823 H enriet de
8c malitiis , & variis erroribus , 8c Ecclefiafticorum
exorbitationibus , Concilia aggregari non deberent*
pro corrigendis & abftergendis hujufmodi maculis a facie
Univerfalis Ecclefix ?
Si dicatur : opus erat magis Conciliis tune contra
hxrefes 8c hxrericos, qui primis temporibus magis
inftirgebant & pullulabant. Refpondetur : quód vè-
rofimiliter diuturnitas hujus fchifmatis , hxrefes 8c
hxredcos infurgere faciet.
Rursüm Clementi adhxrentes dicunt: Urbanum *■
errores hxreticales publicè dogmatizaflè.
Item mota fuit nuper quxftio in Univerfitate Pari-
fienfi, if.die jun ii: Utrumftantecontroverfia, qux
nunc eft in Ecclefia D e i, de Papatu, hxreticum fit, feu
fchifmaticum, aliquem eleéfcorum negare eflè Papam ?
Et fuit fuper hoe magna Doétorum altercatio 8c con-
gregatio. Et ita non deeft etiam materia hxrefis in
hoe cafuj cujus lola difpendia, fcandala, 8c pericula
innumera, preterita & futura , pro caufa congregations
Concilii fufficere deberent. Igitur.
Item Imperator Conftantinus, volens exaltare Ec-
clefiam temporariaPrivilegiorum conceflioneScc. fecit
congregationem univérfalem Curias Imperialis, ut
apparet 69. Dift. Decreti. Ideó, afortiori, univerfalis
convocatio fieri debet fidelium pro bono Ecclefia
fpirituali.
Item cafus hujus fchifmatis novus eft, non.vifus slip's
neecogitatus, tanquam unuminfblubile, perplexus, I
fcandalofus, 8c plenus periculis. Igitur ejus difeuffio
generale Concilium requirit.
Quo tendit, quöd non fufficit cujufeunque alterius
Collegii, vel perfbnas autoritas, ad hoe fchifma plenariè
fedandum. Quoniam, licèt Cardinales fint mifli hinc
inde per regiones, adinformandumdeveritate, modicum
proficiunt. Nee ceffavit , nee diminutum eft
ob hoe fchifma, fed crefcitde malo in pejus, 8c Principes
magis ac magis contra fe inflammantur.
Sed amplius patet, quód ex hac modernafchifma-
tica divifionc, experientia docente, infurgunt 8c in-
furgent pericula infinita j de quibus vifiim eft in ex-
hortatione prxmifta Cap. II. Quis ergo eft homo tam
infipiens, qui, uthiscitófuccurratur, generale Con-
cilium dieet non expedire , nee fieri oportere ? Utique
. in nullo cafu amplius generale Concilium fieri debet,
fi in hoe cafü ipfum fieri non oportet. Quod certè
qui fapit, nimisdefipit.
Item , quam periculofx fint bono communi, 8c 1
quam ftudiofè fedandas fint, potentium 8c prxfiden-
tium diflènfiones, tanquam civitatis 8c totius civilis
amicitias corruptivas , nos docet ctiam ille gentilis
Ariftoteles, ita dicens , IV. Topicorum: Infignium
diffenfiones confumere faciunt tot am civitatem. Propter
quod fubditos vereri oportet talia, & dijfolvere prsfidum
& poteftatum diffenfiones. In principio enim fit peccatum,
principium atttem dicitur ejfe dimidium totius. Hacc
ibi.
Item cafus novi 8c periculofi emergeijtes in Diceccfi
aliqua, per Concilium particulare, fivePróvincialee-
mendantur. Igitur cafiis novi 8c ardui, totum mundum
concernentes, per generale Concilium difcuti debent.
Quod enimomnes tangit, ab omnibus, vel vice omnium
traótari debet 8c convenit.
Item, quód in dubiis, arduis, finaliter ad Concilium
perveniri oportet, apparet, diccntc Auguftino,
in principio Libri, de gratia & libero arbitrio. Contra
quam, inquit, harejin, icilicet Pelagianam, cum fu if
fet diutius difputatum, etiatn ad Concilia Epifcopalia no-
vijfima necejfitate eft perventum. Igitur.
Item , in hoe tam periculofb cafu , ut viftim eft,
utique eft Ecclefix fuccurrendum. E t per nullam
viam potiüs 8c cfficacius hoc fieri poteft , quam per
Concilium generale. Igitur, 8cc.
Confequcntia eft neccflaria. Sccunda pari antece-
dentis dedaratur:
Langenßein 8 24
Primö, indudione. Quia non per viam fad i, qux
non fäcitjus, nec fedaret corda.
N e c per viam infbrmationis fidelium per Legatos
Cardinalium antiquorum: qui omnes , prxter duos,
ftant cum fecundo elcdo. Quare ilia via non proficit
fecundo eledo. E ö , quod Cardinalcs cum primo ele-
£to, -fcilicet Urbano V I. per tres menfes pacifice fte-
terunt, 8c fa£tis , verbis, ipfum Papam declarave-
runt, 8c literis Principibus fignificaverunt, fe virum
fän&um 8c optimum in Papam elegifle. Propter quod,
8c alia plura longe prxterita Cardinalium fe£ta, lai-
cis 8c Clericis, & toti mundo difplicentia, eis non cre-
ditur modo, nec proficiunt illä via. Igitur.
Item probatur eadem pars Antecedentis. Sdlicet
Univerfalis Ecclefia , cujus Concilium generale eft
reprxfentativum ,. eft fuperior Collegio Cardinalium,
8c omni alia particulari Congregatione fidelium , 8c
omni, cujufcunque dignitatis, 8c prxfidentixperfo-
nä , etiam Domino Papa , in cafibus inferiüs expri-
mendis. Itaque potiflimüm ad tale Concilium , tanquam
ad fupremam autoritatem , in prxfenti cafu j
tangente totam Ecclefiam, recurrendum eft.
Confequentia eft notoria. Antecedens declaratur.
Quia Ecclefia Univerfalis non poteft errare , nec
mortali peccato efle obnoxia: itaque eft fuperior Collegio
Cardinalium cum Papa , quia hanc prxrogati-
vam non habet $ quia de eo non eft di£tum: Et porta
inferorum non prtevalebmt adverfus earn , Matth, xvi.
18. fed de Ecclefia Univerfali. Unde Anaftafius Papa//.
incidit in hxrefin, 8c MarccllinusPapainido-
lolatriam, 8cc. ut legitur in Deerctis 8c geitis Sum-
morum Pontificum.
Conferatur hoc : quia Collegium Papx cum Car-
dinalibus non videtur magis confirmatum, quam Collegium
beati Petri 8c exterorum Apoftolorum, ante
Paffionem Domini, quorum Chriftus commendavit
conftantiam diCens: Vos eftis , qui permanfiftis mecum
in tentationibus: Luc. xxn. 28. Et tarnen Petrus ter
negavit Chriftum , 8c omnes Apoftoli fugerunt ab
ipfo, 8c in Fide vacillaverunt. Quis igitur dicere au-
debit, Collegium Papx 8c Cardinalium impeccabile
efle , cum etiam ä Chrifto inftitutum non invenia-
tur.
Item, non defunt dicentes, Papam cum Cardinali-
bus, fxpe indigniflimos , xtate, feientia & moribus,
ad prxcipuas Ecclefiafticas dignitates promovifle. In
; quo utique hoc Collegium erravit. Igitur.
Item, quod etiam in Judieiiserrarepoffit, 8cquod
Concilio generali fubfit, probat Auguftinus in Epi-
ftola ad Eleufium , Felicem Grammaticum , 8c reli-
quos Donatiftas: ubi loquens de Collegio Papx 8c
Cardinalium dicit, quibus verbis eis adhuc dici poffit,
8c juftiffimc dici : Ecce putemus Mas Epifcopos qui
Roma iudicaverunt, non bonos Judices fuijfe } Reflabat
adhucplenarium Ecclefia univerfiale Concilium, ubi etiam
cum ipfis Judicibus caüfa poteft agitari, ut ^ f i male judi-
caße conviSli ejfent, eorum Sententia refilverentur. H x c
ibi.E
ft igitur autoritas generalis Concilii major automate
Papx 8c Collegii Cardinalium. Quod etiam in-
finuat beatus Hieronymus ad Evandrum. Si autoritas,•
inquit, quaritur: Orbis major eft urbe.
Item beatus Gregorius , ut habetur in Decretis,
Sicut , inquit, fanlla Evangelia quatuor , (ic quatuor
) Concilia fiifcipere & venerari me fateor, 8cc. fcilicet,
Nicenum , Conftantinopolitanum , Ephefinum,
Chalcedonenfe. Igitur Papa 8c Cardinales fubfunt de-
terminationi 8c autoritati Scripturx Evangelicx.
Item , Epifcopi, in Concilio prxfidentes, Sym-
machum Papam ab objc&is fibi criminibus pronun-
ciavcrunt abfolutum 8c immunem , ut habetur in di-
flinü. 17. decreti. Igitur.
Item, diftintt. 40. Decreti dicit glofia: Certe credo
, quod f i notorinm eft crimen Papa quodeunque , &
inde
82; Confilium T a c k , de Unione E c c left de, & c . 826
inde fcandalizuitur Ecclefia , & incorrigibilis fit , quod
poffit accufari, & per confequens judicari. Et non videtur
a quo Judice , nifi per Concilium generale. Igitur.
Item, Romana Ecclefia Principatum habet d Domino
, &<fecundario d Concilio, ut dicit glofla. diftinbl. i j .
Decreti, fuper Capitulum quod incipit : Concilia.
Igitur, 8cc.
Item ip. diftinä, fuper Capitulum : Anaftafius j
glofla dicit: Videtur ergo quod Papa tenetur require-
re Concilium, alias Concilium Epifcoporum : quod. verum
eft, ubi de Fide agitur. Et tunc Synodus major eft
Papa. H x c ibi.
Item 1 f . diftintt. in Capitulo Sicutfanlli, in fine,
Archidiaconus jam di£tam gloflam approbans addit,
quod Nimis pericülofum eft Fidem noftram committere
arbitrio unius hominis.
E t idcirco Papa in cafibus novis 8c arduis äd deli-
berationem Cöncilii recurrere confiievit, ut apparet,
De fumma Trinitate per totiim. Igitur.
Item, Sixtus Papa, 8c Leo Papa leguntur de obje-
£tis fibi criminibus fe coram Concilio generali expur-
gafle, ut patet in Decreto.
Item, quod Judicio Concilii generalis Papa ftare
habeat, apparet verbis beati Gregorii, qux haben-
turin Decretis 2. q. y. in Cap. Siquis nos. Vide. Igitur.
Item, Innocentius IV . paratum fe obtulit Fride-1
tico Imperatori, fatisfa£lurus, de confilio Concilii generalis
congregandi, fi in aliquo eum lxfifle t, imo
Sententiam, fi quam contra eum injufte tuliflet, re-
Vocarc,#ut patet in Decretalibus. lib. 6.
Si dicatur quod prxfati'Pontifices Summi fcce-
funt fic exhumilitate. Refpondetur quod cum fan-
&i Patres ita fecerint, merito moderni l?ontifices in
hoceos imitari debent, 8c Magiftrum humilitatis,
qui dixit: Difcitedme, quod mitisfum & humiliscor-
de. Matth. &i. 2p. Non ergo per humänam fiiper-
biani contra invicem tumeant, fed fe invicem humilia
te prxvenientes ad pacem Ecclefix., generale Concilium.
adeant, 8c fieri procurent.
Item Archi. 8c Joh. Andr. in Novella , tenent
quod in caufa Fidei Judex competens Papa , eft Concilium.
Et quod in caufa Fidei Concilium poteft Papam
viventern damn are ,• in cafu. Cap. Si Papa, 40. diftin-
Uione Decreti.
Item Oftienfis, Sccxteri moderni Do&ores Juris
Canonici, tenent, quod in cafu, quo ex cypfii depofi-
tio Cardinalis immineret facienda , generale Concilium
foret congregandum. Et utique magis in cafu fchifmatis
prxfentis. v e l cur tarn varic?
Item, efto, quod hoc fchifma non evenifiet, adhuc
ad reformationem Univerfalis Ecclefix in plurimisaliis
exorbitationibus 8c deviationibus inferiüs enumerandis
opus fuiflet diu Concilio generali.
Et fbrtaffis , quia Prxlati. ante ad hoc indifpofiti
erant, Deus hoc fchifma ad virorum Ecclefiafticorum
quafi expergefäftionem oriri permifit, ut in Concilio,
ejus occafione , congregando, Ecclefia in hoc 8c in
aliis reformaretur.
Itegn, ratio di&itat, confuetudo frequentat, natura
ju b et, quod in omni Collegio, ’ Communitate &
Politia, fic fit, quod emergentealiquo cafu arduo8c ]
fpeciali, tangente Rempublicam, recurratur ad Concilium
magnum illius Collegii vel communitatis.
Ratio. Quia in collatione plurium, ubi diverfidi-
verfa tangunt, aliqua inveniuntur , qux folus homo
- nunquam inveniret.
Etiam illa, qux magno confilio fiunt, fecure re-
cipiuntur, 8c authentica ä populo habebuntur.
Igitur per confequens, via terminandi negotiaper
Concilium eft tutiffima, confultiffima 8c confuetiffima.
Ideo etiam didum eft: Vhi multa confilio, ibi falus,
Prov. xi. 14.
Item, attento, ex fupra diéfcis luce clariùs effe, quod
alia via humana non reperitur, quàm Concilium, quo
plenariè fchifma fedari poffit, 8c quod oportet finaliter
ad hoc deveniri : utique pars qux hanc viam renuit,
non modicum caufam fuam fufpe&am reddit,
quafi, utfalfa, quxratangulos, 8ctimeatexire in lu-
cem.
A u t, ficut pars Concilium refugiens per hoc caufam
fuam infirmât: ita pars qux primo ad Concilium
fe humiliaret, multùm fe juftifiCaret, quod zelum
Dei fe habere per hoc demonftraret.
Item $ eodem attento, graviter 8c damnabiliter peccant
8c errant omnes Principes , 8c Prxlati 8c alii
quieunque qui huic vix rationabiliffimx 8c’ conve-
nientiffimx, apud fanaos Patres t ritx , 8c confuetx
obfiftunt 8c fe opponunt.
Etiam taies damnabilifeus afFe£tionibusfeligatos, &
ekcoecatos efle clarèdemonftrant.
Igitur rupto omuivelamine, Scligamine iniquitatis,
ambitionis, cupiditatis, timoris, &c. cunâis fideli-
bus fummo ftudio, lùb poena divinæ offenfæ 5 per banc
viam ad pacem Ecclefïæ conandum cft.
Et ideo pars affirmativa quæftionis eft tenenda ,
propter rationes prædiftas.
Ad quam partem ctiam non modicum movere débet,
quod Anno Domini M C C C L X X X I . die
; menfisMaji, Univerfttas Parifienfis, folcnnifti-
mé in Monafterio S. Bernardi Parifiis congregata,
concorditer determinavit , per quatuor Facultates,
' fcihcetTheologiæ, Decretorum, Medicinæ & Ar-
tium, eandem efle tenendam, & fè , pro toto polie
fuo, hanc partem fuis Literis 8c Epiftolis perlüafbriis
& exhortatoriis apud Principes, Gommunitates, 8c
Prælatos, lipermitteretur, executuram.
•
C a p . X I V .
T)e Jure Ecclejïoe eligendi Summum E-
pfeofum, Q f de ele&o judicandi.
N Otandum ergo, pro declaratione hujusmaterix,
v P,imo : quod licet habeatur ex Scripturis,
quod Chriftus conftituit unum Apoftolorum genera-
fem Vicarium Ecclefix fuæ in terris , fcilicet beatura
C ? & voluerit fibi fuccedere in cadem regitiva
poteftate alios , ufque ad confummationem fæculi:
tamen , quia Chriftus non tradidit determinatum
modum conftituendi fuccellôrcs Petri ? fed commifit
hoc ordinationi & difpofitioni Ecclelîafticte j ideo
lion uno modo femper Papa e ft, 8tfuitconftitutus.
Quia primo, per Chriftum.
Secundo, aliquo tempore , præcedens Papa con-
ftitutt libi füccellbrem. r
Tertio, quandbque omnes Epifcopi & Sacerdotes
elegerunt m generalem Epifeopum, qui fuper fe erat
Papa.' >
Deinde, Ecclélia Cathedrali conftruaa, quifuità
Canomcis Ecclelîæ Cathedralis Romanæ eleâus fuit
Papa.
Deinde per aliquod tempus Imperator, quacunque
occafione poteftate accepta, conftituit Papam.
D Sexto, devoluta fuit in quodamConciliopoteftas
eleâiva Papæ in Cardinales. Unde Nicolaus Papa in
Epiftola , in qua univerfis Eplfcopis Catholicis inti-
mavit , quæ in Romana Synodo centum tredecim
Epifcoporum, ipfo jpræfidente conftituta fiterunt dicit
: frime nnmque mfjieStire Dco eft fiatimm Ht ele-
Slia Romani Pontifiais iu foteflate Cardmalium 'EpifiopH
rum f i . Ita ut , J! quis ^tfiolica Sédifme prmifa
cortcordt & canon ica elèSione eorum , ac deindifequen-
tium Ordinum Religinfirum, Clcriconm , &l„icortmam-
fin fi tntromzsitur , non Paj/a vel uififloltcus , fed
Apoftancus habeatur. H x c ibi
F f f î Ex