379 J-oannïs Gerforin tractandi Fidem multipliciter liefus in futurara exempli
perniciem, fi provifum non Faerie : debet enim caufa
Fidei tra£tari limpliciter, 8c de piano, fine ftrepitu , 8c
figura J udicii. Et quod prius ante omnia fiat inquifitio,
5c determinatio de ipfa veritate Fidei, 6c fuo interefle,
quam de interefle perlonali cujufcunque. Debet in-
fiiper audiri libere quilibet in denunciatione, fine hoc T?
quod quseratur ihvolvi per lites: debet pneterea exa- ^
minatio fieri non in ablcondito , vel per fcnedulas, nec A
jjer confpirationes, fed in publico coram peritis, ut ha-
beant ad invicem collationem, 6c examen diligens, fre-
quens,6cliberum: nec debentvotapublicari, faltem
extra Concilium, maxime cum figno Notariorum au-
thentico, priufquam fa£lum taliter extiterit. Demum,
nullus peritus, prefer rim Theologus poteft, aut debet
in tali materia Fidei tanquam fufpe8lus repelli,quin in-
terfit examini, 8c judicio, nifi forutan allegetur, & pro-
betur contra eum quod eft in Fide merito fufpeclus,
vel infe£tus. Utriun verb fa£tum fuerit oppofitum
omnium prtedi&orum in proceflu hujus caufa: , jam
notorium eft, 8c pateret ex proceflu, quia 6c propofi-
tum eft interefle perlonale, 6c denunciatores quasfiti
fuerunt involvi, 6c fa£fcse funt involutiones procefliium,
non fine gravibus expenfis. Et Reverendiflimus in
Chrifto Pater Dominus Cardinalis Cameracenfis fum-
mus inter fiios Theologus, non in Fide per Dei gratiam
380
JOA N N I S GE RSONI I
Dooloris & Cancellant ‘Panfienfis,
R R O R E
C I R C A P R Æ C E P T U M ,
N O N O C C I D E S .
Æ r e t i c o r u m fermo ficut cancer ftrpit, ait
Apoftolus 2. Tint. u. 2,7. Canceris autem mor-
bidatabes, nificauterio celeri, fortique tolla-
AH Ah'
tur, crefcit afliduè fuacontagio. Non aliter hæretica
peftis, quæ, dùm fe vult fovere, fit ægrior : diim defen-
foremquærit, ille mittit velut in rete pedes fuos, 8c
6c in maculis ejus ambulat, fe non evolvens, fed invol-
vens , ac pondéré fiiode errore in errorem ruens. V e-
rüm quippe eft illud philofophicum : Vno inconve-
nienti dato multa fecjuuntur. præfertim dùm error eft
in principiis, qui parvus crefcit in plurimos, 8c fit velut
una catena tenebrarum , qua çolligantur hsererici.
„ . . Animadvertere fiquidem eft, quantas hoc unum inconiufpe&
us, commiffiis per hoc facrum Concilium repul-B veniens, quod eft, juftificatio mortis injuftse, quales 6c
fus eft, 6cMagiftri inTheologia nullum inter fe po- quot prohnefas! pepererit, 6c effuderit errorum tetuerunt
examen facere j deliberations quoque fecre-
to prius in facco pofitæ funt, priufquam examinaren-
turjpublicatæ per univerfum Regnum Franciæ, 8c alibi,
cum fignis Notariorum : ubi nedum Fidei, fed per-
fonis imminet grande fcandalum , 8c periculum, cum
materia hæc tangat magnos 8c potentes. Et apparet
fiitis clarè ex modo, 8c forma cujuslibet deliberanris,
quæ perfbnafit, vel quæ perfonæ délibérantes, quàm-
vis non inferipta fint nomina fingulorum, fedaliquo-
rum, 8c fpecialiter Mendicantium quatuor Ordines ex-
primuntur infchedula fuas deliberationes continente.
Attento etiam quod aliquæ deliberationes loquuntur
injuriofiflimè contra magnos, 8c diverfos, 8c innocentes
nebras,. hasrefes, blafphemias, 8c infanias falfas > ita ut
jam fedeat hserefis velut autorizata in cathedra pefti-
lentias, pervagans corpus Ecclefia: j neque videtur re-
medii locus, nifi per Cenfuram judicialem facriGon-
cilii putrida labes cum omni celeritate cauterizetur,
neque audiatur malefuada diflimulatiofua ladatrix 8c
fautrix, qua; fpeciem difcretionis,aut pietatis in fumma
defipientia, 8c impietate mentitur. Enumerabimus
ergo nonnullos errorum ramos ab hac una mortis ra-
dice prodeuntes, jungendo quofdam alios in gremio
Conftantienfis hujus Concilii pofitos, vel in propria
forma, vel in audientium intelligentia, vel in conle«
quentia neceflaria, 8c certaj quatenus evitetur error co-
gnitusj quatenus infuper paftoralis follicitudo provided
, ita ut magis fint Libelli famofi protinùs lacerand
i, quàm deliberationes recipiendæ, vel promulgan-C re vigilantiùs animetur.
x. Dicatur poftremo, 6c ultimo, quod per litteras Se-
reniflimi Regis Romanorum, 8c Regjs Francite, ac U-
niverfitatis Parifienfis, 6c ex notorietate fa&i conftat:
quod Sententia annullationis qua: lata eft ad versus
Sententiam Epifcopi Parifienfis, 8c Inquifitoris, nulla-
tenus explicando caufas annullationis, generavit, 8c
generat aflidue fcandala contra Fidem, 8c contra bo-
num pacis per univerfum Francia: Regnum apud doc-
tos, cc indodtos: dum adhuc penderet, 8c pendeat
principalis materia Fidei coram hoc fiicro Concilio,
nec debuiflet acceflorium terminari, priufquam hoc
principale. Prceterea necefle e f t , neceflitate Prascepti
divini aflirmativi, 8c falutis azterna:, quod ad occurren-
dum iftis ,' 8c prioribus fcandalis , hoc facrofandtum
Concilium ( quam citiiis commode fieri potent, ficut
fieri commodecito poteft) determinet iftud principale,
declarando videlicet veritatem; quoniam hoc deci-
„ Quod philolbphicalia, 8c moralia non funt de Fi-
„ de, neque ipedfantad Judicium Fidei. „
,, Quod h^refes non poflunt, aut debent condem-
n nari, nifi fimul evocentur, 8c damnentur errantes.,,
„ Quod ad Epifcopos nullo modo fpedlat haerefum
,, damnatioj quoniam majores omnes caufae, quae funt
,, Fidei, funt ad Sedem Apoftolicam referenda:. „
,, Quod nihil eft judicio Fidei condemnandum, nifi
„ contra Fidei Articulos in Symbolo pofitosj quoniam
„ foli tales Articuli propne fpedfant ad Fidem.
„Quódimplicat, eamdem propofitionem efle evi-
„ denter, 8c Fide credendam, 6c aflerens oppofitum, eft
„ h^reticus. „
,,Quqd nullus habitus Fidei acquiritur per verbum
„C h r ift ij léd afoloDeo infunditur, Scquod aflerens
,, oppofitum eft haereticus. „
fo, cetera faciliter, vel decidentur, vel quiefeent atque ^
fedabuntur. Sed oportet ( ut pr^mittitur, 8c inftanter
petitur) examinationem fieri in facro Dominorum
Cardinalium Collegio , 8cperfingulas Nationes 8cc.
Subjungatur fequens Opuiculum pro complemento
Confiderationis hujus ultimo, ubi videbit pius, 8c fa-
piens ledtof, quanta neceflitas incumbit apud Reveren-
diflimos Patres, ac Deo amabiles Epifcopos, cum prae-
claris Dodtoribus, 8c ceteris fpedtabilibus Dominis de
Concilio provifionem apponere. Attento quod ad ex-
tirpationem h^refum praecipue vocati, colledtique
funt.
„Q u od allegans judicialiaveterisLegis, efteoiplb
„ h a s r e t i c u s . Exemplum de ifta: Si (juts per induftrtam
„ occiderit proximum fuum , aut per infidias. ab Altari
, ,meo evelleseum^ut moriatur. Exod. x x i . 1 4 .
„Qu öd demonftrata una propofitione affirmativa
„univerfali, vel univerfaliter pofita, h x c confequentia
„ eft irridenda a Logicis, 8c erronea: parficularis nega-
„ t iv a , qu^ opponitur huic univerfali affirmative, eft
„v e ra : ergo h e c univerfalis eft falfa. „
„ Qiiod nulla propofitio qiie poteft ad aHquem
„ fenfum verum trahi, vel opponi, etiam de vi Logice,
„ vel Grammatice, debet comdemnari, maxime fudi-
„ cio Fidei.
v Quod ifte non funt condemnandae : Populates
,, poflunt ad arbitrium fuum corrigere Superiores fuos.
,, Temporales Domini poflunt auferre bona Ecclefiaf-
„ticorum
3 81 Error es circa Proeceptum N on occides.
.ticorum habitualiter delinquentium. Ratio , quia
Deus poteft concedere prædiétis talcm poteila-
. tern. „
3> Quod nullus alligatur virtute juramenti præftiti,
>3nifi ad illud duntaxat ad quod tunc advertebat
33 aétualiter, fe volens obligate. „
Qiiod ifte terminus, praejudicium, eft analogus ad
3 8 2
a fxcipitur tyrannus, eofcilicet quod occidenduseft
„ a quocunque , juxta illam Legem : tJWaleficos ne
panm, vvoen. Exod. xxn. 18. Et eft tyrannus qui
tn Republics non jure principatur , aut principari
M conatur. ,, r
° Qyod Michael occidit Luciferum atterna morte
|> fine Mandato Dei quocunque , vel alterius. Sitni-’
„prxjudicium animxquod. eftpeccatiimj &ad pras- A „ liter Phinees occidit ZamÉri fine Mandato quoaue
indicium corporis. feu temporale dctnmennim. i- ^ Dei, vel alterius. Et fimiliter Moyfes rEgyptium1 &
judicium corporis, feu temporale detrimentum, i-
deo concedenda eft ifta limpliciter,8c Catholice: Ju-
,5ramentum quomodocunque fa6tum , fi vergat in
3’ prasjudicium jurantis, uxoris fu£e, vel liberorum,
i3 non eft tenendum. „
» Quod fenfus Grammaticalis vel Logicalis eft fenfus
yy litteralis facra: Scripturx, 8c ideo fa:pe falfus. ,,
3, Quod demonftratis aliquibus Aflertionibus quas
Joaqnes Theologus tenetur explicita Fide credere
falfas efle, 6c contra lacram Scripturam : fi dicat
33 idem Joannes, quod etiam Angeio de ccelo noncre-
33 deret, fi dicefet eas efle veras, hzzc eft blafphemia,
ss 8c Luciferiana fuperbia. „
33 Qiiod demonftratis aliquibus Aflertionibus quas
, , MartinusTheologus,y8clJradatus tenetur explicita B „ ftantis, feu pericu
3, Fide credere falfas efle , 8c contra facram Scriptu- tur occidendo, 8c
ram,excufaturaberrore,velhxrefi, velpertinacia, ^ ........
3 per pfotellationes conditionatas, dicendo, vel feri-
33 bendo quod vult flare judicio Concilii Generalis,
33 quantii meunque defendat interim quod illco»» lunt
33 probabiles j 8c forfitan verae, inducens ad hoc alios,
33 8c fe opponens, ne damnentur. ,,
33 Quod Aflertiones eoipfo redduntur probabiles,
neque judicio Fidei veniunt reprobandas j fi habue-
rint Doftores deliberantes pro utraque parte. „
33 Qiiod Propofitio habens duos fenfus, unum ve-
33 rum, 8c alium falfiim, nullo modo debet judicio Fidei
3» reprobari, etiamfi fuerit fc.mdalofa, velpiarum au-
33 rium offenfiva, vel ad errorem indu£fciva. „
»s Quod Aflertiones pofitas per unumDoftorem in
33 Theologia tanquam pro Regulis, aut Maximis, aut
veritatibus, ad inferendum Conftitutionem aliquam,
13 nullo modo funt judicio Fidei reprobandas, fi pof-
33 lint ad unum fenfum trahi, vel gioflari, quamtum-
3s cunque conclufio fuerit erronea, vei impia, licet be-
3> ne concedatur cum Hilario, quod Intelligentia diElo-
3, runty ex caufis ajfumenda eft dieendi. ,,
33 Q^od dicens, fe facere conformiter ad Legem di-
vinam, naturalem, 8c moralem occidendo hominem,
’ non eget alio Mandatojudicis cujufcunquejquoniam
33 autorizatur a triplici Lege Priedi£ta, nec oportet
33 quod aflignet exprefse talem Legem. „
3* Quod in occifione hominis non requiritur noto-
,, rietas allegationum, feu probationum, quod fecerit
33 talia per qua: debuerat interfici tahter, 8c a tali fit
occifus. „
33 Quod fur no&urnus, quod infidiator viarum, quod
33 hxreticus, 8c fortilegus occiditur meritorie a quo-
>3 cunque 8cc. etiamfi poteft horum quilibet duci ad
>» Judicem fuum, nec immineat certum mortis pericu-
„ lum occifori, propter quod ipfe debeat vim vi fepel-
3, lere occidendo.,,
33 Quod occifio hominis, fi fiat bona intentione, red-
ditur jufta, vel excufabilis j vocando intentionem bo-
3 nam zelum Legis, vel-fui Principis. ,,
33 Quod mors fubita, 8c improvifa, ac villana qua;
33 fit feilicet finediffidationeprievia, poteft, 8cdebet
33 meritoridChriftianis aliquibus, nonjudicialiter con-
33 demnatis, aut bannitis iriferri, immo quod hsec eft
33 propria mofsaliquorum Chriftianorum. „
indé meruerunt. Et fimiliter Petrus volens occidere
fervum Pontificis. „
M QuodEcienscqnfcederationes, Scjuramento con-
55 firmans multipliciter excufatur.fi non intendat, aut
jj vult eas fervare, dum hoc fiicit utoccidendus non
ddi PraCaVCat’ neque Ptsecipiat, quod debet oc-
» Q S «3 quotienfeunque aliquis faciens aliquam rem
qua: eit melior, licet juraverit illam non facere, hoc
non eft perjurium, fed perjurio contrarium.
« Quod meritorium eft quandoque occidere homi-
Ss nem, vel occidi facere fpontè, abfque autoritate ju-
diciana,, 6c hoc extra cafum neceflitatis adualiter int
Qyod Fides quamvis fit hofti fervanda, non tamen
tyranno. „
15 Quod fbrtilegia, 8c carmina fine ta8lu quocumque
33 hominis contra quern fint, poflint virtute fua ho-
33 minem occidere, non minus quamgladius defixus
33 in corpore. ,,
,, Quod ab hac Lege : Non occides, Exod. xx. 131
iculi inevitabilis, nifi vis vi repellere-
. fèclufârevelationedivina. „
„ Qyod meritorium eft quandoque occidere*hominem,
vel occidi facere fpontè, non fibi fubditum.non
3monitum, non diffidatum, qui neque vim, neque
” mortem intentet aârualiter. „ 1
3î Q u°d meritorium eft,ut prias occidere fpoptè ho-
„ minem ex folis conje&uris, feu fiidis quæ non habent
33 evidentiam, vel notorictatem juris, \-el fa&i. „
3, .jOyod meritorium eft quandoque occidere,’ vel oc-
1 .cere fponte hominem qui non intentât a<5tua-
hcer vim, vel mortem, ubi neque eft accufator, neque
33 teins, neque pars,neque Judex qui hoc mandavent.
» Quod meritorium eft quandoque occidere, vel
,, occidi facere ipontè hominem mo dis prædlôtis tic
„ quod poteft cadere Ibb voto,juramento, vel præcep-
„ t0> & ex confequenti fuo debito, quod fic fiat. , *.
„ r j s B merttoriuml eft| quandoque per infidiiù fij-
las occidere hominem voluntariè, vel occidi facere
33 Sc per blanditas fiftas, in quibus .eft ufque ad moral
tem deceptio. „
w Quöd meritorium eft quandoque immö debitum
^ 33 hptmnem Chriftianum ftcere fubit o , Sc viriliter oc- •
3Jpdificutbeftiam, prxcludendo„quautùm in occi-
denteeft, falutem anima; fpiritualem., Sc eo magis
meritorium, quo fitàperfouamajorisftatus, atque
33 dignitatis, ,, 3 'i
33 Quöd meritorium eft facere occidi hominem non
31 accufatum, quia præfumitur fortilcgiafecifleadver-
, , sus Regem fuum, fuppofito quöd non conftiterit lé-
„ gitimè de aftu , vel non effe&u hujufmodi fortile-
3)giqrum. „
c W Ê , I? eritot'ium eft confoederatiorfss deliberate
fattas, Scjuratasnontenere, fuppofito quöd abfque
33 præjudicio,ac detrimento animse vaieantobi'ervari
33 Quöd qualibet legedaturcuilibet fubjefto iiceti-
»3 tiâtyrannum occidere. „
33 l tem peccatgraviter quilibet fubjeflus habens e p -
portumtatem occidere, Sc non occidit tyrannum Y
r >33 m m Ê Ë Ê M M divinæ> & exemplo
D Chnfti, cuihbet fubjeèto fine Superiori interpreteli-
M citum eft tyrannum occidere. „ r
« Quod nulla novem Affertionum denunciatarum
33 debet judicio Fidei reprobari ; imhiö quamlibet il-
, 3 Iarum non fore judicio Fidei reprobandairi, debet
3, eodem judicio declarari : quia nulla eft contra Scrip-
M turam lacram, inter quas tamen funt file duæ feili
^ iice tdécima8cnona. f a cfl, ratio, M
omms tyrannus occsdatur vsUatic, [QalUci vilainement!
33 per explorations, & infUias. Et propria mors qua défi
bent mari tyrami infidèles , occidere feilicet eos per bo-
33 nas coutelas , explorations, & infidias. Incafts ficieta.
is tit, juramenti, [romifiionis, fits cànfoederationisfaai