z i ç Joanriis
fundavit ChriftusOfficium paftorale. Sidiligismefln-
quit Chriftus Petro)pafice ovesmeas. Joan. uk. 17. Sed
quis non videat cafus multos elle poflibiles, quorum
aliqui mine ta£ti funt, in quibus Ecclefia non ædifi-
caretur , fed deftrueretur 3 non uniretur, fed diffipa-
returj non pafeeretur, fed depafeeretur , fi non cc-
deret voluntarius vel cjiceretur invitus hic qui in Vi-
carium fponfum Eccfefiæ rite 6c canonicè fucrat or- •
dinatus. N ec fit cuiquam illud admirationi quod di-
cimus, quafi contrariantes illi juflioni. Nolite tangere
Chriflos meos, Pial. civ. 1 f . Quomodo etiam uni lin-
gulari perfonæ fas effet in calu violentiæ attentatæ
per Papam verum contra çaftitatem fuam, vel vitam,
vim vi repellere , cum appofitione inculpatæ tute-
læ. 6cc. 6c ita licite ftabit quod tangat Papam violenter,
vel in mare dejiciat : cur fimiliter , in cafu,
non liceat idem toti Ècclefiæ pro defenfione fua 6c
violentiæ attentatæ cauta repreifione.
Conßderaiio Undecima.
A U f e r i b i l i s eftin cafuVicarius fponfus Ec-
clefiæ per Concilium generale, eo non confen-
tiente vel invito, celebratum. Fateamur priùs quod
regulariter Concilium generale non eft celebrandum
de fure etiam divino , non vocante vel approbante
Papa, fi & dura eft unicus, nec adversùs eum alle-
gatio légitima. Sed regulæ generales benè fiifci-
piunt exceptiones, ficut in grammaticalibus , ita 6c
in* moralibus j præfertim ubi Caoones particulares in-
cidunt modis variabiles infinitis 5 ad quas exceptiones
ordinata eftLex fuperior interpres aliarum,quam
Ariftoteles vocat epykeiam. v. Ethic. Et aliadivinior
quam gnome appellat in. v i. Sthicorum. Hæc autem
L e x femper habet locum in interpretatione Legum
aliarum particularium, ubi deficere cernitur ratio 6c
finis inftitutionis ipfarum. Finis autem Legum omnium
nedum humanarum j fed divinarum eft dileétio,
quæ unitatem operatur. Sit ergo cafiis ubi Legis ali-
cujus obfervatio dilfiparet unitatem ôcobeflet publica:
faluti, quis ratione utens, diceret earn tenere o-
portere ? Nimiriim necfibiipfi quifquam vellet hoc
f ie r i, quanto magis tota Communitas rationabiliter
hoc fugiet. Quod fi quis interrogaret, qua autori-
tate fulcietur , vel utetur hujufmodi Concilium ace-,
phalum, ut videtur, fine Papa? Refpondendum quod
autoritate Chrifti capitis fui 6c indefectibilis Iponfi j
autoritate prætereà Legum fuarum, tàm divinæ quàm
naturalis, quæ hanc liccntiam vel neceflitati, vel ma-
nifeftæ charitati , vel religiofæ pietati concedunt.
Pro quo facit textus Mar ci 11. z g. de exeufatione Difci-
puîorum vellentiumfpicasin Sabbato, per Legem ne-
ceflîtatis confirmatâ, exemplo David qui comedit panes
Propofitionis.
Conßderatio Duodecima.
A U F e R 1 b i l 1 s eft in calu Vicarius fponfus Ec-
clefiæ per Ecclefiam, vel generale Concilium,
nedum conciliative , aut dictativè vel denunciative)
fed autoritative, judicialiter atque juridicè.
Præfupponamus qubdjurifdictio idem eft quod Juris
ditio feu poteftas ; vel Jurifdictio, eft facultas propria
dicendi Jus : 6c folet reftringi ad coaétivam Ju-
rifdictionem quæ fertur vel dicitur in alterum etiam
invitum. Sequitur protinùs ex hac deferiptione çon-
. fiderationis veritas, quomodo Ecclefia feu Concilium
habet in cafu fàcultarem propinquam vel autoritatem
feu poteftatem dicendi Jus, etiam in alterum qui in
Papam fuit rite fufeeptus 6c electus. Nolumus tarnen
impugnare quin Summus Pontifex habeat poteftatem
regitivam 6c autoritativam refpectu omnium
hominum, quantum Chriftus voluit 6c cognovit ex-
Gerfionïï 216
pediens fibi dare, pro exercendo earn , non pro fè
tantummodo, fed magis ad utilitatem Ecclefiæ; qua-
lem autoritatem non habet totum Ecclefiæ refiduum,
nifi unitivè quodammodo vel ele&ivè. E t exifta di-
vifione verum eft quod claves datas funt nedum uni,
fed unitati : ex hoc tarnen non habetur quod Eccle-
a fia tota vel Concilium abfente Papa , præfertim ftio
demerito , non poffit 'autoritativam JurifdidHonem
exercere , ficut Lex quædam divina 6c indeviabilis
ad reducendum ipfum vel corrigendum vel com-
pefeendum, ne noceat ipfe, nedum Ecclefiæ , fed
fibimet, tanquam freneticus-, vel ut pefîima malarum
paflionum ebrietate fedu&us : ficut enim tradit
. Arifto teles v. P o l i t i c , quod A d com m u n ita tem to t am
fipeSlat P r in c ip is vel c o r r e llio v e l to talis d e f t i tu t io , f i in -
em en d a b ilis perfieveret. Et hæc poteftas inauferibilis
Vel inabdicabilis eft à Communitate libera, quæ de rebus
fuis facere poteft ad libitum, nec per appropria-
tionem vel aliquam Legem poteft fufpendi : quanto
magis hoc habebit Ecclefia? Judaizabat ohm Petrus
per diffimulationem : Paulus ei reftitit in faciem
ad G a i . i i . 1 1. Introducebat Petrus rem novam in Ecclefia
Dei j ad Centurionem gentilem intravit. A t t . 1 0 .
fubortum eft murmur in Ecclefia, itautcompulfus fit
Petrus dodtrinam infequi quam tradidit feriptisj 1 rP e t r t
c .i f .u t fcilicet paratus eflèt coram tota Ecclefia ratio-
ß nem reddere de ea quæ in ipfo cratFide & Spejalioquin
non fibi credidiflèt Ecclefia. Quanto fortiùs 6c ra-
tionabiliùs poflunt duo contendentes diffàmati apud
bonos 6c graves de fehiftnate, de perjurio, de hæ-
refis fufpicione, compelli rationem reddere fi fe co-
gnoverint innocentes. Sic Simmachus, fie Beatus
Marcellinus, fie ipfe Gregorius, fie alii plures judicium
fubiere Concilii ; nequaquàm ex humili con-
defeenfione, ficut fingunt aliqui, fed ex debito 6c
obligatione : quorum multos, quia Concilium non
reperit conviétos de crimine, reliquit caufam eorum
examine Judicis Dei terminandam. Quid mirandum ?
fundatur in hac radice poteftas rationalis limitan-
di plenitudinem Papalis poteftatis per Sanftorum
Concilium j non quidem ut tollatur vel diminuatur
ipfâ poteftas, fed in ufu fiio virtuofo, decenti, licito
& expedienti pro tota Ecclefia in fe vel in fuis parti-
bus ) accipiendo modum virtuofum hujufmodi poteftatis
in luo ufu, pro ut Ecclefia, vel San&orum Concilium
earn repræfentans judicabit. Eft enim finalis
redu£tio , nedum agendorum , fed 6c credendorum
ad ipfam Ecclefiam, tanquam adjudicem indeviabi-
lem , tarn conciliative quàm determinative. Hinc eft
illud Auguftini E v a n g e lio non c r ed e r em n i f i m e autho-
r i t as E c c le fia com p u lijjè t. Spernens igitur Concilium
Ecclefiæ , fpernit Deum , à quo dirigitur. Et ita
confequenter apparet enormis error dicentium, quod
deliberatioPapæ præponderat fuper deliberatione ex
Concilio Ecclefiæ feu Concilii generalis 3 nec tene-
tur Concilium infequi aut eidem acquiefcere, nifi
velit.
Conßderatio Décima tertia.
A U f e r i b i l i s non eft Vicarius fponfus Ecclefiæ
■^■per Ecclefiam aut Concilium generale quoad ea
quæ funt Ordinis facri cujufcunque ; quin femper re-
►maneatvel Sacerdos vel Epifcopus, fi in talem fuerit
aliquando confecratus. Similiter etiam de Papatu,
fi diceret Ordinem à Sacerdotio vel Epifcopatudiftin-
âum.
Dudùm tempore Beati Cypriani Martyris in Africa
, dum Sanââis Cornelius Papatum Romæ gerebat,
fuit error multorum etiam magnorum , quod fehif-
matici 6c hæretici excommunicati 6c fimoniaci deji-
ciebantur ab omni gradu 6c Dignitate 6cOrdine, ita
quod non remanebant Sacerdotes, nec Epifcopi re-
tinebant Epifcopalem gradum, nec Diaconi Diaco-
natum, 6c ita de fimilibus. Imnjb ufque ad hoc de-
ventum
z l y De Auferïbïlïtate
ventum cftj ut diccrctur ab cis quod taies nullomo-
db valebant baptizare, fedbaptizabanturhiquosbap-
tizaverant s fimiliter nec conlecrabant, necordina-
bant quin totum poftea dicerent iterandum. ïn-
troducebant pro feipfis multos paflus Scripturarum,
ut illud , J f y C a l'd ia im bm m litt to n ibM v c j lr i s , 8 c c . f i
Malach. H- z. Affirmabant denique quod taies Spiri-
tum fimétum dare non poterant, quem utique non
habebant. Notata funt hæc in Decretis Çaufâ pri-
m â& inSquarto Sententiarum D i f t . z f .& c D i J l . 13-ubi-
Magifier non tenetur , licet loquatur magis recitative
quam determinative. Illuftrifiimus veto Dodfcor
Auguftinus, poft Cyprianum materiam hànc deçlara-
vit conformiter ad Concilia generalia ante eum ôt
poft celebrata. E t hune infecuti funt DoéboresTheo-
Soei dicentes, quod ca quæ funt Ordinis ftabiliafunt
&c indelebilia ; proptereà dicunthiimprimi charaâe-
rem quem appellant indelebilem & non iterabilem.
Attamen pro çoncordantia diverfarum fententiarum in
hac parte, pfoficit duplex diftinctio.
Epifcopus itaque hxretiçus & degradatus -ab Ec-
cleûa, aut intendit dare & facere conformiter adin-
tentionem Ecclefiæ , vel baptizat vel confecrat vel
ordinat vel confirmât, materiam infuper & formam
débitas obfervat; aut deficit in aliquo iftorum, in-
tentione fcilicet çorrupta & erronea, vel in materia
vel in forma. Secundùm hanc diftinctionem proce- ]
dunt multæ autoritates Sanâorum , quorum aliqui
dicentes quod Sacerdotes hæretici nihil agant, intelligent
de his qui fecundo modo deficiunt, quales erant
plurimi hæreticorum, ut Arriani & errantes in ipfa
fubftantia Sacramentorum. Alii dicentes oppofitura
ficut Auguftinus 8c Ecclefia, de prioribus intelligunt.
Rürsùs afia eft diftinctio de elficacia Sacramentorum
collatorum ab indignis. Sacerdotibus 8c Ijæreti-
ifcis : nam quod tajia funt efficacia, poteft intelligi vel
quod ad utilitatem vel quod adveritatem. Si primo
.inodo, ilia dicuntur elfe nulla ; quia neque profunt
iiicientibus, neque feienter recipientibus, fedobfunt
potiiis. Si fecundo modo, fie confecrationes hæreticorum
Sacerdotum effica'ciam habere 8c vii'tutem
fâtendum eft. Tandem ex hac confideraüone cum
fuis probationibus,quælatiori dedudtione ponuntur à
Dodtoribus, fèquitur quod durante præfentifchifma-
te non oportet dubitare quin utrobique fuerint eûn-
fecrati 8c fint veri Epifcopi, 8cSacerdotes permu-
tuam fucceffionem ufque in præfens. Nec eft diffi-
cultas in collatione Sacramentorum, nifi de Sacramento
Poeniténtiæ, in quo Jurifdictio quædam requiriuir,
quam non'habent hæretici 8c fehifmatici vel Cxcom-
'.municati Sacerdotes.. Sed hæc difficultas redundat
fimiliter in illos qui ante fchifma fuerunt ordinati 8c
hoc fecundùm xftimationem àlloruro qui judicarent
hanc vel illam partem elle fchifmaticam, 8c ex con-
fequenti non habere Sacerdotes nifi excommunicato?
8c iufpenfos.1- E t ita vanum eft 8c forte fcandalbfum
gloriari quod Præsbytendis vel Epifcopalis ordinatio
lufeepta iuerit ante fçhifma præfens , potius quàm
hoc tempore ; fi per hoc velint hujufmodi gloriantes
notare fe veriùs elle Sacerdotes 8c Epiicopos quam
pofteriores: fi velint pretereà dicere ficut aliqui di-
xerunt 8c feripferunt temporibus iftis, quqdveraSa-
cramenta, 8c veri Sacerdotes, 8c veri Epifcopi, 8c
verum Corpus Chrifti, 8c verus Baptifinus, cum fimilibus
non font in hac parte Obedientiæ, vel in ilia.
Confideratio Décima quarta.
A U r e u ni 11. is e f t Vicarius fponfus Ecclefiæ per
ipfam Ecclefiam aut generale Concilium quoad
exccutionem licitam eorum omnium quæ poteftatem
Ordinis refpiciunt, id eft, quod non licite talia aget.
Data quippe eft Papalis poteftas ipfi Ecclefiæ , 8c
fua eft ficut eft ipfius Papæ, quamvis alio 8c alio modo.
Sua e ft, inquam , 8c Papæ ad ædificationem
Pap re ab Ecclefia. 218
Eccleiias, non ad deftru6bioncm. Poteft ergo ufus
talis poteftatis tolli vel fufpendi per Ecclcfiam ab eo
qui vellet abuti manifefte in perditionem Ecclefia:, aut
membrorum fuorum, tali dignitate : unde etfi poteftas
Ordinis fit immediate a Deo , fit etiam inde-
lebilis) tamen ufus ipfius multum dependet ab Ecclefia
& a Re6toribus luis qui vices ejus exequuntur. E t
hie fundabilis eft poffibilitas fubftraclionis vel fufpen-
fionis obedientiic ab aliquo in Papam rite ele£fco :
nam quod obedientia tali pneftetur, eft Przeceptum
affirmativum, quod non obligat pro femper, nec in
pcrniciem Ecclefia:. Si viderit ergo Ecclefia quod
prasftare nunc obedientiam Papa: in adminiftratione
Ordinum, Sacramentorum 8c fimilium, fieret Ecclefia:
pernicioi’um, 6c Papa: in inftrumentum mali-
xxx. 3 cur non fulpendere poterit hujufmodi obedientiam
, quoufque nullum in obediendo cadat pericu-
lum : ha:c autem fubftractio obedientiae magis adhuc
fundabilis eft in his qua: funt temporalis adminirtra-
tionis. Sed utramhasc obedientia: fubftradio vel fuf-
penfio valeat per alium quam per Ecclefiam vel ge-
neralc Concilium ? Forte videretur refpondendum negative,
prasfertim fi fiat fermo de fubftradlione ge-
nerali 6c autoritativa 6c qua: ligat omnes de Ecclefia,
in hoc ftare: fecus eftde fubftradione particula-
ri quoad hos vel illos, qua: non fertur autoritative,
fed vel dodtrinaliter 6c infinuative, vel neceffitatis qua-
dam indu&ione.
Jubebit (exempli gratia) SummusPontifex coram
Theologis expertis , quod fideles credant Spiritum
fanctum non procedere a Patre 6c Filio: dicimus quod
Theologorum erit dodtrinaliter refiftere 6c dicere quod
fibi non obediatur. Jubebit alter Summus Pontifex
quod vaftetur Regnum Francix igne 6c gladio: dicimus
quod Regis erit refiftere 6cjubere quod ei non
obediatur, fed refiftatur 3 hoc enim fas eftagerecui-
cunque, inquantum vim illicitam vellet inferre etiam
verus Papa, jnanens Papa. Jubebit ipfe idem,quod unio
ad pacemEcclcfix non quxratur viis convenientibus 6c
congruis, aut etiam per eum juratis 3 aut quod Ecclefia
nequaquam congregetur, ne forte earn audiat: dicimus
quod omnium Catholicorum erit refiftere 6c non obe-
dire. Qiiod fi fit aliquis qui totam Prxfidentiam fuam
6c Papalem Dignitatem convertere velit ininftrumen-
tum nequitix 6c deftrudtionem alicujus partis Eccle-
fix , in temporalibus vel fpiritualibus , nec pateat
fufficiens remedium aliud , nifi fubducendo fe ab
obedientia talis poteftatis fxvientis 6c feipfa abuten-
, tis , 6c hoc ad tempus , vel quoufque Ecclefia vel
"Concilium providerit3 hoc fas erit: dum tamen illud
agere pia quxdam impellat neceffitas, non libido
feu cupiditas aflumendi improbe velamen malitix li-
bertatem. Fatemur enim duo ilia nullomodo de-
bere fieri nifi manifeftis caufis urgentibus, neintoto
corpore Ecclefix deterior 6c generalior feiffura fiat
6c inducatur, dum particularia membra confuefcunt
non obedire, ficut notatAriftoteles in Politicis: P e f -
(im itm ejfeconfinefeerenon o b e d ir e P r in c ip if iv e % e g i . Quanto
magis erronea 6c damnanda eft afiertio, quod licet
unicuique fiibditorum, mox ut aliquis eft tyrannus,
ipfum viis omnibus fraudulentis 6c dolofis, fine qua-
vis autoritate vel declaratione Judiciaria morti trade-
re ) prxfertim fi addat hxc afiertio quod tyrannus ille
omiiis eft, qui non prxeft ad utilitatem fubditorum;
fed'de hac re alibi, de qua viderint aflertores.
Confideratio Decima quinta*
AU f e r i b i l i s eft Vicarius fponfus Ecclefix per
Ecclefiam aut generale Concilium peipetuo vel
ad tempus , quoad ea omnia qux funt Jurisdictio-
nis. Satis indiredbe deduftio cqnfiderationis iftius
patet ex prxeedenti : nam poflunt ab aliquo rite
in Papam eleeto tolli tarn de Jure quam de Fadfco
fubditi \ in quos debet jurildiftionem exercere 3
O 3 6c