rafcoue, coram Domino nofl.ro, tempore Legations
me* pro parte almæ Univerfitatis Parifienfis'Matris
mcx.Expcnor itaque veiàmeflèComiciiententiam:»i-
hil eßequin malenarmndopojjlr ictermm. Hanc ego effe
unam ex maximis difficultatibus seiHrno , reddunt
officium prædicàtionis onér6fiffimum:quas difficultates A
- atque difcrimina Gregorius ScChryfolloimis quilibet in ;;
fioTaflorali, & Auguflinus IV. lie DoS. Chrißima co-
piofiflimè narraverunt. Fit enim plemmque (loquor
centies cxpcrtus) ut præfcntcs inbermone aliquo non
folùm dépravent bene difcbi, fed ea quæ nullo. modo
diéla fünf, conftantcr affirment pro prolatis. Stulto-
täw quidem infinit us eft mmcrus. Eocle. I. i f . Eft
tarnen Sapientis allen 10. Stulms nm capit verba pm-
dentia, mfi ea dixeris qua verfinrur in corde fito. Proy.
xviii. z ..Verum quoque eil dictum Apulæi, multos
eße cpyt fills aurlbus corporis pbilofiphantttr , lr.teilcchira
verb vel nullum habent, velillunr variant provarie-
tate paffionum &affe&ionum; quemadmodumin fo-
nitu campänantm fumimus argumentum : dicunt e-
nim (ut vulgari more loquàr) quodvolumus. Porrô
mihi confcius fum , nihil protulifle tunc quod non
effet facræ Fidei^;monitiique falubribüs acccmmor
diim, & examinata veritate ftabilitum : nihilomimis
5 E Q_U U N T U R .
A C T A Q U ^ D AM,
D E
S CHI SMA T E T O L LE NDO ,
Pofi mortem Innocentii V I I . Romafiedentis >
quiobiit Anno 1406. 16. Novembris y
6 vvvente Petro de Luna.
Scripta Anno 1406. 8c antequam elebtio Petri
de Corario in Gallia nota eflet.
E n s a t a diuturnitate fchifmatis 8c extranei-
tate, cum perplexirate radicata in cordibusho-
minum etiam lapientum , confurgente tarn ex
Fabto quam ex Jure, ubi jam per tot annos labores
humani, cum Juribus pofitivis , nihil ant modicum
quot, bonejefii, faper eodem Sermone mihi relata ^ profuerunt ; expedit reperire’ modum providendi
iunt quit nedum non dixeram, fed nec cogitaveram,
Quot perverse capta 8c perverfius impugnata ! Au-
dader aflerere quofdam poftmodiim prsdicantes, vi-
derint ipfiquoftudiqvel contradicendi vel vanecom-
placendi, leu zelo vel ignorantia moti, quaefifle ve-
ritates per me pofitas impugnare, 8c per rationes palam
erroneas : led nolo fequi relationes -folas homi-
num in tanto negotio defendendas veritatis, ne pu-
gnemus, utdicitur, in tenebris. Habuiflent igitur
dibtorum meorum fornlam propriam 8c limitationem,
adeo ut tranfpolitio frepe vel omiflio unius vocabuli
fententiam variafiet: habuilTent, inquam, formam
iplam ; habuiflemviceverfa folidè quse dixilïènt, nun-
quam refugifl'em pro veritatis defenlione congredi:
fed quid agerem ; nihil objebtum ell quod feiverim
dum eflem preefens , potenfque verbotenüs réfpon-
d ere 3-fed longo poftmodiim intervallo me abfente 8c
furdo,vocibus eorum plurima variaque in oppofitum
dida prsedicataque, ego folis rumoribus accepi, qui-
bus, cur non magno conatu relpondere paraverim,
jam exprefli. Noviflime autem hellerno vefpere ferip-
frt unus ex amicis fideliflimis fe audilTe ab alteró, qui
fimiliter audierat ab aliis gravibus (ut dicebat) viris, q
me dixilfe inter cetera, quod homine in articulo
mortis exillente, quilibet Sacerdos habet äequalem
potellatem cum Papa in indulgentiis dandis ä poena 8c
culpa. Hanc verb aflertionem certilfrmus liim nec
fenlifle nec dixilfe > quamquam fr de potellate ordi-
nis in cafu neceflitatis fieret locutio, lcitum ell latis
quid Dodores fententient. Denique quid dixerim,
unde error talis potuerit ab aliquibus, parum forfan
advertentibus ad verborum formam eliei j pono dif-
fuliori fermone in chartula colligata in pr^fentibus.
T u Preceptor faprentiffime, coram tuis oculis totus
palam fum tibi intus 8c in cute notus > digneris acci-
pere baculum defenfionis mece in hoc articulo , quo
apprehenfo voces oppofitas' ( li ita dignum vifum fue-
r it ) valeas compêfcere. Pdflremo totum ipfum Seralias
non ulitatum vel pradicatum •, juridicum tarnen
fecundüm naturale Jus 8c Divinum j ut vel tollatur
Ichilma viventibus contendentibus , vel faltem non
ultra per generationes 8c generationes contenden-
tium continue fribllitutorum, jugiter protendatur:
propterea notentur Propolitiones inlra feriptze.
Prima Propcfitio.
Nullus prsecisè, ex eo quod ell illius vel illius partis
vel neuter , debet reputari ineligibilis ad Papa-
tum dejure divino ; quoniam ex eo lbltim quod iple
vel h^reticus vel fchifmaticus pertinax, convinci non
p o te ll: qu£e duo fola ab eledione prsepediunt.
Secunda Propofitio.
Nullus precise, ex eo quod de illius vel illius partis
, vel neuter , ell lie ineligibilis ad Papatum de
Jure politivo , vel Sententiis latis ab homine; quin
poffit habilitari, line hoc quod exprelse 8c particu-
lariter confiteatur fe erralfe , vel fchifmaticum exti-
Tertia Propojitio.
Pollibile e l l , 8c forte expediens pro bono unionis
certis modis procurando , quod proceflus hinc inde
f a d i , vel annullentur vel ceflent, ponendo fcilicet
rem totam in terminis Juris Divini ; ficut elfet vel
fuiUet, li nulli tales proceflus emanaflent : ne Jura
fada pro utilitate Ecclelias, militent contra earn. No-
tetur hie revocatio Sententie condemnantis Rcgem
Francice de haereli, quia Papam in temporalibus non
agnofeebat fuperiorem.
Quarta Propofitio.
monem quem hadenus reconditum abfque multipli-
catione in alias maiïus habui, mittere ( fi ita cenlüe-
ris) paratus fum intentione talis fiifrs. Det Dominus
ipfe bené valere jugiter in Domino ad confecutionem
beat» Spe i, 8c ad unionem celeriiis remeandam in
regionem Ecclelias fandx Dei,
Non repugnat Juri Divino, 8c ex conlequenti nec
Juri humano, in cafu utili vel neceflario; quin Papa
poflit eligere fucceflbrem, etiam unum de altera O-
bedientia : potell inluper ordinäre modum alterum
eligendi lucceflbrem ab eo qui nunc inllitutus ell,
D faltem quoad ilia quae funt pure politiva, ut quod infra
tale vel tale tempus eligant Cardinales fub tali vel
tali poena, 8c limilia. Poflet denique , 8c forte ex-
pediret, quod modis non repugnantibus Juri D ivino,
transfunderet jus luum ( praefertim de conlenfu fu^
Obedientix ) in alteram partem ; ficut vera Mater
dicebat de ilia quae non erat vera Mater 5 date Hit infan.
fantent vivum , In. Reg. in.zd. 8c ficut in aliis repe- fia , oportet ferenare confcicntias utriufque partis:
ribile eft exemplum. fed alii non ferenabuntur, nili fiat novaelcdio. Probatio,
quia femper reputabunt fuam Obedientiam
Quinta Propofitio. errafle, 8c q uem lib et in ea efle inhabilem adeledionem
adivam vefpaflivam ; quæ habilitatio fieri non
Non repugnat Juri D ivino, 8c ex confequenti nec poterit per lolos Cardinales fuos, fed per verum Pa-
Juri politivo ut priiis , quod Papa ex nunc commit- pam æltimatum : necefle eft igitur ut aliquis noviter
tat aliquibus quod, etiam poll mortem ejus, ipliha- eligatur. Item li Cardinales de Roma non eligerent
beant potellatem relaxandi veltollendi procefllis fa£tos . inlra tempus Juris, ipli incurrerent Sententias , vel
contra partem alteram , dum 8c qualiter vifum fue- poenas à juribus inllitutas , contra differentes nimis
’ r A eleclionem : non eft autem verilimile , quod vclint
illas ferre. Item prædiéli Cardinales non eligendo
lit expedire ad unionem confequendam.
Sexta Propofitio.
infirmarent partem fuam , imo ut diceretur redde-
rent fe minus habiles ad profequendum unionem Ecclefiæ
Concilium generale utriufque partis , non obftan-*
te contenlione de Papatu, potell celebrari pro dan-
do Ecclefiæ fuam unionem per viam ceflionis vel al-
terius provilionis : nec obllare debent Jura quæcun-
que politiva , ut quod fpoliatus ante omnia debet refli- ^ ^
tui, vel quod Papa debet prælidere, aut quod debeat bus terminis nollris quod fiat adhuc quæcunque eledlio
, dum fine capite remanerent : Nam unus
eledlus bene affebtatus ad pacem, plus poflet profi-
<cere , offerendo ceflioQcm , 8c illam prolequendo,
quàm poflent foil Cardinales de Roma line tali viro.
In oppofitum arguitur , quod non expedit, llantieflê
: nam quæritur li eligant, de quo fiet ele6lio,
an de Papa nollro , aut de aliquo illius Obedientiæ,
æqualitas in vocibus 8c limilia.
Septima Propofitio.
Non repugnat Juri Divino, 8c ex cenfequenti nec
Juribus humanis débité interpretatis , quin ex duo-
bus Collegiis amborum contendentium , poflit fieri
unum Collegium ab utraque parte receptum , pro
vel de aliquo alterius Obedientiæ ? Non primum,
quoniam alia Obedientia diceret femper , quod tarn
Papa nofter quam alter iftius Obedientiæ inhabilis
efl*j ut lit eletlus ; moti ad hoc, quoniamreputant
nos,8c fpecialiterPapam noftrum fchiimaticos8chæ-
_ ^ _ reticos, autde hærefi vehementer fufpectos : 8c non
dando Eccleliæ verum 8c indubitatum Chrifti V ic a -g eft in potellate eorum talem aliquem eligere , ficut
rium, aut nunc, aut fuo tempore 8c loco opportunism nec habifrtare. Si fiat fecundum, nos de ilia Obe-
N e c repugnat , quod contendentes conllituant fe dientia nihil .reputabimus fablum fine nollris Cardi-
mutuo Vicarios generales ipfis viventibus , li hoc ad nalibus, 8c confenfri veri Papæ noftri. Oportet igi-
unionem celeriiis 8c facilius conlequendam expediens tur ad minus, quod audiantur Cardinales noftri 8c v
videretur.
Offava Propofitio.
Expedientiiis 8c diviniùs eft quærere unionem E c clefiæ
, conformiter ad Jus divinum $ el Evangelicum,
quam ftabilitatem literalem Jurium humanorum , 8c
quàm propriæ partis honorem temporalem, aut con-
tentiolam vibloriam , per redublionem aut debella-
tionem ; præfertim. ubi ilia ultima retardaient primum,
8c viderentur impoflibilia, circunftantiis hinc
inde débité confideratis aut ponderatis.
Nona Propofitio qua efl Corollarium.
Pax multa eflet diligentibus Legem Domini, 8c
non eflet illis fcandalum fchifmatis , li non irrita fieret
hujufmodiLex per ambitionem palliatam, pertra-
ditiones hominum nimis literaliter, ne dicatur perti-
naciter , obfervatas : ficut olim Chrillus A^rc. vn.
7.8. ex verbo Ilaiæ conqueftus eft , Ifau xxix. 13.
Vertat iple omnia in bonum , qui eft pax no lira 8c
Deus benediblus in fecula. Amen.
A L I A DI S P U T A T IO
D E
S C H I S M A T
Tollendo.
Collât, ad MS. Cod. 106.
E
PR absuppos 1 t is terminis in quibus eft nunc
Fablum Eccleliie, poll mortem recentem illius de
Roma. Quseritur, pro videnda melius refolutione
materia; utmm expediat aliquem fubftituere inprse-
tenfo jure iplius defunbli, ad tollendum tandem fun-
ditus per ceflionem fuam fchilma praslens ? Videtur
quod lie ; quoniam ad habendum unionem inEcclecentur,
priufque fiat eleblio nova ad fedandum fchif-
ma præfens.
Item , li novus eligatur , erit lemper continuatio
fchifinatis, 8c error'pollerior pejor priore; nili quis
dicat voluntariè, quod noviter elebtus ftatim offeret
ceflionem , 8c alia pro Eccleliaftica pace necefliiria :
hoc autem quam lit incertum , experientiæ priores
manifeftant* Item li Cardinales de Roma différant
eleblionem, ufquequb fufficienter fummaverint partem
noftram. in capite 8c in membris, ipli agent pro
utilitate lua 8c fortificatione partis luæ. Probo:
nam potuerunt quærere ( 8c rationabiliter ut videtur)
quod Papa non cedat, fiait Obedientia fua petivit,
ç 8c ficut iple promilit, imo ficut tenetur dejure Divino,
prout erit declarandum : quod fi cedat, re-
manebit apud eos eleblio libera ad generalem E cclefiæ
unionem. Addito quod habilitet (quantum in
le ell) illos deRoma ad eligendum, 8c quod Cardinales
iftius partis conveniant cum eis ad eligendum;
Si autem Papa requifitus de cedendo , hoc nolit fa-
ce re , ipfe jam fa cia Obedientiam fuam fibi contra-
riam 8c adverfam : Et ita Cardinales fie differentes
eleblionem fuam, facerent pattern fuam fortiorem.
Propter ilia notandum occurrit, quod fi quilibet
deEcclefia parvus 8c magnus, quærerctquæ funtje-
l'u Chrifti plus quam fua, facilis haberferur exitus ad
fchilma terminandum : fed quia oppofitum verum
eft, propterea necefle eft venire fcandala, 8c fulci-
tata continuari, nifi provideat Deus exalto : 8c iftud
eft quod affert difficultatem in materia præfenti, etiam
apud bené affeblatos , de modis inveniendis ad pra-
bticam unionis Ecclefiæ : nam quidquid fpeeulatum
fuerit 8c d i fc u f li im ( quod hoc vel illud medium
poteft haberi dejure naturali 8cDivino ad exequen-
dum unionem Ecclefiæ ) multa funt in facto, de quibus
ut dicitur, non judicat Legifperitus : utputa , fi
tales vel tales ad quos fpeblat executio, velint uti ta-
libus mediis licitis 8c meritoriis , aut non. Exemplum
ad hoc eft groflum de Medico peritilfirao, qui
circa infirmitatem unius patientis , feiret optimè di-
cere 8c videre, quod talis medicina curativa eft luæ
infirmitatis fecundum fuam artem , fed in prabtica
fta-
| | p ;