Joannis Gerfonii
43 9 nii (6c pro tempore quoad multos) ut tutarentur Ec-
clefiam. Nota applicationem Decimarum.adEccle-
fias Monachorum, aut Canonicorum, taliter utCu-
rati pauperes remaneant : 6c de remedio quod apponi
deberet., Nota quod obligationes, fubventiones,
redditus, & confuetudines capiendi in Baptifmo, in
Sepulturis, extrema Un&ione, Matrimonio, Confef-
fionibus, Communicatione aut Relevatione poll puerpérium
pCl lUill ,^ 6c U. talibus lïUU/UO'lvuuo rebus omninô vuiuiuv nominantur j , ut JT pro
a '
Oecimis : eft enim omne tale pro fuftentatione ipfo-A moleftuseiTetpopuio.
44°
Nota exemplum dc vulpe, quod alias recitavit Magi-
fier quidam in Theologia , quas dicitur Revocatio de
PolliacQ. Et ell quod ablolvit leonem, equum 6c om-
nës alias föntes 6c crudeles beftia? ab omnibus cafiblis, 6c
abfolvere noluit alinum qüibuecellam feni ex calceo eu-
jufdam pauperis llirripuerat.' -
Sequjtur, fubjedtos Pratiatorum 6c Curatorum non
obligari ut vaStum queritent eis. Alioquin enim (ut di-
cit fandtusThomas) ltatus ipforum Pratiatorum nimis
rum Miniftrorum, qui ordinati Hint, ut Parifiis fere
nullum eft aliud emolumentum. Et interdum necef-
leert, quod forte ferat debile, 6c oblatio una, alteram.
Exemplum de duobus figillis Cancellariæ Pa-
rifienfis, ubi. interdiim fumuntur quatuor folidi, 6c
de centum ftihil capietur. Applicetur, ft perfona dives
, in Anno folbm quatuor Offertoria dare velit, 6c
quatuor aux fex denarios pro Sacramento foo in Paf-
chate, 6c omnis alia Confeffionum 6c Oblationum militas
adFratres devolvatur, unde vivet ipfe Curatus?
Nota obligationem Decretorum adFratres, quihor-
tari deberent fæpibs in Anno parochianos, ut jura
fuis Curatis perfolvant.
Ponatur in forma -, Jus prædicandi 6c Confefliones
audiendi, efl'entialiter 6c principaliter fpeélatadPræ-
latos 6c Curatos.
Sequitur, expediens non efle, utjus hoc illis aufe-
Sequitur Prcelatos 6c Curatos non obligari vidhim
quserere eis,fi non pofoerint eos ad opus 6c dimittenteis.
Manifeftum eft ut prius. Exemplum de mefloribus, quo
utebatur Jefus Chriftus cum ait: Rogate Domtnum meffis
ut mitt at 6cc. Mattln lx. 38. Et ft dicat aliquis Papam
eos mittere 3 videndum eft an fit neceftitas : non enim
danduS eft curator aut coadjutor Prcelato aut .alteri ipfo
invito fine defeclu ejus aut impotentia 3 . alioquin
gravatur , quod non vult aut veile non debet facerc
Papa fratribus luis. Pr^datis poteft licitè quis conii-
teri eadem peccata multis in cafibus, 6c una quasque
talis Confeflio reiterata prodefiè poterit virtute Sacra-
menti.
Sequitur, non eflè repugnans perfonam aliquam obligari
ad confitendum aliquid quod jam confcfla eft, five
fit ex propria obligatione fuiipfius five per modum pce-
nitentiae aut obediential vel ordinationis, ut in comratur
, aut turbetur dire&è five indire&è, ficut Papa g pluribus Religionibus , five per defc&um aliquem
aut alius nollet fibi turbationem fieri in illo quod ad
eum fpe&at. Videte hoc de omnibus Mendieanti-
bus, qui auferunt Pratiatis Ikcularibus per exemptio-
nes. E t quomodb nunquam confitentür alicui nifi fit
ftii Ordinis, 6c tarnen cupiunt omnium audire Gon-
feflionem. Apparet, quod ipfi judicant 6c exiftimant
non efle bonum neque expediens ut alii fuas audiant
Confefliones, nec volunt alios facultatem hujus habere
: volunt ergo Jus unum pro fe ipfis habere, 6c
aliud pro vicino eorum.
Sequitur, Presbyterum alteri confiteri non debere
fine facultate Prariati fui aut fui Curati: hsec eft determinate
antiqua Dobtorum. Verum eft facultatem
hanc dari pofle per confüetudinemfcitam6ctöleratam
a Praelatis 6c Curatis 3 fecurius tarnen foret habere facultatem
hanc exprefse.
Sequitur, quod tarn inpraedicando quam Confeflio-
ne audienda, Praelatus aut Curatus primum 6c praeaut
incertitudinem primas Confeflionis, aut per Superiors
refervationem, ut in cafibus refervatis.
Sequitur , quod confefiiis Fratribus manere poflèt
obligatus denuo proprio confiteri Curato, five virtute
Concilii hujus generalis , Qwnis utriußjue fixhs , five
aliquoyis modo. Nota multos Dobtores 6c gloflam
ordinariam tenuiffe, quod obligaremur denuo confiteri
poftquam Fratribus fuiflemus confefli.. SandhasThomas,
Bonaventura, Henricus Gandenfis, 6c Prariati
diverforum Regnorum. Prastereä hanc confideratio-
nem advertas. Annacanus poftremo coram Urbano
tenuit, poft reyocatjonem de Pólliacö, 6c fe fundatin
hoc quod dux affir mativae fimul fimt poflibiles.
Sequitur majorem efle frudlum ei qui confitetur Fratribus
, fi denuo proprio confiteretur Curato. Idco
prasdpit PapaMartinus IV . quod Fratres hortèntur,
6c mittant eos qui confitentur, ad proprios Curatos. Et
videtur quod fit de peccatis qua; jam confefli fucrunt.
cipuum jus habet, 6c cuicunque alteri prasferri debet, çQ u o enim ad fequentia peccamina (ut videtur) jam om-
fi Officium hoc exercere velit in propria perfona, pras- nino fadla eft admonitjo
fuppofitä competenti. Et fi quis dicat melius efle ut
recipiatur in Confefforem is quern Papa elegit, quia
facrilegii inftar eft dubitare de illo quern princeps ele-
gerit: refponfio 3 Papa principaliusPraslatos elegit 6c
Curatos: eft ergo ratio hasc contra eos.
Sequitur, Praelatos 6c Curatos fübdelegare pofle ve-
luti Ordinai'iam habentes Jurifdidtionem. Ad Men-
dicantes non fpe&at prsdicare, aut Confefliones audire,
nifi accidentaliter 6c per Privilegium, fcilicet
per commiffionem 6c Praelatorum confenfum 6c be-
neplacita.
Sequitur,Fratres fe fuftentare aut manutenere non
pofle abfque Praslatis aut Curatis, quoad prsedicare
6c Confefliones audire, ficut accidens naturaliter fine
fubje£to :fuo efle non poteft, nec Privilegiati 6c
MendicantesfuntOrdinarii, nec fubftituere poflunt.
Sequitur, utilem efle ordinationem, dare Privilegia
Fratribus prazdicandi 6c Confefliones audiendi, dum-
modo certis quibufdam 6c bonis confervaretur tenni-
nis, redtaque ordinatione , fine alterius prasjudicio 6c
fine abufu , quemadmodum fupponendum eft Papam
velle, 6c velle debere, fecundum naturale Jus, divinum,
6c fCriptum. Nota modum praffentandi Fratres
, 6c quales efle debeant, 6c in quo numero, 6c
quomodo Praelatus refutare poterit eum qui videbitur
indignus. Praefentandi funt idonei, 6c in vita probati,
difereti, temperati, periti 6c fäpientes. Numerus debet
efle congruus fecundum Clericum, 6c loci popu-
lum, ne videlicet nimis cxcedat. NotaCuratosfcire
debere nomina talium, 6c feire de quibus abfolvunt cafibus
• non enim aliam habent poteftatem quam Cu-
ati, nifi aliunde earn obtinuerint. Nota de quinquen-
Sequitur, Fratres in Ecclefia fandta, ffatum Hie-Dniis 6c trienniis, ubi fei-vari debeant, ubi non. Hæc
rarchicum non habere, nifi ut alii Religiofi, aut alii
Ecclefiaftici, vel Chriftiani : 6c hoc patet, quia non
obligantur concionari, id eft, prædicare, nec Confefliones
audire nifivelint, ficut ipfi oftenderunt alias
in Cura S. Germani Altifiodorenfis. Manifeftum eft
etiam quia audiunt Confefliones horum quos volunt,
6c alios dimittunt, five fit propter paupertatem, five
aliunde 3 ego non fcio judicium autfententiam. Curati
verb Untiim obligantur pauperibus ficut divitibus.
autoritas : Cognofie faciem fecoris tm, intelligitur facile
6c convenienter de cognition^ in Curia pcenitentia;,
hoc eft Confeflionis.
Sequitur, quameunque ordinationem fieri non debere,
qua; retrahat, autfuget, five expellat fubditos ab
eorum Pr^elato aut Curato, 6c quin reverentia eis debi-
ta fervetur. Multum enim valet in Pnelato aliquo aut
Curato autoritas 6c reputatio, ut profit fubditis fuis.
Non eft folummodohic refpe£tus aut profeftus pecu-
^41 Genjura circa Bullam Mendicantium.
n ix , ut imponunt aliqui, fed hoc eft quoad profe&um
& bonum fpirituale.
Sequitur parochianos non bono jure aut asquitatefu-
gere Prxlatum eorum aut Curatum, ficut etiam Gura-
tus eos dimitterc non debet y quod intelligitur de pa-
rochianis non habentibus caufam juftam aut exceptio-
nem contra Curatum fuurn, ut fi Curatus aliquem ta-
441
facrilegium : intelligitur enim hoc de Ecclefiafticis,
qui paupertatis votum emiferunt, aut intelligitur de
his qui abutuntur bonis quæ funt fpecialiter inftituta
pro Ecclefia vel pauperibus. Aliter dicère, effet reprobare
omnium Prælatorum flatus.
Sequitur, qubd recipere Décimas vel dblationes aut
pofièfliones pro Prælatis aut Curatis non diminuit eo-
lium perfequeretur ad mortem, aut revelarevelîetCon- . rum perfeélionem : alioquin Religiofus non deberet
feffionem. In hoc cafupetere poteft facultatem: quodA adipiici Prælaturam aliquam, quia fine ea effet peril
minus dederit, adeat Superiorem: autfàciat velutifi ?
in cafu illo non haberet Curatum.
Sequitur, Curatum negare poflê Sacramentum Alta-
risinPafchate, aut alias alicui fuo parochiano qui pec-
catum aliquod commififlèt publicum , quod ipfimet
confeflùs non fuiflèt, aut per fuam facultatem , nifi
oftenderit teftimonium fufficiens fe abfblutum efle ab
eo qui poteftatem habet.
Sequitur, qubd quamvis in cafibus peccatorum oc-
cultorum atquè fea'etorum Curatus Sacramentum Al-
tarisinPafchate parochiano fiio petenti publicè 6c in-
ftanter denegare. non poffit, fi affirmer fe non habere
peccatum quod non fit confeflùs 3 attamen eum fe-
cretè poteft admonere, aut apertè, qubd confiteatur, aut
oftendat hune cui confeflùs eft facultatem habuiflè
6c poteftatem abfolvendi. Poteft etiam Curatus fàcere
edidlum àut admonitionem generalem, ne ulla ad Men-
fàm Domini noftri accedat perfona , nifi fe illi præfedtior.
Sequitur, Pratiatos, Curatos êc al ios Ecclefiafticos,
qui reditus habent, pröpriosTacere poflê , 6c facere
fruéhis Beneficiorum fuoseflè, 6c dc jure ipforum 6c
non fblummodb ut fimplicem elcemofynam. Hoe
enim jus eorum eft tam per Evangelium quam per Jus
naturale 6c fcriptum. Ideb non oportet, qubd fi ab-
utantur in aliquo cafu, eos in cafü quolibet ad reftitutio-
nem teneri, quamvis peccent. Poflunt etiam facere
de propriis eorum bohis Tcftamentum 6c eleemofy-
nam, fed ReligiofiPradati excepti funt. Nota, con-1
füetudo dat eis, 6c funt capaces 3 alioquin ita dicere-
tur de Papa 6cc. 6c rediret ei-ror de Padua ,6c fi*
milium.
Sequitur, qubd habere divitias 6cbene utieis, poteft
in multis cafibus majoris eflè perfeólionis , quam
nihil habere 6c mendicare. Nota rationes 6c quomodb
mendicitas generate poteft follicitudines, rapinas,
fentarit aut commiffis ab illo, vel per fuam facultatem3 B fraudes 6c alia mala , cum perfona contdnta non eft
de co quod libéré ei confertur , fed eft imperfedla
more pueri vel incontinentis, aut eftgulofa-, avaravel
pompofa. Nota de Paftillo mendicitatis. Proptereà
Chriftianus magis eft, qui renuntiavit diyitiis voluntate
6caffectu, quam alio modo. Nota qubd pauperi non
creditur in Judicio. Et Jefus Chriftus non mendicavit,
nec confiiluit alicui ut mendicaret. Nota fi expediens
foret Papam 6c Prælatos mendicantes eflè 6c adeb pauperes
ficut Jefus Chriftus fuit 6c Difcipuli. Et unde eve-
nerunt pofièfliones ? Ccrtè tempore Petri, cbm pagani
converterentur, qui prius ferviebant idolis , ut Pres-
byteri. Nota deDrüydibus in Francia, 6cdeduction
nem Apoftoli. i . ad Corinth.ix. Et ficfiat finis con-
formiter ad materiam Evangelii.
ad evadendas omnes fraudes 6c ad melius cognofcen-
dum parochiani fui faciem, fi in Excommunicationc eft
fecreia vel inodio, aut in aliquo alio impedimento, ut
iion recipere poflit Dominum nöftrum, fecundum
textiim : Omnis utriufque fexus. Nota quid Curatus
faccre debeat de cafibus refèrvatis 6c Excommunica-
tionibus in Pafchate, cum Poenitentiarius longe abeo
diftat. Locus parochialis congruus eft 6c Ordinarius ad
Ecclefiaftica recipieiida Sacramenta.
Sequitur, qüod, ceteris paribus, melius eft diebus Do-
minicis 6c Feftis præceptis audire Miflàm velSermonem
aut recipere Dominum noftrum in Parochia propria,
quam ubicunque alibi, præcipuèinlocisPrivilegiatis,
quia eft Mater quam parochianus filius ejus merito
honorare debet. Ibi fiiint præcepta , ibi Pater finis eft
fpiritualis, ibi porta eft qua itur ad Deum. Ideo funt
Décréta quæ volunt in una Parochia non recipiendos
èflè alterius Parochiæ extraneos. Et hocdici debet,£
five proclamari publicè, qualibet die Dominica in
Miflà, aut ante. Hie fundatur quod Parifiis 6c in alio
magno populo non recipiuntur ulli fine litteris aut fine
facultate 3 feminæ à Relevatione aut ( ut vulgariter
dici fblet) à puerperii egreflu, aut mortui adfepultu-
ram, quod ob lucrum non eft 6cc.
Sequitur, melius eflè 6c honeftius audire Confefliones
in Ecclefia, quàm alibi in locis non Sanétis, aut lo-
cis fècretis, ut flint cameræ, unde plurima poflunt oriri
inala. H I . 1 1 I ...
J O A N N I S GERSONI I
D o f t oris & Ca n e e l l ay t i P a r iß e n ß s
C E N S U R A
Plurium in Theologia Profefforum
C I R C A
B U L L A M
Sequitur, melius, religiofibs, 6c magis approbatum
eflè in Ecclefiis Matrimonia celebrare , quàm in domi-
bus. Et fimiliter celebrare Miflàs aut Dominum noftrum
recipere.
Sequitur,quod fi parochianus aliquis propriam fugiat
Parochiam, 6c peccet communicando cum excommunicato
in fua denuntiato Parochia, aut quod non feiat
futuræ feptimanæ ftatuta 6cPræcepta, ut jejunia vel j-j
F cfta, non excufatui'3 quia eft ignorantia voluntaria.
Curati poflunt licitè 6c rationabiliter recipere Décimas,
6c ad eorum uti profeèlum^ non committendo facrilegium.
Et prædicare oppofitum aut taliter loqui, ut
retrahantur parochiani ne perfolvant décimas, eft inique
prædicare.
Sequitur , qubd di£ta Autorum non videantur id
Velle innuere, quodEcclefiafticus nihil habere debcat
præter fimplicem vi<5lum, aut fimplicem veftitum, &
omne refiduumeflepauperum,fob pæna committendi
A
MENDICANTIBUS
E X T O R T A M
A Summo Pontifice Alexandro V. Datam
Anno 1409. iv. Id. O&obris.
De novoltdita ex Codd. A4SS. ViU. 46^. & ^98.
U N i v e r s i s Chrifti fidelibus. Plurimi Sa-
cr^ Theologize Profeflores ielantes ea quse
hierarchicum Ordinem Ecclefia refpiciunr,
gratia, falus 6cpax. Sane hierarchicusOrdomilitantis
Ecclefia, docente. Beato Dionyfio, conftitutus eft im-
mobili firmitate per Chriftum ad Exemplar coeleftis
E e 3 hie