Sed magis ïaudanda 8c veneranda , 8c cum lauti- Sic revera, a ternpore praefentis fchilmtatis, quy-
bunda gratiarum aétione, dignis prseconiis extollen- dam fuit nübes ingratiae 6c m a jitia squyinRomana
da immcniaDei dementia. qua; tam ineens lareita- Curia plura Solis, ideft, Papalis dignitaris fimulacra
tis beneficium Ecdefia; fuas contulit, üt terribilia fig-
na hon endi fchifmatis tam mirabili mutatióne con*
veïteret in tranquilla figna optata; unionis 6c pacis, de
quibusdiólum e itj Erunt figna in Sole, Luna & Stellis.
I aic. xxi. 25.
Htec igitur haftenus de tribus ‘prtemilfis quteftio-1
nibus generaliter dióta fint. Sed jamreftat, utfpe-
cialiter confideremus dióla luminaria, 6c ineisfigil-
latim notemus figna, 6c fignemus myfteria. '"
Pnmó quidem, in Sole iigna Pryfidentia; paftora*
lis.Sécundöjin Luna figna prudentie temporalis.Ter-
tio, in Stellis,fignaaffillentiae fpedalis 8c obedientia;
filialis.
In primis ergo Confideremus in Sole , id eft , in
papali fublimitate, figna Praffidentia; paftoralis* de
qua fingulariter Petro, pro le 6c luis fuccefloribus a
Chriito didtum eft: Pajctoves me as. Joan. xxi. 17.
Non quidem lpedalitèr has vel ilia? , fed generali-,
ter umverlas.
Hu;c autem Papalis fublimitas, 6c ejus paftoralis
Praefidentia, acemmentia fingularis, Soli nierito com-.
paratiir, propter tres excellentias, quas in eo fpeciali- ^
ter cognolcitnus. Habet enim fublinlitatem pofiti-
onis, habet nobilitatem conditionis, habet utilitatem
operationis. Sic Pontifex Summus, 8c Pallor fupre-
mus inltar Solis, habet pofitionis lublimitatem \ fi
bené intraverit. Habet conditionis nobilitatem, fi
bene vixerit. Habet operationis utilitatem , fi bené
rexerit.
Sed è contra, quod abfit, Pallor ab hisconditio-
nibüs Solis degenerat, fi male intraverit, per injuf-
tam 6c reprobam ambitionem j fi male vixerit, per
inhonellam 6c iCandalofam converfationem * fi male
rexerit, per torpidam 6c otiofam rerniffionem , vel
per tyrannicam 6c onerofam, ac ödiofam adminiftra»
tionern.
Hïec proh dolor! efient figna triftia, 6c nort ilia ju-
cunda figna,quae divina favente clem entia,nunc inSole'
noitro videre fperamus,ut de eo cum Pfalmilla, D omino
dicere valeamus: Tu fabricafii auroram dr Solcm.
Pf. L x x n i . t6. Fabricatcnim Deus Solem , quando1
SummusPóntifex,percanónicam irillitutionem dignus
eligitur. Et tunc, ex Dei opere, verus Sol efficituf,
6c reótè fuper alios fublimatur.
Sed non ell ille Sol verus, fedfalfum Solis limu-
lacrum, qui manibüs hominum, id ell humanis 6c
dolofis adinventionibus fabricatur , ficut in Plalmo
fieriptum e l l : Simulacra gentium argentum dr aurum,
opera manuum hominum. Pfi. cxiii. 4. Imo de talibus
idolis per Jeremiam dicitur: Conteret Dominusfiatuas
domus Solis. Jerem. xli11. 13 •
O utinam beata Trinitas fiua ofnnipotenti virtute
conterat llatuas domus Solis, id e ll, fimulacra R o mans;
Ecclefia;, qua; ell domus Summi Pontificis!
Utinam , inquam, ilia fimulacra conterat, qua; in
contumeliam individuteTrinitatis, trinum fibi nomen
Papatus multiplicare conati fiunt, cum tarnen cum tres ]
fimul habere nequeant 3 led unus Iblus veri Solis 6c ve-
ri Papa; nomen, 6c realem dignitatem obtinere debeat.
Unde, inplurium,de hoc nomine contendentium
irrifionem, alias me ficripfifle recoloj quod, ficut in
divinis veneranda eft 6c adoranda Trinitas perfio-
narum , fic in humanis,verenda 6cabominanda trinitas
Paparum. Cum enim Sol dicatur, quafi per ex-
cellentiam, fiolus lucens, non potell efleSol trinus;
fed necefle ell ut folus fit, 8c unicus. Unde, licet
narrent hiftoria;, tres Idles in ccelo aliquando
vifos fuifle , ficut tellatur Eulebius , tamen fecun-
düm Pbilofophos, nunquam plures fuerunt realiter,
fed fiolüm apparenter. Namqujedam nubes interpo-
fita apparere fecit plura Solis fimulacra eidem fimiliaj
6c illud fuit lignum pronofticum inundationis futura;.
fecit iippis oculis apparere. Quod monllruofum pro-
digium ,.prä;lägium fuit inundationis plurium fcanda-
lorum , de quibus magis flere lib e t , quam aliquid
dicere.
Hoc autem fiacrum Concilium ad hunc finem fipe-
L cialiter inftitutum e ll, u t , fugktis hüjus ''erroris te-
nebris, conterantur hujufmodi fimulacra j 6c juxta
verbum C h rilli, fiat unum.oviie 6c unus pallor, qui
tanquam verus Sol unus 6c fiolus clarefcat,6cfiuolu-
mine uhiVerfiam illuftrans Ecclefiam, fchifmatisfican-
dala ficut fenum ante confipebluifi Solis incalelbentis
areficere faciat •, ut de eo dici polfit illud propheticum:
Onus efi Sol in ardor e , & are fecit fenum. Jacob; 1 .1 1 .
Et hieede Sole, 6c primanqllri Sermonis cönfidera-
tione fiufliciant.
Jam ergo confideremus in Lu n a , id -eft, Regali
feu ImpefialiMajellate,figna providenti^ tempofalisj
de qua leriptum e ll: Abfcjue regali providenti a impof-
fibile efi pacem rebus dart. 2. Mac. iv. <5.
Ha;c autem Regia Majeltas, 6c ejiis tehiporalis pro*'
videntia, Lun^ meritbeomparatur, propter tres,con-
’ ditiones, quas iilea fenfibiliter experimur. Eflenini
Luna, fiecundum Ifidorum, imitatrix Solis,dotninatrix
maris ,' 6c minilira roris. In quibus defignaritur tres
excellentite, qu^ debent regali providenti^ fipeeia*
literconvenire. Inimitatione Solis, iddl,fipiritualis
claritatis, fulgor clar^ prudentite. In dominätione'
niaris, id e l l , temporalis mutabilitatis , vigor ma-
gn x potenti^. In miniftratione roris, id e ll, vifice-
ralis pietatis, dulcor verte clementite.
H^c fiunt figna, qua; in Luna nofträ,hoc eft,in
regali providentia nunc, Domino concedentb, videre
fiperamus, ut per ejusprudentiam clarefcat veritas in
dilcernendis Judiciis j ut per ejus potentiam, fervefi
cat fieveritas in corrigendis vi'tiis j ut per ejus clemen-
tiam, dulceficat fiere.nitas in fiublevandis mileriis
Speramus igitur, quodper Regis noliri prudentiaiii
clareficet veritas in Judiciis dilcernendis, juxta illud
quod in Pröverbiis feribitur: Rex, quijudicat in veri-
, täte, thronus e/Us in aternum firmabitur. Prov. X XiX. 14.
' Speramus infiuper, quod per ejus potentiam fervel-
cet leveritas in vitiis corrigendis. E t i ic , de eo veri-
ficabitur illud quod ibidem legitur ; Rex, quifedet
in folio fudicii fu i, id eß, fud regali potentia atque providentia
, difiipat omne malum. Prov. X X . 8. Et no-
tanter dictum ell: Omne malum. Ut detur intelligi,
quod Regia fieveritas non debet unum malum diffi-
parc, 6c aliud dilfimulare , led fine perfonarum ac-
ceptione omne malum punire , 6c in hac punitione
non bonum natura;, led malum culpa; in hominibus
perlequi.
Speramus denique , quod per ejus clementiani
dulceficat fierenitas in mileriis fiublevandis. Utcum
lanbto Job dicere veleat: Cam federem quafi Rex cir-
cumfiame exercitu, er am tamen moerentium 'confolat or.
Jöb. X X iX . i f .
) Ad Regis enim noliri clementiam pertinet,utfie-
veritatem jullitiac, per fierenitatem mifiericordi^ temperet
, 6c ficut illam coiitra luperbos 6c rebelles ,
maxime contra ha:reticos 6c infideles, contra fichifi
maticos 6c Ecclefia; adverfiintesj- fic illam inhumi-
les 6c fubjebtos exerceat 3 ut ei illud prteconium con-
veniat, quod in laudem optimi Principis ab egregid
Poeta dibtum e ft : Par cere fubjeblis & debellare fuperhos.
His itaque virtutum titulis infignitus, dignuserit
Rex nofter gladium accipere, non fiua quidem , led
divina autoritate \ nec pro quacunque caufa , led
protuitione juftitia;, 6c Ecclefia; defenfione: utme-
reatur illud audire quod Judae Maccaba;o ftrenuifi-
fimo divinze Legis zelatori dibtum eft: 2. Mach.xv. 16.
Accipe gladium fanEtum munusaTOeo , quo dejicies ad-
verfarios populi mei Ifraef id eft, populi Chriftiani.
Gau-
De Officio Pap re, Imperatoris, c. In Concil. Confi. 922
■ — ‘ ~ “ ’ me. I. R eg. \.6. 9. Et hæc de Stellis, 6c tertia noliri 9zl Gaudeat igitur Ecclefia 6c nos cum ea pariter exul-
teraus, quia Serenilfimus Romanorum R e x , huic
facro Genearli Conciiio humiliter voluit interelfie:
rion quidem ut præfit, led ut profit 3 non ut fipi-
ritualia 6c Ecclefiaftica négotiahîc trablanda Regia
autoritate definiat, fed ut fca- quæ Synodali deter-
minatione definita fuerint, fiua potellate defendat.
Non denique quafi fiua i’nterfit Synodalia Décréta
ftatuere, aut ftatuta confirmai^ led eapotiùsreve-
renter cönfiervare , 6c ad eorum obfiervantiam , fiu-
perbam inobedientium contumaciam fiuo temporal!
Sermonis confideratione fiufficiant.
Sed vos, o Stellæclarilfimæ, non immérité quæ-
rere poteftis : quare vocatx litis , ad quid cum Sole
6c Luna conveneritis , propter quid cum eis fiyno-
daliter hîc congregari debueritis ? Ad hanc quæfi-
tionem refipondeo , quod in hac lacra Synodo Sol,
Luna, 6c Stellæ propter tria fipecialiter congregentur.
Primo, ad præterita corrigenda. Secundo, adpræ-
lentia ordinanda. Tertio, ad futura providenda.
Primo ad corredtionem 6c refbrmationem Ecgladio
coëcete * volens in hoc exemplum imitari . clefiallica; deformitatis , quoad preterita. Secun*
ReligiofilTimi Principis Conftantini J de quo legiturA do , ad ordinationem 6c integrationem pacifica; unio-
in Decreto, 8c pleniuS habetur in hiftoria Ecclefia* nis , quoad pra;fientia. Tertio , ad provifionem 6c
ftica. Lib. x. 6c in Tripartita. Lib. 11.
O igittir felicem , 6 nobis optabilem diem , 8c
tori mundo defiderabilem, quo in hac lacra Synodö
videmus Sölem 6c Lunam, id eft, fipiritualein 6c temporalem
pöteftatem, fibi invicem alfiftere , 6c fiele
forti ac ftabili munire prtefiÜio, ut de eis dici polfit
Illud Propheticum : ’Sol & Luna fiererunt in habitaculo
fuo. Habac. lti. 1 1. Et hare deLuna, 6c de fecunda
noliri Sermonis confideratione fiufficiant.
Sed jam ultimb confideremus in Stellis, id e ft, in
multiplici Ecclefiafticorum ftatuum varietate, figna
fpecialis affiftentia:, 8c obedientix filiaiis ; de qua
nnfpfl-or-rini illnd R-,iviirh Proévitationem
maleficæ pravitatisq quoad futura.
His enim tribus temporibus, fiecundum Senecam,
tria prudentiæ officia correfipondent : quæ fi nunc
débité impleantur,utique, juxta verba propofita, e-
runt figna in Sole, Luna 8c Stellis, id eft, in omnibus
flatibus Ecclefiafticis , tarn in capite, quàm in
membris^ Signa, inquam, jucunditatis, 8c exulta-
tionis, quæ in hac lynodali Congregatione fieri præ-
ilolamür. Et hæc fiub triplici conclufionne prole-
quemur.
Prima ergo conclufio eft , quod hæc lacra Syno-
dus congregetur ad corredlionem 8c refbrmationem
mÿftice 8c figurativè potell accipi illud Baruch Pro-g Ecclefiaftica; deformitatis. Ut merito nobis dici pofi-
phetæ verbum .* Stella dederunt lucem in cufiodiisfuis, vo- 0 fit illud Ezechielis : Pro eo, quod verfieftis in fcoriam,
cat a funt, & dixerunt : Adfumus: Baruch, h i . 34;
Ubi circa hujus fiacri Cortcilii congregationem tria
notäre debemüs. Primo j in perlbnis congregatis, con*
ditionis nobilitatem : quia SfelU dederunt lucem. Se^
Ciindb , in perfona congregante, autoritatem Præla-
tioriis : quia vodata funt.^kjFei'tio, in Ipla congregatione^
fubjeélionis hilrnilitatem : quia dixerunt : Adfumus.
Confideremus itaque primo, in perfioniscongregatis
conditionis nobilitatem : Quia Stella. Licet enim
nuÜæ perfonæ Catholicæ, etiamfi fint fchifmaticæ,
ab häc cöngregatione fint exclufæ : non tamen fipe-
cialiter fiuilt vocatæ infimæ,aut ignorantes perfionæ3
led ill£ prsecipuè, quæ in triplicis conditionis hobi*
litate Stellis coeli fiunt merito comparandæ, videlicet,
in fiublimitate excellentis eminentiæ , in claritate
refulgentis lîapientiæ , in poteftate præcellentis in*
fltientjæ. ^
SteÜæ igitur hon qiialèlcunque, aut quantumeun-
que parvæ , vel parum luminofæ , fed taies , quæ
per abundantem virtutis redundantiam dederunt lucem
in euftodiis luis, id eft, invariisEcclefiæChrifi-
tianæ loris eis ad Ciiilodiam deputatis , 6c in ad-
minillràtionem Commilîis i de quibus dici poteft illud
Ecclefiaftici : Species coeli, id eft, decor Eccle-
fiæ^ vel hujus coélellis ConCilii gloria Stellarum mun-
dum iilâmihans. Eccli. LXin. 10.
Confideremus deinde , in perfiona congregante*
Prælationis autoritatem 3 quia vocau funt. Non enim
propria temeritate convenerunt3 fied apoftolica autoritate
vocatæ funt, ab illo videlicet, qui prælationis ac
poteftatis plèiiitudinem habere dignofeitur , id eft,
à Sumrno PontificC, qui folus poteft Generale Concilium
corivôcare , ficut per communia Jura pöfitiva
congregabo vos & confiabo , & fuccendam vos igne furo-
ris mei > ideft zelo fervoris divini. Ez.ech. xxn.
Ipi
O titiam hoc igne, hoc zelo, hoc divino fervore
ita nosconflare6c fiuccenderedignetur Spiritus lane-
tus, ut fiua gratia mediante Ecclefiam, quaeäpurita-
te fui primitivi decoris verfia eft in ficoriam.multipli-
cis deformitatis, purgare 6c reformare valeamus.
Heu, heu, quam neceftaria fit, 6cjamdudümfue-
rit ilia Ecclefia; reformatio, magna ejus deformatio
infinuat,de quaBernardus, Sermone xxxm. fuper Can-
tica, lamentabiliter conquerendo dicebat: ,, Serpit
j, hodie puttida tabes per omne corpus Ecclefia;, 6c
„ qublatius, ebdefperatius, eoque interiüs. Stmul-
tis interpofitis fubdit: „ Olim de Ecclefia prxdiblum
,, eft, 66nunctempus impietionis advenit3 Eccein
,j pace amaritudo me a amarijfima. Ilaiaexxxvni. 17. A-
j, mara priüs, in nece Martyruimamarior poll, in con-
■ N fli£lu hzefeticorum^amariffima nunc,in moribus do*
meftieörum. Nönfugare,nonfugere eos poteft. In-
M teftina ergo 6c vix fanabilis eft plaga Ecclefia;, 6c
i} imo in pace amaritudo ejus amariffima. Sed, in
,, qua pace? Et pax eft, 6c non eft. Pax ä paga*
,, nis, pax ab hjereticis, fied non profedfco pax a fi-
liis. Unde vox ejus eft plangentis in temp6re
,i i fto: Filios enutrivi & exaltavi, ipfi autemfpreverunt nie.
,, Ifaia; 1. 2. • Spreverunt 6c maculaverunt me turpi
,, vita , turpi quseftu , turpi commercio , negotio
denique perambulante in tenebris. ,, Heu, heu 6c
iterufn heu, fi hsecdicebat ille tempore fiuo , quid
jam dicere pöffiimus tempore noftro , cum illi mali
mores ex tunc temper creverint 6c proceflerint ad
pejores. Hinc pr^fientem Ecclefise perfecutionemj
probatur. Quod utique regulariter verum eft: led Jure h i f i horrendam monftruofi hujüs fichifimatis divifio-
divinó 8c natural!, patenter ollenditur, quod hæc re- nem 3 hinc lubtraólionem obedientiæ ab Ecclefia
gula in certis c'afibus exceptionem habeàt, 6c fipecia-
Romana, aliaque ficandala plura fiecutura, ex tunc quidem,
liter in cäfii Pilani Concilii, ficut alias declai avi.Unde,
qui oppófitum tenent, literalifenfui Jurispofitivi,Ju-
da'ico more, nimis tenaciter adhærent, contra quos
ait ApoftoluS : L u ér a occiditjpiritus, id eft fipiritualis
fenfius, vivificat. 2. Cor. 111 6. .
Confideremus denique in hac lacra congregatione,
fiubjeftioniS hümilitatem, quod Stellæ dixerunt. Ad-
’ fumus 3 id eft , ad fipecialem affiftentiam , 6c obe*
dientiam filialem nos humiliter præfientamus. Ut
Summo Pontifici merito polfit hæc congregatio illud
Prophetæ verbum dicere : Ecce adfitm, quia vocafii
oculo fipiritualis intelligently przeviderunt, fi--
cut pätet ex fcriptis venerabilis AbbatisJoachim,66
Sanely Hildegardis, quorum non eft autoritas con*
temnendä.
Si ergo contra hsec mala, hsec lacra Synodus non
providerit femedia congrua, audärier affirmo, quod
poll tarn’ horrendas corrufieationes , quas videmus ,
horribilipra fiequentur toniturua.
Utinam igitur, utinam horum malorumreformatio
fiat. Utinam ad expurgandam Ecclefix fcoriam
accendatur in nobis ignis boni furoris, id eft, zelus
M in m x di