foanms Gerforiù
v2oca7nu$i Ccetum, congregand■ i Ecc■ lefiam , ut vidèrent
quid faéto opus diet ad tollendum tot fcanda-
la pofita in viis Sion, ita lit lugerent, eo quod non
elfet qui veniret ad Solemnitatem. Hinc offendebat
fcandalum fchifmaticæ divifionis. Hinc fcandalum
multiplex hæreticæ pravitatis. Hinc multiplicata fu-
per numerum fcandala, offenfiones, 6c retia cujuflibet
276
fuprajus. Et ita de plurimisper quæ blanda, M a x &
fubdola adulatio fovebat libidinem dominandi, 6c in
tyrannidem Ecclefiæ deftruélricem Papatum, feu ejus
ufum, convertebat, ita ut non pateret via reduétionis
feu pacis. Scripfit fuper hoc errore vel fcandalo Reve-
rendiffimus Pater Dominus Cardinalis Cameracenfis
Præceptor meus inclytus dudiim, 6c nuper antequam
vitiofitatis. Oblîdebat præcipuè hoc iter fpiri- fierethæc Conflitutibj reputans efle pemiciofiffimum
tuale, monflrum horrendum, ingens, mole potens, A fic aflérere, ficut 6c de multis diétis perquofdam in-
iiiperbia 6c filia ejus improbiflima dira dominandi li-
bido. Prohibebant toto malignitatis fpiritu 6c aftu, ne
celebraretur Generale Concilium quod efficaciffi-
mum erat 6c pene unicum adversus hsec omnia fcandala
remedium. Exultet verb nunc omnis fidelium tur-
ba, nunc magnified gratias referat Deo falutarium no-
llrorum , qui profperum fecit iter Mandatorum fuo-
rum, d inn contulit celebrari S aero fanflum hoc gene-
rale Concilium fufficiens ad fchifmatum fedationem,
ad hserefum extirpationem, 6c ad morum reformatio-
nem. Et hoc ex paucis in hoc eodem pra£fcicatis Con-
cilio, non tam declarare , quam fummatim narrare,
vel annotare curabo. Non accurato quidem, fed doc-
trinali quoddianoque fermone. Satis erit ita loqui, ut
nitentes fuisJuribus pofitivis, annotavit. Nunc ex quo
Le x pofita eft, neejam licet dubitare, probationes
omittamus. Sola hasc probatio fufficeret: Si Ecclefiam
non audierit , fit tibi ßcttt ethnicus, eftpublicanus, Matth.
xviii. 17.
S E C U N D A D I R E C T I O
ßve Lex falutaris.
ff"1 ON CILIVM jenerale poteft cum quem reputat Sum-
^ mumPontificem,nedum confultive inducere,fed autoritative
compellere ad offerendum viam ceffonis, vel ad ceden-
dumPapatui, etiamßne culpa fua, licet non'fine caufa: quält s
cauja multiplex eße poteß , quemadmodüm in publicis Serinteil
igar. Confiderans itaque rneqtalibus oculis præ- g montbus tadum fuit in hoc Concilio. Hæc Le x per hoc
lens generale C o n c i l i u m 6c Acta ejus , mvenio quod Sacrum Concilium determinative ftatuta*eft, 6c inPa-
îpfum ab itinere fpmtuah reraovit primo quadruplex
fcandalum obitans fchifmatis fedationi. Removit aliud
quadruplex fcandalum , nocens hærefum extirpations
Removit alterum quadruplex contrarians morum
pa Joanne X X III. pradlicata* quia viam cefiionis urgente
Concilio, primüm obtulit , deinde cefiit. Tol-
litur ex hoc fcandalum dicentium viam cefiionis pradti-
cari non pofle, mvitis contendentibus de Papatu. T o l-
litur denique collufio feu tergiverfatio volentium invito
Generali Concilio, vel Ecclefia perniciose Papatum
detinere, nunc aut quomodolibet in futurum. Et-
enim fi poteft Summus Pontifex dareLibellum repudii
Ecclefise fponfas Chrfti, ficut egitCceleftinus 6c lau-
datur, cur non viceverfa poteritfponfaChrifti repu-
diare, non dicam fponfum fuum , fed fporifi Vica-
rium, prsefertim ubi fubeft vel culpa vel caufa ?
T E R T I A D I R E C T I O .
reformationi, 6c ita contrarians, ut jam non eflét profperum,
fed infauftum, iter pacis, F idei, 6c virtutis.
Conformiter ad hanc triplicem quaternitatem fcanda-
lorum numeremus xn. Conclufiones, Régulas aut L e ges,
quæ in hoc Concilio vel explicité vel implicite
Habilita: funt, quafi totidem direétiones falutares, per
quas profperum iter fecit nobis Deus falutarium 110-
ftrorum, ut in hoc itinere fit unitas ratione primi 5 fit
veritas ratione fecundi ; fit bonitas refpeétu tertii.
Sit infuper modus, fpecies, 6c ordo -, fit denique men-
fura, numerus 6c pondus : conformiter ad Potentiam,
Sapientiam 6c Bonitatem Patris 6c Filii 6c Spiritus f ONCILIVM jenerale ficeftfupra Papam, quod ejus
ffaannóéHli.. HHoocc mmooddoo pDrrooffpoeerruumm iitteerr ffeecciitt nnoobbiiss DDeeuuss,. ' Pullos & Proceffus vel Ordinationes & Statutapoteft trfcilicet
ut fit iter planum , iter lucidum , iter pul-
chrum, dum juftitia ponit in via greflus liios , dum
velligiafua relinquitimprefla, quafi certa totidem fi-
gna, ne oberremus vel exorbitemus', nobis data.
A R S P R I M
P R I N C I P A L I S
Lex frima in via ‘Pacis.
A
A®1 Ssignatur pro prima parte, quæ eft de via pads,
Uprima lex five direélio liberans iter noftrum à primo
fcandalo, quæ data eft in Seffione publica quinto Apri-
lis Anni præfentis. Concilium Generale potefiatem à
Chrifio immediate habet, cuiquilibet cujufcunque flatus,
vel dignitatis, etiam fiPapalis exiftat, obedire tenetur in
his qua pertinent ad Fidem& extirpationem fchifinatis, ac
generalem Reformationem Ecclefia Dei in Capite eft in mem-
bris. Confcribenda prorsiis efle mihi videretur in j )
eminentioribus locis, vel infculpenda per omnes E c-
clefias fäluberrima hæc Deter minatio, L e x, vel Regula
, tanquam directio fundamentalis, 6c velut infalli-
bilis, adversus monltruofum horrendumque offendi-
culum quod hactenus pofitum erat per multos de Ec-
çlefia in itinere MandatommDei, déterminantes ex
textibus Gloflæ, non ad Regulam Evangelicam 6c æ-
ternam acceptis, Papam non efle fubjebtum Generali
Concilio, nequejudicaripofle peripfum : quodpræ-
tereà Generale Concilium totum abipfo robur immediate
fumebat -, nec poterat fine eo , calif] quocum-
que, vel convocari vel ftabiiiri : quod nemo poterat ei
éicere, curitafacis? quoniam folutus erat Legibus 6c
ta poteft i;
ritare vel annullare. Potefl infupertranflationem Curia Romano.
a loco Concilii impedire j compellere rursus Papam flare
cum (oncilio, eft ita de fimihbus. Yioc determinatum eft in
publica Seffione Sc multipliciter pra&icatum. Tollitur
per hoc fcandalum , quo per indire&um quaereretur
nunc aut alias diffipari Generale Concilium.
Q U A R T A D I R E C T I O .
S^ONCILIDM Cjenerale fle efl fuper omnes Leges poflti-
^ vds, vel a Summis Pontificibus, vel a Cjeneralibus Con-
ciliis editas, quod eas potefl interpretari, mutare vel tollere,
pro quanto viderentur impedimentum, vel fcandalum ejj'e, ad
iter Eccleftaftica unionis. Hoc pra&icavit praefens Concilium,
tollendo pcenas omnes8c inhibitiones,6cc.Sufpen-
dendo infuper futuram Summi Pontificis ele&ionem.
Recipiendo denique ad cautelam, 6c humiliquadam
condefcenfione , prstenfam confirmationem Concilii
a Domino Papa cum multis fimilibus, quas6cqua-
liajuriumpofitivorum rigor non admittit.
P A R S S E C U N D A
P R I N C I P A L I S
De Via Veritatis.
EX p o s u im u s in hac parte prima quatuor fcan-
dalorum genera , quibus obfiftit pr^fens Concilium,
ut profperum iter faceret nobis Deus falutarium
noftrorum, ad dirigendos pedes noftros in viam pads,
6c ad fedationem fchifmaticse divifionis. Tranfeamus
pro fecunda parte ad deftrudlionem alterius quadrupli-
cis fcandali, quo videbatur impediri declaratio veritatis,
6c hjereticse pravitatis deftrudlio.
Prima
ZJ7 Sermofuper Proceßonibuspro Viafio Regis Rom. 278
P R I M A D I R E C T I O
S A L U T A R I S
In Via Catholic a veritatis.
CtONCILIVM Generale poteft eft debet circa omnem per-
Jonam, cujufcunquepraeminentia velflatus exiftat,abfque
favore, vel timoré, vel perfonarum acceptione, judicium
in caufa harefis exercere. Patet ex tenore Commiffioms
datæ Reverendiflimis Patribus Dominis quatuor Car-
dinalibus, 6c aliis dequalibet Natione. Hoc infuper
praéticatum eft circa inquifitionem faétam de Papa
JoanneXXIII. 6c circa Joanncm Hus, qui quamvis
effet flatus parvi, habuit tarnen fautores plurimos fortes
, acres, 6c potentes-. Hoc autem ell profperum
ôcefficax iter ad extirpationem errorum, dum nullis
parcitur j fed conftanter proceditur ad emendationem,
vel ficorriginoluerint, ad punitionem 6c extermina-
tionem errantium. Alioquin non fatis deftruuntur er-
rores, fi permittuntur liberi 6c impuniti patentes 6c
notorii j verbis aut faélis, hærefum defenfbres y fi præ-
tercà Prædicatoribus Catholicæ veritatis non fubefl
plena libertas elucidandi Legem fànôtam. Tollitur ex
hoc à præfenti Concilio diétum Philofophi illius, qui
Leges cemparabat telis aranearum, eo quod debiliores
mufeas retinent, tranfmittunt fortioresv
S E C U N D A D I R E C T I O .
ONCILIVM Generalepoteft eft débet affertioneshareti-
cas, & erroneas in Fidc (ft moribus, quafuerunt & funt in
fcandalum publicum, diligenter examinare, rèprobare, eft
damnare, etiam non fado prius, vel fimul procèffu adver-
fus affertàres. Hoc pluries praélicatum eil in hoc Concilio
, ut de Aflértionibus, quod communicandi erant
laïci fub utraqué fpeciè : 6c de ifta Aflèrtione ; qui-
libet Chriftianus poteft & débet &c. Denique tàm f atio-
nes, quàm fimilitudines manifeftæ, ôc exempla Sanélo-
rum probant idem , ut de falfb numifmate , 6c famo-
fo libello. Tôllitur ex hoc fcandalum, vel tolli débet,
eôrum qui prounô acceflorio quod infaélocon-
fiftit, eluçidationem veritat is vel impediunt, vel prô-
craftinat j hoc autem procraftiuare, quid nifi impedire
eft ?
T E R T I A D I R E C T I O .
sff'ONCILlVM Generale poteft damnarePropofitiones mul-
■ tas cum fuis Autoribus, licet habere (jlojjas ali quas, vel
expofltiones, vel fenfus logic aies verospoffmt.. Hoc praélicatum
eft in hoc Concilio de multis Articulis 6c -W iclerf,
6c J oailnis Hus, quorum aliqui poterant vel de vi Lo-
gicæ vel Grammaticæ defenfionem aliquam rccipere,
fit in Articulis, qui funt indiffinltè traditi, vel qui lo-
quuntur de pofîibilitatè,profit poflé Logicum eft latum
nimis, vel qui poflént ad aliquem fènfum verum trahi,
fi feorsiim ponerentur. Sed Concilium hoc folerter
attendit, primo quia juxta Hilarium , intelligentia
diclorum, ex caufls efl affumenda dicendi. Iterum illud
Auguftini : Liberis verbis utuntur Philofophi, éft in rebus
ad intelligendum difficillimis offenflonem piarumaurium non
pertimefeunt. Nobis autem, lcilicet Theologis, adeer-
tam regulam loquifas eft . I llud denique vulgatum, fun-
datum in Arillotcle quod Sermones accipiendi funt fecun-
dum materiam fubjedam, unde moralis feientia. Similiter
Theologiafuam propriam habet Logicam, 6c fen-
fum litcralem,aliter quàm fpeculativæ Scientiæ, Hæc.
direétio vel Lex præfervavit haélenùs præclaram Uni-
verfitatem Parifienfem à pluribus erroribus , dura
Scholaflicos fuos fèmper ad certain regulamFidei loqui
juffit 6c compulit. Utinam in aliis Studiis hæc difcipli-
na fimiliter teneatur. Mala libertas e f t , malè 6c erronée
loqui poflé.
Tomi II. pars. H
Q U A R T A D I R E C T I O .
S^ONCILIV M Cjenerale poteft, & debet damnarePropofi-
^ tiones multas, vel afterliones hujufmodi, quamvis nonpoL
1 fern ex folo & nudo textu expreffo facra Scripture, patenter
reprobari, feclufis expojitionibus Doctorum, vel uj'u celebri
Ec cleft a , & ceteris. Hoc praélicatum eft in hoc Con-
Ac ilio in multis Aflértionibus JoannisWiclefF, écToan-
nisHus, immo 6c de ifta, quod eft communicandum
per laïcos fub utraque fpecie panis 6c vini. Hæc Di-
rèétio vel L ex profperum facit iter ad hærefum 6c hæ-
reticorum exterminationem j quoniam hæretici quos
vidimus, defenfionem fuam ut plurimùm accipiunt,
quia nolunt hærefes abfolutè revocare , fed tantum
conditionaliter, fi videlicet ex rigore Textus facræ
Scripturæ convincantur errare, dicentes , quod ex-
pofitiones Doélorum, Décréta j Decretales fint apo-
cryphæ, neque de illis curandum eft. Hæc autem præ-
fumptio quam latè pateat ad errores , nemo non in-
telligit.
T E R T I A P A R S
P R I N C I P A L I S
De Via morum vel virtutum.
B E q l a r a t i s vel narratis-fcandalis quatuorob-
■ ^viantibus eiTorum extirpationi, loquamur pro ter-,
tia 6c ultima parte aliquid de remotione totidem fean-
dalorum obftantium morum reformationi in capite 6c
in membris, narrando quadrûplicem Legem vel Di-
reélionem praélicatam in hoc Concilio, ut profperum
iter faceret nobis Deus falutarium noftrorum.
P R I M A D I R E C T I O
S A .L U T A R I &
In Via morum & virtutis.
O N C I L I V M Generalefie eft fupra Papam eft alium
^ quemlibet de Eccleftà, quod ipfum Papam poteft deponère
pro quocunque crimine,de quo notorie & incorrigibiliterfean-
dalizAt Ecclefiam. Hoc eft praélicatum dudum de Papa
Joanne XII. éenune de Joanne X X III. In cajuS de-
jeétione non inferitur quod fuerit hæreticus , vel à
Fide devius. Et fi ita àétum eft de cedro Libani, qua-
ç i-e non timebit humilis herba deferti ? Accufatus inter
^cetera fuit, 6c.conviétus , quod fuerat notoriefimo-
niacus. Ex quo confuoditur ilia quorundam temeri-
tas qui Papam in collatione Beneficiorum non poflé
committere fimoniam , vel difputabant, veldefinie-
bant.
S E C U N D A D I R E C T I O .
f f '1ONCILIVM (jenerale quamvis nonpoffit nec debeat ple-
■ nitudinem poteftatis Papalis commiffam ä (jhrtfto,Petro
& fuccefforibus ejus , tollere velminuere, fed de eagratias
agere Deo qui contulit , eamque r ever eri debeat eft am-
pledi : poteft nihilominus ufum poteftatis illius certis Legibus
eft Statutis limitare in adifieationem Eccleßa. Hoc
praclicavit prasfens Concilium, tum in multis, tüm
fpecialiter inh öc , quod Legem pr&fixit in eligendo
. Papam futurum, 6c fuis electoribus y quod Reveren-
diffimum Patrem Dominum Angelum Corario, ob
^ laudabilitatem fuse cefiionis fpontanese, nullus Papa
futurus poflet ä collatis Cardinalatu , 6c potefta-
te Legati per hoc Concilium .deponere , nec eum
fuper prseteritis quibufeumque fadlis quomodolibet
impetere vel punire. Jure quidem 6c indulgenti
condefcenfione hoc fäcfumeft, ut.exemplüm pofte-
ris detur ultro cedendi, dum illud efllagitat Eccie-
fiae vel pia utilitas vel urgens neceffitas. Expedit autem
nunc ante Summi Pontificis eleclionem ita fieri
circa multa generalem ftatum Ecclefise concernentia,
S z in