Quantum ad hoc, utrumJurehereditariofpcdaret
verum Regnum Judx ad Chriftum, apparet mihi quod
non pertinet ad cum, fecundum humanitatem, 8c ratio
qux me movet contra Armachanum eft, quia ut no-
tum eft, Machabxi vere 8c realiter dominati funt in
Regno Juda, 8c non erant tyranni: ergo realiter habe-
bant Poteftatem Jurifdidtionis in Regno Judas, 8c tarnen
ipfi Machabxi erant de genere Le vi, 8c ft defcen-
debant ex domo David, hoc eratperMatres 8c fcmi- *
nas, quia erant Sacerdotes : ergo de domo Levi j 8c
fic longo tempore antequam Virgo Maria nafceretur,
erat ablata Poteftas ä domo David. Ergo ipfä Virgo
Maria non habuit Poteftatem Jurifdidtionis in Regno
Judas. Ergo credendum eft quod Chriftus non habuit
Poteftatem in illo, fecundum humanitatem.
Refolutio ergo quantum ad tria pundta eft. Primum
certiffimum eft, quod Chriftus, Jure hereditario, habuit
proprietatem in aliquibus rebus. Secundum pundtum
quod eft ambiguum: Chriftus Jure hereditario non habuit
Poteftatem in Regno Iudx.Tcrtium, quod eft cer-
tiflimum: Chriftus Jure hereditario, fecundum humanitatem
, non habuit Poteftatem Jurifdidtionis in univerfo
Orbe, five in fingulis rebus, cum nec David, nec ali-
quis eorum ä quibus defcendit illam habuerit; ergo non
ip.fe Chriftus. . i '
Reftat modb difiicultas inter Dodtores: Cum Chriftus
non fuerit verus Monarcha Jure hereditario , an
fuerit per privilegium fibi collatum a Deo verus Monarcha.
Aliqui dixerunt quod Chriftus non habuit illam
Poteftatem Jurifdidtionis eo tempore quo vivebat in
carne, fecundum humanitatem. Rationes habent mul-
tumapparentes. Primb, habetur L u c s xn. 13. Ve-
nit aliquis ad Chriftum dicens e i , Magifter die fratri
meo ut dividat mecumhereditatem. A t tile dixit ei, homo
quis me conftituit Judicem ant diviforem inter vos ?
quafi diceret, nullus. Tunc ex illo arguitur fic : Chriftus
non habuit Poteftatem dividendi hereditatem inter
iftosduosfratresj ergo non habuit fupremam Poteftatem
Jurifdidtionis in temporalibus * 8c hoc argumentum
eft multumapparens. Nam quicumque habuit fupremam
Poteftatem Jurifdidtionis in temporalibus, habuit
Poteftatem dividendi & dicendi Jus, puta quid juftum,
quid injuftum in quacumque re temporali quo ad omnia.
Ergovideturcx didta authoritate, quod Chriftus
non habuit ex privilegio ä divinitateconceflo, fecundum
humanitatem, talem Poteftatem Jurifdidtionis in
omnibusirebus temporalibus. Item, Chriftus dixit,
Regnum meum non eft de hoc mundo. Joann, xvm. 3 6.
Ergo non habuit Poteftatem Regiam in hoc mundo, 8c
per confequens non habuit fupremam Jurifdidtionis Poteftatem
in temporalibus.
Unde quatuor dicit hxc opinio. Primum. Chriftus,
fecundum humanitatem, non habuit proprietatem 8c
Poteftatem in fingulis rebus: patet > Volucres coeli nidos
habent, Filius ant era hominis non habet ubi caput rechnet
\ Matth, viii. 20. Secundum. Jure hereditario non
habuit Poteftatem Jurifdidtionis in fingulis rebus temporalibus.
Teriium. Jure hereditario non habuit Poteftatem
Jurifdiftionis in Regno Judae. Quarto. Non
habuit Jurifdidtionem in rebus temporalibus ex privilegio
fibi ä divinitate conceflo.
Sed contra hanc funt multi textus. Primum, quod
Deus fecit ilium heredem univerforumj Hebr. 1.2. Ergo
ex privilegio habuit Poteftatem ir. omnibus: unde
dicit fandtus Thomas, de regimincPrincipum, quod
Chriftus ex conceffione, äDeo, fecundum humanitatem,
habuit fopremam Jurifdidtionis Poteftatem in fingulis
rebus temporalibus: ideo elicitur ex didtis fan-
dti T h om « , quod fecundum humanitatem non Jure
hereditario , fed conceffione ä divinitate fibi fadta ,
habuit fupremam Poteftatem Jurifdidtionis in fingulis
rebus temporalibus. Similiter habetur in Apoca-
lypfi. xix. 16. In cujusfemore, id e ft , humanitate, Rex
Regum,& c. Tunc bene fequitur : Chriftus fecundum
humanitatem habet Poteftatem fuper Reges 5 ergo
habet Poteftatem fuper lingula qux habent Reges.
Sed ipfi Reges habent Poteftatem in temporalibus, ad
minus Jurifdidtionis *, nam quamvis non habeant in fingulis
proprietatem Dominii 5 tarnen habent Jurifdi-
dtionem, id eft, Poteftatem dicendi Jus, 8c definiendi
de unaquaquere temporali, 8cdidtoJuri tenenturfob-
diti obedire •, qubd fi non fecerint, habent Poteftatem
rebellantes 8c contumaces juftis afficiendi poenis.
Ergo Chriftus, fecundum humanitatem, ex conceffione
habet Poteftatem Jurifdidtionis in fingulis rebus
temporalibus. Similiter habentur mult« authoritates
in Efaia & in Evangelio facientes ad h öc: propterca
dicit Thomas, quod Monarchia Chrifti incoepit a con-
ccflione , & quod, habuit fupremam Poteftatem in
temporalibus, 8c Jurifdidtionem in fingulis rebus. Et
probatur a figno. Reges adöfaverunt eum tanquam
fubjedti temporaliter ; ergo lignum erat quod erat verus
Dominus, •& Monarcha in fingulis rebus temporalibus.
Et pro ifta opinione facio talem rationem ;
Chriftus habuit Poteftatem, fecundum humanitatem,
ex conceffione ä divinitate fibi fadta, obligandi homines
etiam ad mortale 3 8c Chriftus, fecundum humanitatem
, non potuit errare j 8c quilibet alius ei, fecundum
humanitatem,tenebatur credere, Scexequi quod
Chriftus, fecundum humanitatem, ei afleruiflet 8c prx-
cepiflet. Sed fi Chriftus afleruiflet fententialiter de
aliqua re temporaji, hx c res eft iftius, 8c non alte-
rius y tunc alter fuiflet obligatus reddere illam rem illi
cui Chriftus adjudicaflet, & illam reddere fecundum
Chrifti Sententiam. Ergo erat in illo fuperioritas & au-
thoritas Jurifdidtionis, etiam ergaquofcumquehomines
j imo habuit Poteftatem unumquemque Regem
privare, 8c oppofitam Legem inftituere , damnatis
gratiam facere, 8c cos liberare. Habuit igiturjurifdi-
ttionis Poteftatem, fecundum humanitatem, 8c om-
nes illi parere tenebantur j 8c ratione fubjedtionis, ad
illius Sententiam adimplendam obligabantur: 8c hx c
opinio eft probabilior. Poteft etiam fuaderi hoc modo
: nam Paulus habuit Poteftatem petendi tempora-
lia, pro feminatione fpiritualium, quamvis non ufus fuerit
ilia. Similiter Chriftus habuit Poteftatem in fingulis
rebus, quamvis non fit ufus ilia Poteftate.
Jam quxritur ; cum fit probabile quod habuerit
iftam Poteftatem in fingulis rebus temporalibus , 8c
. fecerit Papam Vicarium fuum, an conceflerit fuccef-
f foribus fuis iftam fupremam Poteftatem Jurifdidtionis
in temporalibus. Refpondent communiter Dodto-
res , ut dicit Joannes de Parifiis, quod non oportet
Chriftum omnem Poteftatem quam habent in temporalibus
, contulifle Petro •, nam Poteftas Chrifti,
fecundum humanitatem, non fuit alligata Sacramentis}
nam, fecundum humanitatem , habuit Poteftatem
remittendi peccata, etiam abfque Sacramentis,
fed Papa non habet Poteftatem illam remittendi peccata,
fine Sacramentis j ergo Chriftus non-contulit Petro
8c ejus fuccefloribus omnem Poteftatem quam
habuit. Ergo hoc dato, quod Chriftus habuerit fupremam
Poteftatem Jurifdidtionis in temporalibus, fecundum
humanitatem, non potuit inferri quod illam
totam contulerit Petro. Similiter habuit Poteftatem
faciendi miracula, 8c quamvis illam contulerit Petroj
non tarnen omnibus fuccefloribus ejus. Similiter non
) contulit Petro Poteftatem inftituendi Sacramenta. Ergo
quantum ad ifta tria , non contulit omnem Poteftatem
Jurifdidtionis, quam habuit in rebus temporalibus,
Petro & fuccefloribus.
Art
fticæ perfbnæ, funt à Deo Judicio laïcali coërcitivo fub-
Ecclefiaftici fint fubditi Lenhus di- ie.aa=i & *d trcs rationes Pre- n . .J «L. J et- - n • • cipuas ex oaens Literis: dicit reckvis Qr coacvmts rnncipum. - rm * g - - •-— q±u idemnotum eflè,’ ex
A Lia difiicultas eft. Cüm ergo Summus Pontifex
non habeat fupremam Poteftatem la'icam Jurifdidtionis,
nec in corpora, nec in res hominumj qux-
ritur an ipfe& Ecclefiaftici fint Supremx Poteftati laïcali
fubjedti j vel, an fint ex inftitutione divina exempti,
Privilegio ipfbs Ecclcfiafticos effe exemptos > fed quantum
ex inftitutione divina, Judicio coercitivo laïcali
fubjedtos, ad Rom. xiii. 1. Omnis anima Poteftatibus
fiiblimioribus fubdita fit ; dicit Gloflà, quód in verbo
Omnis $ nullus excipitur & excluditur. Omnis anima, fè-
cundùm Gloflàm, id eft, omnis homo. Item, Quad
Deo font, ordin at a font, &ejui Poteftatireßftit, ordina-
8c hoc quantum ad Judicium coercitivum , quo ad A tiomDei reßftit: 8t fubdit, f . 7. Reddite ergo omnibus de-
bom 8c fua corpora ? Pro cujus declaratione, fup- bita, cuitributurntributum, cui vcEligalveEligal, cui ho-
ponitur quod qui habet Jurifdidtionem temporalem, norem honorem-y tarnen non inde exprefie videturfequi,
non fblum habet illam fuper res j fed etiam fuper cor- quod perfonx Ecclefiafticx fint fubjedtx ad tributa,
pora. Secundo, fupponitur quod habens illam, non quantum ad corpora fua. Secunda aiithoritas habetur 1.
fblum homines pro demeritis juftis poteft afficere Petri 11. i^.Subditi eftote omnihuman*creature,propter
pcenis j fed etiam ab eis exigere aliquod tributum Deum, five Regi, quafi pracellenti: five Ducibus, tanperfonale,
ficut Ecclefiaftici habent Jus decimas pe- quam ab eo mijfts, ad viridittam malefattorum, laudem verb
tendi, non folum prxdiales, fed etiam perfonales: bonorum: quia fic eft voluntas Dei •> Ergo videtur quod
ita ad iftam Poteftatem fupremam la’icam Jurif- perfonx Ecclefiafticx fint fubjedtx, quantum ad cor-
didtionis, non folum fpedtat cos punire, fed etiam pora fua, ad tributum. Tertia ratio eft magisapparens.
tributum perfonale exigere. Nam licite poteft Prin- Nambabetur Afluumxxv. 1 o. quod Paulus declinavit
ceps pro Republica 8cfuftentatione fuiftatus rationa- Jurifdidtionem SacerdotumLegis, 8cappellavit adtri-
bilis, tributum petere. Hoc fecit Cxfar 5 quod ap- bunal Cxfaris ,dquo, inquit, oportet mejudicari: fed cerprobavit
Chriftus, cum dixit 5 Reddite qua font Caforis turn eft, quod Paulus erat Ecclefiafticus, imoEpifco-
Cafiari: Matth, xxii. 21. Similiter, dictum fuit Difci- pus, 8c non eft mentitus, nectimorepcenx hoc dicepulis,
Magifter vefternon folvit didrachma? Ibid.xvii. g bat, imo pro veritate mori decreverat, & judicari vole-
23 . 8c verifimile eft, quod didrachma erat tributum per- bat a Cxfare. Ergo perfona Ecclefiaftica non eft,ex Jure
fbnalc. Iftis fuppofitis, quxritur an Prælati F cclefiaftici
fintjjure divmo, ab ipfa Poteftate laïca coërcitiva exempti
, ita quod ille qui illam exercet, non poffit Eccle-
fiafticorum pëccata punire, nec ab illis tributa exigere ?
Quantum ad hoc, fit prima Propofitio. Ecclefiaftici
quantum adprxdia fua 8c res immobiles, nonfiint,
Jure divino, à Jurildidtione laïca coërcitiva exempti,
8c loquor de omnibus Ecclefiafticis univerfaliter.
Patet -, Ecclefiaftici, Jure divino, nullam habent talem
Poteftatem $ fed ex Jure divino habent Jus petendi
decimas, 8c quamvis Jus fit immobile, tamen
ipfx res, putà decimx, font res mobiles. Prxtereâ,
notum eft qùod aliquod prxdium aliqoattdo donatur
Ecclefiaftico, 8c flat quod fit obnoxium alrcui Prin-
cipi, quantum ad redditus annuos, quo faéto fi tranfdivino,
a laicali Jurifdidlione exempta ,nec quantum ad
corpus, nec quantum ad tributum, 8c h x c eft opinio
Marfilii.
Sed oppofitum tenet Carlerius, quondam Rcgalis
Collegii Navarrx Socius meritiffimus, in quodam Tra-
dlatu quern edidit contra Bohemos, quod Ecclefiafticx
perfonx,ex Jure divino,funt exempt«,quo ad corpus,
a Jurifdi&ione coercitiva laicali, 8cfundatfcin
cap. 17. Matthxi. Venerunt exablores qui didrachma
accipiebant, 8c dixerunt Pctro, f . 23. Magifter vefter
non folvit didrachma?. Ait etiam. Et cum intrajfet in do-
mum , pravenit eum Jefos dicens j quid tibi videtur Simo»?
Reges terra d quibus accipiunt tributum Velcenfom, dfiliis
fois, an ab alienist Et ille dixit, ab alienis ; Dixit illi
Jcfos. Ergo liberi font filii. Ut autem non fcandalh
feratur in Dominium Ecclefiaftici, tranfit Cum onere (3 mus eos, vade ad mare mitte hamum , & eum pifo
r,.- : j ------ ^ j cem qui primus afcènderit tolle , & aperto ore ejus, inventesft
at erem : iliumfomens, da eispro me, &c. E x ifto
textu, videtur quod non folverit ex debito. Dicit Carlerius
, quod per liberos intellexit Ecclefiafticos. Ergo
exemit Ecclefiafticos à tributo perfonali folvendo laï-
cis: 8c hoc eft probabile, quod eoipfo quod aliquis eft
effe&us Ecclefiafticus, Poteftas laïca nullam habet
in ilium Poteftatem, quia eft effedtus filius 8c liber : 8c
ifta opinio videtur probabilior.
fuo, id eft, cum obligatione ad folvendum tributum j
vel cenfum annuum illi Domino laico. Ergo non
font, Jure divino, exempti a tributo , quo ad; res im-
mobiles. Item, poflident illi res folum Jure Princi-
pum, quia tenent illas in Feudum a Regibus 8c Prin-
cipibus.
Secunda Propofitio. Ecclefiaftici non funt fubjedti
Poteftati lai’c x coCrcitivx ,. quantum ad res qux eis
competunt, Jure divino, puta quantum aa decimas,
ita quod nihil ab eis exigi poteft. Patet duplici ratione
: nam lai’ci cxercentes Poteftatem la'icam , te-
nentur ipfis Ecclefiafticis folvere decimas. Ergo Ecclefiaftici
ad nihil tenentur eis. Item, quandocumque
quis poffidetaliquidLege, velauthoritate Superioris,
in illo quod poffidet, Lege Superioris, non obligatur in-
feriorij fed Ecclefiaftici habent decimas 8c Jus in illis
immediate, authoritate Dei, qui eft Supremus fuper
omnes Reges exercentes Jurifdidtionem la'icam 8t coer-
citivam} ergo quantum ad hoc, nullomodb obligan-
tur illis exercentibus Jurifdidtionem coercitivam.
Tertia Propofitio in qua jacet difficultas inter Dbdto-
res, e ft : an Ecclefiaftici^ quantum ad perfonas foas,
fint exempti, Jure divino, aPoteftate coercitiva lai-
ca , ita quod laid Judices non poffint pro demeritis
Ecclefiafticos punire , nec ab eis tributum perfonale
exigere? Dicit Marfilius de Padua, in 11.cap. 4 .Quod
non font exempti, Jure divino. Oppofitum tenet Carlerius,.
in quibufdam TradtatibusqUos edidit poft Concilium
Bafileenfe, degeftisin fllo. Dicit Marfilius, qui
multum exaltavit Poteftatem laicam , quod Ecclefia-
C A P. IX.
In quo folvuntur Rationes Trima Opi-
nionis, recitata à DoBore Occam,
in I . cap. fua Prima Gpuaflionis.
■ "Ifx font tres opiniones, 8c Dodtor ad tertiam
ferefolvit, probatque duo. Primum, quod
ex naturarei, non babent repugnantiam ill«
dux fopremx Poteftates. Secundum eft, quod non debent
dé fadtó in eartdem perfonam concurrer. Reftat
modö folvere rationes primx opinionis, quas adducit in
i . cap. fox i . :quxftioiïis , quas jam folvit in v. cap.
ejufeiem quxftionis. Prima ratio erat: Ilia qux ex op-
pofitö dividuntur, habent repugnantiam, quia non
poflbnt omnimode cónvènire; fed Poteftas laïca 8c
Ecclefiaftica, ex oppo’fifo dividUncur j ergo, 8cc. E)icit
Dodtor ad Majorem, cpjod quamvis ea qux ex oppofito
diftin