____ bgem Romanum, fi ramen ei addict fufficiens
potellas in executione, mihi non occurrit.
Vcriim aliqui, non redlè intelligentes Scripturas,
forte dicercnt, quod utraque potellas, fcilicet fpiri-
ttialis Sc fecularis dependeat à Papa , fie quod Rex
l Impcratofi- ipfe non habèr et contra Papain talia
ficut communitpr omnes Epifcopi, Presbyteri 8c C le-
rici, Templorum Miniib i , cominuni nomine vo.cati,
in. committendo vel omittendo peccantes de fadto
in nocumentum 8c injuriam alterius , funt fuppofiti
vindidtæ , feu Jurilciictioni Judicum lecularium,
quorum eil coadtiva potentiapuniendi Legumhumacxercere,
juxta. illud Evangelicum; Ecce duo gladti, ^ narum transgreflbres , juxta Apollolum, ad Rom.
-o 1'* xiil. I. Omnisanimafubjeblafitpoiefiatibusfupereminen-
Sc relponditDominusSatis efi, Luc x x i i . 38.^ Per
hoc enim gloriantur de illis duobus gladiis, quod per
hoc in Pctrum Sc ejus fuecefibrds potellas venerit a
Chrilto. Sed errant,talia dicentes. Quia utraque
potellas immediate pendet a Chrillo. U t etiam pa-
.tet in plerifque Papalibus Canonibus, Epillolis Sc
Decretis.
Unde ridiculum e l l , contra veritatem hoc afiere-
re vel tenere , ut etiam clarum ell per multorum
didla Sandlorum. UndeChryfollomus: Equidem^fi
bumano volebat eos uti prafidto, nec centum fuffcerentgla-
dii: quod finolcbat eos uti homanofubfidio, etiam duofu-
pervacui ƒhit. Unde apparet veroorum Chrilli fenlum
faille myllicum, quod etiam fignat manifefle ipfius fer-
mo Matth. xxiv. f i . ubi Chrilius inquit Pctro: C o n .
verlegladium tunm in locumfuitm, vel in vaginam. In
quo defignavit, fe non prxeepiffe munitionem fieri
per Apoitoloshujufmodigladiorum, fed myllice fuif-
le locutum, ut prefertur. Unde B. Ambrofius ex-
ponit verba prxdidla: Sic duogladiipermittuntur
<ovi a lte r v e t e r is 7 e f iam e n t i, qm b u s a d v e r su s d ia b o ïi m u - B rum ampliùs nofcere debet. Quia turpius ell peccainfidias.
tibns, Regibus videlicet , PnncipibusSc Tribunis,
fecundum. Sandlorum expofitiones 3 ell enim Judex
quafi Jus animattim : igitur fecundum humanas
Leges oportet habere Judicem habentem autoritärem
judicandi de contentiofis hominum adtibus, exe-
quendi judicata, Sc Legis tranlgreflbrem quem-
libet per coadlivam arcendi potentiam. Hie enim
Judex D ei miniller e ll, Sc vindex in terra,' ejus qui
malum agit, ut dixit Apollolus ubi fupra. Elladeo
mifllis ad hoc, ut dicitur i . cPet. 1 1 . Et dixit Apofi-
tolus, qui malum agit : quicuhque fcilicet fueritille,
indiHerenter hoc intelligens de omnibus. Unde nec
Papa ipfemet, Epifcopus aut Sacerdos, vel Clericus
Legis tranfgrelTor divine feu humanas 3 aut agens in
alterius injuriam, excipitur ab hac generali Senten-
tia. Et debet Papa, feu alter Epiicopus, Clericus
vel Sacerdos tantb amplius, quanto gravius Sc indecenties
peccat, pledti feu puniri, ut jugum leiens Sc
eligens , qui Prxcepta fugieqdorum atque agendo-
Et dicitur: Satis efi s quia nihil Ueefi e.
qncmutriufqueTejlamenti dotlrina munierit.
Unde quidam alter modernus magnus Theologus
loquens fuper eifdem verbis, ea fic exponit:,, Ve-
„ rum, quod ad ufurpandos Principatus Sacerdo-
„ tes anhelent. Unde toto exteriori conamine, li-
„ cet indebite, fingunt peregrinas expofitiones Scrip-
„ turx. Qux iplbrum opinionem corruptam, Scaf-
„ feclionem perverfain fapere videantur," hbenter re-
„ cipiunt. Quod fi tarnen literaliter verba Chrilli
„ fumantur, eis nihil conferunt : quia juxta Chrilli
„ l'ententiam, ipfe Principatum five Omcium i'ecu-
„ laris Judicii Petro aut alteri Apollolo non commi-
„ fit. • Sed bene Princeps ad confilium Sacerdotum,
„ fecundum exigentiam fa6li emergentis, uti debet
„ gladio in movendo belium, dubitans utrum julle
•„ lecundüm Legem divinam hoc fiat, ne mortaliter
„ peccet, ficut in reliquis fuis aSlibus Monallicis Sc
„ Civilibus, Sc prsefertim quibus dubitat per ignotum
debentis docere, quam doceri.
Quia duo fu n t, quibus hie mundus regitur , lei-
licet Sacerdotium Sc Regnum. Sacerdos orat, Rex
imperat : Sacerdos débita dimittit, Rex' errata punit
: Sacerdos animas ligat Sc folvit , Rex corpora
cruciat Sc occidit. Uterque divinæ Legis executor,
fuumjullitiæ debitum cuique tribuit. „Quippe divi-
„ fum Imperium cum Sacerdote Cælàr habet. Cælâr
,, terrena moderatur, Sc lutea figmenta judicat, hæc
„probans, ilia conterens. Sanè filios hominum de-
„ cent anna Sc làgittæ, Filios Dei Orationes, V ota, Sc
„ facrificia, ut carbones fuccendantur ab eis 5 dum aî-
,, ta paltorum doélrina pafcualis ell omnibus, Sc rigor
„ punientis pax ell populorum.,, Hoc Gervafius inliio
Libro, quem intitulât O t ia Im p e r a to r um . Ex quibus
elicitur , qiiöd Epifcopus Urbis Romæ fit Pontifex
animarum pollChrillum, Sc Imperator Romanus fit
Dominus corporum poil Deum. Quinimö per Deum
ad fubditosjus Regis inllitutum ell : Pilati nempe
am peccatum mortale incurrere. Non qui- r pote:llas in Chrillum data defurfum efie perhibetur.
.reä Papa:, vel alteri Sacerdoti ^ Sic ergo , q u i p o t e f ta t i r e ß ß i t , T ) e i quod propterea o r d in a tio n i e e ß fit t .
,, in tali officio lubjiciatur
Ex fupradiSlis luce clarius patet, quod fi generale
Concilium per Dominum noilrum Papam, aut'Car-
dinales convocetur, aut teneatur , feclufis Domino
Rege Romano Sc ceteris Principibus fecularibus ,
nullum finem peroptatum unionis adducet, nec ad
lnorumSanSlorum reforniationemEcclefiam difponet.
Quibus bene digeffcis Sc attends, foliimmihi videtur
fingulare refugium ac unionis remedium, quod Rex
Romanorum, qui pro tempore fiierit, abfque aliqua
perfonarum acceptione futumm Concilium debeat
convocare, Sc ibidem defenlor Ecclefiaj pr^fidere,
Sc modos ac vias invenire, quibus Hierum ovile Domini
valeat redintegrari. U t etiam fadtum fuit tempore
fandli Henrici II. Sc aliorum multorum Imperatorum,
qui in dillurbio Ecclcfi^, non parcentes etiam, quan-
quam vero Papa:, propter publicam utilitatem, Unionen!
Ecclefia* procurarunt. Qu a quidem Reipubli -
cx utilitas omni utilitati privatx videtur prxponde-
Rom.xni. 1. Quia Chrilluslmandat : Q u a fu n t C a fa n
r ed d en d a f u n t C & fa r i , & q u a D e i , D e o ., :Matth.
XXII. 2.1.
Videant igitur fibi Florentini,, JanuenfesSc Vene-
t i , necnon alii tyrannici occupantes cc cqncultantes
Jura Sc honorom Imperii, qualiter de hoc in extremo ju-
dicio valeant relpondere.
D E E P I S C O P O R U M J U R E ,
POS T IMP E R A TOR EM,
Concilium Generale cogendi.
■p'T fi Cardinales bonum Papam, jufiu-m Sc fandlum,
-^ a c eis propitium , videantur allegare : tamen
propter utilitates eorum privatasnon debet tota Chri-
llianitas-elle in errore.
j-j Quocirca in fadlo redintegrationis Ecclefix non
Et quia potiffime in Apollolica Ecclefia, non con- u ell llandum eorum difpofitioni aut gubernationi > fed
" ’ ’ Poncilio generali, totäm Ecclefiam reprarfentanti.
E t fi vellraPaternitas quxrat , an ad eos in cafu
prxfenti pertineat generalis Concilii convocatio fim-
pliciter, an ad Ecclefiallicos Prxlatos, fcilicet Pa-
triarchas, Archi-Epifcopos Sc Epifcopos fingulariter :
fecuvenit
habere hifi unum Papam , ut etiam multi vo-
lunt Canones Papales : ne principatus fpiritualis plu-
ralitate inordinata politiam in eifdem Ipiritualibus lol-
vat : imb eorrumpentes illain Monarchiam fpiritua-
lem, per Paparum pluralitatem in fimul regnantium,
fecurè dicerehi •: ubi gladius Impcrialis fe non inter-
poneret, ad Prælatos prim.o , Sc fecundario ad Cardinales
promoventes negotium generalis Concilii >
hujufmbdfConeilii pertinet convocatio. Ubi autem
difeordia interveniret in Concilii generalis convoca-
tione, ’ ad Prælatos videtur primo loco pertinere, qui
funt Epifcopi : if.fi enim funt loco Apoltolorum, qui
funt in EcclefiaEpifcopi à fundamento primativæ Ec-
clefiæj Cardinales autera erant Romæ Presbyteri, or-
dinati ad fepeliendum mortuos, Sc baptizandum no-
viter venientes adFidem , Sc eis Ecclefiaftica bacra- J
menta miniftrandum.
Cum ergo privilegium Epifcoporum non expirave-
rit videtur, quod ordinatio Ecclefix Sc difpofitio ad
eos primodoco pertineat : ficut, fi Petius. in tiina
nevatkme permanfiflet, nec pcenituilfet 3 nec ipfe
Prmceps Apoflo'lorum extitiflet, nec cum aliis Spiri-
tum lanâum accepidet , fed ceteri Apolloli Eccle-
fiamdifpofuifient Sc ordinaflent,ficut fecerunt3. quan-
do miferunt Petrum Sc Joannem ad Samariam. N cc
mne Petrus ibi mifit 3 fed mifllis ell per alios Apo-
ftolos. Non tunc ipfi Apolloli erant Cardinales, fed
fimiliter Coepifcopi Petri. Ergo minorem locum fe-
cundùm Deum Sc inllituta Ecclefix obtinent Cardi- -r
nales, quam Epifcopi : licet ufurpativè oppofitum
pateat in eifdem.
DE J O A N N E XXIIL
IN
C O N C I L I O G E N E R A L I
Sede movendo.
SE d jam , dum quxritur : ad qualem finem hu*
jufmodi generalisConcilii fiat convocatio ? Refpon-
detur , quod fieri debeat principaliter propter duo :
Primo ut fit unio in capite, lecundb ut fiat unio in
moribus Sc facris Statutis primitivx Ec clefix, ScDe-
cretorum ac caufarum Decretalium obfervatione.
Et fi dicatur, quod media lint dubia, ergo incerta
, maxime , cum jam unicum Papam habeamus :
Refpondetur : etli unicum Papam habeamus dejure,
illi autem duo, fcilicet Angelus Sc Petrus, fintpriva-
ti de jure , non tamen funt privati defa£to. Auter-
go congregetur Ecclefia ad hoc, ut lancita Sc ablitata
in Concilio Pifano demandentur ulteriori Sc reali exe-
futioni, Sc illi duo privati de jure etiam priventur de
fa6lo :. Aut ubi hoc rémedium reperiri non poterit,
quod ell verofimile reperiri non pofle , propter ad-
llrictas Obedientias eis fubditas , feu Potentes obe-
dientes ipfis, qui ab eis deviare nolunt : ‘ tunc, fi illi
,duo privati Sc abjeéli pétant generale Concilium, Sc
promettant le ibidem perlbnaliter velle comparei e.
Sc fuo juri de facto, quod habent, libéré Sc pure re-_
nuntiare, in cafu quo Dominus no Her Papa Joannes
etiam fuo juri renuntiarevelit, tunc inillo cafu quid
fiet dicam fine præjudicio : quod ipfe Dominus holler
Papa, fi alias non potefl confuli Ecclefix , nec
potell haberi alias unio in capite , non dico fern el,
led pluries, non dico unum Papatum, fed plures, fi
ellent polfibiles, teneatur in earn illo libenter Sc vo-
luntarie renuntiare , Sc Papatui fuo cedere , ne Re- j
fpublica Sc tota Ecclefia propter unum hominem pec-
catorem fine virtutibus Sc exemplis bonis , debeat
perire : quia etli virtuofus exifteret, regulafque Chrilli
imitaretur, qui non venit facere voluntatem luarn 3
fed ejus qui mifit eum , voluntati totius Ecclefix
Chrilti fponfæ pareret , Sc Papatui cederet, ubi ipla
hoc peteret. Nam alias teneo Sc credo, quod etiam
unicus Sc indubitatus Papa Sc univerfalis , fi alias non
potell confuli Ec clefix, ad requifitionem generalis
Concilii teneatur cedere, atque omnibus Mandatis Sc
Prxceptis Concilii generalis fine conti adictionc parère.
Cum etiam Papa in hoc cafu membrum fit Sc non
Tom. I/. Ears II.
caput Univerfalis Ecclefia \ cujus fah’ationem quod-
libet membrum, ufqiie etiam ad fui interitum, débet
exquirere,-
Quod fi hoc membrum , fcilicet Papa Prxcepto
Concilii cu jus Julia Sc Præcepta à Spiritu Sanéto fiunt,
fecundum Ridera noftram, nollet forte parère 3 .fi non
audiefit, primo fecreté, feeuhdö tellibus adhibitis,
tertio publice, tunc fit in Ecclefia ficut ethntcus & publican
us , juxta Chrilli Prxceptum , Sc ut fchifmati-
cus Sc. hxreticus puniendus : quia qui occafionem
darnni dat, Sc damnum dedilfe videtur , eil quamci-
tö capiendus, Sc ab Ecclefia ut turpis ejus pars eji-
ciendus, aut carceribus in perpetuum includendus,
aut morte, exterminandus, juxta dictum Salvatoris :
Ve homini illi , per quem feandalum venit, expedit ei,
ut fufpendatur mola afinaria in collo-^ejus, & demerga-
tur in profundum maris. Sicut fuit fadtum tempore
dementis II. pei Henricum II. Iinperatorem.
Sed, fi verus Papa in cafu prælbnti nollet renuntiare
, Sc puniretur, ut didtum eil : Numquidrema-
nerent idepf illi duo jam privati Sc abjedli, vel alter
eorum, Papa?: Aut an qui libet eorum tenetur renuntiare
juri Sc autoritati, qiiam habent de fadbo ?. P rx-
tereà, fi dicant, fe non teneré alias ad renuntian-
dum, nifi verus Papa renuntiaret, fed hoc verus Papa
facere noluerit ? Dico tunc, quod facrum Concilium
renuntiabit juri veriPapæ, Sc fuccedet in renun-
tiatione pro vero Papa, Sc pro eodem promittet Sc
fe obligabit. Sicut in illis Adtibus legitimis folet Pater
facere pro filio, quem etiam in neceffitate magna
fecundum Leges humanas potell vendere. Cum ergo
Papa fiiius fit Sc membrum Univerlälis E cclefix, ut
dixi 3 Univerfalis Ecclefia eum potell obligare, Sc pro
eo cedere juri Papatûs, Sc promittere, aut quxeun-
que. alia facere, Sc quocunque modo, quæ poflènt in-
veniri pro ejus lalvatione : ut fadtum fuit de tribus
le pro Papa gerentibus abjedbis , tempore Henrici
III. Imperatoris Romani, Sc ejus Mandato feu P r x cepto.
.
E x quibus omnibus pa tet, quod fi talis convocatio
fiat Univerlälis Ec c le fix, Sc Reges, Principes, Sc
Prxlati fuerint 'äccindti armis zeli D e i , Legis Sc ju-
lli t ix , in uno propofito, Sc una intentione , non vi-
( debitur frullra elfe.
D E L IM I T I B U S R E F O R M A T I O N I S .
I N
C O N C I L I O UNI VERSA L I ,
Quod erat Conßantienfe.
r T fic confequenter ad quartüm relpondetur j
■“-•qubd non erit infrudluöla talis convocatio, fi Re-
gura Sc Principum fuei*it aut erit una fandta intentio :
quia tune alter alterius onera portabimus , tune erit
Sandta Societas in vinculo, pacis , tune fpiritu vive-
mus , fpiritu ambulabimus. Tune talis Univerfalis
Ecclefia in allegatis per eos reformabitur , Scmeritö
dicetur: Ecce, quam bonum & quam jucundum, ha-
v bttare fratres in unum. Pf. cxxxii. l . *
Sed tunc caveat Univerlälis Ecclefia fuper omnia, ut
nunquam fub quovis colore concédât Papæ porella-
temdifpenfandi contra Statuta generalis Concilii, aut
ea interpretandi feu immutandi,propter varietates tem-
porum, Sc novos fupervenientes cafus 3 fed quod fo-
liim illa debeant immutari per aliud Concilium generale
, fiendum de tempore in tempus, propter refor-
mationem Ecclefix : luce enim clarius conftat, quod
pro majori parte fädla Sc ordinata in quatuor genera-
libus Conciliis princip'alibus, Sc aliis Conciliis per tem-
porum fucceffiones Statuta, crefcente avaritiaPonti-
ficum, Cardinalium, Sc Prxlatorum, tarn per Papx
M 7. refer