771 J . G er fon d de Z e lo & fervore N o v itiatùs-. 772
^ yino ad fàturitatem 8c naufeam. Quid tandem ? Sa-
natus eft à prælumptione vel arrogantia fingularis abbus.
T u judicium tuum prefers omni alteri, quafi
fi dicat infirmus, 8c infanus Medico foo: Cognofco
melius difpofitionem meam, quam tu ipfe. Scio
qualiter obtemperandum mihi lion elt regulis artis
tua;.
Aggrediar mine te altera via düfiore, ut ex ore tuo
te judicem , fi pertinax efle decreveris, non tantum
mod
ftinentia;, 8c confequenter a vanitate Sc periculo infa-
niie liberatus. Tradidit beatus Ëernardus, quod diabolus
non hab’et ïpacbinamentum majus ad perditionem
quterentium placere Deo, quam fi tfiadeat currerein-
difcr'etè, quatenus qui currit incurrat;', Sc preceps mar.
nem tibi non fuerit excufatiónis fubfidium , quo cafu
non ita argiimentis Theologiæ, fed fomentis Medicina;
opus er it. Dixit Dominus nofter Jefos Chriftus
'adomnes in Ecclefia Prelates loquens ad perfbnas Apo-
poftolorum SC Difcipulorum : Qui vos audit, me audit
:. & qui vosJbernit, mejpernit. Luc. x. i<5. Credis
hoe? Credis, fiCatholicus es. Scio preteréa, quod
Superiores funt Sc Prxlati tui Patres Ordinis fanóti, in
quo Sc fub quo profeffom te negare non potes -, aut fi
negas, erras in faóto, 8c convinci teftibus potes-, 4mmb
verberibus Sc carceribus coërceri -, àliôqüin fas eïïet,
exemplo fimili Sc pernitiofo, cuilibètprofeflöReligio-
nem, Ie negare Profeflum Sc impune. Ceterum fi fa-
tcris te Profeffom, fatearis öpörtéttèadobedientiam,
contra proprium etiam voluntatis àrbîtrium teneri lidientia,
qua;peccatum ariolandi, 1 .Reg.xv. 2,3 .id eft,
idolatrandi a Domino nominatur ? Preterea dicit Apo-
ftolus: Si efcafcanddlicatfratrem meum, non manducabo
Carnes in at ernum , 1. Cor.vm. 13. quantomagis fiab-
ftiiientia tua, 6 Frater, fcandalizat fratrem , nedum
unum expufillis, fedPatrem & Majorem: vee tibi ti-
mendum -eft. Itaque non expedit tibi contriftare Pattern
tuum , non contumacem efle ad ilium, id eft,
non tollerete fibi, cui te voto tradidifti; hoc rapina
e f t , hoc facrilegium. Dicam tibi in veritate, nec
mentiar, fide duobus malis alterum eflet faciendum j
vel comedere carnes in die Veneris fancta cum renifu
confcientia; timorata; : aut abftinere a vino contra pre-
ceptum obedientise rationabiliter impolite -, prefer-
remprimum, quiafccundum nonideomalum, fedut
Alioquin contradicis Evangelico nunc indu- ß bonum deberet impleri, bibendo vinum. Alioquin
<fto Precepto: Qui vos fpernit, me Jbernit. Qui au-
tem fpernit Chriftum , utique blafphemat Sc ajjo-
ftatizat : Sc fi addit quod ha;c licitè faciat, fe palam
in hterefim precipitat, ex qua fi non velit extrahi, pertinax
eft judicandus, Sc uttalis brachio farculari relin-
qüendus, nedum a Monafterio pellendus. Provideat
falubriora Deus ; tarnen, ctfi italoquimur 8c verèlo-
quiinur, tentabo viam rurs’us alteram, qua; fanioris eft
ad morbum foment!. Dicis (üt acccpi Sc jam preta-
cliim eft) quod non ex inobedientia defiftere vis a potu
vini, ceterifque cibis lautioribus Ordini conceflis, fed
ad yirtutes acquirendas expcenitcntia. Vide, qirefo,
Frater, ne mentiaturiniquitas.fibi, ne fit ifte laqueus
fatana; fub Angelo lucis, non virtusabftinenentias in
fpirituhumiliatis. Itaque fi vis ut eredam tibi, often-
de vel paulifper obedientiam in quantulo potu vini, nec
non in alio Fratrum edülió ïal'tem pauculo, undè nort
poffit corpus ad lafciviam excitari, neque rigor abfti-
nenticc perdi. Nunc verb quale iftud eft, quod’abhor- C
resa vinotaliter, utnecconftietudini Ecclefias velis ef-
fe conformis, quse póft facrarn Communionetn dat laï-
cis poculum vim tantillum. Qualis eft ifta, obfecro,
fingularitas ? Nunqüid de radiceprocedit abftineritias,
8c non potius ex intimis hypócritalis dementia; ? u t,
dumfacis quod nemo, mirentiir otone-s 8c tibilaudem
fingularitatis impune prefumas, Legimus demultisita
feduiftis, peflimo fine terminantibiis vitam. Fuitfandlo
Francifco collaudatus Frater unus, quijuflus confiteri
per verba, noluitnifiperniitus. Tollite (inqukfandtus
Fraricifcus) Jgmentumhocdiabolicum, docuitexitusita
efle. Dicit Chmacus: Si videris alujuem^ qtd W if t
iriCommunitate fingdaris, ipfe non indiget dümone 'tentante
, quia fadlus eft jibi. d&mon. Et apud Sapientem
fcribitlif: Vid-fti hominem '/tbi Jhpte'ntem vid.eri;? plus
illo fpem habebit mfipiens.. -Prov. x'xvi. jz., Qpis verb
plus “fibi videtur, fipiensi; quam fit ille qui judicium
luum prïëfert judicio quorumcumqiie? At vero dicit
cum pertinaci renifu nonftaret falusj ubi aliud perpe-
trando cum fiibfequenti humili pcenitcntia, comedens
carnes falvaretur. Denique fi forte dicturus es : Mo-
veor lege Spiritus fànbli -, vide fi Spiritus fandlus eft
diffenfionis Deus. 1 . Cor.iv. 3 3. Vide fi cuilibet profefliis
regulam ita diceret, quanta confufio fequeretur ? Vide fi
fufficientem doces exceptionem à Regula generali,quam
Sclècundùm quam profefliis es. Sed formido nefaciam
verba mea furdö, nifi quod non jam tibi, fed Patribus
pro te ipquor ; 8c forte pro ceteris inpofterùm , fi
( quodavertat Deus) occurrefet cafus talis. Benè vale
, cor boni confilii ftatuens tecum, non plus aut aliter
fàpiens, quam oportet. Rom.xu.3. Joannes Can-
cellarius Parifienfis/ Lugduni. Anno* 1426. In ja -
nuario, 8cc. Finis.
J O A N N 1 S G E R S O N I I
D o t t o r i s & C t t f t c e l i ä r i i P a r i f i e n f i s ,
Z E L O ÉT F E R V O R E
N Ö V I T 1 A T Ü S , & c .
^ uid c.imdcm JldS. Cod. ViSlorinum.
SÖ l e t zelusdomus Dei-, præfèrtim dum eft 110-
vitius, -homines teonæ vohmtatis comedere, hoc
eft urgere* ut omnia quæ confpiciunt vitiorum
fcandala fatagant vel tollere,, vel culpare, vel cete-
ros ad ablationem acriter animare. Non diflimulan-
dum aflerit, non parcendum, nonfcandalum formidan-
dum, fed incedendum v'miwctper armajufiitU a dextris
& aßniftris-, per infamiam & bonamfamam, z . Cor. vi. 8.
per verbera, fi opus eft, per fiinguinem 8c per mortem.
Frater ifte, ficut accepi : Nullnmaitdiam in abftinentia D Verum evenit, quod poft experientias varias, poft irmea,
nififolam Ecclefiam j quafi videlicet pro quolibet
tali fit convocandum generale Concilium., aut fit Papa
ipecialiter adeundus, 8c non fufficienter dicat Ecclefia,
quando Superior, prefêrtim in retali, difeernit& ju-
bet. Exiftimo proindè, quod fi mitteretur ad ■ Papam
Frater ifte, nec fie obedire juftioni fiiæ vellet. Eft a-
pud narrationes Patrum de quodam gloriante in abftinentia;
fingularitate, quod remedium invenerunt Patres
: ligaverunt ipfum tanquàm fatuum, Sc cettc jam
ipfe talis erat ; compulcrunt uti lautiflimis cibis, 8c
ritos conatus , poft agnitam humanæ fragilitatis, 8c
iniquitatis abyflùm inexhauftibilem, temperatur, 8c
mollefcit fervor ifte bullienti mufto fimilis, 8c quo ma-
turior, eb fànior effickur -, mitigatque tribulatiônis a-
quâ vinum nimis fervidæ charitatis. Porro non nega-
verim, me prioribus Annis zelum hujufmodi qualem-
cumque fenfiflè: fed quàm frequenter fuerit non fè-
cundum feientiam, medocuerunt exitus. Finis'. ,
J O A N -
77 3 T>e Regimine cujujd. In clu fiin M onte Valer. 774
JO A N N I S G E R SO N I I
D o f f o r i s & C a n c e l l a r i i P a r i f i e n f i s
S C H E D U L A D IR E C T A
CUIDAM I NC LU SO
1 N
MONTE V A L E R IA N !
aid AfS. Cod. Vifl. 4Ö3.
tummodo pete a Domino, ut per ejus medium vias
tuas dirigat, nec eundem aut alios fibi commiflbs fall!
permittat in tuo regimine. Ita enim humiliatus ince-
des fub alterius jugo j 8c nihilominus implebis illud
Prophcticum: fitla cógitatum tuum in Dominó, & ipfi
te enutriei. P f l i v. 2 3. • Et quamvis introitus tuus ad
locum ilium nunquäm mihi fatis diferete fufeeptus ap-
^päruerit, caufas legifti 5 multa tarfien tolerantur jam
finfta', qua; difplicuiftcnt facienda. Vertat omnia in
bonum Dcus, 8c ita vertqt, fi non in fuperbia in altem
pede anima;, in Voluntate fcilicet ant in intelleélu,
tibimet obftiteris. Benè vale, meimemor in Oratio-
nibus tuis 8c fchedulam regiminis tui, quam pnefen-
tibus inclufi fufcëptam adimpla-e fatage. Et quod in-
terpretandumfuerit, autelucidandum, perlittèrasin-
tèrrogare fas habebis.
JO a n n e s Cancellarius indignus Ecclefiæ Parifienfis
Antonio reclufo in monte valli$. Fruéhim
eremicolæ fblitudinis adipifei. Zeli mei ferven-
tis ergà fàlutem tuam teftimonia plurima fufeepi-
f ti, turn collocutione mutua, turn litteris, quibus
follicitudinem meam trepidam animadverterepotuifti,
ne foffan ambulares in via quæ tibi videretur reéta,
8c noviffima ejus ducerent ad rtiortem. Hoc autem erat,
fi ambulares in magnis 8c mirabilibus fiipra te, propria
duce opinione, duce peflima, innititendo baculo arun-
dineo propriæ prudentiæ , claufis quoque oculis, 8c
auribus, ad alienum cujufquam confilium. Nön enim
dubitabam, fi taliter ambulares, quin veniret tibi pés
fuperbia, manuspeccatoris moveret te, 8ccaderes, ubi
ceciderunt omnes qui operantur iniquitatem. Pf.xxxv. 13.
O malum fuperbia; pedem efle fapientem in oculis fuis,
8c coram feipfb prudentem. Recedit quippe Deus ab
omni arrogante, 8c humilibus datgratiam. Jacob, i v. 6.
Sed quæ arrogantia major, quæ fuperbia periculofior?
quàm reputare fe folum bene fapere in caufa fiia, ubi
totiens fallitur humanafragilitas, velamorecæco, vel
latenti ambitione, vel alia hujufmodi diabolica illufione,
quæ mille modis infidians, 8c laqueos innumerabiles
ante gradients pedes jaciens, non aliter quàm humi-
litate fuperatur. Eft autem humilitas in anima duplexj
alia in vôluntate, alia in intelleélu feu ratione, utraque
difficilis obtineri. Sed, meo judicio, plus eft difficulta-
tis in fecunda , quia nihil infidiatur dolofiùs , neque
blanditur fallacies, neque fubintrat imperceptibilius,
neque fugatur operofiùs , quàm reputatio proprii ju-
dicii in caufà fua. Æftimat enim nullos alios ea fin-
gula perfpièere, quæ circunfpicere fe etiam experimen-
taliter arbitratur, 8c dicit fibiipfi : Nemo novit qua funt
hominis, nifi [piritus hominis qui in ipfi efl j 1. Cor. H. 1 1.
8c fimilia multa, in quæ invenienda folers eft humana
præfumptio diabolicis machinationibus agitata. Olim
de te talia. non mediocriter extimefeebam j fois ipfo.
Nunc, Deo propitio (cui gratias age in veritate) in fpem
meliorum refpirare audeo, pluries nimimm 8c àplu-
ribus, 8c fub littera tua propria teftimonium nuper ha-
bui te humiliatum ufque adeb , ut omnem fenfum
proprium, 8c omne judicium tuum longe projeceris,
8c fuppofliifti illud judicio Prælati tu i, fou illorum
quibus committere , aut commififle placuerit -, benè
eft. In hoc fta, fecifti de neceffitate virtutem. In
hoc humilitatis fundamento te jugitér confolida. Fige
pedem, indè ne movearis, ne fiibito corruas. Sit ifta j
mens , affidua tibi fit ifta animi preparatio , ut nun-
quàm vel minimo diflentias (fi cognoveris) à fontentia,
à judicio, ab arbitrio , à confilio ejus cui te dedifti
Sc dare debuifti -, Prælatum tuum loquor. Efto fub
eo velut lutum molle in manibus rotantis figuli , aut
for rum candens flexibile fob malleo fabri, dicens cum
Propheta : Paratum cor meum , paratum cor meum.
Pf.LVI.-8i Etiam fi te penitiis ejicere de loco tuo de-
creverit, nihil dijudices aut tibi reforves , neque per ad-
verfii, 8c varia confilia vagabundus oberres. Hoctan-
Tomp I I . Pars Fi
S C H E D U L A
R E G I M I N I S I N G L U S A.
C I t antè omnia fingulare ftudiiim tuum circà obfor-
vationem Mandatorum Dei qùæ omnes obligant,
8c quorum tranfgreffio mortem operatur. Item nullum
votum, 8c nulla obforvatio teneatur in prejudicium,
autimpedimentüm obforvationis hujufmodi Legis Cliri-
» fti. Item fit abftinentia tiia fic moderata, quod nec
fit onerofa pure mentis elevationi , per nimiam ingur-
gitationem 8c repletionem, nec fit deftru&iva cprpo-
ris, 8c impeditivadebiti ufus rationis per exceflivam ab-
ftinentiain debilitanterp , 8c evacuantem Cerebtum,
8c quandoque melancholicas infanias operantem j quia
hæc abftinentia indiforeta tanto periculofior effet, quan*-
to ad fanationem minus reduci poflet, fi femel rationcm
everterit. ’ Idem dicimus de ifornno, d e. veftimento,
de cubili, 8c aliis recreationibus ad carnem fpedtantibus,
immo 8c de feribendo, 8c de ipfis lachry mis, pro quanto
redundat in fatigationem corporis. Item de præte-
ritiSjVOtis nullum habeas fcrupulum, quod té obligent
ad abftinentiam duriorem quàm ferre poflïs cum de-
bito ufo rationis : nam cum divina autoritate accedit
autoritas expreffirPrælati tui, Domini Parifienfis, quæ
talia omnia vel relaxat, veldeeisdifpenfàt, fi,u b i, 8c
quando in tuæ fàlutis cederent detrimentum, modis
didfcis. Proptereà mox Ut perceperis jejunia tua in pâme
8c aqua vel alia te notabiliter gravare, in turbatio-
‘nem rationis tuæ, ilia ftatim vel relaxa, vel tempera.
Et in hoc poteris infequi non folùm tuum, fed tibi fer-
vientium judicium. Item non multùm refeft, fi
quodcunque appofitum tibi fuerit comederis, fervata in-
ftitutione generaliEcclefiæ, 8ctemperantiamoderata,
qualiter exprefla eft.
Itemftude, quantum poteris, folitudini mentis ab
omni cura temporalium , 8c hominum terrenorum.
Nec ingéras menti tuæ curas fuperfluas fob prætentu
falvationis aliorum -, quoniam ifta cogitatio tolîeret ôm-
nem fblitudinem tuam , 8c faciliter præcipitaret in
abyflüm fuperbiæ, 8c’confequenter apoftafiæ. Omnem
idcirco talem cogitationem confèftim ut infidiatri-
cem peffimam expellito, quacunque tunic.â boni appa-
rentis fuerit inveftita. Conft’itue te ipfom quafi fblus
effes in mundo ad fàlvandum te , quoufque forfàn ex
aliâ vocatione incubuerit tibi onus iftud. Die interim
j tibi 8c cogitationibus tuis : qui judicat alios 8c guber-
nat, Dominus eft, potens eft 8c bonus ad falvandum
eos fine me. Mihi hoc unum pro eis agere relichim
eft, pro eifdem exorare, flere 8c compati. Itemnul-
li, aut pauciflimis , 8c rariflîmè feribas , nifi pro ne-
ceflîtate tuæ.inftruèlionis habendæ. Similiter paucis
loqüerë, neque omni hora. Et plus ab aliis quæfe in-
ftruèfionem, quàm eos velisedocere,. femper in fpiri-
tuhumilitatis, nihil dé altisquæftionibus, autcafibus
difficilibiis , neque de Prædicationibus, 8c Confcffio-
nibus te quomodolibet intermîttens, fed indigentes
C e c z cum