403 J - G erfonii^de modo Excomm. Ir r eg. & A b f 404
-.ilium -ad lpiritun.Ha ,* itn quod Sententiajudieialis Ee-
clefiaftica defcribi poteft, quod d t Sententia Jigans vel
ablolvens in ordine ad finem felicitates æternæ.
Propofitio Septima.
Omnis Sententia judieialis Ecclefiaftica, vel à Jure
municatio quæ contrahitur ex mortali peeeato , fic
quod nequeattalis excommunicatus exercere légitimés
ttéhis, prælèrtim Sacramentales line peeeato. Commu-
nieatio ad proximum, feu publica, tra&atur 8c inten-
ditur per Canoniftas, dùm loquuntur de Excommu-
nieatione 8c Irregularitate.
Elt autem Excommunicatio feu Irregularitas fub duvel
abhominelata, dùmconceditur, ut poffit abfolvi,^ plici differentia. Quædam eft omnino fine peeeato,
pndiipponit quod ipfa ligaverit uno vinculo poenali,
vel plurimis.
Propofitio Otlava.
quædam ex peeeato exiftente vel præfiimpto. Exem-
plum primi, ficut bigamia , ficut Judicium latum in
caufa 1'anguinis ex Officio, licut fervitus, licut lepra
vel mutilatie, vel officium vile, Sc limilia quæ di-
llràhunt Sc impediunt ab cxercito divinarum Miniftra-
Omnis Sententia judieialis Ecclefiaftica diver lis no- tionum, necnon Sc ab Ordinum rufceptionerepellunt.
minibus potelt explicari vel Ferri pro arbitrio Judicis > Exemplum Fecundi, licut Excommunicatio latæ Sen-
præfertim fupremi qui eft Papa, ficut dicendo, dùm tentiæ ab homine vel à Jure, propter contumaciam
ligarevult: Volumus talem elle ligatüm, velexcom- veram vel prælùmptam. E t hæe eit acceptio com-
municatum, quoad omnes aóhis legitimos Civiles vel muniffima, quæ Fubdivitur in varias Fpecies velut in-
Ecclefiafticos. Volumus talemeile irregulärem, in- numerabiles. Tarnen in generali quædam eit refer-
habilem, infamem j 8c ita de talibus peenarum vincu- vata Papæ , licut etiam Irregularitas, quæ contrahi-
lis. Aut dum vult lolvere , dicendo : Difpenfamus tur ex hujulmodi Excommunicatione, dum quis Fe
cum tali, habilitamus talem, reltituimustalem fàmæ milcetindivinisexcommunicatus, recipiendövelexer-
lùæ, concedimustali ut promoveri poffit ad Ordines non cendo feienter 8c à propolito.
habitos vel in habitis miniftrare. Etitademilleloquen- Altera eit Irregularitas , quæ non ita refervatur,
di modis, quæ finaliter refolvuntur in hæcduo verba: Fed earn tollere potell Sacerdos limplex, licut inEx-
ligare 8c lolvere. communicatione minori, quæ fulpendit hominem à
Superelt ex iftis concludere quod interpretatio do- celebrationej quemadmodum fit, fiquisparticipaverit
étrinalis Theologorum favêret conceffioni prædiétæ," Fcienter cum excommunicatis , non tarnen in crimi-
quod dum Papaconcedit Martino, uthabeat feculta- n e, fed ex quadam verecunda pietate , 8c in calibus
tern eligendi ConfdForem qui poffit eum ablblvere non concelîis. Calus autem particulates hujulmodi
ab omnibus peccatis de quibus confitebitur, 8c à Sen- lulpenfionum 8c irregularitatum quærendi Hint à Ju-
tentiis tarn à Jure quam ab homine latis, comprehen- riltis, 8cabInftitutisRehgionumfeuCommunitatum,
ditur in hac Abfolutionis feeultate Irregularitas contra- quia confurgunt ex folaConllitutionepolitiva, 8c alicta,
vel a Jure vel ab homine 5 quia non contrahitur
nili per Sententiamab homine, vel a Jure, latam 3 a-
lioquin darentur Sententia: tarn Excommunicationis
quiim Interdidti, a quibus nonpoflet praedibtus Mar-
tinus ablolvi virtute conceffionis fuse. Quod li lie, peti-
tur Regula generalis > quae cafus in quibus fieri & in
quibus non fieri valeat Abfolutio, determines Finis.
JO A N N I S GERSONI I
D obi oris & Cancellarii Parifienjis
Diftin&io Magiftralis & Brevis,
D E MODO
quando finecrimine, licet non fine ratione, proptcrea
condemnabilis eft contemptus. Proindè qualis debet
elfe forma Ablolutionis feiper Excommunicationibus 8c
Irregularitatibus in Foro exteriori 8c publico, feiatur
ä Juriftis: quoniam in Foro confidential non requiritur
forma, nec de neceffitate Sacramenti, nec de necef-
fitate Prascepti. Sed fiifficitdicereut feipra: Egoab-
filvo te , In nomine Patris & Filii & Spiritus Santïi,
Amen: cum intentione abfolvendi. Expedit autem ut
haec intentiofitlatiffima, quzeferatur fuper omni cafii
in quo poteft ConfelTbr ablblvere tam de Sententiis,
quam de peccatis. E t ita fufficithaec forma pro omni-
(]bus fine multiplicatione verborum.
E X C OMMU N I C A T I O N UM
E T I R R E G U L A R I T A T U M ,
E T A B S O L U T I O N S
Ab eifdem.
Collât, ad MSS. Codd.Fitl. 1 8 0 . & 69$.
EX c o m m u n i c a t i o n u m tot feint genera
quot communicationum , & cQnfequenterjudi-
canturlrregularitates, quæ dicunt impedimenta
ad communicationes légitimas exercendas. Communicationum
alia- eft naturalis, alia civilis. Naturalis
Adde quod ablolutus in Foro exteriori de Excommunicationibus,
tenetur mhilominüs caulas EXcommunicationum
Sacramentaliter confiteri, ut quod ver-
beraverit Clericum, Stc. Non enim fit publicè Sacramentalis
Confelfio, ad quam obligat Jus divinum.
E x quibus omnibus colligi poteft, quod multa äple-
rilque adduntur fruftra in Ablolutione Sacramentali,
ad Abfolutionem penitüs nihil facientia. In hoe enim
quod Confeflör quilibet cum intentione a&ualivelha-
bituali dicit: Ego te abfilvo, In nomine Patris & Filii
& Spiritus SanÈli: omnia comprehendit, fcilicet au-
toritate mihi commifid , vel <jud fungor , hanc enim
conditionem prfdiipponit ipfa Ablblutio. Item d peccatis
tuis mihi confejfis, fiiperfluè additur, quoniam
de non confeffis non ablolvit. Item & reflituo te uni-
tati fanbhe. Ecclefia & Sacramentis ejus. Si enim ab-
lblutus eft ex fe quia fidelis eft, jam reftitutus eft.
eft hæc vita corporalis , cui mors oppofita poteft ^Ceteræ conditiones^patent fuprà
dici Excommunicatio. Civilis eft multiplex. Quce-
dam fecundum Leges IpeÄantes ad communicationem
temporalem praefentis vitie , de qua Ipedfeat ad Dominos
Legiftas. Alia eft Ecclefiaftica fecundum Cano-
nes 8c Inftituta, Jpe^fent adjaimnam, in ordine ad
Veriim ( ut lùpra ta&um eft ) fi quis fiierit à Jure
vel ab homine fiifpenfus , aut majori Excommunicatione
innodatus, feu Irregularitate irretitus notoriâ aut
contumaci, aut certè ilia quæ Sedi Apoftolicæeftre-
fervata, See. In talium cafeium Ablolutione præ-
vitam a:temam._ Ecclefiafticacommunicatio (dequa icriptus eft modus, videlicet in iacris Ca.n...o..n.. ib1u s,. . ut
trtagis ad propefitum i^>e£tat) cpnfidetatur dupliciter. eo modo nodus religetur ,• quo quis fiierit alligatus.
Uno wodb ad Deumi' Alio modo' ad proximum. EthaccAbfolutiofimpliciterSacerdotistranfcenJtpo-
Communicatio ad Deuth eft flatusieuvita gratis gra- teftatem, faltem ex Jure pofitivo. Similiter eodem
nimfieientis; cuiopponitur generalitcrotnnisExcom- Jure , ejus-poteftati ablati font calus Epifcopales,' aut
. HR............. • alio’rum
4 ° f D e Abfolutione Sacramentali. 40 6 liorum Superiorum. Similiter & in Inftitutionibus Re-
ligionum , propter ai'ftiorem fui ftatus cuftodiam,
qute peccata feu calus foli Pradato refervantur, quam-
vis de per fe quilibet Sacerdos ab eifdem poflet abfol-
vere dummodo ultra fuam poteftatem principalem
nön excederet.
Patet quoque quam multa Sc in ipla Ablolutionefu-
periorum calüum, criminum, Excommunicationum,
Irrregularitatum, Scc. ab iplisPr^latisadjicianturfuperflua
JO ANNI S GERSONI I
Dotions & Cancellarii Parifienßs
O P Ü S C U L U M
S U P E R
, Sc nihil ad Ablblutionem IpeSbmtia. NamA A B SO LUT IONE
etiam in talibus fiifficit ad communem formam addere
lolummodb claululam vel claululas a Jure inftitutas j
quibus irretitus enodetur, feu a nodis ablolvatur, ut
dicendo : Autorit ate Summi Pontificis, vel Gratia aut
Privilegie cönceffi vel dati , See. Ego te abfilvo d tali
Excommunicatione, Irregularitate, Inter ditto , Sufpenjton<!
, in cjuam tali vel tali Sententid incidijli , See.
ficut congruit, Sc autoritas concefla aut virtus Grat
is Apoftolicae feu Privilegii fe extenders. Quod autem
additur , in quantum gratum in confpetlu divina
Majeftatis fuerit, Sec. nihil facit ad rem.
D E I N J U N C T I O N S
P O E N I T E N T I jE.
Confeffionis Sacramentalis.
A d Cod. M S. Vitlor. 6p p .
GR a t i a tibi, Sc pax frater chariffime. Petis
primo, fi apud aliquem Dodtorem reperiatur
forma authentica Abfolutionis Sacramentalis ?
Refpondeo quod lie. Etde hoc videatur Summa Con-
fefibrum ; vel Berthelina luper hoc verbo Abfilutio ,
prima quseftione : utrum forma Ablolutionis debeat
fieri fub modo indicativo > Sc fecundum ilia qua:
reperiuntur ibidem, patebit latis relponfio. Adillud,
quod fecundo petis, fcilicet qu£e fit forma lufficiens.
Deinde ad tertium quod quzeris , unde tot varietates
C E d de injun&ione Poenitentias diverfe flint opinio- g in forma ifta Abfolutionis ? Refpondeo, quodexigno-
^ nes fuas rationes adducentesj an ante Abfolutionem, ■ ’ 1 " ^ ............................
vel poft Abfolutionem, injungenda fit Poenitentia, quæ
Confeffionis individua comes eft : ad hoc enim Con-
feffiofit, quo vulnus inflidlum detegatur 3 ad hoc Poenitentia
injungitur, ut vulneri detedto falutare remedium
adhibeatur. Et licèt incertæ fint providentiæ
noftræ, nec qua lance Divino Judicio noftræ ponde-
rentur offenfæ -, tarnen abundanti mifericordiâ ac pietate
ipfius hocconceflumeftfidelibus, ut Sacramento
Confeffionis ac remedio Poenitentiæ, etiam minus luf-
ficientis, jam faltem à mortis æternæ fit ereptus lûppli-
cio , qui fuerat damnandus, etiam fi ob modicæ Poenitentiæ
injundtionem longiùs fit cruciandus, quibus
tarnen cruciandis multiplex remedium lùæ Sponlæ a-
liundè providit Chriftus, cujus proprium eft mifereri,
Sc cujus mifericordiæ non eft numerus.
De illo autem, an ante vel poft Abfolutionem in-
jungenda fit Poenitentia, nihil videtur obefie homini
fimplici, Sc contrito feu dolenti corde ad Confelfio
rantia vel negligentia lufficienter inquirendi quæ agenda
funt circa Sacramenta. Sed cur plus (inquis) circa
iftam formam, quam circa alias? Ratio una eft, quia
aliæ formæ dicuntur publice, 8c inveniuntur feriptæ,
fieque leguntur : hîc autem occulté 8c abfque Libris 8c
arbitris fit negotium.
Poteft 8c alia ratio dari, quia aétus Confeffionis Sc
Abfolutionis eft quidam aéhis judieialis , ubi videtur
fufficere quod Sacerdosjudexexplicetfententiamfuam
quibufeunque verbis, dùm tarnen intendat abfolvere;
ficut dicimus in Matrimonio, quod confenlus interior
ambomm , fignificatus exterius qualibufeunque ver-
bis immo Sc fignis, ficut in muto, fufficit ad Matri-
monium contrahendum. Deniquepro folutione alio-
rum quæfitorum, Sc declaratione præmilforum, feri-
bam tibi modum quo utor in hujulmodi Abfolutioni-
bus. Unde fi nihil dubitatur de Excommunicatione
contraéta •’ dico primo per modum imprecationis,
quæ de congruo præmittitur. Dominus notier Jefus
nem venienti, Sc ad Satisfa&ionem parato. In iplaC Chriftus te abfilvat, vel parcat tibi Deus , vel dum
autem injunótione Peenitentias fimiliteroccurritrepre-
henfio fuper multiplicatione verborum Poenitentia: in
nullo fumragantium. Sicutenim confitens cavere debet
, ne aliquid immifceat quod tantum Sacramen-
tum excufatione indebita, verbofitate importuna, o-
ftentatione fella, fimulatione fraudulenta, ac ceteris
quibuflibet malis violet, fruóhimque ejus tollat > ita
non minus ipfe Confelfor locum Dei tenens, atquee-
jus gerèns vices, Sacramento Confeffionis reverentiam
exhibeat, Sc ejus verba ftatera jfan&a fint ponderata,
ne Sc ipfe in tali loco adducat quiequam quod eum
verborum fubtilitate necnon multiplicatione , aut in-
folita foi-ma prolationis poffit oftentare magis ceteris
Confeflöribus idoneum , intelligentem , doétiorem,
His enim ac limilibus- conditionibus
mora major eft. Mifireatur tui Omnipotent Deus^ècc.
Deinde fubjungo cum intentioneinteriori abfolvendi:
quantum pojjum, & ficundüm autoritatem mihi commifi
firn, Sc dico, Ego te abfilvo d peccatis tuis. In nomine
Patris & Filii & Spiritus fantli, Amen.
N ec oportet aliud addere, nec iftud pronomen aliis
nec iftud adjeétivum omnibus, nec iftud oblitis, nec i-
ftüd contritis^ immo poteft nocere, fi poniturhocad-
je&ivum contritis, cum viitus Sacramentalis Abfolutionis
valeat fuper peccata folüm attrita, licet nondum
contrita. Et ita eft additio quodammodö diflirahens,
quas prariupponit Contritionem pr^celfilfe, qua: non
femper prxrequiritur, ut diétum eft. Item nec oportet
addere quantum pojfum ^ Sc adhuc minus iftud, in.
fanétioremque. ***, - - — - . yq.u..a..n..t.u..m... .d..e..b..e..o?, 1q-u--ia-- -f-e-erp-è- -S-a--c-erkVdUows. non tenetur, aut
plerifque (proh nefàs) Confefloribus non folùmfama^debet abfolvere, Sc ita eft additio diftrahens.
& fàvor à lingua, fed etiam à manu crefcit pecunia > Item nec opportetaddere , Autoritate mihi
8ccathedra Moyfi, quam Dominus laudavit, iftis at- ' r- -----:— '----- r rr - ---------- r— 0
que aliis modis vertitur in cathedras numulariorum ôc
columbas vendentium, quas idem ipfe evertit, Sc de
templo èjecit. Poil fimplicem igitur Confeffionem Sc
veram, ut præfeipponitur ; fimplex fiat Abfolutio, aut
cum timoré Scfmagna cautela ad Superiores, fi oportet,
remiffio juxtafuperiùs diéta : demùmpoftAbfor
lutionem vel antè (quodadpræfensnolumus determi-
nare, eo quod non obftet huic Sacramento ) fimplex
etiam fiat Poenitentiæ injunétio.
Tom II. Pars III.
commifi
fiij See. omnia enim talia lufficienter fiunt Sc valent
per intentionem inferiorem quam habet Sacerdos,
vel habuit in volendo ablblvere. Unde pro Regula
teneatur, quod forma: Sacramentorum debent die ab-
foluta: Sc non conditionales. Etfiopponatur, quod in
Baptifmo dicitur quandoque: Si tu non es baptituitus, ego
te.baptifi, 8cc. Refpondeo, quod ilia conditio non fe
tenet nectenere debet ex parte forma:, fed folum referenda
eft ad explicationem intentionis quam habet Sacerdos,
quam intentionem ideo explicat, ne putetur
C c i vcllc