los mala tempeftas àSede Petri disje&os , non modo
tchiiiruitis j led non nullius etiam hærefis macula
foedavit. Latinitas ipla purior ac immaculatior Se-
dem habet Petri, pro cujus Fide ne deficeret, fpe-
ci'alitcr oravït ille qui in omnibus exauditus eft pro
ilia reverentia. Ipfa tarnen multis quàm diuturnis *
quàm violentis fchifmatibus, turn anteafæpe, turn
nôftra tcmpeftate milerabilitcr concufla languit. Unde
nuper tantarum calamitatum impatiens Ecclelîa,
multis fufpiriis ac gemidbus clamavit ad Dominum.
Dominefi in tempore hoc reßit ues Regnum Ifraefi. Act. 1. 6.
Aliqua ex parte audita eft. Excitants eß tancjuàm dormions
Dominus, tanquampotens crapulatus a vino. Etpercufftttni-
micos ßtos in poßeriora t opprobrium fempiternum dedit il-
hs. Pfal. lxxvii. <5 f . Afportavit duplicem Sobnam, tan-
quam gallum gallinacium,Ifàiæ.xxn. 16.17.20. 6c fide-
lem Eliacim lubftituit.Nam cujus eft iita tua fubftitutio
Pater Beate nifi Chrilli? Unde cbnvocatio Con-
cilii tarn mira ? Unde priùs difcordantium inaudita
confenfiö ? Unde tot Præfulum ac çræfapientum con
curfus tam celer ? non a Deo certe difîènfionis , fed
pads. Non vocavit Papa: fuit Conventiculum. O
ridenda ac irrationalis nimium ratio. Neque verb ad
quatuor ilia Concilia quæ in Aètibus Apoftolicis def-
cribuntur Petrus vocaflè memoratur. Neque Syno-
dus Nicena juflü Silveftri , fed Conftantini conve-
nifle legitur. Adquintum Univeriàle Patrum Concilium
contra Theodorum Neftorii difcipulum, ne-
mine convocante fêlé certatim Patres exhortati funt.
Fuere ergo conventicula ? Cave dixeris. Coluntur
à Gregorio tanquam Evangelia. Quid fi fchifma dubios
reddit Chriftianos, quem duorum pro Papa co-
lant? Quid fi(quod perrarum eft )Summus Pontifex
labatur in ' hærefim , Ut legimus Liberiuni Arrianæ
pravitati fubfcripfiflè -, Marcellinum idolis fàcrificaflè ?
Quid fi in tolerandis oneribus Chriftianitatem grava-
ret ? An adverfus tantos morbos ullam relinquisme-
delam ? Relinquo inquies. Credo fànè : nam imper-
febtam nimium Ecclefiafticam politiam aftruêres ,
nec à Deo cujus perfeèta funt opera falubriter infti-
tutam, quod credere nefas eft, fi quis in earn morbus
poflët incurrere, 'contra quem nulla poflët adhi-
beri medicinaj fed tarnen nulla raemoratis cafibusre-
linquitur, fi nônaliquando fine Papæ vocatione con-
vènire poffit Ecclefia. Libenter hic diutiùs ipfifterem,
féd brevitaté prohib’eor.
Qiioniam ergo te certum ac indubitatum Pontifi-
cem nobis exhibuit Deus, ut reliqua mala per te toi-
lat, 6c Regnum Ilrael nimis reftriélum iterum am-
pliet j ad te jain convertitur 6c clamitat Ecclefîa quæ-
rêns : Domine f i in tempore hoc , 6cc. Non ab longis
inquit retro diebus quifqüam, me Surrimus Pontifex
in taritam fpêin eréXit recuperandæ meæ dignitatis
antiquæ ficuti tu, quem video contrarie difpofitum
illis qui me dimifèrunt. Fac obfècro ut non fruftra,
fperaverim. Confidera etiam atque etiam quod cùm
mihi donatus es, tuiis eflè certè defiifti, nec fi te
vocem Dominum, tu me proptereà famulam arbi-
trefis. Sic Sara obediebat Abrahæ Dominum ilium
vôcans. Non ego certè tua fed tu meus, omnia liquidem
mea funt, live Paulus five Apollo five Cephas.
T u te etiam filiorum meorum fervum vocas,
fi nones curte vocas? Si verè es, negatoDominum,
6c vide quantum mihi debes. Si quifpiam te filiorum
meorum rationabilitef uti velit j non potes te fibi ne-
gare vel fatal 1 qui finis es, quin per te vel alium fuæ
neceflitati fuccurras 5 quamvis nil ambitioni, nihil a-
varitiæ vel malitiæ debeas : fi tantum fingulis , qUan-
tîim.univerfis v certè quantum univerfis tantum mih
i , quaré fufpirabunda atque plorabunda peto ut mala
mca rcfpicias, ut Regnum Ifiad hoc tempore refti-
fuas. ] uftum petitPater B eatissime, cam exaudi,
iiniverfum ftudium tuum ad Regni fui refhtutionem
conféras, de yctufta, ilia Saracenör'um ruina, quamvis
ô fi refarciretur. V ix aufim aliquid dicere, licet non
exiftunentur Chriftiani populi Restores hoc abloluti
Præceptô quod hodie tuis auribus infonuit: Marc.
XVI. 14. Euntes in mundum umverfum predicate Evangelium
omni créature , aliifque fimilibus, quandiu fue-
rit aliqua Gens fine Chrifto, nec fe putafient Patres
eorum Apoftoli, nec illi quatuor principales Doéto-
L res Ecclefiæ, poft quorum tempora tanta peftis e-
xorta eft. Verum ab hac difputatione, brevitatis a-
mof avocat, ac prope rapit ad alia. De Indis quid
dicam ? Habent Chriftum,an purèquis doceat? Quis
te vetat ad eos mittere qui référant omnia? Facile in
eis Fidei finceritas corrumpitur, cum Ecclefiæ Ro-
manæ non cohæreant, à qua Fidei certitudo peten-
da eft.
Impiger extremos currit mercator ad Indos.
Der mare pauperiem fugtens, per tela per ignés.
E t ex te nullus eo curret fpe lucrifaciendæ tantæ.
Gentis? Memento tamen illi te eflè debitorem. Jam
vero de Græcis loquerer , quibus multa Latini de-
bemus. Veriim hune locum eo negligentiùs tanfeo,
quod te Græcum erga Græcorum revocationem om-
nes adhibiturum operas intelligo 5 feftina P a t e r feltir
na, né fugiat hora, 11e labatur occafio defuper o-
blata, cui non ‘eft facile fimihs reditura. Ad rem féliciter
traétandam tempus omnium primum eft. Iti-
dem dicendum puto de ea parte Latinorum , quæ
nondum tuam claram juftitiam infequitur. Sed duo-
bus hominibus humano judicio divinoque condem-
natis adhuc inhæret, quoniam & tua vigilantia, Sc
g obedientium Principum fedulitate , & tuæ veritatis
perfpicuitate 5 fpes eft citd Deo benè juvante redi-
turam. Labore tantum opus eft. Igitur his tanta
brevitate decurfis, pergit iterum Ecclefia quærere
de ea parte quæ tuam juftitiam agnolcit. Domine
f i in tempore hoc , &c. Tecum fortè cogitas,
c'ur hoc quærat : nam cum hæc pars fit Ichilinate li-
berata, quænam in ea ruinæ reparandæ relinquuntur ?
Gaudet lànè fchifma elfe hinc depulfum, fed lion ra-
dicitùs credit avulfiim, Hærent terræ radices, ex
quibus pullulaverat malum germon. Veretur ne fi
non fuccindantür, denuô repullulet, quare cupit ut
fodiat altiùs labor tuus, non futura fine mëtu , nifi
viderit cunèlas malorum germinum fthpes penitùs a-
vullas. 'Sed quæ funt ais iftæ radices? Ab fît fi hoc
à mea tenuitate, prorfus abfit ut tuam fummam là-
pientiam velim inltruere : fcio ab infania paululum di-
ftare, volentem docere Minervam. Sed eftündo coram
te cordis mei affeètu m, immo profero voces Ec-
^ clefiæ Sanèforum, & fine fufpicione docendi oro ut
eas exaudias. Quis enim nefeiat nos inOrationibus
effundere coram Deo corda no lira, nec* eum velle
docere?Malo tamen dicat iplàmet Ecclefia voces Sanctorum
fuorum, dicat quas velit ftirpes exfeindi, &
quas plantari. En loquitur, non jam in me , fed in
eam intendite. Væ miferæ mihi, væ infelici, ex.
quo dignitatis culmine, manibus iniquorum, detracla
liiin, quomodô mutatus eft color optimus, obtufea-
fus faciei nitor ? Coelcftis pulchritudo terrenis fôrdi-
bus inquinata , exangue corpus effeèlum , milèran-
dum, incultum, hifpidum, veftimentis fragrantibus
fpoliatum. Ecce Rex St Conditor meus, me Regni
Sanétorum coeleftis expreflam imaginem. elle deere-
verat, ut quantùm fas eflet, terrenarum rerumobli-
ta, coelo propinquarem , êt Regnum illud fiiperhum
oculis mortalium præfentarem. Sic enim fub Moyfe
nomine dièhim fuerat. Exod. xxv. 40. Vadc omnia facias
fecundùm exemplar tibi monfiratum in monte. Sic
retulit pofteà difcipulus quem dilexit, fe vidilfe Ci-
vitatem fanUam ÿerufalem defeendentem de coelo hab'entem
D claritatem Dei. Apoc. xxi- 2. Duplici vero limilitu-
dine illam imitabar: Primum quidem , quia ficut
in coelefti Regno Chérubin, Séraphin & céteri quin-
que ufque ad Angelos ordinantur fub uno capite
Deo, ita in meo corpore fiib Summo Poritifice Primates
vel Patriarchæ , Archiepifcopi St Epifcopi,
A\ Ar-
Archipresbyteri, Presbyteri, S t Abbates S t reliqui. A
Eft alia principalior , St cujus gratia htec inftituta
fuit , ut quantum patitur-corpus corruptibile quod
cceleftes habent perfeólè, habeant terreftres ex »parte.
Illi vident per fpeciem j videant ift - per Sapientiam
St Fidem. Illi Deumtenentpræfentempercompre-
henfionem 5 teneant^ abfentem ifti per Spem. Illi
Archiepifcopos, Primates iuos vel ignorure vel coi.
temnere 5 adverfus îllos aut confuetudinis diuturnæ
præfcriptionem, aut exceptionem allegare. E t non-
ne hæc eadem ab infèrionbus fuis Archiepifcopi pa-
tiuntur? Cernere eft profeflos paupertatem , ita u t
nec in privato nec in communi fibi quidquam refer-
vaverint, quo liberiùs in terris charitatis ardore Se-
Deo fruuntur plena Charitate 5 fruantur ifti quanta . raphin, feientiæ plenitudine Chérubin imitarentur
pofiiint in corpore prægravante. Deum colant StA aut ad Prelaturas nifibus lümmis afpirare, aut fi
adorent quomodo Beati, cafti fint quomodo Beati, là- non audeant, ad Bcneficiorum minorum, quod cf
piant c ju e f it r fu m fu n t , non q u e fu p e r t e r r am Cololf. m. 2.
quomodô BeatijSt fie poflem difeurrere per ceteras vir-
tutes, reôtè fané fie ordinavit fapiens artifèx : Nam fi
propria ratio mea quæritur,Sc mei collatio ad coeleftem
civitatem facienda eft.Ego fum via Stmotus in illam,ilia
finis ac terminus E g o peregrinatio raptim tranfiens,
ilia patriatemper manens. Ego militantium juge cer-
tamen , ilia lætus viéborum triumphus. Ego vallis
miferiæ, ilia mons lætitiæ. Ego.mare tempeltuofiim,
ilia portus tranquillis. Ego exilium, ilia natale fo-
lum. Itaque quemadmodùm motus ex fuo termino
ad quem vadit, fie ègo ex ilia propriam traho ratio-
nem. Quantum ad illam accelfero, tantùrn veritatis
acquiro. Si tendere defidero, amiflo nomine proprio
,-in alteram formam convertor. Unde Deus Conditor
meus afeendens in ccelum ,1 »quid aliud voluit
pore , ut illic diet cor meum , ubi effet thefàurus
meus, amor meus, fpes Scdefiderium. Nonneaffi-
xit mihi pennas quibus in terris corpore jacerem,
mente volarem in ccelos ? Sunt enim pennæ volucris
mihi, quæ oelfa confcendunt poli, quas fibi cum ve-
lox mens induit, terras perofàdefpicit. Sed quæ funt
illæ? Fides, Spes, Charitas, nihil cum terra commune
gerentes, fed totæ cceleftes. N onne fecundùm
has virtutes me confufcitavit Deus, & confédéré fecit
in cceleftibus in Chrifto Jefu? O mira atque de-
fiderabilis imitatio , quâ coeleftior quàm terreftrior
effeéta hon dubitor / Omnia civitatis illius ordinem
eloquuntur, coeli, fydera, elementaj mixta j cumor-
dinatiflimis Legibus Deo ferviant. Unde 6c natura
duce, ante Chriftum meum natum , gentilium Sa-
cerdotum poteftates ita erant ordinatæ, ut Archiflà-
minibus Flamines flibeflènt, à quibus adhuc Provin-
ciarum ac Dioecefium diferetionem partitionemque!
, quod eftinufitatius,
Commendas cuirere, non veritos ne cum
uxore Loth retrofpicientes in ialis effigiem redigan-
tu r, neque fatis memores Ananiy & Saphyre. Mi-
rum eft non alios a:que feftinare ditari his quorum
profeflio vetat ditari. Cur enim aflidue pullant au-
res Apoftolicas, quatenus novaPrivilegia valeantex-
torquere. Si hoc ut publice proficiant, magis quam
marfupia repleant, fplendide vivant, paupertatem
quam voverunt exuant, ipfi viderint j quamquam
multa me experientia Magiftra docuerit, nolim tamen
judicare. Videas alios novem Ordinibus non
contentosj non enim novenis Beneficiis faturantur,
tamdiii novos hiatus pandere quamdiii vivant, conjun-
gere domum ad domum,agrum agro copulare,quafi
in medio terrx foli habitarent, ipfum verb vie prophe-
ticum pro fabulacontemiiere. I fa i e . v. 8.Videas fere
quam ut eum mente fequererquö progrediebatur cor- „ omnes fummis importunitatibus in Leges innere, dum
T>ore -nr illir p.flër mr mpiim .nhi rh^Anmc B nunc petuiit gratiam obtinendorum fimulincompatibilium,
nunc in abfentia pofle fruèlus colligere, nunc
ante annos magnas Dignitates aftèqui, nunc adfacros
Ordines non compelli, & mille alia rectis Legibus
vetita. Ubi nonne eft intolerandum magnos Præla-
tos commilfos fibi greges lupis exponere, & quoti-
diè ad denariorum Rcgiorum fupputationes federe,
non veritos Præceptum Apoftolicum tranfgredi. 2^e-
mo militans Deo imp lie at fe negotiis fecularibus, 2. Tim.
it. 4. eo fenfu quo per* Sacrofan&um Concilium o-
lim expofitum fuit. Qiiid de illis loquar, dc more
patriæ pro minis utuntur galeis ; proveftelinea vef-
tiuntur ferreaj arma ferunt, bella gerunt, fundunt
fanguinem, Præfules negant, Duces exhibent, fpi-
ritum nefeiunt, carnem foventj quafi arma militiæ
noftræ eflènt carnalia , & non potentia Deo ad de-
ftruendum oihnem altitudinem extollentem fe adver-
fus lcientiam Dei. Quod fi ad hæc arma neceflîtas^
retineo, Poteftates autem terrenasquisordinatasam-C vigentior detruferit (uti lion nunquam accidere fàteor
) non eft magis fperanda viétoria ex pügna Jo-
fue , quàm oratione Moyfi. Porrô illud quam ab-
furdum, in hieravehiis inftitutos nullos actus hierarchi-
cos exhibere, non purgere, non illuminare, non per-
ficere. Atque utinam cxemplo fuo malo non
inficerent, nonerrores tfallèrent, ac imperficerent
paupemm plebeculam paratam in alterutrum fequi
aut bona exemplavirtutum, aut prava vitiomm. Quid
turpius quàm videre dodos aut benè moratos , aut
extra Ordinesjacere, aut in imis collocatos, ignaros
autem 6c improbos altiflimum gradum tenere 5 vide-
re alios efurire , alios ebrios eflè. Quod fi ad infti-
tutionem Sacerdotum atque provifîonem venire delec-
tet, doleo feminaria feri litium, ubi lites fequi prope
nefas eft. Vix aliquod Beneficium infra Prælaturas
confertur, quin ipfum, uni Summus Pontifex, altcri
vero Legatus aliquis, item Ordinarius alteri conférât.
Quid' eft hoc aliud quàm litium materiam exhibere?
N ë e illud nainiis abfbnum quod magis favoribus humanisa,
' aut gratia, aut- metu, aut cupiditate , aut
confàoguinitäte , aut affinitate, autaliquo impetu abigat
? 7'^on efi poteftas nifi a Deo, qua autem k Deo funt
ordinatafunt.D^om.xiu. 1. Verumordinismeipulchri-
tudo longè prasftantior , exprelfior atque vicinior.
Hujus curam prascipuam ac penè unicam, euftodibus
quos mihireliquitinterris,meus Conditor mandavit.
E x em p lu m , mquiens dedi vobis, tcjue admodun
f e c i , i t a & v o s fa c ia t i s . Joan.xm. i f . Si fimilitudirtes
pulcherrimas coeleftis ordinis in terris pofui, vos illas
fervate , veftrum eft officium ut ceteros purgetis,
illuminetis,perficiatis, quatenùs coeleftem portent imaginem
:idcirco vos purgavi, illuminavi,perfècij quia nec;
Ibrdulentum mundificat,nec tenebrofum illuminât ,ncc;
diminuta perficiunt. E t vos quales euftodes meæ fpon-
fæ fubllitucritis, etiam atque etiam cautè confîderetis:
quandiu re&è his mandatis eft obeditum,fpiritus valuit,
caro jacuit, eximiaper totum orbem terrarum diffufà
fum. Pax ubique portabatur, ubique recipiebatüf,
lerrea corda lin'guis igneis 6c verbis ignitis liquefcebant.
Sed heu! quid de calamitate præfèntiùm temporum
querar mifera? quibus, pro coelefti ordine perturbor
eonfufionè, 6c ejç.fimilitudine coelefti quæ mihi vita efty , 0 ........... , _____ _____ f ______j__
ad inferni fimilitudinem u b i n u llu s o rd o fè d fim p ir em u sh o r - ] j nimi quàixi judicio aut deleètu provifiones iftæfiunt
ror inhabit at ^ obx. 2 2. qu£e mihi mors eft,manibus inipii
pertrahor ? Denique ex diflinbtiflima membrorum de-
centiain chaos Anaxagoreum nifi manus conditoris re-
tentaret, prope dilaberer. Siccine mi Rex te fequor ?
Siccine coelos peto? Siccine Matris coeleftis venera-
tur imago ? Vix jam Ordo'. meus quem inftitüifti'legi-
tur in Libris, -quantb minus in moribus ? Gernefe eft
- Nec ad ea Dona fpebtatur quas Spiritus fanbtuS mem-
bris’meis variis varia diftribuit, ad regimen ordinatum :
atque per fe fufficiens mei corporis. Unde fit utau-
ris ad. videndum , adaudiendum oculus nonnunquam
applicetur , fimilifque ceterorum membrorum confu-
fio fia t,' qua nulla major pernicies. Ex quibus h x c
radicibus pullulafle crcdiderim ? Profebto ex feedis
I I in