97 ƒ Epifiopi, &Can. Placuit. 11.q. 3. & Ca. Omms
que fexus. De poenitentüs & remißionibus.
A n Summits Pontifex , ut Summus
Pontifex, poena, Eccleßaftica affici
pofflt.
Irca iftam partem, Dominus vefperizatus Magi-
^ fter Ludovicus Ber, pofuit Propofitioncm mecum
collativam, quod Summus Pontifex poteft excommu-
nicari, manens Summus Pontifex. Cui Propofitioni
nollem contradicere, quia determinatum eft per Concilia
antiquités , & nunc per facrum Concilium Pi-
fanum renovatum , quod Summus Pontifex illi Pre-
cepto: Sipeccaveritintefratertuusy5cc. Matth.xviir.
i f . fiibjicitur, non fblum active , fed ctiam paflivè :
Veruntamcn ejus Propofitio non eft ita ccrta, quin ze-
latores maximi poteftatis illorum Conciliorum, deea
dubitavcrint, non propter impotentiam Conciliorum,
fed rei contradiâionem, ut patet ex Nicolao deCu-
fa, in Libro quem compilavit in ConcilioBafileenfl,
qui intitulatur , de Concord. Catho. Opus profeétb in-
figne , in quo preclarilfimè , de poteftate Conciliorum
& Summi Pontificis, & Regum & Imperatoris
definit, Cap. 18. Lib: 2. Cum enimPapatus in libera
adminiftfandi poteftate confiftcre videatur , & nihil B
aliud videatur cflè , quàm libera poteftasfuperomnes
ligandi & folvendi, & Joannes Gerfon, confidcratio-
ne habita de ftatuPapalific dicat: Status Papalis quam-
vis eximat Pap am à Legibus jure poßtivis civilibus, aut
Canonicis , ß c quod ßcundum eas co'èrceri punitive non
poteß : & quod loquatur de Canonibus Generaliorum
Conciliorum , fittis patet ex eadem confideratione,
& ad iftud probandum adducam rationcs quæ mihi
videntur apparentiores, relidis authoritatibus quæ varia:
font.
Primo fie : Papa non poteft feparari à Communione
fidelium , ergo non poteft excommunicari. Confe-
quentia tenet, quia excommunicatio quælibet, illam
feparationem importât : &probatur antecedens, quia
cum quis excommunicatur , ejus fubditi licite cum
eo non poflunt communicare, ut ex omnibus Do&o-
ribus notum eft. Sed Summo Pontifici quilibet fi-
dclis eft fubje£fcus, ergo nullo modo poteft feparari à
licita fidelium Communione. Et confirnaaturiftara- ç
tio: quia Papa, Jure divino, tenetur quemlibetChrifti
fidelem pafcere , & quilibet Chrifti fidelis ab co pa-
fturam accipere, quia, Jure divino, eft ei determinata
Cura cujuflibet fidelis, quando Chriftus dicit : Pafce
oves meas, Joan.xxi. 17. Sed Concilium Generale,
à Præccpto divino folverc non poteft ; Ergo, & c.
Secundo. Si Summus Pontifex poflet à Concilio
excommunicari, abfquedepofitionej ergo poterit re-
manere Summus Pontifex excommunicatus, difiblu^
to Concilio. Confequentia tenet} quiapoft talemSen-
tentiam poterit diflblvi abfque depofitione & abfolu-
tione Pontificis. Sedquæro, quis tune eumabfolvet?
E t apparet quod nullus poterit folverc nifi in mortis
articulo : quia nullus poteft abfoivere à Cenfura lata
ab homine , vel hominibus nominatim , nifi ille qui
tulit, aut illi qui tulerunt, fi à Communitate fera-
tur} vel ad eum aut ad eos Superior. Tùm fecundo,
tenons, quem in Papam nullus, nec aliquod Collegium
, preter Concilium Generale habere dignofei-
tur: hinc dicunt Doófcores, etiam Gerfon , quod
Pontifex nulli poteft fe fubmittere, quipoffiteumex-
communicare, licet poflit fe alicui fubmittere quipofi
fit eum B i c c ä to fblvcre.
Tertio. Si Summus Pontifex poffit excommunicari
ä Concilio, ergo poterit incurrere ScntcntiamCano-
nis Scntentiac'latse a Concilio, ficut eft Canon defe-*
mel confitendo in anno, & fic eilet excommunicatus
Summus Pontifex ipfofä&o, fi nonconfitercturfcmel
in anno. Hoc autem foret periculofiflimum , quia
tune quicumque a&us Jurifdi&ionis, ficut funt Excom-
municationes, Difpenfadones, Beneficiorum Colla-
tiones,&c. nullileflent j cum excommunicatus quilibet
exercitio Jurildi&ionis careat.
Pretered, tune non eilet orandum pro Summo
Pontifice: fimiliter, tune caput eilet ä corpore fepa-
A ratum, & fic non eilet amplius caput.
Et ad omnes Canones Conciliorum Conftantienfis &
Bafilcenfisjlatos contra Summum Pontificem,fubpce-
na Sufpenfionis, refpondet Nicolaus de C u la , quod
limt intelligendi, fub peena Sufpenfionis ab exercitio
Jurifdi&ionis exterioris.
Et ad rationem : Curatus manens Guratüs poteft
excommunicari. Refpondetur non elfe fimile} quia
euilibet Curato,ex Jure pure pofitivo, determinate lunt
iftæ vel illæ oves : fed Summo Pontifici, Jure divino*
omnes Chrifti fideles determinate lunt oves , hinc
ipfb remanente Pontifice, non'poteftearum Communione
privari.
J A C OBI A LMA I N I
Doltcris Ttrißcnfis
T R A C T A T U S *
DE AUTOR I T A T E
E C C L E S I Æ
E T
C O N C I L IOR UM
G E N E R A L I U M :
A d v er sus
T M O M A M de V 1 Ch
Rcvcrendiftimo in Chrifto Patri, Domino Tri-
ftando de Salezar, Senonenli Archicpifcopo,
Jacobus Almain humilis Doftor Parilienfis *
Salutem.
Q Uod in primls ex opt ab am [Revereiiäiflirrte
in Chritto Pater Dominé Senonenßs
r Ar chiant iß es ) mihi hoc tempore ßorte
quadam obtigit, argumentum fcilicet edendiquid-
piam in ajfentatorias, d r quafi quodam a du Lat io-
nis illicio, Summum Pontificem fib i nimis bl an-
diendo , demerentes doclrinas tllius Fratris Thorna
de Vio Cajetani, hominis alioquin eruditi (nif
i fuam eruditionem aßentationis macula contdmi-
naßet, & n iß fineratifltma ilia Concilia Cönßan-
tienfe dr Bafileenfe, fu is procacibus verbis infa-
mare , d r JugtUare annifus eß'et ) cujus rationi-
bus, ut Diogenis inßar dolium aliquod , aut ut
abfolvi à tali Cenfura eft aétus Jurifdi&ionis Fori ex- D Sifyphus faxum volverem , ne unus , inter, tot
operi intentiffimos, ceßator eß'e vider er, neu defidid
aut inerti otio contabefcere , atque in umbra
* In Codice impreffo habetur. Libcllus de Authoritate Ecclefia:,
feu Sacrorum Conciliorum earn reprsefentantium., editus i Ma-
giftro Jacobo Almain, SenonenfisDicecefis > Doftore Theologo,
contra ThomamdeVioDominicanum , qui his diebus fuis feriptia
nifus eft omnem Ecclefix Chrifti fponfx Poteftatem cnervare.
Authoritas Ecclefitt feu Conciliorum , ad aulhoritatem Papa compete
rata.
braculis domeßiejs { aliis ad rem attentißimis)
ignaviter confenefcere : pro modulo meo utcum-
que refpondere in ß itu i, & citra cujufpiam aßen-
tationem, maledicamque infamationem, fuas debt
lit are y imo quoad potèro confutare rationes, dr
Gal lie is ( ut ajun't) drmis, Juamdrcem óppugna-
fe. A t quia hi noflri codiciili parum, me autho-
re , futu r i fiunt plaufibiles , opera pretium eSl,
amplum aliquod nomen auguHumque or a fe f e -
rant, cujus velut aufpicio f r e t i , jam jam prodi-
turi in lucem, in manufque hominum v enturi, an-
cipitemjudiciorum aleam fecure experiantur: earn
enim eße Libelli nofiri rationem facile cógnorim,
ut n iß magno aliquó pdtrocinio defenddtur * v ix
eum a calumnia defendam.
A t cum mecum ipfe animadverterem, cuinam
i l l as nofir uYumvigiliarum primitiolas dttituia-
rem dicaremque j vifus es mihi fuper omnes dignif-
fim u s , Domine TriHande, Ar chiantifies Senonenfis
meritiffime , turn quod es literatorum hominum
fau t or pracipuus dr amant iffimus, turn quod
eldpfis diebus , vidcor mihi non fpernendo amoris
loco apud te femper fu if fe , ac nunc etiam eße, ita
ut Jperem, neque verbo, neque f a l io , opemtuam
quoties imploravero , uliateniis mihi defuturam.
Mat tgitury dr tuo prafidio fuoque fulcimento mu-
nit us Libellus ifle in manus hominum , quern f i
tibi uni cordi eße cognoVcro, fum factus voti compos
, in animo habens poHhac in talibus materiis
trattandis dr conferibendis , ingenioli vires nul-
latenus intermittere. Vale.
C ap . I.
cidendi eos, quorum vita in perniciem Reipublice cedit}
ergo ilia authoritas eft per prius in'Cpmmunitatc,
cum rfbmo alteri det quod non habet: & antecedens
notum eft, cum Princeps ä fe authoritatem illam non
habeat, nec earn habet immediate ä Deo, faltem ur in
pluribus. Nam, ut dicunt Do&ores, prarfertim Duran-
dus, in Tra&atu De Jurifdifiione Eccleßaß. non eft in-
. telligendum, quod authoritas Regis fecularis fit ä Deo
^ fic, quod earn immediate alicui commiferit regulariterj
fed quia fecundirm reftam rationem quam Deus hominibus
indidit, eft alicui commhlä. Et non videtur
(ciim non fit ä Deo immediate commifla) ä quo fit Prin-
cipi collata, nifi ab ipla Communitate.Igiturallumptum
eft verum. Ex antedi&isinferuntur aliqua Corollaria.
Lege naturali Jus gladii conceffum
eft Reipublicae.
Corollarium Primum.
p Rimaria Poteftas Jurifdi&ionis coercitivse , etiam
ulque ad mortem infligendam, non eft, quantum ad
ejus inftitutionem pure pofitiva, quamvis ejus commil-
nicatio certa: perfbnae, ut putaRegi, aut certis periods
deCommunitate, paucis aut pluribuS, qui earn
regunt ariftocratice aut timocratice, fit pofitiva. Et
ß iftud manifefte oftenditur, quia hocPrseceptum Non
occidesy Exod.xx. 1 3. cum fit de Jure naturali, abeo
nullus poteft excipi cafes per quodcumquejuspofiti-
vum, faltem hümanum, cum humana Poteftas lupra
Jus natura: non eXiftat. Ergo primaria Poteftas occi-
dendi, non eft pofitiva hilmana, fed naturalis.
Quamvis pöpüli confenfu, Jus omne &
Poteftas tranflata fit in Regem; tarnen
Refpublica femper habitu retinet
Poteftatem.
In quo traBatur de origine furifdiBio-
nis C iv ilis , utper ejus comparattonem
nottfuetur jurtfdiBio Eccleßaftica:
ßcque Lege naturali, Ecclefia authoritas
piper Papam demonftretur.
Q Uemadmodüm Deus , natural author, ho-
minem con$dit cum naturali Jure , feu poteftate,
ea qua? fuse fuftentationi ac conferva-
tione necellaria funt fiimendi, necnon & ea quie noci-
va lunt repellendi; -(fuper quo Jure fundatur poteftas
cum, qui injufte aggreditur, interimendi, fi fervetur
moderamen inculpata: tutelar, quamvis oppofitum
dogmatizet de Ancona , in fua Trablatu De Poteftate
Eccleßaftica, cujus rationes nunc omitto, cumnpnfit
hiec materia praefentis Ipeculationis) fimiliter &Com-
munitas quaclibet aliquorum adinvicem civiliter con-
verlantium ( quae juxta di<5lum Pauli ad Rom. x i i . f .
Velut mum corpus eft.y cujus ßnguli alter alterius funt membra)
naturalem habet poteftatem, fe hon Ibliim in eile,
Vef um etiam in elfe pacifico confervandi, ad quam lpe-
£tat eos quorum vita eft in perturbationem Communi-
tatis,ctiam per mortem prefeindere. Et iftud deduci poteft:
ex lanbto Thorna z .z .q .ö f . Articulo 1. Ömnisenim
pars ordinatur ad totum corpus cujus eft pars, velut imper-
fettum ad perfeSlum: & f i fiiluti totius corporus expediat
abfiifiio alicujus membri, put a quia eftputriaum, aut cete-
rorum infeflivumfin toto corpore refidet authoritas illudpra-
feindendi. Cum ergo quadibet pcrlbna fingularis com-
paretur ad totam Communitatem, ficut pars ad totum}
ideb fi aliquis fit perniciolus in Communitate, laiida-
biliter ä Communitate interimitur. Et iftud idem often-
dit fic : Communitas confert Principi authoritatem oc-.
Appendix ad Tom. II.
Corollàriùm Secundum.
ulla Communitas perfeâa hanc Poteftatem à fe ab-
dicare poteft, ficut nec fingularis homo quam habet
Poteftatem ad fe confervaridum, imo nec ea privari
poteft, nifi à Deo : & hujus fententiæ videtur efle Glof*
C là, 2.3. q. 3. in Can. Oftendit 5 in qua fic dicitur: po-
pulus bene habet JurifeiéHonem, licèt dicat L e x , quod
tranftulitjusfuum inlmperatorem. Namficivitasvei
populus non haberet Jurifdiéfcionem, quare punirctuf
propterdefeâumjudicis? U t 1 3 .q .2. Can.Dominus,
ubi dicitur} Civitas hello petendaefty qua vel vindicare
neglexerit quod à fuis improbè faftum eft j vel reddeïe
quod per injurias ablatum eft.
Corollarium Tertium.
Tota Communitas Poteftatem habet luper Princi-
pem ab ea conftitutum, qua cum (fi non in ædificatio-
nem j fed in deftru&ionem Politiæ regat) deponere poteft,
alias non eilet in ea fufficiens Poteftas fe confervandi:
& ifta Poteftate Gallorum Communitas quondam
ula, Regem fuum depofuit, non tarn pro crimi-
nibus, quàm pro Co, quod tanto regimini inutilis eflèt,
j)Ut habet Glofià,Can.-^//W, t f . q.6. ubi dicitur, quod
Zacharias Regem Francorum depofuit : habet Glolîà *
id eft y deponentibusconfenßt. Hac eadem Poteftate uli
filii Ifrael recelferunt à Roboam, qui erât Salomonis naturalis
lucceflbr, eligentesin Regem luper fe Jeroboam,
ut patet 3. Regum. xi 1. Et quamvis fuper aliquem popu-
lum à Deo acceperint aliquijurifdiélioncm civilem immediate,
ut videtur probabile de Saiile, & Davide}
nihilominùs femper toti Communitati fuerunt fubje6ti,
cafu quoin deftru<5lionem Communitatis regerent.
Q_q q Quæ