangere'mortuoi. Ex
Concilio Lateranenfi extra, cap. z. de Statu Monachali.
vit. Idem fentit Bernardus in Libro De Fracepto &
Difpenfatiohe. Quicquid, ait, in fpiritualibus in Regula
eft traditum , in manu non relinquitur Abbatis. Et
paulo poll: Neque enim Abbas fuperRegulam/ eft, cui.
feme l etiam ipfi fjontanea grofef/ione, f i fubjecit, & de-
vovit. Votum etiam paupertatis, indifpenfabileoften-
dit fan£tus Thomas 2. z. q. 89. gravius enim (ait) eft
quamgerjurium, votum frattum , ex eo quod Deo fbli votum
fit & promittitur. fur amentum autem Deo & ho-
minibus : Secundo : quia votum obligat ex fidelitate red-
dendi Deo promiffum-, fu r amentum verb ex reverentia
veritatis , qua eft ipfi. Gravior eft autem infidelitas ,
quam irreverentia. ■ Ergo 8cc. E t confirmatur per eun-
dem in eodem Libro in materia de voto, ubi dicitur quod
- C f i votum fiat filemne etiam de impoffibilibus , verbi gra-
n tia, peregrinatio agrotis , eleemojyna pauperibus & hujufi
!- modi \ nihilominus debet fimper haberi promptitudo voluntatis,
quotiens occurrit memoria, & facere quod infi
eft. In his etiam qua per f i mala funt, & bene fieri ne-
queunt, dijbenfatio non cadit, fecundum Bernardum in
Epiftola"-^ Adam MonachumLe. in-Libro De Fracepto
& difpenfatione, cujufmodi eft habere proprium Monacho
, qui ad non habendum fe aftrinxit per votum Religionis.
Proprium, inqyit, pofftderehomini faculari li-
citum eft ,■ Monacho autem purum malum. Nam ubi
Monachi non pretio recipiantur in Monafterio , nec per- proprietas,. ibi fingularitas , ut dicit Bernardus ad Carmittantur
thufienfesj ubi fingularitas, ibi angulus -, ubi angulus,
ibi firdes j ubi firdes, ibi rubigo ,& divifio. Benedi-
6tus XII. Ulis-, inquit, quibus incumbit onusdeveftia-
riis, calciameritis & aliis corporis neceffariis providen-
di j ftatuimus ut hoc decenter. fqciant tempore congruo-,
juxtd fuppetentiam facultatum , ■ & conditionem Religio-
haberepeculium, F eculium habere, ut dicit -1 ^ r ‘ 1............ >—
Magifter Gerardus Magnus, in Trattatu : De proprietate
Monachorum. Non eft habere principale dominium in re
ipfa , fed ut firvus fub Domino, fub^tre filius , fub A b bate
Monachus, ex licentia ipforui^jub quibus funt. Et
tarnen, hoc nunquam Monachis conceditur , ficundum glofi
famInnocentii, quiçftlficern.a Juris, nifiproadjunttaadminiftratione
Et fequitur modus -, Et illud quod erit dandum »
: ut f i fuerit f'eftiarius , Eleemofynarius vel fingulis Canonicis pro vefttario,
Thefaurarius , vel hujufmodi commune habens Officium de- jyeft intelligenda hujufmodi taxa
taxeturinannuali. Non
pecuniis dandis cuiliferviens
ut ilit at i commuai Ecclefia , utfidelisfit &prudens bet [ingillatim-, fed magis ficundum liter am Régula Ma-
difbenfator, non quarens qua fua funt, fed. qua omnium, giftro veftiarii, qui aebet ifla providere in commuai ,
Qui autempeculium habuerit., nifi ab Abbate fuerit eipro pro omnibus illis , inquam, quibus incumbit onus de ve-
inyunttaadminiftrati6nepermiffum,d,Communioneprivetur ftiariis , & calciamentis &c. Nam diftributa cuilibet
Altaris. Et qui in extremis cum peculio fuerit inventus, portione pecunia , ut ifti fals'o opinantur -, fequitur ,
& digne non poenituerit-, nec oblatio pro eo fiat, nec inter quod nulli incumbit. onus ifla providendi in commu-
Fratres habeat fepulturam. Quod de univerfis Reliqiofis ni pro fingulis. Et hoc de anathemate Jericho ali-
’ Tomi I I . Pars r . - D d d quid