Petri de Alltaco 884
883
fed ‘d« omni Natione abfque petfonarum acceptione
Eat,ele<Etiö( ' ' ,, . , 1
poralem , quia forfan erat expertus rn fastis armo-
rum, 6c fcivit bene exa&ionare fubditos, nee non
colle&as inftituere, gabellas augere , 6c plura fa-
cere 5 quae non fpiritualibus congruunt, nec adherent
Item, quia, propter peccata noltra timendum
eft hoc fchifma in pertinaci obftinatione duraile ,
aliaque multa proceffifl'e fcandala ; ideo expediret
Romanäm Ecclefiam, quæ Caput eft omnium, fe
ipfam p r iù s in H l & raoribus reformate, ac
riemürn. ad reformationemcæterorum membrorum ----------- ,
j aut quod eiigerint aliquem importunum, qui
per fas 6c nefas cfflagitabat eledtiones , .6c votaeo-
rum , ut quilibet preficeretur in Papam ; 6c ita
faftum ex titit, ut frequentius importuoitas vincit.,
’ ta & Papa emcitur.
^ Item, hac reformatione premiiTa, Romana Ec-
cleiia iacrumque Collegium efficaciüs poterit ex-
hortari Reges 6c Principes feculares, ad debitam reformationem
, 6c precipue ad concordiam 6c pa-
ccm : cum ex eorum guerris 6c contentionibus,
iam tota fere Chrilbiamtas affiiöba lit. ^
Item, freut alias fa£tum ell in quodam Concilio
Lu^dunenfi, ita 6c nunc expedite videretur ordinäre
uniyn generale paffagium tranfmarinum,
non folum in lubfidium Terra; San6t«e y fed etiam
ad redu&ionem Gra;corum, 6c aliorum fchilinati-
corum. A c per hoc verilimiliter fperandum effet fa-
ciliuS Principes .induci polfe ad pacem inter eos re-
formandam, vel faltem ad longam treugam, quod
eilet plurimüm ad infidelium defolaiionem,6c ex'
Et quid ibi fubditis, fcilicet omnibus Chriftianis1,
fit falubriùs confulendum , aut objiciendum illi ut
Papæ, vel non, vel quid faciendum.
Certè, frater cariffime, quod hæc res nimis fit
ardua , 6c vehementer excedat exiguas vires meas,
veluti tenebrofa aqua in nubibus aëris : Ideo te remit-
to deter minationi Concilii (jeneralis, in proximum ce-
lebrandi, 6c quid ibidem tibi dicetur incun£banter
obferva. J- .
Veriim, quid fentiam in ea parte fiducialiter tibi
revelo , JS/on puto quod fit tile verus , & canonice
e le il m Papa, lm o a Chrifiianis non fit pro Papa colon-
dus, vel habendus,
Neque in Papatu tali eum temporis longitudo
confirmât, quod fit verus Papa j quia tempus non
ueiium -ucioiaiiojiciii, mmémumhih n----~r / * ■■ ,*.
u l t a t i o n e m f id e l iu m . I t e m , — , ■ B o b h g a t i o n e m H o c u t iq u ç « a b im e l l , -
o u e r e f o rm u r io n em E c c l e f i a e c o n c e r n e n t i b u s , a n t e - g e n t i b u s . e l i c i t u r , exLnft.z j.Ctp. i .D f i . 8 . Cap y .
c é l é b r a t i o n e m C o n c i l i i e x p e d i r e t , à S e d e A p q f t o - D cm td Lib. i. Tu. 6. C*p. 6, Clement. Lib. i . 7a. J.
c e i e D i a t i o n c iu . . . X ' - Cap. z.&C a l i i s O m o n i b u s , & J u n b u s m u l t i s .
celebr
lica certos Commiffarios deputan , qui examinatä,
6c diligenter dileufsâ materiâ tra£bandorum , tandem
Veftræ San&itati per eos digefta referrent,
priufquàm venirent in pubhcum ; ut matuiiùs
eius Sanèbitas, facri Concilii authoritate, omnia
concluderet. . .
Cîim autem , Beatiffime Pater , dudum luper
hi is pieniùs feripferim j hanc tarnen Epiftolam nunc
Veitræ B e a t i t u d in i folùm pro brevi memoriali humi-
liter porrigere dignum duxi, quam féliciter confer-
vare dignetur Altiffimus, ad regimen 6c reformatio-
nem Ecclefias fuæ fan£bæ.
F I N I S .
Hoc etiam totum confirmât quöd Summi Pontifices
non debeant efle lucrofi,neque belligeri, neque ex-
adtores importuni, aut publica feu fpiritualia tempora-
libus poflponendojfed contra:quia Sandi per Fidem vi-
cemnt régna , Heb. xi. 33* clebent efle avari,
imo largi : quia Beatius ejt dare, quam accipere , dr
hilar cm datorpm diligit Dominus^ 2. Cor. IX. 7* Et c-
leemofynari 6c benigni, non venditores Ecclefiafli-
corum titulorum , ièd ita gratis, dignis 6c benè
mentis, cum bono temperamento conferre, ut ip-
fis congruat illud ; Ftdelis, & prudent, quem Dominus
conflituit fuperfamiliam fiuam , Matth, xxiv. 4f '
6c quia temporalia funt accefloria fpiritualibus, 6c
non contra.
Et quid cum tanta folemnitate eligitur in Papam,
^ ut habetur in -Jure ? Si ad acquirendum temporalia
bona per coetum Cardinalium in Papam eligipoflet;
6c talis omni Jure Papa effet colendus, cujus tamen
defe&us quoad illud eflent notorii, feu manifefli.
Tune utique quilibet capitaneus gentium armigera-
rum’, ftrenuus 6c fagax in ilia arte , vel quilibet i.n-
duflriofiis mercator, vel alter fimilis, in Papam per
ipfos Dominos Cardinales ipfis folemnibus, Jure, ut
pote fuperfluis 6c inutilibus omiflîs , vel non ferva-
tis, eligi poflèt, quod certiflîmè nullatenùs eft ere-
dendum, propter abfurdum. 2\on enim effet hone-
ftum quod agricole callofis manihus facra traüaret, ne-
que parnnoius .fuliginofus effet; circa facra, ut dicit
Philofophus in politic.
Sic non decet aliquem efle Papam , 6c ea qu*
fpe£tant ad ipfius officium nefeirej aut feire , fed
nolle formaliter exercere.
f r a g m e n t u m
E P I S T O L Æ
E J U S D E M
AD J O A N N E M x x i i i .
Ex MS. Cod. Vinàobontnfi.
U s e peto, Amantiflîme Pater ut aliud du-
bium mihi velit Veftra dileftio rtferare. Ec-
ce enim Jure vetuftiffimo, veteri, novo &
iflimo. Eleftio fummi Pontificis fpett.il ad Collè~
« DornttioeuTn Cardinalium, ita ùt (altem duas
partes illorum, ilium habere opporteat, qui fe aile- D ^ rarj, finiantur fèlici exitu,
rit eleétum in Papam, quod non negatur. Num- - f i ' ’
quid ipfi Domini Cardinales , pro metu eorum
ac præter , & contra Jura hùjufmôdi, pofllint
eligere aliquem voluntariè homicidam , vel aliter
notoriè criminofum , Irregulärem , defedtuofum,
feu alias inhabilem ad Papatum ? Quia forfan allè-
gabunt, ad iuftificandum, & colorandum fàtâum eorum
, quod recognoverint ilium’ elïè bonum temqute
debito caruere principio.
Et ha c fit tibi reiponfio mea, fuper quamenolo
ampliüs dilatate. Bene dixifti, amantiflime Domine
m i , 6c bene eontentor de tuo refponlb mihi gra-
tiflimo. Proindetibi gratiarum aftiones refero, Corde
6c animo, Dominus fit tecum, teque cuftodiat
in seternum.
P E T R I
8850^ neeeßtate Reformations, m Conclho Umverfali. 886
Credendum tarnen , quod fi aflumentes ve! eli-
P E T R I D E A L L I A C O
Cardinalis Cameracenßs
M O N I T A ,
■7) E A
N E C E S S I T A T E
REFORMATIONS ECCLESUE ,
IN C A P IT E E T IN M EM B R IS ,
Serif ta in frincipio Concilii Conßantienßs.
Ex Vetuftiffimo MSCto Auguftiffims Bibliotheca
Cafarece Viudobonenfis.
C A P U T I.
De corrupto Eccleßee flatu circa tempora ^
Concilii Conftantienßs.
FRequenter in Ecclefia oramus Deum, ut do-
ceat nos terrena defpicere, 6c amare cceleftia.
Defpicerc, id eft , in affedtione poftponere
terrena, 6c amare fuper omnia Chrillum. Quid
igitur vult dicere, quod ita Chriftus, prcecipue in
Romana Curia, defpicitur, 6c aurum ei prseponi-
turr Et quare bonum unionis inUniverfali Ecclefia,
quod precipue cunbti viri, 6c quanto principaliores
funt, tanto cfficaciusquereredeberent, negligitur?
Cum tarnen Chriftus pro fuis Apoftolis 6c Dilcipu-
lis oraverit, ut unum eflent. Et Apoftolusidem fe-
quens hortatur Ecclefiam 6c Ecclefiafticos ad mita-
tem in vinculo pads: Unum corpus, unus fpiritus, unus
Dominus, una Fides, unum Baptifina , unus Deus &
Pater omnium Ephef. iv. 3.4. f . Et extra hanc unio-
nemnon eft fäluSi C
Quzerite igitur jam, vos Patres in ifto Concilio
congregati, cordialiter 6c audabter, 6c Dominus e-
tit vobilcum, in unitate beatitudinis, cujus clebli
filii funt in beatitudine finaliter uniti.
E t quöd Chriftus fingularircr tradidit claves Pe*
tro, per hoefignari voluit Ecclefise unitatem in F id
e , ad quam fideles invitavit Chriftus per hanc Angularem
clavium traditionem, ut ait Gloffa fuper
illo: Et tibi dabo claves ngni coelorum Matth, xvi. ip.
V el quöd Petrus Chriftum Filium Dei efle primüm
conftanter 6c manifefte confeffus eft , primö ipfius
dotatur clavibus , 6c honoratur, 6c honorari per-
mittitur, ut fic etiam corifitendi Chriftum palam 6c
conftanter per hujufmodi pra;mium egteris prarbe-
ret exemplum.
N ec credendum eft, quöd propterea beatus Petrus
faötus fit impeccabilis. Qiiia quamdiu viator
fuit, errare pptuit 6c peccare, pro fuiarbitrii liber- u
täte. Uude Chriftum negafle legitur, 6c quando-
que ad veritatem Evangelii ambulafle non re<5te.
Erroneum igitur eft dicere, quöd quis aflumtus
ad Papatum, fitillequalifcunque, proptereä fitSan-
Äus. Licet Canoniftae multis altercentur verbis,
quöd Scdes* illa Petri aut iftum Sanöbum inveniat, aut
San&um fäciat.
Legitur enim aliquem haereticum, aut necroman-
ticum, cupidum, aut fuperbum, aut aliter crimino-
ium, ad Papatum.fuifle aflumtum qualitercunque.
Sed quod per talem aflumtionem Sanötus fuiffet fa-
ftu s , mirum eft jenere.
Appendix ad Tom. II.
gentes talem in Papam, haberent poteftatem hanc
infundendi gratiam, ficut acciditde beato Matthæo
Evangelifta afllimto ad Apoftolatum de publicano,
quod tunc bcnè-procederet illud quod ipfi aflerunt
de hoc Canoniftæ , ut præfertur. Sed quiaquæque
ratio fir mat paétùm , ltandum eft eo cafu fa&is 6c
non verbis. Igitur ex quodam ftylo 6c ufu veterum,
obtinuerunt illi qui di&am Sedem occupabant, eis
fcribi per cunétos Chriftianos : San£fciffimo, vel Bea-
tiffimo Patri in Chrifto, tali vel tali Summo Pon-
tifici &c.
C A P . I I .
De tribus Pontificibus , Gregorio X I I .
BenediHo XIII. Johanne XXIII.
in Concilio Conftantienft remervendis,
ac alio bono fubflituendo.
T N ifto Concilio Generali primiim principaliter tra-
ébandum eft , ut efficaciter inveniatur ibi modus
6c finis, ut fiat vera unio in totaChriftianitate,an-
tequam diébum Concilium diflolvatur, ita ut non fit
nifi unum caput, de quo Chriftiani concorditer dicere
poffunt: Ec ce, ilte eft Papanolberj 6cceflet
ibidem omnis ambiguitas, 6c pluralitas de Papatu 6cc.
Aptior autem 6c brevior via eft, quoad hoc, ut
très contendentes nunc fimul de Papatu , 6c in di-
verfis dominiis conftituti, non obllante deliberâtio-
ne 6c conclufione Concilii Pifani, cedant.
Quibus ceffionibus fa6bis, eligatur aliquis virfeien-
tificus, probus, 6c idoneus,per præftantiores Præ-
latos xii. aut plures , vel pauciores , extra Collegium
Dominorum Cardinalium , fed cum eorum
concurfu, per totum Concilium cum plena autorita-
tè ad id deputandos.
Alias autem fi per omnes tabs Pontifex eligi deberet
, verofimiliter propter multitudiném, quæ forte
ad diVerfa tenderet, clebbio ipfa non procederet
formaliter, ut deberet.
Sed caveatur etiam, ne poteftas eligendi hac vi.
ce, in eofdem duos Cardinales aliqualiter declinetur.
Quod fi hoc fieret, quodabfit, omninoimpediretur
per ipfos ipfa eleébio novi Pontificis ; Aut unum de
fe ipfis eligerent. Et tunc forfan diet error noviffi-
mus pejor priori. Caufasvero, quare hoc , quiaval-
dè multæ funt, 6c multis exofæ, nolui recitare. Q u if
que tamen prudens 6c expertus ex fe ipfo illas con-
cipere poteft.
Præiereà, fi forfan Angelus Corario, 6c Petrus de
Luna adipfum Concilium non venerinc, nec fuffi-
cientia procüratoria miferint ad cederidum pro ipfis,
ad id ut plena unio fubfequatur, poterunt de novo
ci tari ad prædifbum Concilium. Etiilu c, in quacun-
que forma voluerint, venient : ficut 6c incedant in
publico 6t privato, pro beneplacito eorundem, dan-
do etiam ipfis plenum fecuritateni illic veniendi, 6c
ibidem ftandi 6c abcundi, fi velint: Aut ut mittant
procuratores fuos, cum pleno mandato ad cedendum
fitrrpliciter & de piano.
Quorum fi alterum fecerint, 6c fimiliter fi neu-
trum'horum peregerint, certè propterea non debet
Dominus nolter Johannes Papa fe reddere difficilem
ad cedendum j efto etiam, quod bonum 6c verum
jus liabeat in Papatu ; ut ipfa unio , quæ alias ve-
rofimilirer fieri non poflet, perfedte, d.inte Domino
fubfequatur. Et caufæ hujus efficaces 6c multæ funt
y al de , alias in eodem Pifano Concilio per multos
Dobbores quamcelebres luce claims determinatæ,
6c fie eas non expedit refricari de novo,
O me felieem, fi ipfos très infimul contendentes,
in uno loco infigni, inPapalibus infigniis, aut in divi-
nis infimul flare aut incedere viderem î quod tune
K k k 2 non